«Ἕλληνες ἀεί παῖδες ἐστε, γέρων δέ Ἕλλην οὐκ ἔστιν» (Πλάτων, Τίμαιος, 22b).


"Ὁμολογεῖται μὲν γὰρ τὴν πόλιν ἡμῶν ἀρχαιοτάτην εἶναι καὶ μεγίστην καὶ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ὀνομαστοτάτην· οὕτω δὲ καλῆς τῆς ὑποθέσεως οὔσης,
ἐπὶ τοῖς ἐχομένοις τούτων ἔτι μᾶλλον ἡμᾶς προσήκει τιμᾶσθαι. 24. Ταύτην γὰρ οἰκοῦμεν οὐχ ἑτέρους ἐκβαλόντες οὐδ' ἐρήμην καταλαβόντες
οὐδ' ἐκ πολλῶν ἐθνῶν μιγάδες συλλεγέντες, ἀλλ' οὕτω καλῶς καὶ γνησίως γεγόναμεν ὥστ' ἐξ ἧσπερ ἔφυμεν, ταύτην ἔχοντες ἅπαντα τὸν χρόνον διατελοῦμεν,
αὐτόχθονες ὄντες καὶ τῶν ὀνομάτων τοῖς αὐτοῖς οἷσπερ τοὺς οἰκειοτάτους τὴν πόλιν ἔχοντες προσειπεῖν".
(Ἰσοκράτης, Πανηγυρικός, στίχοι 23-24).

Τα άρθρα που φιλοξενούνται στον παρόντα ιστότοπο και προέρχονται απο άλλες πηγές, εκφράζουν αποκλειστικά και μόνον τις απόψεις των συγγραφέων τους.

Καθίσταται σαφές ότι η δημοσίευση ανάρτησης, δεν συνεπάγεται υποχρεωτικά αποδοχή των απόψεων του συγγραφέως.


ΕΑΝ ΘΕΛΕΤΕ, ΑΦΗΝΕΤΕ ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ, ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΑΡΘΡΟ-ΑΝΑΡΤΗΣΗ (΄κλίκ΄ στο "Δεν υπάρχουν σχόλια"). ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ.

Ακολουθήστε μας στο Facebook

Τετάρτη 9 Ιουλίου 2014

Ιβάν Παβλόφ. Τα εξαρτημένα αντανακλαστικά του Παβλόφ (... και η εφαρμογή τους στην Ελλάδα!) [με βιβλιογραφία - links και videos]



Ιβάν Παβλόφ (1849-1936)


Ο Ιβάν Πέτροβιτς Παβλόφ (Ivan Petrovich Pavlov), ένας από τους μεγαλύτερους φυσιολόγους των νεώτερων χρόνων, γεννήθηκε το 1849 στο Ριαζάν. Ήταν γιος φτωχού ιερέα του χωριού του. Τα πρώτα παιδικά και τα νεανικά του χρόνια πέρασε κοντά στη φύση, κάνοντας μια απλή και μεθοδική ζωή, πράγμα που ασφαλώς συνετέλεσε στη μακροβιότητά του. 





Πεθαίνοντας, σε ηλικία 87 χρόνων βρισκόταν ακόμα σε πλήρη δραστηριότητα. Στην περίφημη «επιστολή - διαθήκη» που άφησε στους νέους της πατρίδας του συνιστά: «Μελετάτε, συγκρίνετε, συγκεντρώνετε γεγονότα! Όσο τέλεια κι αν είναι τα φτερά του πουλιού, δε θα μπορέσουν ποτέ να το σηκώσουν ψηλά, αν δεν ακουμπήσουν στον αέρα. Τα γεγονότα είναι ο αέρας του επιστήμονα και χωρίς αυτά δε θα μπορέσετε ποτέ να υψωθείτε σε πτήσεις. Χωρίς τα γεγονότα, οι θεωρίες δεν είναι παρά σαπουνόφουσκες ή μάταιος κόπος».

Η εποχή της δράσης του Παβλόφ συμπίπτει με την πιο αποφασιστική περίοδο της ρωσικής ιστορίας. Το ανανεωτικό πνεύμα που ζητάει να αποτινάξει τον ακαδημαϊκό ιδεαλισμό της αυτοκρατορικής κοινωνίας γοητεύει και τον Παβλόφ.









Ο νεαρός χωρικός που σκοπεύει να σπουδάσει φυσικές επιστήμες διαβάζει άπληστα τα έργα τουΤσερνισέφσκι (Nikolai Gavrilovich Chernyshevsky) (1828-1889), τουΝτομπρολιούμποφ (Nikolai Alexandrovich Dobrolyubov) (1836-1861), του Μπελίνσκι (Vissarion Grigoryevich Belinsky) (1811-1848) και τουΠιζάρεφ.


Ήταν ακόμα σπουδαστής στην ιερατική σχολή του Ριαζάν όταν έπεσαν στα χέρια του «Τα αντανακλαστικά του εγκεφάλου» του Ι.Μ. Σιτσένοφ, πατέρα της ρωσικής φυσιολογίας (1829-1905). Στο έργο αυτό περιγράφονταν ενδιαφέροντα πειράματα επάνω σε ζωντανά ζώα. 

Ο Παβλόφ και στα χρόνια της επικράτησής του θα θυμάται πάντοτε το βιβλίο αυτό: «Η βασική παρόρμηση για την απόφασή μου, έστω όχι συνειδητή τότε, να μελετήσω τον σκύλο, τον σύντροφο του ανθρώπου, μου ήλθε ακριβώς από την ανάγνωση των πειραμάτων του Σιτσένοφ. Είναι πραγματικότητα ότι ένα καλό βιβλίο... μπορεί να μεταβάλει τη μοίρα ενός ανθρώπου».

Το 1869 ο Παβλόφ εγκατέλειψε τις εκκλησιαστικές του σπουδές και παίρνοντας πιστοποιητικό απορίας από τις αρχές του Ριαζάν, γράφεται δωρεάν στο Πανεπιστήμιο της Πετρούπολης για να σπουδάσει φυσιολογία.

Η βιολογία ήταν τότε ένα από τα πεδία της διαμάχης μεταξύ ιδεαλισμού και υλισμού. Στον αγώνα αυτόν ο Παβλόφ πήρε το μέρος του υλισμού.





Στη διδακτορική διατριβή του, αφιερωμένη στα φυγόκεντρα νεύρα της καρδιάς, ο Παβλόφ επεσήμανε ένα κλάδο του συμπαθητικού που ενισχύει τη συσταλτικότητα του μυοκαρδίου και που έκτοτε πήρε το όνομά του. Κάνοντας ο Παβλόφ πειράματα σε σκύλους, παρατήρησε ότι η διέγερση του νεύρου αυτού μπορούσε να θέσει και πάλι σε λειτουργία μια σταματημένη καρδιά.

Την επανάληψη της λειτουργίας της ενισχύει ο Παβλόφ με διάφορα φάρμακα. Η ανακάλυψη του νεύρου αυτού αποτέλεσε την αφετηρία μιας σειράς πειραμάτων που οδήγησαν στη θεωρία του «νευρικού τροφισμού».

Μετά το τέλος των σπουδών του, το 1875, ο Παβλόφ έγινε βοηθός της φυσιολογίας στο Κτηνιατρικό Ινστιτούτο. Στη συνέχεια εργάστηκε στο εργαστήριο της κλινικής Μπότκιν. Για να συνεχίσει τις έρευνές του, ο Παβλόφ υποβάλλεται σε κάθε είδους θυσία, παραμελώντας ακόμα και την οικογένειά του. Όταν μια ομάδα φίλων του συγκεντρώνει ένα μικρό ποσό για να τον βοηθήσει, το διαθέτει αμέσως για να αγοράσει ένα κοπάδι σκυλιά που χρειάζεται για τα πειράματά του.

Ύστερα από ολιγόχρονη παραμονή στο εξωτερικό, όπου συνεργάστηκε με τον Χάιντενχαϊν (Rudolf Peter Erich Heidenheim) (1834-1897) στο Μπρέσλαου, και τον Λούντβιχ στη Λειψία, ξαναγύρισε στη Ρωσία κι αφιερώθηκε στη διδασκαλία. Το 1890 διορίστηκε καθηγητής της Φαρμακολογίας και Φαρμακευτικής στο Τομσκ, και το 1895 καθηγητής της Φυσιολογίας στην Ακαδημία Στρατιωτικής Ιατρικής. Το 1897 ίδρυσε το πρώτο εργαστήριο φυσιολογίας στο Ινστιτούτο Πειραματικής Ιατρικής, πράγμα που αποτελούσε σπουδαίο νεωτερισμό για την ιατρική έρευνα της εποχής του.




Το πρώτο κεφάλαιο της εξαιρετικής του σταδιοδρομίας αρχίζει με τις ανακαλύψεις του στον τομέα της πέψης. Ο δάσκαλός του, Χάιντενχαϊν, είχε κιόλας επιτύχει ένα «γαστρικό θύλακο» από τον οποίον μπορούσε να πάρει καθαρό γαστρικό υγρό. Καθώς όμως τον παρασκεύαζε κατέστρεφε τη νεύρωσή του. 

Ο Παβλόφ πέτυχε το ίδιο πράγμα, αφήνοντας τη νεύρωση του θυλάκου άθικτη και δημιουργώντας του ένα άνοιγμα προς τα έξω. Αυτός είναι ο «θύλακος Χάιντενχαϊν-Παβλόφ», από τον οποίο λαμβάνεται γαστρικό υγρό χωρίς να έχει αναμιχθεί με τροφές.

Χάρη στις έρευνές του Παβλόφ παρακολουθήθηκε σε όλες τις φάσεις της η διαδρομή των τροφών στον πεπτικό σωλήνα και οι μεταβολές που υφίσταται. Με τη μέθοδό του, ο φυσιολόγος ήταν σε θέση να παρακολουθεί τα συμβαίνοντα στο εσωτερικό του ζωικού οργανισμού, χωρίς να διαθέτει ακτινολογικές συσκευές.

Ύστερα από τη δημοσίευση του έργου του «Μαθήματα επί της λειτουργίας των κυριότερων πεπτικών αδένων» (1897, αγγλική μετάφραση το 1902), το εργαστήριο του Παβλόφ μεταβάλλεται σε επιστημονικό προσκύνημα. Το 1904 ο Παβλόφ παίρνει το βραβείο Νόμπελ.



Από το χρόνο κιόλας εκείνον η σκέψη του Παβλόφ έχει απομακρυνθεί από τη φυσιολογία της πέψης. Από τους αδένες του πεπτικού συστήματος εξακολουθούν να τον ενδιαφέρουν μόνο οι σιελογόνοι, και θεωρεί την έκκριση του σιέλου ουσιώδες βιολογικό γεγονός.




Ο Παβλόφ συγκέντρωσε την προσοχή του στην παρατήρηση ότι η έκκριση σιέλου πραγματοποιείται, τόσο στα ζώα, όσο και στον άνθρωπο, όχι μόνο στη θέα, αλλά και με την απλή ανάμνηση της τροφής. Τα ερωτήματα που τον απασχολούσαν ήταν: ποιος είναι ο μηχανισμός της αντίδρασης αυτής; Ποια τμήματα του κεντρικού νευρικού συστήματος αναμιγνύονται στην εξεργασία της έκκρισης του σιέλου υπό τις συνθήκες αυτές;









Ο Παβλόφ απέδειξε ότι μεταξύ των τροφών, τόσο ως άμεσης παράστασης, όσο και ως ανάμνησης, παρεμβάλλεται ο φλοιός του εγκεφάλου. 

Η λήψη της τροφής δημιουργεί στο φλοιό των εγκεφαλικών ημισφαιρίων, στην περιοχή των οπτικών κέντρων, μια εστία διέγερσης. Μια δεύτερη τέτοια εστία δημιουργείται στο κέντρο της παραγωγής σιέλου στον προμήκη: εδώ η διέγερση είναι εντονότερη. 

Η διέγερση επεκτείνεται από το λιγότερο στο περισσότερο ισχυρό κέντρο και ένας προσωρινός δεσμός αποκαθίσταται μεταξύ των κέντρων του εγκεφάλου και του προμήκους μυελού, που ονομάστηκε από τον Παβλόφ «συμβατικό» (εξαρτημένο) αντανακλαστικό. Μετά την εγκατάσταση του αντανακλαστικού αυτού, αρκεί η θέα της τροφής για να προκαλέσει σιελόρροια.






Με τον χαρακτηρισμό του ο Παβλόφ ήθελε να δηλώσει ότι το αντανακλαστικό αυτό εξαρτάται από πολλούς όρους και δεν είναι μόνιμο, σε αντίθεση προς τα αντανακλαστικά της λήψης της τροφής και της άμυνας εμπρός σ’ έναν απρόβλεπτο κίνδυνο.

Οι επιστήμονες της ιδεαλιστικής σχολής επιτέθηκαν στην υλιστική θεωρία του Παβλόφ. Ο Ρώσος σοφός θέλησε με τον ίδιο τρόπο να ερευνήσει τις επιθυμίες και τα συναισθήματα του ανθρώπου, δίνοντας την εντύπωση ότι εισβάλλει σ’ ένα χώρο έξω από τα όρια της επιστήμης του: στην περιοχή της επιστήμης της ψυχής, της ψυχολογίας.




Η Οκτωβριανή Επανάσταση βρήκε τον Παβλόφ αφοσιωμένο στις μελέτες του, δε στάθηκε όμως ικανή να τον κάνει να τις διακόψει. Συνέχισε να εργάζεται υπό τραγικές συνθήκες, αλλά αρνούμενος να φύγει για το εξωτερικό. «Η επιστήμη δεν έχει πατρίδα, αλλά ο επιστήμονας πρέπει να έχει», έλεγε. 

Τις ημέρες εκείνες οι εργάτες της Μόσχας και της Πετρούπολης έπαιρναν 1/8 της λίμπρας κρέας κάθε δύο μέρες και ο Παβλόφ άρχισε να φυτεύει λαχανικά στον κήπο του Ινστιτούτο Πειραματικής Ιατρικής για τη συντήρησή του. Όταν του πρότειναν το 1919 να του δώσουν μια προσωπική ενίσχυση, ο Παβλόφ απάντησε: «Δώστε μου ό,τι παίρνουν όλοι, όχι περισσότερο. Σκύλοι χρειάζονται. Σκύλοι. 

Η κατάσταση είναι φοβερή γιατί τρέχω μόνος μου στους δρόμους μέρα και νύχτα για να πιάσω σκύλους».Το 1920 έγραφε ο Λένιν στο προεδρείο της Εκτελεστικής Επιτροπής της Πετρούπολης: «Θα ήταν καλό, κατ’ εξαίρεση, να παραχωρήσετε στον Παβλόφ μια μερίδα τροφίμων ανώτερη από την κανονική και να φροντίσετε να είναι το περιβάλλον των ερευνών του άνετο». 

Ο ίδιος υπέγραψε το 1921 ένα ειδικό διάταγμα του Συμβουλίου των Επιτρόπων του Λαού, σύμφωνα με το οποίο ανατίθεται στην Επιτροπή Επισιτισμού «να παραχωρήσει στον ακαδημαϊκό Παβλόφ και τη σύζυγό του ειδική μερίδα που να αντιστοιχεί σε θερμίδες με δύο ακαδημαϊκές μερίδες». Διατάσσονταν επίσης τα Σοβιέτ της Πετρούπολης «να εξασφαλίσουν στον καθηγητή Παβλόφ και τη σύζυγό του τη χρήση εφόρου ζωής του διαμερίσματος που κρατούν» και ανέθετε «στον Εκδοτικό Οίκο του Κράτους να τυπώσει στο καλύτερο τυπογραφείο της Δημοκρατίας μια πολυτελή έκδοση των έργων του Παβλόφ, αφήνοντας στον ακαδημαϊκό το δικαίωμα της ιδιοκτησίας επί των έργων αυτών, τόσο στη Ρωσία, όσο και στο εξωτερικό». 

Ο τίτλος της έκδοσης αυτής ήταν «Είκοσι έτη πειραμάτων επί της αντικειμενικής μελέτης της ανώτερης νευρικής λειτουργίας των ζώων. Συμβατικά αντανακλαστικά». Το έργο αυτό μεταφράστηκε σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.









Εισαγωγή
Ο άνθρωπος αντιδρά ανάλογα των ερεθισμάτων, τα οποία δέχεται από το περιβάλλον στο οποία ζει και κινείται. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα, μήπως δυνάμεθα να ελέγχουμε τα ερεθίσματα, οπότε ελέγχουμε και τις αντιδράσεις, με συνέπεια να μπορούμε να ρυθμίζουμε τις ανθρώπινες ενέργειες;

Στο ερώτημα αυτό απάντησε ο Ρώσος φυσιολόγος Ιβάν Παυλόφ που γεννήθηκε το 1849 στο Ρεζάν της Ρωσίας. Ειδικεύτηκε στη φυσιολογία του νευρικού συστήματος. Δημιούργησε μία νέα μέθοδο του ζωικού οργανισμού. Με αυτήν ανακάλυψε διάφορους νόμους της φυσιολογίας των «σιελογόνων, γαστρικών και υπογάστριων αδένων. 

Το 1904 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ, για το έργο του, «επί των πεπτικών αδένων».


Θεωρία του Παυλόφ
Η θεωρία του Παυλόφ είναι η εξής: 

Για την ύπαρξη ζωής έχουμε πάντοτε δύο δεδομένα. Τον ζωντανό οργανισμό και το περιβάλλον του. Τα δύο αυτά στοιχεία, οργανισμός και περιβάλλον, βρίσκονται μεταξύ τους σε συνεχή σχέση και σε αδιάκοπο αλληλοεπηρεασμό. Η σχέση αυτή πραγματοποιείται, με τα λεγόμενα «αντανακλαστικά»


Τα αντανακλαστικά χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Στο απόλυτα ή σταθερά που υπάρχουν εκ γενετής και είναι έμφυτα στο άτομο και στα επίκτητα, που ο Παυλόφ τα ονόμασε «εξηρτημένα»



Τα σταθερά αντανακλαστικά, δεν μεταβάλλονται. Άρα δεν μας ενδιαφέρουν. Τα εξαρτημένα όμως μας ενδιαφέρουν. 






Γιατί, αφού εξαρτώνται από τους εκάστοτε (μη μόνιμους) ερεθισμούς που στέλνει το (ρευστό) περιβάλλον, μπορούμε, στέλνοντας τους κατάλληλους εκάστοτε ερεθισμούς (με τη Προπαγάνδα), να έχουμε από τον οργανισμό, ατομικό (άνθρωπος) ή συλλογικό (κοινή γνώμη) τις αντιδράσεις που επιθυμούμε. 

Δηλαδή, προκαλώντας τεχνικά ορισμένα αντανακλαστικά, κάνουμε το άτομο ή το πλήθος να ενεργήσει σύμφωνα με τις επιδιώξεις μας.



πηγή


Το Πείραμα του Σκύλου και τα Σήμα
Ο Παυλόφ απέδειξε τη θεωρία του για τα εξαρτημένα ανακλαστικά, με ένα πείραμα που έμεινε κλασσικό. Πρόκειται για το περιβόητο «πείραμα του σκύλου του Παυλόφ». 

Πήρε ένα σκυλί, ένα κομμάτι κρέας και ένα κουδούνι. Σήμανε το κουδούνι και μετά παρουσίασε το κρέας στο σκύλο, ο οποίος αντέδρασε όπως συνηθίζει στη θέα του κρέατος. 

Επανέλαβε τη πράξη πολλές φορές και παρατήρησε ότι ύστερα από αρκετές επαναλήψεις, ο σκύλος αντιδρούσε χωρίς να φανεί το κρέας, μόλις κτυπούσε το κουδούνι. Μέσα στο μυαλό του σκύλου, το κρέας είχε συνδυαστεί με το κουδούνισμα. Και ο οργανισμός του αντιδρούσε στον ήχο όπως στο κρέας.





Το κουδούνισμα είχε γίνει το «σήμα» που συμβόλιζε το κρέας και ανήγγειλε τον ερχομό του. Και στο άκουσμα του, το σκυλί αντιδρούσε ακριβώς όπως στο απόλυτο ερεθισμό της θέας του αίματος.

Στις Ένοπλες Δυνάμεις η θεωρεία των εξαρτημένων αντανακλαστικών, βρήκε εφαρμογή με τη καθιέρωση σαλπισμάτων, ο ήχος των οποίων προβλέπει συγκεκριμένες ενέργειες. Στο παρελθόν της ελληνικής ιστορίας, επισημαίνεται το σάλπισμα (νομή) του ιππικού, όταν ταϊζόταν τα άλογα ή μουλάρια. 

Σε περιόδους που υπήρχε έλλειψη τροφών και τα ζώα ήταν ανήσυχα, σαλπίζονταν νομή για να τα ηρεμούν.

Συνεπώς μπορούμε, με ορισμένα «σήματα» να κάνουμε τον άνθρωπο να αντιδρά όπως θέλουμε. Αυτή είναι η Παυλοφική θεωρία των «σημάτων», προέκταση της θεωρίας των αντανακλαστικών.

Εφαρμογή της Θεωρίας των «Σημάτων»
Μία εφαρμογή της θεωρίας των «σημάτων» από την εμπορική προπαγάνδα είναι οι διάφορες αφίσες που διαφημίζουν ένα προϊόν λ.χ. ένα ποτό παρουσιάζοντας το μαζί με μία όμορφη κοπέλα. 

Με τον τρόπο αυτό, το ποτό συνδυάζεται με τη κοπέλα. Κανονικά δεν υπάρχει κανένας λογικός δεσμός ανάμεσα τους.









Η ταυτόχρονη όμως παρουσίαση των δημιουργεί ένα «σύνδεσμο» μεταξύ των. Η κοπέλα γίνεται το «σήμα» του ποτού, όπως το κουδούνισμα γίνεται το «σήμα» του κρέατος από το σκυλί. 


Κάτι παρόμοιο γίνεται και στην πολιτική Προπαγάνδα. Η Γαλλία ενσαρκώνεται με μία ωραία γυναίκα (Μαριάνα). Το ίδιο συμβαίνει και με την Ελευθερία, τη Δικαιοσύνη, τη Δόξα.

Στη αρχή των «σημάτων» στηρίζονται τα διάφορα σύμβολα που χρησιμοποιεί η Πολιτική Προπαγάνδα. Ο αγκυλωτός σταυρός του Χίτλερ, το σφυροδρέπανο ή το αστέρι των κομμουνιστών, είναι τα «σήματα» του ναζισμού, ή του κομμουνισμού, τα «κουδουνίσματα» που τα απευθύνουν προς τις ψυχές των οπαδών τους.

Σιγά - σιγά, με την πολλή χρήση, αυτά τα «σήματα», αποκτούν μια «ιερότητα» για τους οπαδούς της Ιδέας που εκφράζουν. Αποκτούν μια συγκινησιακή αυθυπαρξία. Έτσι λ.χ. το πολεμικό εμβατήριο, σαν «σήμα» του πολέμου, ανεξαρτήτως του αν υπάρχει πόλεμος, ξυπνά το πολεμικό ένστικτο και διεγείρει ολόκληρο το νευρικό σύστημα του ανθρώπου.


 Η Διατήρηση του Συνειρμού «Σήμα» - Πραγματικότητα
Αν συνεχίσουμε την πρόκληση, των «εξηρτημένων αντανακλαστικών» για ένα μακρό χρονικό διάστημα, μόνο με τα «σήματα», χωρίς τον πρωτογενή ερεθισμό, στο τέλος, τα «σήματα», χάνουν τη σημασία τους και παύουν βαθμιαία να ασκούν οποιαδήποτε επίδραση επάνω στον οργανισμό. 

Αν δηλαδή κουδουνίσουμε πάρα πολλές φορές χωρίς να παρουσιάσουμε το κρέας, στο τέλος, ο σκύλος, παύει να αντιδρά στο άκουσμα του ήχου. Θα πρέπει κάπου – κάπου, μετά από το κουδούνισμα, να του παρουσιάζουμε και το κρέας για να ανανεώνεται και να διατηρείται ο συνειρμός κουδουνίσματος – κρέατος.






Η Μουδιασμένη Συνείδηση
Το ίδιο πείραμα του σκύλου, έδειξε ότι η συνεχής επανάληψη των «σημάτων» χωρίς δικαίωση, προκαλεί βαθμιαία μία κατάσταση υπνώσεως στον οργανισμό. Στο τέλος δηλαδή, αυτός, φθάνει στο σημείο να μην αντιδρά ακόμη και όταν έρθει ο διαρκώς αναγγελλόμενος αλλά με επερχόμενος πρωτογενής ερεθισμός, το «κρέας». 

Ο σκύλος, έχει κουραστεί περιμένοντας κάθε φορά που ακούει το κουδούνισμα να δει το κρέας. Και η κούραση του είναι τόση, ώστε στο τέλος, δεν εκδηλώνει καμία αντίδραση, όχι πια μόνο στο κουδούνισμα, αλλά ούτε και στο ίδιο το κρέας. Περιέρχεται δηλαδή σε κατάσταση αποχαυνώσεως και απάθειας. Παραλύει η προσωπικότητα του και αναστέλλεται η βούληση του. Το φαινόμενο αποκαλέστηκε «μουδιασμένη συνείδηση».

Η «μουδιασμένη συνείδηση» δεν αντιδρά φυσιολογικά. Βρίσκεται σε έκσταση και ή εκτελεί πειθαρχικά τις θελήσεις της τυραννικής ηγεσίας ή αδιαφορεί και δεν προβάλλει αντίσταση. Σ΄ αυτή τη διαπίστωση του Παυλώφ στηρίζεται ολόκληρη η τεχνική της «πλύσεως εγκεφάλου» τόσο της ατομικής όσο και της συλλογικής.

Η πλύση εγκεφάλου μπορεί να επιτευχθεί και σε πολύ μεγαλύτερη έκταση, με θύμα του ευρύτερα στρώματα της κοινής γνώμης ή και ολόκληρους λαούς. Η σπουδαιότητα του φαινομένου αυτού, αποκτά μεγάλη σημασία αν ερμηνευτεί στις ελληνοτουρκικές διαφορές. Π.χ αν μετά από μια χρόνια κόπωση αδιαφορήσουμε για τις συνεχείς απειλές και στρατιωτικές ασκήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο (κουδούνισμα), δεν θα είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε μία πολεμική ενέργεια (κρέας) που θα ξεκινήσει από μια συνηθισμένη άσκηση, γιατί θα έχουμε υποστεί το φαινόμενο της μουδιασμένης συνειδήσεως.


 Εφαρμογή του πειράματος Παυλόφ στον Ελληνικό Λαό
Έχοντας υπόψη την «αντικειμενική ψυχολογία» του Παυλόφ, δηλαδή γνωρίζοντας πως προκαλούνται τα διάφορα είδη αντιδράσεων των ζωντανών οργανισμών, οι πολιτικές εξουσίες δημιούργησαν «σήματα» ώστε να κάνουν τους ανθρώπους και τις ανθρώπινες μάζες να αντιδρούν όπως θέλουν.

Με τη τεχνική αυτή τα ελεγχόμενα ΜΜΕ, διοχετεύουν στον ελληνικό πληθυσμό φοβίες, ανυπαρξία ιδεολογιών, εφήμερες απολαύσεις με φθηνά τηλεοπτικά προγράμματα. Δηλαδή παρέχουν ανύπαρκτη τροφή σαν το κουδούνισμα του Παυλώφ. 

Έτσι επιτυγχάνουν την «μουδιασμένη συνείδηση», με απογοητευμένους Έλληνες που κάθονται σε καναπέδες μπροστά στη τηλεόραση, ή στο ίντερνετ. Έλληνες ανίκανους να αντιδράσουν, αλλά πάντοτε απρόβλεπτους. 

Έτσι κατά χρονικά διαστήματα τους εξωθούν, σε ελεγχόμενες εκδηλώσεις τύπου «αγανακτησμένων», οι οποίες έχουν μικρά διάρκεια για να μην είναι επίφοβες. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: