Διαβάστε ποιος ήταν ο Άδραστος, ο φιλόσοφος που καταγόταν από τους Φιλίππους της Μακεδονίας και έζησε τον 4ο π.Χ. αιώνα και ο οποίος έγραψε τρία βιβλία “Περί αρμονιών”, αλλά και οι αναφορές της Βίβλου στο θέμα του όρου «αρμονία»!
ΑΔΡΑΣΤΟΣ
Φιλόσοφος που καταγόταν από τους Φιλίππους της Μακεδονίας και έζησε τον 4ο π.Χ. αιώνα.
Έγραψε τρία βιβλία “Περί αρμονιών”.
Με τη λέξη αρμονία*, βεβαίως, ο Αριστοτέλης χαρακτηρίζει ολόκληρη τη μουσική. Άλλοι φιλόσοφοι έδιναν μεταφυσική σημασία στη λέξη και οι Πυθαγόρειοι, για τους οποίους κάνουμε ειδική αναφορά, μιλούσαν για αρμονία σφαιρών, δηλαδή ήχους που παράγουν όλα τα ουράνια και άλλα σώματα, χωρίς να τους αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι, γιατί τους έχουν συνηθίσει.
Με τη λέξη αρμονία*, βεβαίως, ο Αριστοτέλης χαρακτηρίζει ολόκληρη τη μουσική. Άλλοι φιλόσοφοι έδιναν μεταφυσική σημασία στη λέξη και οι Πυθαγόρειοι, για τους οποίους κάνουμε ειδική αναφορά, μιλούσαν για αρμονία σφαιρών, δηλαδή ήχους που παράγουν όλα τα ουράνια και άλλα σώματα, χωρίς να τους αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι, γιατί τους έχουν συνηθίσει.
«Αρμονικήν εστίν επιστήμη θεωρητική και πρακτική της του ηρμοσμένου φύσεως. Ηρμοσμένον δε εστιν το εκ φθόγγων και διαστημάτων, ποιόν τάξιν εχόντων, συγκείμενον» (Ευκλείδ. Εισαγ. αρμον. σελ. 1).
Τα μουσικά, ήτο κυρίως πάσα τέχνη στις Μούσες υποκειμένη, ή αφιερωμένη, «άρα πάσα της διανοίας διάπλασις, είτε την επιστήμην αφορώσα, είτε την τέχνην, οίον η φιλοσοφία, η ποίησις, η μιμητική, η ορχηστρική και αυτή η μαντική».
- «και επροφήτευσα καθώς ενετείλατο μοι και εγένετο εν τω εμέ προφητεύσαι και ιδού σεισμός, και προσήγαγε τα οστά εκάτερον προς την αρμονίαν αυτού» (Ιεζ. 37, 7).
Περιττόν να πούμε ότι η Παλαιά Διαθήκη κάμνει λόγον περί αρμονίας και εις το βιβλίον της Σοφίας Σολομώντος, όπου λέγει επί λέξει τα εξής:
- «ανθ’ ων αγγέλων τροφήν εψώμισας τον λαόν σου και έτοιμον άρτον απ’ ουρανού παρέσχες αυτοίς ακοπιάτως πάσαν ηδονήν ισχύοντα και προς πάσαν αρμόνιον γεύσιν». (Σοφ. Σολ. 16, 20).
[ΕΤΥΜΟΛ. Λ. η οποία ήδη από τους αρχαίους χρόνους χρησιμοποιήθηκε ευρέως στην τεχνική ορολογία (ανατομία, μουσική, οικοδομική, ξυλουργική), διευρύνθηκε δε σημασιολογικά στη Νεοελληνική.
ΠΑΡ. αρμονίζω, αρμονικός.
ΣΥΝΘ. (νεοελλ.) αρμονιομετρία, δυσαρμονία].
αρμονίζω
(Α ἁρμονίζω) [αρμονία]· εναρμονίζω· || (αρχ.) συναρμολογώ.
αρμονικός
-ή, -ό (Α ἁρμονικός, -ή, -όν) [αρμονία]· (νεοελλ.) 1. ο κανονικός, αυτός που έχει σωστές αναλογίες· 2. ο χωρίς παραφωνίες, αυτός που γίνεται με ομόνοια και κατανόηση («αρμονική συμβίωση, συνύπαρξη»)· || (αρχ.) 1. ο μουσικός, ο σύμφωνος με τους νόμους της μουσικής· 2. εκείνος που φέρνει αρμονία. **
**Πάπυρος, Μέγα Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας
Τα μουσικά, ήτο κυρίως πάσα τέχνη στις Μούσες υποκειμένη, ή αφιερωμένη, «άρα πάσα της διανοίας διάπλασις, είτε την επιστήμην αφορώσα, είτε την τέχνην, οίον η φιλοσοφία, η ποίησις, η μιμητική, η ορχηστρική και αυτή η μαντική».
Λόγω δε της ταυτότητος της σοφίας και της μουσικής, ο Απόλλων και ο Ορφεύς εθεωρούντο ο μεν ένας θεός, ο δε άλλος ήρωας της μουσικής. Μάλιστα, όπως γράφουν ορισμένοι ερευνητές και ιστορικοί, η μουσική εθεωρείτο ως ένα αναγκαιότατον μέρος της παιδείας και της αγωγής των αρχαίων Ελλήνων και Ελληνίδων «καθ' ο μόρφωσις του πνεύματος, όσον ήτο η γυμναστική, η μορφούσα το σώμα»!
Γεγονός είναι ότι στην φιλοσοφία, αρμονία είναι η προδιατεταγμένη αρμονία η οποία, σύμφωνα με τον Λάιμπνιτς, είναι ο θείος νόμος που κυβερνάει τον κόσμο Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι για την αρμονία έχουν ασχοληθεί πολλοί αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι και συγγραφείς, που μνημονεύουμε στην παρούσα ιστορική πραγματεία.
Ο γνωστός Έλλην μουσικοσυνθέτης, Μίκης Θεοδωράκης, σε μία τηλεοπτική συνέντευξη που έδωσε σε ιδιωτικό τηλεοπτικό δίαυλο (Alter, Κυριακή, 16 Ιανουαρίου 2005), απεκάλυψε ότι η μουσική που έγραφε ήταν με βάση τον έναστρο ουρανό και την αρμονία που είχαν τα ουράνια σώματα μεταξύ των, παρουσιάζοντας μάλιστα και χάρτες του γαλαξιακού μας συστήματος, που είχε κατασκευάσει ο ίδιος και οι οποίοι τον ενέπνεαν καθ’ όλην την διάρκειαν της μουσικής του δραστηριότητος!
Περί αρμονίας, όμως, κάνει αναφορά και η Παλαιά Διαθήκη. Ανοίγοντας κανείς το βιβλίον του Ιεζεκιήλ θα δη ότι ο όρος «αρμονία» μνημονεύεται τουλάχιστον δύο φορές:
Γεγονός είναι ότι στην φιλοσοφία, αρμονία είναι η προδιατεταγμένη αρμονία η οποία, σύμφωνα με τον Λάιμπνιτς, είναι ο θείος νόμος που κυβερνάει τον κόσμο Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι για την αρμονία έχουν ασχοληθεί πολλοί αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι και συγγραφείς, που μνημονεύουμε στην παρούσα ιστορική πραγματεία.
Ο γνωστός Έλλην μουσικοσυνθέτης, Μίκης Θεοδωράκης, σε μία τηλεοπτική συνέντευξη που έδωσε σε ιδιωτικό τηλεοπτικό δίαυλο (Alter, Κυριακή, 16 Ιανουαρίου 2005), απεκάλυψε ότι η μουσική που έγραφε ήταν με βάση τον έναστρο ουρανό και την αρμονία που είχαν τα ουράνια σώματα μεταξύ των, παρουσιάζοντας μάλιστα και χάρτες του γαλαξιακού μας συστήματος, που είχε κατασκευάσει ο ίδιος και οι οποίοι τον ενέπνεαν καθ’ όλην την διάρκειαν της μουσικής του δραστηριότητος!
Περί αρμονίας, όμως, κάνει αναφορά και η Παλαιά Διαθήκη. Ανοίγοντας κανείς το βιβλίον του Ιεζεκιήλ θα δη ότι ο όρος «αρμονία» μνημονεύεται τουλάχιστον δύο φορές:
- «και φωνήν αρμονίας ανεκρούοντο και προς άνδρας εκ πλήθους ανθρώπων ήκοντας εκ της ερήμου και εδίδοσαν ψέλια επί της χείρας αυτών και στέφανον καυχήσεως επί τας κεφαλάς αυτών» (Ιεζ. 23, 42).
- «και επροφήτευσα καθώς ενετείλατο μοι και εγένετο εν τω εμέ προφητεύσαι και ιδού σεισμός, και προσήγαγε τα οστά εκάτερον προς την αρμονίαν αυτού» (Ιεζ. 37, 7).
Περιττόν να πούμε ότι η Παλαιά Διαθήκη κάμνει λόγον περί αρμονίας και εις το βιβλίον της Σοφίας Σολομώντος, όπου λέγει επί λέξει τα εξής:
- «ανθ’ ων αγγέλων τροφήν εψώμισας τον λαόν σου και έτοιμον άρτον απ’ ουρανού παρέσχες αυτοίς ακοπιάτως πάσαν ηδονήν ισχύοντα και προς πάσαν αρμόνιον γεύσιν». (Σοφ. Σολ. 16, 20).
*αρμονία
η (AM ἁρμονία)· 1. συμμετρία ή συμμετρική διάταξη πραγμάτων σ' ένα σύνολο· 2. η ομόνοια στις σχέσεις των ανθρώπων, η ευταξία· 3. η ορθή αναλογία, η συμμετρική διάταξη· 4. η ηχητική αρμονία· || (αρχ.-μσν.) άρθρωση του σώματος· || (αρχ.) 1. μέσο για συναρμολόγηση· 2. σύνδεση.[ΕΤΥΜΟΛ. Λ. η οποία ήδη από τους αρχαίους χρόνους χρησιμοποιήθηκε ευρέως στην τεχνική ορολογία (ανατομία, μουσική, οικοδομική, ξυλουργική), διευρύνθηκε δε σημασιολογικά στη Νεοελληνική.
Το αφηρημένο ουσ. αρμονία προϋποθέτει για τον σχηματισμό του το επίθ. άρμων (+ κατάλ. -ία), που μαρτυρείται μόνο ως κύριο όνομα (Άρμων), ως β' συνθετικό (βητάρμων) και πιθ. στη «γλώσσα» του Ησυχ. (αρμόσυνοι).
Ετυμολογικά θεωρείται ότι ανάγεται στη ρίζα *αr-(«συνάπτω, συναρμόζω»· πρβλ. αραρίσκω) + (επίθημα) -men- / -mon-. Ο τ. αρμονία εισάχθηκε μέσω του λατ. harmonia σε άλλες σύγχρονες γλώσσες, πρβλ. αγγλ. harmony, γαλλ. harmonie, γερμ. Harmonie.
ΠΑΡ. αρμονίζω, αρμονικός.
ΣΥΝΘ. (νεοελλ.) αρμονιομετρία, δυσαρμονία].
αρμονίζω
(Α ἁρμονίζω) [αρμονία]· εναρμονίζω· || (αρχ.) συναρμολογώ.
αρμονικός
-ή, -ό (Α ἁρμονικός, -ή, -όν) [αρμονία]· (νεοελλ.) 1. ο κανονικός, αυτός που έχει σωστές αναλογίες· 2. ο χωρίς παραφωνίες, αυτός που γίνεται με ομόνοια και κατανόηση («αρμονική συμβίωση, συνύπαρξη»)· || (αρχ.) 1. ο μουσικός, ο σύμφωνος με τους νόμους της μουσικής· 2. εκείνος που φέρνει αρμονία. **
**Πάπυρος, Μέγα Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου