Είναι εκπληκτικό!..
Διαβάστε ποια είναι άραγε τα χειρόγραφα των αρχαίων Ελλήνων που διασώζονται και έχουν ως περιεχόμενό τους διάφορα παράδοξα και εξωπραγματικά θέματα, έτσι όπως τα αποκαλύπτουμε μέσα στο βιβλίο μας: «Ο Κώδικας της Χαμένης Γνώσης»!..
Πολλά και παράδοξα θέματα καταγράφουν ορισμένοι πάπυροι που βρέθηκαν στην Οξύρρυγχο της Αιγύπτου. Τα παράδοξα θέματα προβλημάτιζαν ανέκαθεν τους ανθρώπους. (Στην εικόνα μας ένας πάπυρος που βρέθηκε στην περιοχή, ενώ ο δόκτωρ Ντερκ Όμπινκ λέει ότι θα γίνουν βιβλίο όλα τα αποκρυπτογραφημένα κείμενα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» της Τρίτης 19 Απριλίου 2005.
Παράδοξο, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ένας διεθνής φιλοσοφικός όρος, προερχόμενος από τα ελληνικά, ο οποίος κατά γράμμα σημαίνει «παρά την δόξαν», δηλαδή παρά τη γενική γνώμη.
Χωρίς αμφιβολία, αυτό το παράδοξο μπορεί να έχει διπλή αξία, αρνητική όταν φαίνεται να αντιτίθεται σε γνώμες αληθινές και ισχυρότερες από αυτό (οπότε το παράδοξο συγγενεύει με το σόφισμα ή τον παραλογισμό και άλλους τρόπους σκέψης, περίεργους ή και λαθεμένους), θετική όταν το παράδοξο εμφανίζεται ως άρνηση και συντριπτική απόκρουση ασύστατων γνωμών που υποστηρίζονται όμως ευρύτατα.
Με την έννοια αυτή γίνεται λόγος για σωκρατικό παράδοξο («να υφίστασαι την αδικία είναι καλύτερο παρά να τη διαπράττεις») ή για παράδοξο των στωικών (για το οποίο ο Κικέρωνας έγραψε ένα δοκίμιο) ή παράδοξο των σκεπτικών ή του Ευαγγελίου κ.ά., μέχρι τα νεότερα παράδοξα του Μοντέν, του Ρουσό, του Νίτσε, του υπαρξισμού και τόσων άλλων!
Διαβάζοντας κανείς το «Λεξικό αρχαίων συγγραφέων Ελλήνων και Λατίνων» του Paul Kroh, θα βρει δύο λήμματα τα οποία παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Αξίζει, λοιπόν, να τα διαβάσουμε:
- Paradoxographus Florentinus.
Είναι ο συγγραφέας του έργου: 'Ολυμπιονικών και χρόνων συναγωγή, το οποίο ήταν συνολικά 16 βιβλία! Άρχιζε από την 1η και έφτανε στην 229η Ολυμπιάδα = 137/140 μ.Χ.!
Το ως άνω έργο περιείχε και κατάλογο των νικητών στα επιμέρους αθλήματα.
Παρά ταύτα, σώθηκε άλλο ένα έργο του για διάφορα περίεργα και παράξενα πράγματα για ανθρώπους που έφτασαν σε πολύ μεγάλη ηλικία («Περί θαυμασίων και μακροβίων»)!
Τι περίεργο!. Η σύγχρονη επιστήμη ασχολείται σοβαρά μ’ αυτό το θέμα και μάλιστα δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια που χιλιάδες άνθρωποι επισκέπτονταν την γνωστή γεροντολόγο Ασλάν στην Ρουμανία, επί εποχής Τσαουσέσκου!
Για να επιστρέψουμε, λοιπόν, στο έργο «Περί θαυμασίων και μακροβίων», το πρώτο μέρος περιέχει κάθε λογής παράδοξα και θαυμαστά πράγματα (δεν είναι τυχαίο ότι εκεί βρίσκεται και η ιστορία που χρησιμοποίησε ο Goethe στο έργο του «Η νύφη της Κορίνθου»), ενώ στο δεύτερο απαριθμεί ανθρώπους που έζησαν πάνω από 100 χρόνια (λένε ότι χρησιμοποίησε ρωμαϊκούς καταλόγους απογραφών)!.. (3)
Κι όχι μόνον!..
Ο Ανθέμιος από τις Τράλλεις, ένας αρχιτέκτονας, μαθηματικός και μηχανικός του 6ου αι. μ.Χ., αδερφός του γιατρού Αλέξανδρου από τις Τράλλεις, ο οποίος από το 532 ως το 534 διηύθυνε, μαζί με τον Ισίδωρο τον Μιλήσιο, την ανοικοδόμηση της Αγίας Σοφίας, στην Κωνσταντινούπολη, που είχε καταστραφεί από πυρκαγιά, σε ένα έργο του για τους καυστικούς καθρέφτες σώθηκε ένα απόσπασμα, που είχε τον τίτλο: «Περί παραδόξων μηχανημάτων»! (4)
Γι’ αυτό το έργο δεν έχει ενδιαφερθεί σχεδόν κανένας. Κι είναι ν’ απορεί κανείς, πώς το γνωρίζουν μονάχα οι ξένοι!..
ΚΑΙ Η ΖΗΝΩΝ Ο ΕΛΕΑΤΗΣ;
Ο Ζήνων από την Ελέα (Κάτω Ιταλία: Ελεάτης), ως γνωστόν ήταν ένας φιλόσοφος του 5ου αι. π.Χ. (περίπου 490-430). Μαθητής και φίλος του Παρμενίδη, του οποίου την διδασκαλία και υπερασπίστηκε με εξαιρετική οξύνοια. Ο Πλάτων τον ονόμαζε «Ελεατικόν Παλαμήδην», ενώ ο Αριστοτέλης τον χαρακτήριζε «ευρετή» της διαλεκτικής.
Ο Ζήνων δεν παρουσίασε δική του διδασκαλία, ήθελε όμως να δείξει με τρόπο διαλεκτικό ότι το αντίθετο με αυτό που υποστήριζε ο Παρμενίδης είναι στην πραγματικότητα αδύνατο, επομένως ότι δεν μπορεί να υπάρχει πολλαπλότητα, ούτε κίνηση, ούτε γένεση και φθορά, γιατί αν τα δεχτούμε όλα αυτά, τότε γεννιούνται πάντοτε μόνο αντιφάσεις.
Με την παρουσίαση τέτοιων παραδοξολογιών η φήμη του απλώθηκε και έμεινε ζωντανή σε όλες τις εποχές. Παρ' όλα όμως αυτά δεν μας σώθηκε τίποτε σχεδόν από τα έργα του. Αλλά και για τη ζωή του δεν έχουμε παρά μόνο θρύλους, πως ως εχθρός του τυράννου μπλέχτηκε σε μια επανάσταση και πέθανε με βασανιστήρια.
Λένε ότι στις έμμεσες αποδείξεις του ο Ζήνων ανέπτυξε μία εξαιρετική δεξιότητα. Ξεκινώντας από τις βασικές προϋποθέσεις και αποδοχές των αντιπάλων του Παρμενίδη, έφτανε, για το ίδιο πράγμα, σε δύο αντιφατικά μεταξύ τους συμπεράσματα, κάτι που έφερνε σε αμηχανία τους αντιπάλους και τους υποχρέωνε να εγκαταλείψουν τις προϋποθέσεις τους και τις αποδοχές τους.
Γνωστή είναι και η εικόνα του με το κεχρί, που δεν βγάζει κανέναν κρότο, όταν πέφτει στο δάπεδο σπυρί σπυρί• ένα σακί όμως κεχρί που πέφτει βγάζει κρότο, ο οποίος ωστόσο - λογικά - αποτελεί το άθροισμα πολλών τίποτε.
Αυτές οι έξυπνες και λεπτολόγες διερευνήσεις παραδειγματικών περιπτώσεων δεν μπορούσαν να λύσουν συγκεκριμένα προβλήματα, ήθελαν όμως να πουν ότι ο κόσμος των αισθήσεων και των φαινομένων δεν μπορεί παρά να περιέρχεται σε αμηχανία μπροστά στον νου.
Κι όμως, παρ’ όλα αυτά, μας έχει παραδοθεί ένας τίτλος υπό τον τίτλον:«Έριδες» (5), το οποίο μελετούν πολλοί ερευνητές!
Να προχωρήσουμε;
Ο Ισίγονος από τη Νίκαια, ένας συγγραφέας του 1ου αι. π.Χ., έγραψε κι αυτός «Παράδοξα» ή «Άπιστα» (σε 2 βιβλία). Αποσπάσματα από το έργο αυτό βρίσκονται στο έργο του Πλίνιου του πρεσβύτερου (για τα ύδατα της Ιταλίας). Έγραψε επίσης και ένα βιβλίο με τον ασαφή τίτλο «Περί Πολικών θεών».
Τα κείμενα αυτά ομοιάζουν πολύ μεταξύ τους με μικρές ή και ασήμαντες παραλλαγές εις το περιεχόμενο και την δομή του έργου, αλλά διαφέρουν, ασφαλώς, ως προς την πλοκή και το ύφος των συγγραφέων, ενώ, με μία προσεκτικότερη μελέτη, προδίδουν ότι έχουν μια βασική πηγή πληροφοριών.
1. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου) (6)
2. «Αλέξανδρος ο Μακεδών» (σε αρχαίο κείμενο) (7)
3. Iστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ και σε αρχαίο κείμενο) (8)
4. «Διήγησις εξαίρετος και όντως θαυμασία του κοσμοκράτορος Αλεξάνδρου του βασιλέως» (σε αρχαίο κείμενο) (9).
5. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου και σε αρχαίο κείμενο).(10)
6. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου και σε αρχαίο κείμενο).(11)
7. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου, σε γλώσσα αρχαϊζουσα) (12)
8. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου και σε αρχαίο κείμενο) (13)
9. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (χωρίς τίτλο και σε αρχαίο κείμενο) (14)
10. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (χωρίς τίτλο και σε αρχαίο κείμενο) (15)
11. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (χωρίς τίτλο και σε αρχαίο κείμενο). (16)
12. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (χωρίς τίτλο και σε αρχαίο κείμενο). (17)
13. «Διήγη<σι>ς πανεξαίρετος περί του θαυμαστού βασιλέως Αλεξάνδρου» (σε γλώσσα κατανοητή).(18)
14. H γέννησις και διήγησις του Αλεξάνδρου Μακεδόνων, το πώς εγεννήθη και ανεθράφη και το πώς είχεν την ανδρείαν και την μάθησιν και την χάριταν από την αρχήν» (σε γλώσσα κατανοητή) (19)
15. «Διήγησις και η γέννησις και η ζωή του Αλεξάνδρου, το πώς εγεννήθη και ανατράφην και περί της ανδρείας αυτού και την μάθησιν και την χαράν του. Ήτον από τον θεός ορισμός και ήτον φρόνιμος και έμορφος και χαροποιός εις τους αυθεντάδες και εις την στρατείαν και είχεν χέρι καλό να φιλοδωρή και να στέκη εις τον λόγον του, να μηδέν σφάλη τους όρκους του. Και μετά ταύτα εβασίλευσεν όλον τον κόσμον» (σε γλώσσα αρχαΐζουσα) (20).
16. «Διήγησις περί του Αλεξάνδρου και των μεγάλων πολέμων».(21)
17. «Γέννησις, κατορθώματα και θάνατος Αλεξάνδρου του Μακεδόνος» (σε γλώσσα κατανοητή). Είναι το κείμενο που κυκλοφορεί ευρέως και εις την Ελλάδα ως « Η Φυλλάδα του Μεγ’ Αλέξαντρου», με εισαγωγή και σχόλια του Αλέξανδρου Α. Πάλλη (1935) (22).
18. «Αλέξανδρος ο Βασιλεύς» (σε ποιητική και αρχαϊζουσα μορφή) (23)
19. «Γέννησις, κατορθώματα και θάνατος Αλεξάνδρου του Μακεδόνος δια στίχου» (σε ποιητική και κατανοητή γλώσσα). Είναι το κείμενο το οποίο διαπραγματευόμαστε σ’ αυτό το βιβλίο υπό τον τίτλον « Το Έπος του Αλέξανδρου» και το οποίο έχει συντάξει ο μεσαιωνικός ποιητής Δημήτριος Ζήνος το 1529 (24).
20. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (σε αρχαία γλώσσα) (25).
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1. Ε: Η. Oehler, Paradoxographi Florentini anonymi opusculum de aquis mirabilibus, 1913. B: E. Oder (Philol. Suppl. 7, 1899).
2. Ε: Ε. Rohde (SB Leipzig 1,1) 1871. Β: R. Nebert (Jb. f. class. Philol. 151 και 153, 1895 και 1896).
3. Ε: FGrH' Giannini, Paradoxogr. Graec. reliquiae, Μιλάνο 1966.
4. Ε: στου Α. Westermann, Paradoxographi, 1839• και στου L. Heiberg, Mathematics Graeci minores, 1927.
5. Ε: Η. D. P. Lee, Cambr. 1936, ανατύπ. Amsterdam 1967 (με αγγλ. μτφ.)• VS Ι• και στο: P. Albertelli, Gli Eleati, Bari 1939. Β: R. Salinger (Arch. f. Gesch. d. Philos. 19, 1906)• A. Miiller (Arch. f. Philos. 2, 1948)" J. Zafiropulo, V ecole eleate, Παρίσι 1950' του ίδιου, Vox Zenonis, Παρίσι 1958' Μ. Black, Zenons Paradoxa, I-thaca 1954- P. Scheffler (Festschr. Jax), Innsbr. 1955• W. Kullmann (Hermes 86, 1958)• A. Griin- baum, Modem Science and Z. 's Paradoxes, Λον¬δίνο 1967.
6. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “A” sive Recensio velusta.
7. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “B”
8. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “B” (e cod. Leidensi Vul. 93).
9. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “G” (lib. 1).
10. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “G” (lib. 2).
11. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “G” (lib. 3).
12. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “Ε”
13. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “L” (lib. 3)
14. Πηγή: : Historia Alexandri Magni: Recensio “L” (Pseudo-Methodius, redactio 1)
15. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “L” (Pseudo-Methodius, redactio 2)
16. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “B” ( e cod. Leidensi Vul. 93).
17. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “B” ( e cod. Paris gr. 1685 et cod. Messinensi 62)
18. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio F (cod. Flor. Laurentianus Ashburn 1444).
19. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio Ε (cod. Eton. College 163).
20. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio V (cod. Vind. theol. gr. 244).
21. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio Κ (cod. 236 Kutlumussin – Kloster des Athos).
22. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “F”.
23. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio Byzantina Poetica (cod, Marcianus 408).
24. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio poetica (recensio R).
25. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio : “D” (e cod. Vat. Gr. 1700, 88v-89r).
Πολλά και παράδοξα θέματα καταγράφουν ορισμένοι πάπυροι που βρέθηκαν στην Οξύρρυγχο της Αιγύπτου. Τα παράδοξα θέματα προβλημάτιζαν ανέκαθεν τους ανθρώπους. (Στην εικόνα μας ένας πάπυρος που βρέθηκε στην περιοχή, ενώ ο δόκτωρ Ντερκ Όμπινκ λέει ότι θα γίνουν βιβλίο όλα τα αποκρυπτογραφημένα κείμενα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» της Τρίτης 19 Απριλίου 2005.
Παράδοξο, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ένας διεθνής φιλοσοφικός όρος, προερχόμενος από τα ελληνικά, ο οποίος κατά γράμμα σημαίνει «παρά την δόξαν», δηλαδή παρά τη γενική γνώμη.
Χωρίς αμφιβολία, αυτό το παράδοξο μπορεί να έχει διπλή αξία, αρνητική όταν φαίνεται να αντιτίθεται σε γνώμες αληθινές και ισχυρότερες από αυτό (οπότε το παράδοξο συγγενεύει με το σόφισμα ή τον παραλογισμό και άλλους τρόπους σκέψης, περίεργους ή και λαθεμένους), θετική όταν το παράδοξο εμφανίζεται ως άρνηση και συντριπτική απόκρουση ασύστατων γνωμών που υποστηρίζονται όμως ευρύτατα.
Με την έννοια αυτή γίνεται λόγος για σωκρατικό παράδοξο («να υφίστασαι την αδικία είναι καλύτερο παρά να τη διαπράττεις») ή για παράδοξο των στωικών (για το οποίο ο Κικέρωνας έγραψε ένα δοκίμιο) ή παράδοξο των σκεπτικών ή του Ευαγγελίου κ.ά., μέχρι τα νεότερα παράδοξα του Μοντέν, του Ρουσό, του Νίτσε, του υπαρξισμού και τόσων άλλων!
Διαβάζοντας κανείς το «Λεξικό αρχαίων συγγραφέων Ελλήνων και Λατίνων» του Paul Kroh, θα βρει δύο λήμματα τα οποία παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Αξίζει, λοιπόν, να τα διαβάσουμε:
- Paradoxographus Florentinus.
Έτσι λέμε σήμερα ένα ανώνυμο αρχαίο ελληνικό σύγγραμμα για περίεργα και θαυμαστά πράγματα που σχετίζονται με πηγές και νερά το έργο προέρχεται από τον Ιο αι. μ.Χ. και είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένο από τον Ισίγονο από τη Νίκαια. Ως συγγραφέας φέρεται λανθασμένα ο Περιπατητικός Σωτίωνας. Το κείμενο βασίζεται σε έναν Λαυρεντιανό κώδικα του 13ου/14ου αιώνα (1).
- Paradoxographus Vaticanus.
- Paradoxographus Vaticanus.
Έτσι λέμε σήμερα ένα άγνωστης εποχής, ανώνυμο, αρχαίο ελληνικό σύγγραμμα για περίεργα και θαυμαστά πράγματα• περιέχει κατά κύριο λόγο υλικό από το έργο Ιστοριών παραδόξων συναγωγή του Αντίγονου του Καρύστιου και παρουσιάζει σημεία επαφής με τον Νικόλαο τον Δαμασκηνό. Μας παραδόθηκε σε έναν Βατικανό κώδικα (2).
ΑΛΛΑ και ο Φλέγων από τις Τράλλεις, Publius Aelius (Τραλλιανός), ένας ιστορικός του 2ου αι. μ.Χ., απελεύθερος του αυτοκράτορα Αδριανού, έγραψε αρκετά έργα αρχαιογνωστικού περιεχομένου (ιδίως για θέματα χρονολογίας), από τα οποία δεν μας σώθηκε τίποτε. Ωστόσο, όμως, έχουμε αρκετές πληροφορίες.
Και ποιες είναι αυτές;
ΑΛΛΑ και ο Φλέγων από τις Τράλλεις, Publius Aelius (Τραλλιανός), ένας ιστορικός του 2ου αι. μ.Χ., απελεύθερος του αυτοκράτορα Αδριανού, έγραψε αρκετά έργα αρχαιογνωστικού περιεχομένου (ιδίως για θέματα χρονολογίας), από τα οποία δεν μας σώθηκε τίποτε. Ωστόσο, όμως, έχουμε αρκετές πληροφορίες.
Και ποιες είναι αυτές;
Είναι ο συγγραφέας του έργου: 'Ολυμπιονικών και χρόνων συναγωγή, το οποίο ήταν συνολικά 16 βιβλία! Άρχιζε από την 1η και έφτανε στην 229η Ολυμπιάδα = 137/140 μ.Χ.!
Το ως άνω έργο περιείχε και κατάλογο των νικητών στα επιμέρους αθλήματα.
Παρά ταύτα, σώθηκε άλλο ένα έργο του για διάφορα περίεργα και παράξενα πράγματα για ανθρώπους που έφτασαν σε πολύ μεγάλη ηλικία («Περί θαυμασίων και μακροβίων»)!
Τι περίεργο!. Η σύγχρονη επιστήμη ασχολείται σοβαρά μ’ αυτό το θέμα και μάλιστα δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια που χιλιάδες άνθρωποι επισκέπτονταν την γνωστή γεροντολόγο Ασλάν στην Ρουμανία, επί εποχής Τσαουσέσκου!
Για να επιστρέψουμε, λοιπόν, στο έργο «Περί θαυμασίων και μακροβίων», το πρώτο μέρος περιέχει κάθε λογής παράδοξα και θαυμαστά πράγματα (δεν είναι τυχαίο ότι εκεί βρίσκεται και η ιστορία που χρησιμοποίησε ο Goethe στο έργο του «Η νύφη της Κορίνθου»), ενώ στο δεύτερο απαριθμεί ανθρώπους που έζησαν πάνω από 100 χρόνια (λένε ότι χρησιμοποίησε ρωμαϊκούς καταλόγους απογραφών)!.. (3)
Κι όχι μόνον!..
Ο Ανθέμιος από τις Τράλλεις, ένας αρχιτέκτονας, μαθηματικός και μηχανικός του 6ου αι. μ.Χ., αδερφός του γιατρού Αλέξανδρου από τις Τράλλεις, ο οποίος από το 532 ως το 534 διηύθυνε, μαζί με τον Ισίδωρο τον Μιλήσιο, την ανοικοδόμηση της Αγίας Σοφίας, στην Κωνσταντινούπολη, που είχε καταστραφεί από πυρκαγιά, σε ένα έργο του για τους καυστικούς καθρέφτες σώθηκε ένα απόσπασμα, που είχε τον τίτλο: «Περί παραδόξων μηχανημάτων»! (4)
Γι’ αυτό το έργο δεν έχει ενδιαφερθεί σχεδόν κανένας. Κι είναι ν’ απορεί κανείς, πώς το γνωρίζουν μονάχα οι ξένοι!..
ΚΑΙ Η ΖΗΝΩΝ Ο ΕΛΕΑΤΗΣ;
Ο Ζήνων από την Ελέα (Κάτω Ιταλία: Ελεάτης), ως γνωστόν ήταν ένας φιλόσοφος του 5ου αι. π.Χ. (περίπου 490-430). Μαθητής και φίλος του Παρμενίδη, του οποίου την διδασκαλία και υπερασπίστηκε με εξαιρετική οξύνοια. Ο Πλάτων τον ονόμαζε «Ελεατικόν Παλαμήδην», ενώ ο Αριστοτέλης τον χαρακτήριζε «ευρετή» της διαλεκτικής.
Ο Ζήνων δεν παρουσίασε δική του διδασκαλία, ήθελε όμως να δείξει με τρόπο διαλεκτικό ότι το αντίθετο με αυτό που υποστήριζε ο Παρμενίδης είναι στην πραγματικότητα αδύνατο, επομένως ότι δεν μπορεί να υπάρχει πολλαπλότητα, ούτε κίνηση, ούτε γένεση και φθορά, γιατί αν τα δεχτούμε όλα αυτά, τότε γεννιούνται πάντοτε μόνο αντιφάσεις.
Με την παρουσίαση τέτοιων παραδοξολογιών η φήμη του απλώθηκε και έμεινε ζωντανή σε όλες τις εποχές. Παρ' όλα όμως αυτά δεν μας σώθηκε τίποτε σχεδόν από τα έργα του. Αλλά και για τη ζωή του δεν έχουμε παρά μόνο θρύλους, πως ως εχθρός του τυράννου μπλέχτηκε σε μια επανάσταση και πέθανε με βασανιστήρια.
Λένε ότι στις έμμεσες αποδείξεις του ο Ζήνων ανέπτυξε μία εξαιρετική δεξιότητα. Ξεκινώντας από τις βασικές προϋποθέσεις και αποδοχές των αντιπάλων του Παρμενίδη, έφτανε, για το ίδιο πράγμα, σε δύο αντιφατικά μεταξύ τους συμπεράσματα, κάτι που έφερνε σε αμηχανία τους αντιπάλους και τους υποχρέωνε να εγκαταλείψουν τις προϋποθέσεις τους και τις αποδοχές τους.
Οι αποδείξεις του Ζήνωνα στρέφονταν εναντίον της πολλαπλότητας (ένα πολλαπλό σώμα πρέπει να μερίζεται σε απείρως πολλά και απείρως μικρά κομμάτια, που το ένα πρέπει να βρίσκεται σε απόσταση από το άλλο), εναντίον της κίνησης (οι περιφημότερες παραδοξολογίες του: ο Αχιλλέας και η χελώνα• το βέλος που πετάει και ηρεμεί) και εναντίον της ύπαρξης του χώρου (το καθετί βρίσκεται μέσα σε έναν χώρο• μέσα σε τι είναι όμως αυτός ο χώρος;).
Γνωστή είναι και η εικόνα του με το κεχρί, που δεν βγάζει κανέναν κρότο, όταν πέφτει στο δάπεδο σπυρί σπυρί• ένα σακί όμως κεχρί που πέφτει βγάζει κρότο, ο οποίος ωστόσο - λογικά - αποτελεί το άθροισμα πολλών τίποτε.
Αυτές οι έξυπνες και λεπτολόγες διερευνήσεις παραδειγματικών περιπτώσεων δεν μπορούσαν να λύσουν συγκεκριμένα προβλήματα, ήθελαν όμως να πουν ότι ο κόσμος των αισθήσεων και των φαινομένων δεν μπορεί παρά να περιέρχεται σε αμηχανία μπροστά στον νου.
Κι όμως, παρ’ όλα αυτά, μας έχει παραδοθεί ένας τίτλος υπό τον τίτλον:«Έριδες» (5), το οποίο μελετούν πολλοί ερευνητές!
Να προχωρήσουμε;
Ο Ισίγονος από τη Νίκαια, ένας συγγραφέας του 1ου αι. π.Χ., έγραψε κι αυτός «Παράδοξα» ή «Άπιστα» (σε 2 βιβλία). Αποσπάσματα από το έργο αυτό βρίσκονται στο έργο του Πλίνιου του πρεσβύτερου (για τα ύδατα της Ιταλίας). Έγραψε επίσης και ένα βιβλίο με τον ασαφή τίτλο «Περί Πολικών θεών».
Ο Ισίγονος, σε σχέση εξάρτησης από το έργο «Παράδοξα» (κατά την παράδοση γραμμένο από τον Σωτίωνα) βρίσκεται το έργο για τα ύδατα, ο λεγόμενος «Paradoxographus Florentinus», που γράφουμε πιο συγκεκριμένα στο κεφάλαιο αυτό.
ΟΙ ΦΥΛΛΑΔΕΣ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ!
Όποιος διαβάσει το βιβλίο μου «Η άγνωστη ζωή του Μεγάλου Αλεξάνδρου», θα δει ότι υπάρχουν τουλάχιστον είκοσι (20) χειρόγραφα κείμενα γνωστών η αγνώστων συγγραφέων του παρελθόντος, που βρίσκονται κωδικοποιημένα στις διάφορες βιβλιοθήκες του Εξωτερικού!
ΟΙ ΦΥΛΛΑΔΕΣ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ!
Όποιος διαβάσει το βιβλίο μου «Η άγνωστη ζωή του Μεγάλου Αλεξάνδρου», θα δει ότι υπάρχουν τουλάχιστον είκοσι (20) χειρόγραφα κείμενα γνωστών η αγνώστων συγγραφέων του παρελθόντος, που βρίσκονται κωδικοποιημένα στις διάφορες βιβλιοθήκες του Εξωτερικού!
Τα κείμενα αυτά ομοιάζουν πολύ μεταξύ τους με μικρές ή και ασήμαντες παραλλαγές εις το περιεχόμενο και την δομή του έργου, αλλά διαφέρουν, ασφαλώς, ως προς την πλοκή και το ύφος των συγγραφέων, ενώ, με μία προσεκτικότερη μελέτη, προδίδουν ότι έχουν μια βασική πηγή πληροφοριών.
Καλόν είναι να δούμε ποια είναι τα κείμενα που έχουμε στα χέρια μας:
1. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου) (6)
2. «Αλέξανδρος ο Μακεδών» (σε αρχαίο κείμενο) (7)
3. Iστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ και σε αρχαίο κείμενο) (8)
4. «Διήγησις εξαίρετος και όντως θαυμασία του κοσμοκράτορος Αλεξάνδρου του βασιλέως» (σε αρχαίο κείμενο) (9).
5. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου και σε αρχαίο κείμενο).(10)
6. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου και σε αρχαίο κείμενο).(11)
7. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου, σε γλώσσα αρχαϊζουσα) (12)
8. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (άνευ τίτλου και σε αρχαίο κείμενο) (13)
9. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (χωρίς τίτλο και σε αρχαίο κείμενο) (14)
10. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (χωρίς τίτλο και σε αρχαίο κείμενο) (15)
11. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (χωρίς τίτλο και σε αρχαίο κείμενο). (16)
12. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (χωρίς τίτλο και σε αρχαίο κείμενο). (17)
13. «Διήγη<σι>ς πανεξαίρετος περί του θαυμαστού βασιλέως Αλεξάνδρου» (σε γλώσσα κατανοητή).(18)
14. H γέννησις και διήγησις του Αλεξάνδρου Μακεδόνων, το πώς εγεννήθη και ανεθράφη και το πώς είχεν την ανδρείαν και την μάθησιν και την χάριταν από την αρχήν» (σε γλώσσα κατανοητή) (19)
15. «Διήγησις και η γέννησις και η ζωή του Αλεξάνδρου, το πώς εγεννήθη και ανατράφην και περί της ανδρείας αυτού και την μάθησιν και την χαράν του. Ήτον από τον θεός ορισμός και ήτον φρόνιμος και έμορφος και χαροποιός εις τους αυθεντάδες και εις την στρατείαν και είχεν χέρι καλό να φιλοδωρή και να στέκη εις τον λόγον του, να μηδέν σφάλη τους όρκους του. Και μετά ταύτα εβασίλευσεν όλον τον κόσμον» (σε γλώσσα αρχαΐζουσα) (20).
16. «Διήγησις περί του Αλεξάνδρου και των μεγάλων πολέμων».(21)
17. «Γέννησις, κατορθώματα και θάνατος Αλεξάνδρου του Μακεδόνος» (σε γλώσσα κατανοητή). Είναι το κείμενο που κυκλοφορεί ευρέως και εις την Ελλάδα ως « Η Φυλλάδα του Μεγ’ Αλέξαντρου», με εισαγωγή και σχόλια του Αλέξανδρου Α. Πάλλη (1935) (22).
18. «Αλέξανδρος ο Βασιλεύς» (σε ποιητική και αρχαϊζουσα μορφή) (23)
19. «Γέννησις, κατορθώματα και θάνατος Αλεξάνδρου του Μακεδόνος δια στίχου» (σε ποιητική και κατανοητή γλώσσα). Είναι το κείμενο το οποίο διαπραγματευόμαστε σ’ αυτό το βιβλίο υπό τον τίτλον « Το Έπος του Αλέξανδρου» και το οποίο έχει συντάξει ο μεσαιωνικός ποιητής Δημήτριος Ζήνος το 1529 (24).
20. Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (σε αρχαία γλώσσα) (25).
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1. Ε: Η. Oehler, Paradoxographi Florentini anonymi opusculum de aquis mirabilibus, 1913. B: E. Oder (Philol. Suppl. 7, 1899).
2. Ε: Ε. Rohde (SB Leipzig 1,1) 1871. Β: R. Nebert (Jb. f. class. Philol. 151 και 153, 1895 και 1896).
3. Ε: FGrH' Giannini, Paradoxogr. Graec. reliquiae, Μιλάνο 1966.
4. Ε: στου Α. Westermann, Paradoxographi, 1839• και στου L. Heiberg, Mathematics Graeci minores, 1927.
5. Ε: Η. D. P. Lee, Cambr. 1936, ανατύπ. Amsterdam 1967 (με αγγλ. μτφ.)• VS Ι• και στο: P. Albertelli, Gli Eleati, Bari 1939. Β: R. Salinger (Arch. f. Gesch. d. Philos. 19, 1906)• A. Miiller (Arch. f. Philos. 2, 1948)" J. Zafiropulo, V ecole eleate, Παρίσι 1950' του ίδιου, Vox Zenonis, Παρίσι 1958' Μ. Black, Zenons Paradoxa, I-thaca 1954- P. Scheffler (Festschr. Jax), Innsbr. 1955• W. Kullmann (Hermes 86, 1958)• A. Griin- baum, Modem Science and Z. 's Paradoxes, Λον¬δίνο 1967.
6. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “A” sive Recensio velusta.
7. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “B”
8. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “B” (e cod. Leidensi Vul. 93).
9. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “G” (lib. 1).
10. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “G” (lib. 2).
11. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “G” (lib. 3).
12. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “Ε”
13. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “L” (lib. 3)
14. Πηγή: : Historia Alexandri Magni: Recensio “L” (Pseudo-Methodius, redactio 1)
15. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “L” (Pseudo-Methodius, redactio 2)
16. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “B” ( e cod. Leidensi Vul. 93).
17. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “B” ( e cod. Paris gr. 1685 et cod. Messinensi 62)
18. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio F (cod. Flor. Laurentianus Ashburn 1444).
19. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio Ε (cod. Eton. College 163).
20. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio V (cod. Vind. theol. gr. 244).
21. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio Κ (cod. 236 Kutlumussin – Kloster des Athos).
22. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio “F”.
23. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio Byzantina Poetica (cod, Marcianus 408).
24. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio poetica (recensio R).
25. Πηγή: Historia Alexandri Magni: Recensio : “D” (e cod. Vat. Gr. 1700, 88v-89r).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου