«Ἕλληνες ἀεί παῖδες ἐστε, γέρων δέ Ἕλλην οὐκ ἔστιν» (Πλάτων, Τίμαιος, 22b).


"Ὁμολογεῖται μὲν γὰρ τὴν πόλιν ἡμῶν ἀρχαιοτάτην εἶναι καὶ μεγίστην καὶ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ὀνομαστοτάτην· οὕτω δὲ καλῆς τῆς ὑποθέσεως οὔσης,
ἐπὶ τοῖς ἐχομένοις τούτων ἔτι μᾶλλον ἡμᾶς προσήκει τιμᾶσθαι. 24. Ταύτην γὰρ οἰκοῦμεν οὐχ ἑτέρους ἐκβαλόντες οὐδ' ἐρήμην καταλαβόντες
οὐδ' ἐκ πολλῶν ἐθνῶν μιγάδες συλλεγέντες, ἀλλ' οὕτω καλῶς καὶ γνησίως γεγόναμεν ὥστ' ἐξ ἧσπερ ἔφυμεν, ταύτην ἔχοντες ἅπαντα τὸν χρόνον διατελοῦμεν,
αὐτόχθονες ὄντες καὶ τῶν ὀνομάτων τοῖς αὐτοῖς οἷσπερ τοὺς οἰκειοτάτους τὴν πόλιν ἔχοντες προσειπεῖν".
(Ἰσοκράτης, Πανηγυρικός, στίχοι 23-24).

Τα άρθρα που φιλοξενούνται στον παρόντα ιστότοπο και προέρχονται απο άλλες πηγές, εκφράζουν αποκλειστικά και μόνον τις απόψεις των συγγραφέων τους.

Καθίσταται σαφές ότι η δημοσίευση ανάρτησης, δεν συνεπάγεται υποχρεωτικά αποδοχή των απόψεων του συγγραφέως.


ΕΑΝ ΘΕΛΕΤΕ, ΑΦΗΝΕΤΕ ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ, ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΑΡΘΡΟ-ΑΝΑΡΤΗΣΗ (΄κλίκ΄ στο "Δεν υπάρχουν σχόλια"). ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ.

Ακολουθήστε μας στο Facebook

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΗΛΙΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΗΛΙΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κυριακή 7 Ιουνίου 2015

Ο ήλιος στην παγκόσμια μυθολογία...





Οι πανοραμικές εικόνες του ήλιου που παρέχει πλέον η NASA προσφέρουν συναρπαστικές αποτυπώσεις του αστεριού που ευθύνεται για τη ζωή στη Γη. Η απομυθοποίηση ωστόσο του ήλιου και ο «υποβιβασμός» του από το θεϊκό... κύρος που του απέδιδαν για χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι είναι μια σχετικά καινούρια ιστορία.

Οι μυθολογίες των κοινωνιών και των πολιτισμών της οικουμένης βρίθουν από εξωφρενικές αναπαραστάσεις του αστεριού και ευφάνταστες ιστορίες για το πώς βρέθηκε εκεί πάνω.

Ο ήλιος, με τη μαγική του δύναμη να δίνει ζωή, δεν θα μπορούσε να μη λογίζεται θεός, ούτε και να μη συνδέεται ευθέως και με άλλες όψεις της καθημερινής ζωής.

Ας κάνουμε λοιπόν ένα ταξίδι στους πολιτισμούς του πλανήτη και ας δούμε τους πλέον συναρπαστικούς μύθους που έχει σκεφτεί ποτέ άνθρωπος για τον ζωοδότη ήλιο…


Ο θεός Ρα της Αιγύπτου


Η λατρεία της πανάρχαιας θεότητας του ήλιου δεν περιοριζόταν μόνο στην Ηλιόπολη της Αιγύπτου: ο θεός δάνειζε το όνομά του στους Φαραώ που μετονομάζονταν σε Γιοι του Ρα. Καθώς λοιπόν ο ήλιος είναι η ζωοδότρα δύναμη του κόσμου, πολύ βολικά ο Ρα ήταν και πλάστης θεός. 

Το αγαπημένο του μέσο μεταφοράς ήταν το πλοίο -και όχι το σύνηθες άρμα-, το οποίο δεν το χρησιμοποιούσε μόνο για τις ουράνιες μετακινήσεις του, αλλά και για την καταβύθισή του στον κάτω κόσμο τη νύχτα. Ο Ρα μάλιστα αναγεννιόταν κάθε μέρα, όμοια με τον ήλιο…


Ο ήλιος περιστρέφεται γύρω από τη Γη


Η Γη ήταν το κέντρο του κόσμου και καμία παρατήρηση δεν μπορούσε να το αλλάξει αυτό! Τι κι αν στα πολυάριθμα αστρονομικά μοντέλα της αρχαιότητας το γεωκεντρικό σύμπαν δημιουργούσε προβλήματα; Τι κι αν ο Αρίσταρχος (ο «Κοπέρνικος της αρχαιότητας») και ο Μέλισσος ο Σάμιος ορκίζονταν ότι ο ήλιος είναι το κέντρο του κόσμου; 

Τι κι αν μπόλικες παρατηρησιακές αποφάνσεις και εμπειρικά δεδομένα πρόσταζαν ότι η Γη δεν μπορούσε να ήταν το αρχιμήδειο σημείο του κόσμου; Τίποτα δεν μπορούσε να εκθρονίσει τον πλανήτης μας από την ιδιαίτερα τιμητική του θέση. Κι ύστερα ήρθε ο Πτολεμαίος και το περίφημο γεωκεντρικό του μοντέλο, περί το 150 μ.Χ., που θα παγίωνε τη σφαλερή αντίληψη γύρω στα 1.400 χρόνια! Στο αστρονομικό σύστημα του αλεξανδρινού μαθηματικού ο ήλιος ήταν η τέταρτη σφαίρα σε τροχιά γύρω από την ακίνητη Γη, μεταξύ της Αφροδίτης και του Άρη…


Ο θεός Απόλλωνας


Στην ελληνική μυθολογία, ο θεός Απόλλωνας, γιος του Δία, καβαλούσε το άρμα του και διέτρεχε κάθε μέρα τον ουρανό φέρνοντας το φως στην οικουμένη. Ο ακτινοβόλος Απόλλωνας δεν αντιπροσώπευε βέβαια μόνο τον ζωοδότη ήλιο, αλλά έγινε προοδευτικά και θεός της μουσικής, της λογικής και του Λόγου εν γένει. 

Στη «Γέννηση της Τραγωδίας» μάλιστα ο γερμανός φιλόσοφος του 19ου αιώνα Φρίντριχ Νίτσε αναγνωρίζει στον ρόλο του Απόλλωνα την τάση να χαλιναγωγεί το παράλογο, φέρνοντας την πειθαρχία και την τάξη στην ανθρώπινη συλλογιστική. Αυτό κι αν ήταν έργο για έναν θεό που περνούσε τη μέρα του καβάλα στο φτερωτό του άρμα!


Ο θεός των Αζτέκων Huitzilopochtli


Η θεότητα Huitzilopochtli είχε τη διπλή ιδιότητα να είναι θεός και του ηλίου και του πολέμου, ενσαρκώνοντας τη δομή μιας κοινωνίας που τοποθετούσε τον πόλεμο στις πρώτες τάξεις. 

Οι Αζτέκοι πίστευαν ότι οι νεκροί πολεμιστές τους μετενσαρκώνονταν σε πουλιά, γι’ αυτό και οι αναπαραστάσεις του Huitzilopochtli θυμίζουν πουλί με πολύχρωμα φτερά. Ο θεός του ήλιου λοιπόν, που βρισκόταν σε συνεχή μάχη με το σκότος, απαιτούσε αίμα από ανθρώπινες καρδιές για να τραφεί και να εξασφαλιστεί έτσι η επιβίωσή του. Για να μην πεθάνει λοιπόν ο Huitzilopochtli, οι οπαδοί του θεού ήλιου θυσίαζαν ανθρώπους στο όνομά του…


Οι 10 ήλιοι της κινεζικής μυθολογίας


Μια φορά κι έναν καιρό, υπήρχαν 10 ήλιοι στον ουρανό, σύμφωνα πάντα με την πανάρχαια κινεζική παράδοση. Οι μικροί αυτοί ήλιοι ταξίδευαν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, πάντα με τη συνοδεία της μητέρας τους, θεάς Xihe, μέχρι που μια μέρα αποφάσισαν να εμφανιστούν στον ουρανό την ίδια στιγμή. 

Η ζέστη και η λάμψη ωστόσο από την ταυτόχρονη παρουσία τους στον ουρανό ήταν τόσο έντονη και αφόρητη που ο πατέρας τους, Dijun, παρήγγειλε στους ήλιους να συγκρατηθούν. Οι ήλιοι δεν υπάκουσαν στις προειδοποιήσεις του κι έτσι ο Dijun έστειλε τον ταξότη Yi να σκοτώσει τους άτακτους ήλιους. Ο Yi ξεπάστρεψε τους εννιά από δαύτους, αφήνοντας μόνο έναν στον ουρανό…


Οι θεοί του ήλιου και της σελήνης των Ινουίτ


Οι Ινουίτ, οι αυτόχθονες της Αλάσκας, της Γροιλανδίας και του Αρκτικού Κύκλου, εξηγούν την ύπαρξη του ήλιου και της σελήνης μέσω του θρύλου του θεού της σελήνης Anningan και της αδερφής του, θεότητας του ήλιου, Malina. Οι δύο θεότητες ζούσαν μαζί αρμονικά, μέχρι που μια μέρα, όπως συμβαίνει σε όλα τα αδέρφια, τσακώθηκαν, κυνηγώντας ο ένας την άλλη. 

Εξαιτίας λοιπόν του συνεχούς κυνηγητού τους, ο Anningan παραμελεί τη διατροφή του και γίνεται ολοένα και πιο αδύνατος, κάτι που εξηγεί τις φάσεις της σελήνης. Όταν το φεγγάρι εξαφανίζεται από τον ουρανό, οι Ινουίτ πιστεύουν ότι ο Anningan έχει πάει επιτέλους για φαγητό. Όταν επιστρέφει, συνεχίζει να βρίσκεται στο κατόπι της Malina, ενώ όταν τελικά την πιάνει, αυτό είναι που δημιουργεί την ηλιακή έκλειψη…


Ο κέλτικος θεός του ήλιου Lugus


Ο θεός του ήλιου των Κελτών Lugus, ή Lugh στην Ιρλανδία, ήταν μια ημι-ιστορική φιγούρα: επρόκειτο για έναν ατρόμητο βασιλιά-πολεμιστή που είχε οδηγήσει τον λαό του, μια φυλή στην αρχαία Ιρλανδία, σε νίκη ενάντια σε μια φυλή γιγάντων. 

Ηγέτης των γιγάντων, γνωστοί ως Formorians, ήταν ο διαβόητος θεός του κάτω κόσμου Balor, μια μοχθηρή φιγούρα που ήταν μάλιστα και παππούς του Lugus. Η πολύπλευρη θεότητα Lugus συνδεόταν με τελετουργικά γονιμότητας, διάφορες ανθρώπινες ικανότητες, αλλά και με τον κύκλο της συγκομιδής. Η νίκη του ήλιου απέναντι στο σκοτάδι είναι ένας δημοφιλής μύθος στην ινδο-ευρωπαϊκή παράδοση…


Ο θεός του ήλιου των Νορμανδών


Στη νορμανδική μυθολογία, ο Freyr ήταν ο θεός της ειρήνης, της γονιμότητας, της βροχής και του ήλιου. Ήταν πράγματι πανίσχυρος! 

Ο θρύλος ήθελε τον Freyr να ιππεύει έναν αγριόχοιρο, που τον έλεγαν Gullinbursti, ο οποίος όργωνε ουρανούς και θάλασσες. Κι όταν βαριόταν τον κάπρο, ο θεός ανέβαινε στο ξακουστό του πλοίο, το Skiobloanir, που ήταν το καλύτερο σκάφος ολάκερης της Σκανδιναβίας. Κι όταν δεν ήθελε να το χρησιμοποιεί, το δίπλωνε απλά και το αποθήκευε στην τσέπη του…


Η ινδουιστική θεότητα του ήλιου


Σύμφωνα με τη αρχαία ινδουιστική διδασκαλία, ο Surya, ως θεός του ήλιου, αντιπροσώπευε την ορατή μορφή του θεϊκού, μια θεότητα δηλαδή που μπορούσες να δεις με τα ίδια σου τα μάτια κάθε μέρα. 

Απεικονιζόταν ως άνθρωπος με τέσσερα χέρια, τον οποίο έσερναν συνήθως πάνω στο κάρο του εφτά άλογα. Ο Surya θεράπευε τους αρρώστους και κατείχε προνομιακή θέση στο ινδουιστικό πάνθεο, αφού ήταν ταυτόχρονα υπεύθυνος και για την καλή τύχη των ανθρώπων…


Lisa και Mawu


Οι γηγενείς του Μπενίν, της Γκάνας και του Τόγκο θεωρούσαν τη Lisa (τη θεότητα του ήλιου) και τη Mawu (τη θεότητα του φεγγαριού) ως δίδυμες οντότητες σε ένα πνεύμα. Οι δυο τους ήταν οι δημιουργοί του σύμπαντος, με τη Mawu να αναπαριστά τη μητρότητα και τη γονιμότητα, την ώρα που η Lisa ενσάρκωνε τη θερμότητα, τη δουλειά και τη δύναμη…

newsbeast.gr
Διαβάστε περισσότερα... »

Παρασκευή 20 Μαρτίου 2015

Μύθοι και δεισιδαιμονίες για τις εκλείψεις ηλίου




Ένα πραγματικά εκπληκτικό φυσικό φαινόμενο όπως η αιφνίδια ολική εξαφάνιση του Ηλίου στην διάρκεια της ημέρας, έχει έντονα αποτυπωθεί στους μύθους, τις δοξασίες και τις παραδόσεις ολόκληρου του κόσμου.

Οι ηλιακές εκλείψεις, σήμερα, προσελκύουν μεγάλο αριθμό τουριστών, στην αρχαιότητα όμως, θεωρούνταν προάγγελοι κακών και γι’ αυτό προκαλούσαν πανικό. Το φαινόμενο αυτό, γενικότερα, στην διάρκεια της ιστορίας αντιμετωπίσθηκε αρνητικά και συνδέθηκε µε µία σειρά κοσµικών καταστροφών.

Δεν είναι παρά εδώ και έναν ή δύο αιώνες που, µε την συστηµατική µε­λέτη των εκλείψεων και την γενικευµένη πληρο­φόρηση, ο µοντέρνος άνθρωπος αντιµετωπίζει αυτού του είδους τα φαινόµενα µε ένα διαφορετικό βλέµµα. Αλλά και αυτή ακόµη η ορθολογική µατιά απέναντι στον Κόσµο δεν εκµηδενίζει απο­λύτως την δραµατική διάσταση του φαινοµένου και την συγκίνηση που αυτό προκαλεί, όπως άλλωστε επισημαίνουν και οι αστρολόγοι.

Πρέπει να αναφερθεί πως, παρόλο που σήμερα το φυσικό αυτό φαινόμενο έχει εξηγηθεί επιστημονικά, ορισμένες δεισιδαιμονίες συνεχίζουν να υπάρχουν.

Το 2001 στη Νιγηρία, επί παραδείγματι, μια ηλιακή έκλειψη θεωρήθηκε από νεαρούς μουσουλμάνους ότι ήταν σημάδι του Θεού για αμαρτίες που είχαν διαπραχθεί. Σε γενικές γραμμές όμως σήμερα έχουν ξεπεραστεί αυτοί οι μύθοι -σχετικά με την έκλειψη ηλίου- και το δέος των ανθρώπων για αυτήν οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην ομορφιά της ως φαινομένου.

Καλό θα ήταν σε αυτό το σημείο να κάνουμε μια περιήγηση σχετικά με τους μύθους και τις παγκόσμιες παραδόσεις που αποτυπώνουν εντός τους αυτό το φαινόμενο.

Αρχικά, στις περισσότερες μυθικές αφηγήσεις συναντούμε ένα θρυλικό ζώο, συχνά, όπως παρατηρεί ο Φρέϊζερ, έναν Δράκοντα, που καταπίνει τον Ήλιο.

Στην παράδοση των µανδαρίνων, η έκλειψη ονομάζεται "shi", λέξη η οποία σηµαίνει: "τρώγω". Ο Δράκων συναντάται επίσης στην Ευρώπη, κυρίως στους Έλληνες και τους Ρωµαίους, στην Ινδία, την Ινδονησία, την Μογγολία και την Κίνα. Στην Σιβηρία, είναι µία νυκτερίδα, στην Σκανδιναβία, ένας λύκος, στο Βιετνάμ, ένας βάτραχος, στην Παραγουάη και την Αργεντινή ένα τζάγκουαρ, στην Αίγυπτο ένα φύδι και στην Βολιβία ένας σκύλος.




Πιο συγκεκριμένα, ένας ινδονησιακός μύθος της νήσου BaIi αφηγείται πως ο πο­νηρός Kala Rau φθονεί τους αγαθούς αθανάτους Θεούς που κατοικούν στην Νιρβάνα. Καταστρώνει, λοιπόν, ένα σχέδιο για να αποκτήσει και εκείνος την αθανασία. Έτσι, μεταμφιέζεται σε γυναίκα, και προσποιείται ότι είναι εκεί για να σερβίρει το μαγικό ελιξίριο στο Συμπόσιο των Θεών. 

Κάποια στιγµή που δεν τον βλέπουν οι Αθάνατοι, πίνει µία γουλιά από το ελιξίριο. Αλλά ο ηλιακός Θεός Βισνού, που προνοούσε για όλα, το κατάλαβε και αποκεφάλισε τον πονηρό πριν αυτός προλάβει να καταπιεί το ελιξίριο που θα του χαρίσει την αθανασία. Το αποκεφαλισμένο σώµα είναι πια νεκρό, αλλά το κεφάλι έχει γίνει αθάνατο διότι το ελιξίριο έχει προλάβει να επιδράσει σε αυτό.

Στην συνέχεια, οργισμένος µε τους Θεούς, ο Kala Rau που είναι πια μόνο κεφάλι, καταδιώκει στον ουρανό τον Ήλιο και την Σελήνη για να τους καταβροχθίσει.Πολλές φορές τα καταφέρνει και τους καταπίνει, όμως εκείνοι, μετά από µία σύντοµη εξαφάνιση, εμφανίζονται και πάλι βγαίνοντας από την κομμένη άκρη του λαιµού του. Αυτός ο μύθος είναι εμπνευσμένος από την ινδική εποποιία Μαχαµπαράτα. Λέγεται πως η μεγάλη μάχη του ηλιακού Θεού Βισνού, του πλέον ισχυρού ανάμεσα στους Θεούς αυτής της παρα­δόσεως, εναντίον των χαοτικών Δυνάμεων, έλαβε χώρα στην διάρκεια μίας ηλιακής εκλείψεως.

Οι κάτοικοι της Μεσοποταμίας μας άφησαν ένα πλήθος καταγεγραμμένων παρατηρήσεων σχετικά με τις ηλιακές εκλείψεις οι οποίες εντυπωσιάζουν μέχρι και τους σύγχρονους σε μας αστρονό­μους. Οι ίδιοι συνήθιζαν να ανάβουν δαυλούς, ασκώντας έτσι μία μορφή συμπαθητικής μαγείας, για να ξανανάψουν το σβησμένο άστρο.

Η πρόσφατη έρευνα έχει καταδείξει ότι οι ηλιακές εκλείψεις κατείχαν σημαντική θέση στη συναρπαστική μυθολογία της αρχαίας Αιγύπτου, και έχει προσκομίσει τα στοιχεία ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι παρατήρησαν τις ηλιακές εκλείψεις πάνω από 4.500 έτη πριν.

Οι Αιγύπτιοι λοιπόν θεωρούσαν ότι οι ηλιακές εκλεί­ψεις προέκυπταν από μία μάχη ανάμεσα στον ηλια­κό Θεό Ρα και τον ορκισμένο εχθρό του, το ερπετό Άποφις. Αυτό το ερπετό μάλιστα (Apep όπως κατονομάζεται) θεωρείται πως επιτέθηκε στη βάρκα του Θεού Ήλιου και αυτό είναι το αίτιο των ηλιακών εκλείψεων. 




Στην Κίνα, την Ινδία, τη νοτιοανατολική Ασία και στο Περού υπήρξαν πεποιθήσεις ότι οι δράκοι ή οι δαίμονες επιτίθενται στον ήλιο κατά τη διάρκεια των εκλείψεων. Ειδικότερα, στην Κίνα το φαινόμενο της έκλειψης του ήλιου ήταν εξίσου σημαντικό. Οι αρχαίοι Κινέζοι πίστευαν ότι ένας θρυλικός ουράνιος δράκος προσπαθούσε να καταπιεί τον ήλιο και προκαλούσε τις εκλείψεις. Μέχρι σήμερα η κινεζική λέξη για την έκλειψη σημαίνει «ηλιοφαγία».

Οι Κινέζοι, από του έτους 2800 π.Χ, προσπά­θησαν να αναπτύξουν την τέχνη της προβλέψεως των ηλιακών εκλείψεων. Παρόλα αυτά, δεν τα κατάφερναν πάντοτε πολύ καλά σε αυτόν τον τομέα, όπως μαρτυρά η ιστορία των δύο αυτο­κρατορικών αστρολόγων Ηί και Ηο περί το έτος 2136 π.Χ.

Πρέπει να πούμε ότι στην Κίνα δεν «αστειεύ­ονταν» με τις εκλείψεις, καθώς ο αυτοκράτορας εθεωρείτο "Υιός του Ουρανού" και η βασιλεία του έπρεπε να αντανακλά και να εγγυάται την κο­σμική αρμονία. Μία έκλειψη μπορούσε συχνά να ερμηνευθεί ως δείγμα αταξίας και δυσαρμονιών στην αυτοκρατορική διακυβέρνηση. Ήταν ένα εί­δος προειδοποιήσεως προς τον αυτοκράτορα ότι έπρεπε να επανορθώσει κάποια σοβαρά σφάλμα­τα τα οποία προκαλούσαν δυσαρμονία, και η επα­νόρθωση αυτή απαιτούσε μία ειδική τελετή που έπρεπε να γίνει αμέσως και με απόλυτο σεβασμό σε ένα πλήθος λεπτομερειών.




Κατανοούμε λοιπόν ότι, κάτω από αυτές τις συνθήκες, μία έκλειψη που δεν είχε προβλεφθεί δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα στους αστρολόγους - αστρονόμους της αυλής.

Από την στιγμή που το φαινόμενο είχε προβλε­φθεί εγκαίρως, ο αυτοκράτορας και οι σύμβουλοί του είχαν όλον τον καιρό να προετοιμασθούν για τις αντιδράσεις των υπηκόων αλλά και για την άμεση πραγματοποίηση της τελετής αυτής. Την ημέρα για την οποίαν είχε προβλεφθεί η έκλειψη, οι μανδαρίνοι συγκεντρώνονταν στο παλάτι, και μόλις το φαινόμενο ξεκινούσε ο ίδιος ο αυτοκρά­τορας κτυπούσε το τύμπανο για να φοβίσει και να απομακρύνει τον Δράκοντα. 

Την ίδια στιγμή, μία άλλη τελετή ελάμβανε χώρα στο "υπουργείο τελετουργιών". Εμπρός από την πόρτα έστρωναν μεταξωτά υφάσματα και μέσα στην μεγάλη σάλα έκαιγαν αρώματα προς τιμήν των Θεών. Είκοσι ­τέσσερις άνδρες της αυτοκρατορικής φρουράς έκρουαν τα τύμπανα που θα φόβιζαν τον Δράκο­ντα, ενώ οι κορυφαίοι των τελετών, ενδεδυμένοι τις επίσημες φορεσιές τους, στέκονταν στην μέση ορθοί και στραμμένοι προς την πλευρά όπου έπρε­πε να ευρίσκεται ο Ήλιος. Όταν ο αρχηγός των αστρονόμων ανακοίνωνε ότι η έκλειψη πλησίαζε στο τέλος της, έπεφταν όλοι στα γόνατα και μία δυνατή μουσική άρχιζε να βγαίνει από την σάλα.

Οι πανάρχαιες αυτές τελετές δεν εγκαταλείφθηκαν παρά με το τέλος της κινεζικής αυτοκρατορίας, το 1912. Στο δέκατο ένατο αιώνα, το κινεζικό ναυτικό έβαλε φωτιά στα πυροβόλα του κατά τη διάρκεια μιας σεληνιακής έκλειψης για να φοβίσει το δράκο που έτρωγε το φεγγάρι.

Οι Ίνκας όπως και οι Κινέζοι προσπαθούσαν κάθε φορά να εκφοβίσουν αυτά τα τέρατα μακριά, αφού για κείνους ο Ήλιος μαχόταν ενάντια μίας χαο­τικής Δύναμης.

Το ίδιο έκαναν και οι Ινδοί οι οποίοι επιπλέον βυθίζονταν στο νερό και εκτελούσαν αυτό το θρησκευτικό τελετουργικό για να βοηθήσουν τον ήλιο στην προσπάθειά του ενάντια στο δράκο. Επιπλέον, στην αρχαιότητα η έκλειψη θεωρούνταν προμήνυμα πολέμου και καταστροφής, πίστη που απαντάται μέχρι σήμερα στην Ινδία. Άλλοι, επίσης στην Ινδία πιστεύουν ότι φαγητό που δεν φαγώθηκε κατά τη διάρκεια έκλειψης είναι ακάθαρτο, ενώ αρκετές δεισιδαιμονίες σχετίζονται με τις εγκύους και τα δεινά που μπορεί να πλήξουν τα παιδιά τους εάν εκτεθούν σε μια έκλειψη.

Στην ελληνική ιστορία πολλές φορές οι εκλείψεις θεωρήθηκαν ως σημάδια για την αίσια ή μη έκβαση μίας μάχης. Έτσι, το 431 π.Χ., ο Αθηναίος στρατηγός Περικλής απο­φάσισε να επιτεθεί στην Πελοπόννησο μετά από μία έκλειψη ενώ την ιδία χρονιά οι Πέρσες θεώρη­σαν πως μία άλλη έκλειψη είχε προαναγγείλει μία εξέγερση στην στρατιά του Ξέρξη. Οι εκλείψεις του ήλιου είναι επιβλητικά φαινόμενα. Δεν προκαλεί καμία έκπληξη ότι σε πολλούς πολιτισμούς θεωρήθηκαν το τέλος του κόσμου ή των οιωνών. Η λέξη «έκλειψη» είναι ελληνικής προέλευσης που σημαίνει "την εγκατάλειψη". Πάντως, η πρώτη ιστορικά εξακριβωμένη ορθή πρόβλεψη ηλιακής έκλειψης έγινε από τον Έλλη­να φυσικό φιλόσοφο και μαθηματικό Θαλή τον Μι­λήσιο, το 585 π.Χ.

Επιπρόσθετα, στην Ρώμη, που πίστευαν και εκείνη στον δράκοντα το ιερό έθιμο απαιτούσε να κραυγά­ζουν δυνατά κατά την ώρα της ηλιακής εκλείψεως, έτσι ώστε να ενισχύουν τον αγωνιζόμενο Φοίβο. Η συνήθεια αυτή διατηρήθηκε και στα χρόνια του δυτικού μεσαίωνα, παρόλο που πολεμήθηκε από τους χριστιανούς κληρικούς οι οποίοι αναγνώρι­ζαν σε αυτό ένα ακόμη παγανιστικό κατάλοιπο.




Για τους Ινδιάνους της Αμερικής, οι εκλείψεις σήμαιναν μία μάχη ανάμεσα στον Ήλιο και την Σελήνη ενώ για τους Εσκιμώους της Αλάσκα, η έκλειψη αντιστοιχούσε στον θάνατο και η επανε­μφάνιση στην Αναγέννηση του Θεού Ηλίου. Μία άλλη ενδιαφέρουσα δοξασία, που συναντά­ται και στους Εσκιμώους, αναφέρεται από τον Φρέιζερ:

«Στους Εσκιμώους της Αλάσκα απαντά­ται η αντίληψη ότι, κατά την διάρκεια μίας εκλείψεως, μία ακάθαρτη επιρροή κατεβαίνει στην Γη».

Τις ίδιες αντιλήψεις συναντούμε και στην Ν.Γερμανία. Κάποιοι χωρικοί εκεί, θεωρούν ότι κατά την διάρκεια μίας έκλειψης δηλητήριο πέφτει επάνω στην γη, και για ένα χρονικό διάστημα ακόμη δεν μαζεύουν και δεν τρώνε φρούτα και καρπούς. Εάν η έκλειψη διαρκέσει πολύ, καταλαμβάνονται από έντονο άγχος, τοποθετούν αναμμένους δαυλούς επάνω στις στέγες των σπιτιών τους και προσεύ­χονται για την επιστροφή του Ηλίου.

Τέλος, σε κάποιες άλλες περιοχές, οι κάτοικοι θεωρούν ότι τα νερά δηλητηριάζονται κατά την διάρκεια της έκλειψης.

Αλλά οι εκλείψεις δεν αντιμετωπίζονται πάντοτε μόνον αρνητικά. Ούτε έχουν για όλες τις φυλές την έννοια μίας μάχης μεταξύ των Θεϊκών Δυνάμεων. Σε κάποιες παραδόσεις, η έκλειψη σημαίνει πως δύο Θεοί κάνουν έρωτα μεταξύ τους, συνή­θως μάλιστα ο Ήλιος με την Σελήνη.

Για κάποιες φυλές Αιθιόπων, στην γλώσσα των οποίων ο Ήλιος είναι θηλυκού γένους και η Σελήνη αρσενι­κού, οι δύο αυτές θεότητες συνευρίσκονται μετα­ξύ τους ερωτικώς στην διάρκεια μίας εκλείψεως, και τα τέκνα που προκύπτουν από αυτήν την ιερά ένωση είναι τα αστέρια.

Μία άλλη φυλή του Αμαζονίου παρουσιάζει και αυτή τον Ήλιο και τη Σελήνη ως εραστές. Οι δυο τους αγαπιόντουσαν τόσο πολύ ώστε οι ακτίνες του ήλιου κατάκαιγαν τη Γη και τα δάκρυα του φεγγαριού την κατέκλυζαν. Έτσι, αποφασίστηκε ότι θα πρέπει να ζουν χωριστά, αλλά τους επιτράπηκε να αγγίζονται φευγαλέα κατά τη διάρκεια των εκλείψεων.

Οι Ίνουιτ της Βορείου Αμερικής πιστεύουν ότι κατά τη διάρκεια της έκλειψης ο ήλιος και η σελήνη αφήνουν τη θέση τους και ελέγχουν τον κόσμο για να διαπιστώσουν εάν όλα είναι εντάξει στη Γη.




Από την άλλη, αντίθετα με όσα προαναφέρθηκαν, σε άλλες φυλές, όπως τους Σαράς της Κεντρικής Αφρικής, οι ερευνητές που πήγαν εκεί δεν παρα­τήρησαν καμία απολύτως θρησκευτική ερμηνεία των ηλιακών εκλείψεων. Η έκλειψη όμως κάποια στιγμή είχε χρησιμοποιηθεί από τους Λευκούς ιεραποστόλους, που την είχαν προβλέψει κιόλας με σκοπό να εκφοβίσουν τους ιθαγενείς.

Όσον αφορά τους μονοθεϊστές. Ακόμη και μία έκλειψη του 1973, που παρατηρήθηκε από τους μουσουλμάνους Toυαρέγκ, ερμηνεύθηκε ως ενέργεια του Αλλάχ για να τιμωρήσει τους απίστους. Επίσης, μια από τις σημαντικότερες ιστορικές ηλιακές εκλείψεις είναι αυτή της δακτυλιοειδούς ηλιακής έκλειψης της 27ης Ιανουαρίου 632.

Ήταν ορατό σε Μεδίνα κατά τη διάρκεια της διάρκειας ζωής του προφήτη Μωχάμετ και συνέπεσε με το θάνατο του μικρού γιου του Ιμπραήμ.

Ο προφήτης δήλωσε ρητά και σίγουρα ότι οι ηλιακές και σεληνιακές εκλείψεις δεν είναι κακοί οιωνοί, αλλά είναι κοσμικά θεάματα που καταδεικνύουν τη γνώση του μεγάλου Αλλάχ. Τέλος, πρέπει να επισημάνουμε πως οι μουσουλμάνοι προσεύχονται πέντε φορές καθημερινά, αλλά κατά τη διάρκεια των εκλείψεων εκτελούν ειδικά τη "προσευχή της έκλειψης". Αυτό είναι μια από τις παραδόσεις του προφήτη Μωχάμετ. Ο σκοπός αυτής της προσευχής είναι να θυμηθεί τα δώρα του Αλλάχ ως δημιουργού.

Διαβάστε περισσότερα... »

Δευτέρα 9 Ιουνίου 2014

Ο ήλιος μπορεί να προκαλέσει αλλεργία





Με τον όρο «αλλεργία στον ήλιο» ο κόσμος περιγράφει κάθε αντίδραση του δέρματος όταν εκτεθεί στον ήλιο. Για την επιστήμη, όμως, οι πραγματικές αλλεργικές αντιδράσεις στον ήλιο είναι συγκεκριμένες: η ηλιακή κνίδωση, η φωτοαλλεργική δερματίτιδα και η φωτοτοξική δερματίτιδα.

Όλες αυτές οι αλλεργίες οφείλονται σε υπερευαισθησία του οργανισμού,
η οποία συνήθως εκδηλώνεται όταν ο ήλιος συνδυάζεται με ορισμένους τοπικούς ή συστηματικούς παράγοντες. Τοπικοί είναι αυτοί που εφαρμόζονται (αλείφονται) στο δέρμα και συστηματικοί όσοι λαμβάνονται από το στόμα.


Τα συμπτώματα
Η κλινική εικόνα, δηλαδή τα συμπτώματα, παρουσιάζουν διαφοροποιήσεις από άτομο σε άτομο. Μπορεί να εμφανιστεί ερύθημα(κοκκίνισμα) με ή χωρίς οίδημα ή εξάνθημα, κνησμός, μελάγχρωση του δέρματος (σκουραίνει), φυσαλίδες διαφόρων μεγεθών, ορορροή (ροή υγρού) ή «σκάσιμο» του δέρματος.

Τα καλά νέα είναι πως αν διακοπεί η έκθεση στον ήλιο, όλες αυτές οι αντιδράσεις συνήθως υποχωρούν – το ίδιο κι αν διακοπεί η χρήση του υπαίτιου παράγοντα, εφόσον βεβαίως κάτι τέτοιο είναι εφικτό (είναι πιο δύσκολο όταν πρόκειται για φάρμακο).

Σε τι διαφέρουν μεταξύ τους, 
οι διάφορες αλλεργικές αντιδράσεις;
Φωτοτοξική δερματίτιδα είναι η αντίδραση που δημιουργείται από την επαφή μιας ουσίας είτε τοπικής είτε συστηματικής (λ.χ. φάρμακα, χρωστικές, αιθέρια έλαια) με το ηλιακό φως. Δημιουργείται άμεσα, δηλαδή με την πρώτη έκθεση του ασθενούς στον ήλιο.

Αντίθετα, η φωτοαλλεργική δερματίτιδα προϋποθέτει παλαιότερη έκθεση η οποία προκάλεσε την ευαισθητοποίηση του ατόμου, με συνέπεια την πολλοστή φορά που θα εκτεθεί στον ήλιο να αναπτυχθεί η αντίδραση.

Η ηλιακή κνίδωση είναι μια σπάνια αλλεργική αντίδραση αμιγώς στον ήλιο (δίχως φωτοευαισθητοποιούς παράγοντες) που εκδηλώνεται με πομφούς (βλάβες σαν μικρά πρηξίματα) στα τμήματα του σώματος που βλέπει ο ήλιος (συνήθως στα χέρια, αλλά μπορεί να εμφανιστούν και αλλού).

Φωτοαλλεργική δερματίτιδα – συνήθως εμφανίζεται μετά από πολλές εκθέσεις στον ήλιο.

Φωτοτοξική δερματίτιδα – συνήθως εμφανίζεται με την πρώτη έκθεση στον ήλιο.

Ηλιακή κνίδωση – σπάνια αντίδραση (η μόνη που δεν προϋποθέτει λήψη ή επάλειψη ουσιών, αλλά οφείλεται αμιγώς σε αντίδραση στον ήλιο).

Ποια φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν
 δερματικές αντιδράσεις με τον ήλιο;
Θεωρητικά κάθε φάρμακο μπορεί να προκαλέσει μια φωτοαλλεργική ή φωτοτοξική αντίδραση. Εχουν αναφερθεί λ.χ. περιστατικά φωτοτοξικής ή φωτοαλλεργικής δερματίτιδας σε ανθρώπους που παίρνουν μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (λ.χ. για αρθρίτιδα ή μυοσκελετικά προβλήματα).

Φωτοαλλεργικές δερματίτιδες έχουν αναφερθεί σε άτομα που έπαιρναν αντιβιοτικά, όπως οι σουλφοναμίδες, διουρητικά, ορισμένα καθαρκτικά, ηρεμιστικά – αγχολυτικά όπως οι βενζοδιαζεπίνες και αντιψυχωσικά.

Φωτοτοξικές αντιδράσεις έχουν αναφερθεί σε άτομα που έπαιρναν αντιβιοτικά για την ακμή, όπως οι τετρακυκλίνες. Να επισημανθεί, ωστόσο, ότι αυτό δεν σημαίνει πως όσοι παίρνουν αυτά τα φάρμακα θα εκδηλώσουν τέτοιες δερματικές αντιδράσεις μόλις εκτεθούν στον ήλιο.


Ποιές άλλες ουσίες μπορεί να προκαλέσουν αλλεργία;
Δυνητικά είναι πάρα πολλές. Ακόμα και με αντηλιακά ή με αποσμητικά που περιείχαν αντιμικροβιακούς παράγοντες έχουν αναφερθεί φωτοαλλεργικές αντιδράσεις.

Φωτοτοξικές δερματίτιδες έχουν αναφερθεί και με τοπική επάλειψη με χρωστικές που έχουν αντισηπτικές ιδιότητες (όπως η εωσίνη που υπάρχει σε ορισμένα ρουζ), με κολόνιες ή άλλα προϊόντα που περιέχουν αρώματα, καθώς και με τα έλαια ορισμένων φυτών που περιέχουν φουροκουμαρίνες (γρασίδι, εσπεριδοειδή κ.ά).


Πώς μπορεί να καταλάβει κάποιος αν έχει αλλεργία στον ήλιο;
Δεν μπορεί να το καταλάβει μόνος του ο ασθενής. Αν παρουσιάσει κάποιο από τα προαναφερθέντα συμπτώματα, πρέπει να πάει αμέσως στον δερματολόγο για αξιολόγηση.

Αναλόγως με το ιατρικό ιστορικό του και ειδικές εξετάσεις (λ.χ. ένα δερματικό τεστ που λέγεται photo patch test), εάν είναι αναγκαίες, θα γίνει και η διάγνωση.

Φωτοτοξική δερματίτιδα μπορεί να προκαλέσουν

* Φάρμακα (λ.χ. αντιβιοτικά για την ακμή, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη)

* Χρωστικές (βαφές) με αντισηπτικές ιδιότητες (λ.χ. εωσίνη που υπάρχει σε ρουζ)

* Κολόνιες και άλλα προϊόντα με αρώματα


* Φυτά και αρωματικά έλαια που περιέχουν φουροκουμαρίνες (λ.χ. γρασίδι, εσπεριδοειδή, μάραθος, γλυκάνισο, καρότο, σέλινο, περγαμόντο). Αυτές οι αντιδράσεις αποκαλούνται φυτοφωτοτοξικές και είναι πιο συχνές στους αγρότες

* Πίσσες


Φωτοαλλεργική δερματίτιδα μπορεί να προκαλέσουν
* Φάρμακα (λ.χ. μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, αντιβιοτικά όπως οι σουλφοναμίδες, διουρητικά, ορισμένα καθαρκτικά, ηρεμιστικά-αγχολυτικά όπως οι βενζοδιαζεπίνες, αντιψυχωσικά).

* Λευκαντικά (σαπούνια, αποσμητικά)


* Αντηλιακά

* Αποσμητικά με αντιμικροβιακούς παράγοντες

Χρόνος εμφάνισης
* Οι φωτοτοξικές και οι φυτοφωτοτοξικές δερματίτιδες εμφανίζονται συνήθως μετά από 24 ώρες από την έκθεση στον ήλιο. Η αντίδραση συνήθως κορυφώνεται 48 και 72 ώρες μετά.

* Οι φωτοαλλεργικές εκδηλώνονται αφού προηγηθεί ευαισθητοποίηση του ατόμου, δηλαδή λήψη της φωτοευαισθητοποιού ουσίας και έκθεση αρκετές φορές στον ήλιο.


Αντιμετώπιση
* Απομάκρυνση του υπεύθυνου παράγοντα (εάν είναι εφικτό και, σε περίπτωση που πρόκειται για φάρμακο, έπειτα από συνεννόηση με τον θεράποντα γιατρό)

* Φαρμακευτική αγωγή (λ.χ. κορτιζόνη, αντισταμινικά).

* Αποφυγή του ήλιου


Πρόληψη
* Αποφυγή αλόγιστης έκθεσης στον ήλιο (ιδίως 11 π.μ.- 5 μ.μ.)

* Συχνή επάλειψη παχιάς στρώσης αντηλιακού

* Προστατευτικά ρούχα (παντελόνι, μακρυμάνικη μπλούζα), ιδίως όταν βρίσκεστε στην εξοχή ή θέλετε να ξαπλώσετε ή να περάσετε μέσα από χορτάρια

* Καπέλο με φαρδύ γείσο και γυαλιά ηλίου σε κάθε έκθεση στον ήλιο (ακόμα κι αν έχει συννεφιά)

* Παραμονή στη σκιά το δυνατόν περισσότερο όλες τις ώρες της ηλιοφάνειας

* Προσοχή στα τζάμια του αυτοκινήτου (δεν παρέχουν επαρκή προστασία)


Διαβάστε περισσότερα... »

Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2014

Ο Ήλιος







To πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο του Ηλιου αλλάζει πολικότητα κάθε 11 χρόνια. Η NASA ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες ότι έπειτα από διεργασίες λίγων μηνών το φαινόμενο ολοκληρώθηκε στο μητρικό μας άστρο. Ανάμεσα στα άλλα, η αντιστροφή αυτή επηρεάζει τη λεγόμενη ηλιόσφαιρα, μια γιγάντια σφαίρα που εκτείνεται πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα και αντιστοιχεί στην περιοχή μέσα στην οποία ασκεί την επιρροή του το μαγνητικό πεδίο του Ηλιου. Ποιος είναι όμως ο Ηλιος; Ας δούμε δέκα από τα πιο χαρακτηριστικά «βιογραφικά» στοιχεία του.

1) Ο Ηλιος συγκεντρώνει το 99,8% της μάζας ολόκληρου του ηλιακού μας συστήματος. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι ο πυρήνας του Ηλιου, αν και καταλαμβάνει μόνο το 2% του όγκου του μητρικού μας άστρου, διαθέτει το 50% της μάζας του.

2) Ο Ηλιος κινείται με ταχύτητα 220 χλμ./δευτ. και χρειάζεται 225-250 εκατομμύρια έτη για να ολοκληρώσει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Γαλαξία.

3) Με περιφέρεια κοντά στα 4,5 εκατομμύρια χλμ.
ο Ηλιος θα μπορούσε να χωρέσει μέσα του ένα εκατομμύριο πλανήτες σαν τη Γη.

4) Ο Ηλιος αποτελείται κατά 92,1% από υδρογόνο και κατά 7,8% από ήλιο και περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του ολίγον... ασύμμετρα. Στον ισημερινό η περιστροφή γύρω από τον άξονά του γίνεται μία φορά κάθε 25 ημέρες, ενώ στους πόλους η περιστροφή αυτή διαρκεί 36 ημέρες.

5) Κάποια στιγμή έπειτα από μερικά δισ. έτη ο Ηλιος θα έχει μέγεθος παρόμοιο με αυτό της Γης. Αρχικά το άστρο θα «φουσκώσει» και θα γίνει ερυθρός γίγαντας καταπίνοντας κυριολεκτικά τον Ερμή, την Αφροδίτη και πιθανώς τη Γη. Στη συνέχεια θα μετατραπεί σε έναν λευκό νάνο, ένα άστρο με μικρό μέγεθος αλλά γιγάντια μάζα.

6) Το μαγνητικό πεδίο του Ηλιου παράγει τους λεγόμενους «ηλιακούς ανέμους», γιγάντιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων που ταξιδεύουν στο Διάστημα και όταν πλησιάζουν τη Γη προκαλούν προβλήματα στις τηλεπικοινωνίες και στα ηλεκτρικά δίκτυα.

7) Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη πλήρη εικόνα
για τον μηχανισμό αντιστροφής των μαγνητικών πεδίων του Ηλιου.

8) Η θερμοκρασία στην επιφάνεια του Ηλιου αγγίζει τους 5.500 βαθμούς Κελσίου. Στον πυρήνα του οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται αγγίζουν τους 15 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου!

9) Στον Ηλιο λαμβάνουν χώρα μαγνητικές «καταιγίδες» που απελευθερώνουν μαγνητική ενέργεια και οι οποίες με τη σειρά τους παράγουν γιγάντιες «φλόγες» που εκτινάσσονται από το εσωτερικό του άστρου στο Διάστημα. Θεωρείται το πιο βίαιο φαινόμενο στο ηλιακό μας σύστημα.

10) Στον Ηλιο εμφανίζονται οι λεγόμενες «ηλιακές κηλίδες», σκοτεινά σημεία όπου η θερμοκρασία είναι αισθητά χαμηλότερη από τις υπόλοιπες περιοχές του άστρου. Οι ηλιακές κηλίδες προκαλούνται από διαταραχές του ηλιακού μαγνητικού πεδίου. Ο αριθμός τους αυξομειώνεται (από το ελάχιστο στο μέγιστο και ξανά στο ελάχιστο) κάθε 11 χρόνια, χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στην αντιστροφή των μαγνητικών πόλων του Ηλιου. 

Η δράση των κηλίδων προκαλεί το φαινόμενο των «ηλιακών καταιγίδων» (ή ηλιακών εκλάμψεων), την εκτόξευση τεράστιων ποσοτήτων φορτισμένων σωματιδίων. Οι ηλιακοί άνεμοι οδηγούν αυτά τα σωματίδια σε όλα τα μήκη και πλάτη του ηλιακού μας συστήματος.


Διαβάστε περισσότερα... »

Πέμπτη 22 Αυγούστου 2013

Σκοτεινή ύλη κοντά στον Ήλιο



Μεγάλες ποσότητες αόρατης «σκοτεινής ύλης» κοντά από τον Ήλιο, έχουν βρεθεί από τους αστρονόμους του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, ETH Zurich, το Πανεπιστήμιο του Leicester, και το NAOC του Πεκίνο,στην Κίνα.

Τα αποτελέσματά τους είναι σύμφωνα με τη θεωρία ότι ο Γαλαξίας μας περιβάλλεται από ένα τεράστιο "φωτοστέφανο σκοτεινής ύλης, αυτή είναι η πρώτη μελέτη του είδους της να χρησιμοποιήσει μια μέθοδο που ελέγχεται αυστηρά από εικονικά δεδομένα και υψηλής ποιότητας προσομοιώσεις.

Οι συγγραφείς βρίσκουν επίσης δελεαστικούς τους υπαινιγμούς μιας νέας σκοτεινής ύλης σαν συστατικό στο Γαλαξία μας.

Η σκοτεινή ύλη προτάθηκε για πρώτη φορά από τον Ελβετό αστρονόμο Fritz Zwicky το 1930. Βρήκε ότι τα σμήνη των γαλαξιών ήταν γεμάτα με μια μυστήρια σκοτεινή ύλη που τους κρατούσε εκτός από το να πετάξουν χώρια.

Περίπου την ίδια στιγμή, ο Jan Oort στην Ολλανδία ανακάλυψε ότι η πυκνότητα της ύλης κοντά από τον Ήλιο, ήταν σχεδόν διπλάσια από ό,τι θα μπορούσε να εξηγηθεί από την παρουσία των αστεριών και του φυσικού αερίου μόνο.

Τα ενδιάμεσα χρόνια, οι αστρονόμοι είχαν αναπτύξει μια θεωρία της σκοτεινής ύλης και το σχηματισμό δομής που εξηγεί τις ιδιότητες των ομάδων και των γαλαξιών στο Σύμπαν, αλλά η ποσότητα της σκοτεινής ύλης στη γειτονιά του ηλιακού έχει παραμείνει πιο μυστηριώδη.

Για δεκαετίες μετά την μέτρηση του Όορτ, μελέτες έχουν βρει 3 εώς 6 φορές πιο σκοτεινή ύλη από ό,τι αναμενόταν. Στη συνέχεια, το προηγούμενο έτος, νέα δεδομένα και μια νέα μέθοδος υποστήριχτηκε πολύ λιγότερο από ό, τι αναμενόταν.

Η κοινότητα είχε μείνει με την απορία, γενικά πιστεύουν ότι οι παρατηρήσεις και οι αναλύσεις, απλά δεν ήταν αρκετά ευαίσθητες για να εκτελέσουν μια αξιόπιστη μέτρηση.

Σε αυτή την τελευταία μελέτη, οι συγγραφείς έχουν πολύ μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση όσον αφορά τη μέτρηση και τις αβεβαιότητες τους. Αυτό είναι επειδή χρησιμοποίησαν μια state-of-the-art προσομοίωση του γαλαξία μας για να δοκιμάσουν το σύστημα μέτρησης μάζας, πριν από την εφαρμογή της σε πραγματικά δεδομένα. Αυτό έδειξε μια σειρά από εκπλήξεις.

Βρήκαν ότι το πρότυπο των τεχνικών που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, ήταν εσφαλμένο, πάντα είχαν την τάση να υποτιμούν την ποσότητα της σκοτεινής ύλης. 

Εφαρμόζοντας την τεχνική τους
στις θέσεις και τις ταχύτητες των χιλιάδων πορτοκαλί νάνων αστεριών Κ κοντά στον Ήλιο, απέκτησαν ένα νέο μέτρο τοπικής πυκνότητας της σκοτεινής ύλης.

"Είμαστε 99% σίγουροι ότι υπάρχει σκοτεινή ύλη κοντά από τον Ήλιο. Στην πραγματικότητα, μια ευνοημένη πυκνότητα της σκοτεινής ύλης μας είναι λίγο υψηλή. Υπάρχει μια πιθανότητα 10% ότι αυτό είναι απλώς ένα στατιστικό λάθος. Αλλά με την εμπιστοσύνη του 90%, βρίσκουμε πιο σκοτεινή ύλη από ό, τι αναμενόταν. Αν τα μελλοντικά στοιχεία επιβεβαιώσουν αυτή την υψηλή αξία, οι επιπτώσεις θα είναι συναρπαστικές. "

"Θα μπορούσε να είναι η πρώτη απόδειξη για ένα "δίσκο" σκοτεινής ύλης στο Γαλαξία μας, όπως πρόσφατα προβλέπεται από τη θεωρία και τις αριθμητικές προσομοιώσεις του σχηματισμού των γαλαξιών. Ή θα μπορούσε να είναι ότι η σκοτεινή ύλη, το φωτοστέφανο του Γαλαξία μας που είναι στριμωγμένος, ενδυναμώνοντας το τοπικό σκούρο της πυκνότητα της ύλης ", ο επικεφαλής συγγραφέας Σίλβια Garbari, λέει.

Πολλοί φυσικοί στοιχηματίζουν στην σκοτεινή ύλη σαν να είναι ένα νέο θεμελιώδες σωματίδιο που αλληλεπιδρά μόνο πολύ ασθενώς με την κανονική ύλη - αλλά αρκετά έντονα ανιχνεύεται στα βαθιά υπόγεια πειράματα όπου συγχέει γεγονότα κοσμικών ακτίνων που έχουν προβληθεί πάνω από ένα χιλιόμετρο από στερεό βράχο.

Ένα ακριβές μέτρο της τοπικής πυκνότητας της σκοτεινής ύλης είναι ζωτικής σημασίας για τέτοιου είδους πειράματα, ως συν-συγγραφέας κ. George Lake εξηγεί: «Αν η σκοτεινή ύλη είναι ένα θεμελιώδες σωματίδιο, δισεκατομμύρια από αυτά τα σωματίδια θα έχουν περάσει από το σώμα σας μέχρι την ώρα λήξης που διαβάζετε αυτό άρθρο. 
Πειραματική φυσικοί ελπίζουν να συλλάβουν μόνο μερικά από αυτά τα σωματίδια κάθε χρόνο σε πειράματα όπως το XENON CDMS. Γνωρίζοντας τις τοπικές ιδιότητες της σκοτεινής ύλης είναι το κλειδί για την αποκάλυψη ακριβώς απο τι είδους σωματίδια αποτελείται. "

Τα αποτελέσματα της ομάδας θα δημοσιευθεί στο περιοδικό Monthly Notices της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας.


Διαβάστε περισσότερα... »

Κυριακή 23 Ιουνίου 2013

Θερινο Ηλιοστάσιο. Mια Πανάρχαια και Πανανθρώπινη Eορτή



Μια από τις πρώτες κινήσεις που ίσως έκανε ο άνθρωπος όταν συνειδητοποίησε τον εαυτό του και τον τοποθέτησε στον χώρο, ήταν να στρέψει το βλέµµα του προς τον ουρανό. Με την στροφή αυτή του βλέµµατος ήρθε αντιµέτωπος µε το πλήθος των άστρων που αντίκρισε.Από όλα τα άστρα δύο σίγουρα τράβηξαν την προσοχή του περισσότερο. Ο Ήλιος και η Σελήνη.

Είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο άνθρωπος θεοποίησε τα δύο αυτά ουράνια σώµατα και τα λάτρεψε. Με την εµφάνιση των πρώτων οργανωµένων κοινωνικών οµάδων του ανθρώπου, η επίδραση των δύο αυτών ουρανίων σωµάτων τόσο στην λατρεία όσο και στην καθηµερινή ζωή του ήταν σηµαντική. Ο Ήλιος αποτέλεσε σαν φυσική συνέπεια την πρώτη θεότητα που συνέλαβε διαισθητικά η ανθρώπινη σκέψη. Η λατρεία της θεότητας αυτής µπορούµε να πούµε ότι δεν εκφυλίστηκε µε το πέρασµα του χρόνου.Αρκετοί ερευνητές θεωρούν ότι ο Χριστιανισµός είναι µια πιο εκσυγχρονισµένη θρησκεία του θεού Ήλιου.

Η αρχαιότερη αναφορά, λατρευτική και ερευνητική, για την κίνηση και την συµπεριφορά των δύο αυτών ουρανίων σωµάτων είναι αυτή του αστρικού δίσκου που περιγράφει την κίνηση του Ηλίου, της Σελήνης και των Πλειάδων παρέχοντας χρήσιµες πληροφορίες στους ανθρώπους της πρώιµης εποχής του χαλκού για την καλλιέργεια της γης. 

Ο θεός Ήλιος, µε όποιο όνοµα και αν τον συναντήσουµε στις διάφορες θρησκείες, αποτέλεσε και αποτελεί τον ζωοδότη θεό που χάρισε το φως πάνω στην Γη και σε όλα τα πλάσµατα που κατοικούν σε αυτόν τον πλανήτη. Πολύ δε περισσότερο στον ίδιο τον άνθρωπο. Όλοι οι άνθρωποι στην θρησκευτική τους παράδοση συνέδεσαν το φως του Ηλίου µε την ανώτερη πνευµατική κατάσταση την οποία ονόµασαν Φώτιση.

Οι περισσότερες θρησκείες και οι µυστικιστικές δοξασίες θέσπισαν πανηγυρικούς εορτασµούς για τον θεό Ήλιο και ότι αυτός συµβόλιζε ή συµβολίζει στις περιόδους που συνέπιπταν µε τα τέσσερα χαρακτηριστικά σηµεία της ετήσιας περιοδείας της Γης γύρω από αυτόν. Ο απόηχος των εορτών αυτών φτάνει µέχρι και τις µέρες µας ώστε οι εορτές αυτές να έχουν ενταχθεί στα ήθη και τα έθιµα των ανθρώπων του 21ου αιώνα.

Σύµφωνα µε την ελληνική µυθολογία, ο Ήλιος ήταν Τιτανίδης, παιδί του Υπερίωνα και της Θείας. Είχε δύο αδελφές. Την Σελήνη και την Ηώ. Από τον 5ο π.Χ. αιώνα µε την πλήρη επιβολή του δωδεκάθεου δεν θεωρείται αυτοτελείς θεότητα αλλά συγχέεται µε τον Απόλλωνα. 

Για τον λόγο αυτό, ο Απόλλων καλείται και Φοίβος, που σηµαίνει λάµπων θεός. Στην αρχαία Ελλάδα ο πιο ονοµαστός χώρος λατρείας ήταν η Ρόδος. Σε αυτήν υπήρχε ο περίφηµος Κολοσσός, ένα από τα επτά θαύµατα του αρχαίου κόσµου. Προς τιµή του θεού γιόρταζαν τα Αλίεια στην διάρκεια των οποίων ένα άρµα µε τέσσερα άλογα ρίχνόνταν στην θάλασσα σαν προσφορά.

Εκτός όµως από την ελληνική µυθολογία αναφορές στον θεό βρίσκουµε και σε άλλους λαούς. Συναντάµε λοιπόν τον Σαµάς των Βαβυλωνίων, τον Βαάλ των Ασσυρίων τον Ελ των Φοινίκων και των Χαναναίων, τον Άµµωνα Ρα και τον Φθά των Αιγυπτίων, τον Σούρυα των Ινδών, τον Μίθρα των Περσών, τον Σολ των Λατίνων,και τον Μπελένος των Κελτών καθώς και τον θεό Ίντι στους Ίνκας και στους Ατζέκους

Στην ελληνική µυθολογία συναντάµε και µια άλλη οµάδα θεοτήτων που σχετίζονται µε τον Ήλιο. Τις Ώρες του Έτους. Αυτές ήταν θεότητες που αντιπροσώπευαν την ακριβή εναλλαγή των εποχών του έτους, ενώ µέσω των κλιµατολογικών µεταβολών συντελούσαν στην γονιµότητα της Γης. Ο Όµηρος αν και αναφέρεται σε αυτές, δεν καθορίζει τον αριθµό τους ούτε την καταγωγή τους. 

Στην Αθήνα, αρχικά τιµούσαν τρεις θεότητες. Την Αυξώ, την Θαλλώ και την Καρπώ. Στους Ελληνιστικούς χρόνους οι Ώρες ήταν τέσσερις, όσες και οι εποχές του έτους, και θεωρούντο θυγατέρες του Ηλίου και της Σελήνης. Η λατρεία τους είχε πάρει πανελλήνια µορφή σε ιδιαίτερους ναούς και βωµούς. 

Στην Αθήνα προς τιµή τους υπήρχε η γιορτή της ΩραίαςΈχοντας κατά νου όλο αυτό το µυθολογικό πλαίσιο  µπορούµε να πούµε ότι τόσο ο Ήλιος όσο και οι εποχές του έτους από την αρχή της εµφάνισης του ανθρώπου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ζωή του. Όπως γνωρίζουµε σήµερα, 2000 χρόνια περίπου µετά τους παγετώνες οι άνθρωποι ζούσαν ήδη σε µικρά χωριά και καλλιεργούσαν την γη. 

Αλλά η εµφάνιση της γεωργίας προϋποθέτει οπωσδήποτε την συνειδητοποίηση της ετήσιας εναλλαγής των εποχών. Από τότε λοιπόν ο άνθρωπος πρέπει να είχε συνειδητοποιήσει την ύπαρξη των εποχών του
έτους.

Στην αρχή παρατηρώντας την φύση µετρούσε τις µέρες και τις νύκτες αφού µε βάση αυτόν τον κύκλο εργάζονταν και αναπαύονταν. Η Ηµέρα λοιπόν ήταν από τη φύση της η πρώτη και απαραίτητη µονάδα χρόνου που θέσπισε ο άνθρωπος. Για να µπορέσει όµως να επιζήσει έπρεπε να παρατηρεί και τις µεταβολές που λάµβαναν χώρα στο περιβάλλον κατά την εναλλαγή των εποχών. 

Από την στιγµή που αντιλήφθηκε τις αλλαγές των εποχών, βάσισε σε αυτές την ζωή του και προσάρµοσε τις δραστηριότητές του ώστε να µπορεί να προφυλαχθεί από το κρύο τον χειµώνα, να σπείρει την περίοδο των βροχών να µαζέψει τους καρπούς την ώρα της ωρίµανσής τους. Στην αρχαία Ελλάδα η διαίρεση του έτους στην αρχή γίνονταν σε δύο εποχές. Το καλοκαίρι και το χειµώνα. 

Γύρω στα 650 π.Χ. όπως µας πληροφορεί η αρχαιολογική σκαπάνη, καθιερώθηκαν οι γνωστές τέσσερις εποχές. Αυτό ήταν αναµενόµενο µιας και στην Αθήνα όπως και στην ευρύτερη περιοχή γενικότερα ήταν αναγνωρίσιµες οι τέσσερις κλιµατολογικές εποχές του έτους που σχεδόν ταυτίζονται µε τις τέσσερις αστρονοµικές εποχές.Όπως όλοι γνωρίζουµε δύο είναι οι κύριες κινήσεις, από τις πολλές που εκτελεί η Γη.

Η πρώτη, η περιστροφή γύρω από τον άξονά της κάθε 24 ώρες που δηµιουργεί την εναλλαγή µέρας – νύκτας και η δεύτερη η περιφορά της γύρω από τον Ήλιο που διαρκεί περίπου 365 ηµέρες και δηµιουργεί λόγω της κλήσης του άξονά της τις εποχές του έτους.

Για την ευκολότερη µελέτη της δεύτερης κίνησης της Γης
χρησιµοποιούµε ένα µοντέλο, το οποίο δεν είναι µεν σωστό από αστρονοµικής πλευράς αλλά µας βοηθά να κατανοήσουµε εύκολα την αλλαγή των εποχών. Θεωρούµε λοιπόν ένα κύκλο ή ακόµη καλλίτερα µια έλλειψη. Στο κέντρο τοποθετούµε την Γη και στην περιφέρεια τον Ήλιο. Η κίνηση του Ηλίου στην περιφέρεια µας δίνει το έτος. 

Τα δύο αποµακρυσµένα σηµεία της ελλειπτικής τροχιάς µας δίνουν τα ηλιοστάσια, το χειµερινό και το θερινό και τα δύο κοντινά τις ισηµερίες,την εαρινή και την φθινοπωρινή. Στα µεν ηλιοστάσια ο Ήλιος φαίνεται από τον γήινο παρατηρητή σαν να έχει σταθεί στην πορεία του, ενώ στις ισηµερίες η χρονική διάρκεια της ηµέρας είναι ίση µε αυτή της νύκτας.Αυτά τα τέσσερα σηµεία σηµατοδοτούν και την έναρξη των αντιστοίχων εποχών του έτους.

Από τον 5ο π. Χ. αιώνα, ο αστρονόµος και γεωµέτρης Μέτων εκτελούσε τις µελέτες του µε ένα τελειοποιηµένο γνώµονα. Το ηλιοτρόπιο. Με το όργανο αυτό και την βοήθεια του συνεργάτη του Ευκτήµονα ανακάλυψε ότι οι ισηµερίες και οι στάσεις του Ηλίου δεν διαιρούν το έτος σε τέσσερις ίσες εποχές.

Στην αρχαία Αίγυπτο τα Μεγάλα Μυστήρια τα οποία συνδέονταν µε τους θεούς της γονιµότητας τελούνταν κατά την διάρκεια του θερινού ηλιοστασίου προς τιµή του θεού Σέραπη. Ο Σείριος το λαµπρότερο άστρο του ουρανού, που ήταν ιερό για τους αρχαίους Αιγυπτίους, όταν ανέτειλε πριν από τον Ήλιο στο θερινό ηλιοστάσιο προµηνούσε ευεργετικές πληµµύρες στον ποταµό Νείλο.

Στους Ίνκας η λατρεία του Ηλίου ήταν συνδεδεµένη µε την ύπαρξη της φυλής. Θεωρούσαν τους εαυτούς τους απόγονους του θεού Ίντι που δεν ήταν άλλος από τον Ήλιο. Η µεγαλύτερη γιορτή γινόταν κατά την διάρκεια του θερινού ηλιοστασίου µε µεγάλο προσκύνηµα στο Κούσκο όπου οι πιστοί µε επικεφαλείς τους αξιωµατούχους ερχόταν από όλα τα µέρη της αυτοκρατορίας. Η εορτή αυτή τελείται ακόµη και σήµερα.Στην αρχαία Αθήνα το αθηναϊκό ηµερολόγιο είχε σαν αφετηρία την πρώτη νέα σελήνη µετά το θερινό ηλιοστάσιο. Στην διάρκεια αυτού του µήνα λάµβαναν χώρα οι Ολυµπιακοί αγώνες κάθε τέσσερα χρόνια. 

Οι Σπαρτιάτες όπως και οι υπόλοιποι ∆ωριείς, τελούσαν τα Υακύνθεια προς τιµή του Υάκινθου του νεαρού ερωµένου του Απόλλωνα, που άθελά του σκότωσε ο θεός κτυπώντας τον µε τον δίσκο. Οι Λακεδαιµόνιοι σύµφωνα µε τον Ξενοφώντα διέκοπταν ακόµη και τις εκστρατείες τους για να λάβουν µέρος στις εορτές αυτές.

Στην σύγχρονη Ελλάδα, το θερινό ηλιοστάσιο συµπίπτει µε την εορτή της γέννησης του Ιωάννου του Προδρόµου. Η πανάρχαια εορτή τελείται σήµερα τόσο µε τις φωτιές του αϊ – Γιάννη όσο και µε τις πανάρχαιες µαντικές πράξεις όπως αυτές του Κλήδονα και της αυγοµαντείας µε τις οποίες οι ανύπαντρες κοπέλες προσπαθούν να µαντέψουν τον µελλοντικό σύζυγό τους. Η ονοµασία του Κλήδονα προέρχεται από την αρχαία λέξη Κληδών που σηµαίνει τον προφητικό οιωνό.

Στην Ευρώπη οι κάτοικοι γιορτάζουν σαν καθαρά παγανιστικό κατάλοιπο το θερινό ηλιοστάσιο. Αυτό συµβαίνει διότι ο καιρός λόγω της εποχής επιτρέπει την παραµονή στο ύπαιθρο. Την ηµέρα του θερινού ηλιοστασίου ανάβουν φωτιές ανάλογες µε αυτές στο Stonehenge της Αγγλίας τις οποίες διατηρούν όλη την νύκτα. Αυτές συνδυάζονται µε διάφορες εκδηλώσεις από σύγχρονους ∆ρυίδες για να δηλώσουν την πίστη των ανθρώπων στον ζωοδότη Ήλιο.
Διαβάστε περισσότερα... »