Πώς ξεχωρίζει ο εγκέφαλος το αληθινό από το ψεύτικο πρόσωπο

Τα πρόσωπα των ανθρώπων μάς καθηλώνουν. Αναζητούμε τα πιο οικεία από αυτά μέσα στο πλήθος. Tα μωρά τα αγαπούν. Και όσοι εργάζονται στη βιομηχανία του θεάματος προσπαθούν να τα αναπαραστήσουν όσο πιο πιστά γίνεται.

Οι προγραμματιστές βιντεοπαιχνιδιών και οι animators των ταινιών προσπαθούν να φτιάξουν τα τέλεια πρόσωπα, αυτά που δεν θα ξεχωρίζουν από τα αληθινά.

Τώρα οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι ο εγκέφαλός μας στην προσπάθειά του να ξεχωρίσει αυτό που είναι αληθινό από αυτό που είναι ψεύτικο, αντλεί όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες μπορεί από οποιαδήποτε πηγή είναι διαθέσιμη.

Η νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Ντακότα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Perception και εκπονήθηκε από το εργαστήριο του δρα Benjamin Balas, στο Κέντρο Εικαστικών και Γνωστικής Νευροεπιστήμης, διαπίστωσε ότι χρειάζονται πολύ περισσότερα πράγματα από το βλέμμα για να καθορίσουν αν ένα πρόσωπο είναι αληθινό ή ψεύτικο.

Οι ερευνητές μελέτησαν τον εγκέφαλο για να μάθουν πώς επεξεργάζεται τις εξειδικευμένες πληροφορίες που τού παρέχουν τα κυκλώματά του μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, προκειμένου να αποφανθεί αν τα πρόσωπα που έχει απέναντί του είναι αληθινά ή ψεύτικα. Ο Balas και οι συνεργάτες του τόνισαν πως οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με τα τεχνητά πρόσωπα και τους χαρακτήρες στα videogames, τα βλέπουν στις ταινίες και παρατηρούν πως αυτά χρησιμοποιούνται ευρέως.

«Το αν ένα πρόσωπο φαίνεται αληθινό ή όχι καθορίζει μια σειρά από πράγματα. Εχει συναισθήματα; Εχει σχέδια και ιδέες; Θέλαμε να μάθουμε ποιες είναι οι πληροφορίες που χρησιμοποιεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος για να καθορίσει αν ένα πρόσωπο είναι αληθινό ή τεχνητό, καθώς αυτό το πρώτο βήμα θα καθορίσει μια σειρά από αποφάσεις που θα ακολουθήσουν», λέει ο Balas.

Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι οι άνθρωποι συνδυάζουν πληροφορίες από πολλά σημεία του προσώπου, προκειμένου να αποφασίσουν αν αυτό είναι αληθινό και πώς αυτά τα σημεία αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. 

Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει πως τα μάτια είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την αναγνώριση του προσώπου. Η παρούσα μελέτη, όμως, διαπίστωσε πως όταν πρόκειται για τον καθορισμό ενός προσώπου ως αληθινού ή ψεύτικου, το δέρμα είναι εξίσου σημαντικό με τα μάτια.

Ο Balas και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν 45 συμμετέχοντες που αξιολογήθηκαν την στιγμή που παρακολουθούσαν αλλαγμένες εικόνες προσώπων. Οι ερευνητές είχαν περικόψει εικόνες από πραγματικά πρόσωπα, έτσι ώστε να φαίνεται μόνο το πρόσωπο και ο λαιμός χωρίς καθόλου τρίχες. Με πρότυπο ένα πρόγραμμα που ονομάζεται FaceGen, μετασχηματίστηκαν τρισδιάστατες εικόνες σε έναν υπολογιστή, ώστε να δημιουργούν διαφορετικές όψεις. 

Στη συνέχεια, οι εικόνες μετατράπηκαν σε αρνητικά. Σε δύο πειράματα οι μετασχηματισμένες εικόνες αληθινών και ψεύτικων προσώπων χρησιμοποιήθηκαν για να καθοριστεί αν τα αρνητικά επηρέασαν την ικανότητα αξιολόγησης ενός προσώπου ως αληθινού ή ψεύτικου και αν τα μάτια συνεισφέρουν δυσανάλογα σε σχέση με το υπόλοιπο πρόσωπο στον καθορισμό αυτό.

Oι ερευνητές διαπίστωσαν με έκπληξη πως όταν «ατόνησε» το δέρμα ο εγκέφαλος δεν μπορούσε εύκολα να ξεχωρίσει το αληθινό από το ψεύτικο

«Υποθέσαμε πως τα μάτια ήταν το κλειδί για τη διάκριση μεταξύ των πραγματικών προσώπων και αυτών που δημιούργησε ο υπολογιστής, αλλά προς έκπληξή μας τα αποτελέσματα δεν μάς έδωσαν αρκετά στοιχεία για να καταλήξουμε στο συγκεκριμένο συμπέρασμα. Βρήκαμε, ωστόσο, όπως όταν ο τόνος του δέρματος αναιρέθηκε (έγινε αρνητικό) ήταν πιο δύσκολο για τους συμμετέχοντες να ξεχωρίσουν το πραγματικό από το τεχνητό πρόσωπο. 

Η έρευνά μας οδηγείται στο συμπέρασμα ότι ολόκληρη η περιοχή του ματιού θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο μεταξύ του αληθινού ή του ψεύτικου, αλλά δεν είναι το μοναδικό στοιχείο που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος», καταλήγουν οι ερευνητές.

Η έρευνα αυτή εκτιμάται πως θα βοηθήσει τα άτομα που εργάζονται στην δημιουργία τεχνητών προσώπων, που αποτελεί μια αναπτυσσόμενη βιομηχανία να γνωρίζουν πού ακριβώς θα πρέπει να δώσουν έμφαση για να φαίνονται περισσότερο αληθοφανείς οι δημιουργίες τους.

πηγή-medinova.gr