Η ιστορία αυτή ξεκινά πολλά χρόνια πριν την γέννηση του Χριστού. Τότε ένας Πέρσης προφήτης, ο Βαλαάμ, είπε ότι: «Θα ανατείλει άστρο από τον Ιακώβ και θα παρουσιαστεί άνθρωπος από τον Ισραήλ, που θα συντρίψει τους εχθρούς Μωαβίτες». Η προφητεία αυτή πέρασε από γενιά σε γενιά ως σημάδι για την γέννηση ενός μεγάλου Βασιλιά που θα εξουσιάσει όλες τις φυλές της γης.
Πολλά χρόνια πέρασαν και το «Άστρο της Βηθλεέμ» εμφανίστηκε στον ουρανό. Οι απόγονοι του Βαλαάμ το πρόσεξαν και κατάλαβαν ότι είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου. Έτσι ξεκίνησε από την Περσία μια τριμελής αποστολή που θα μετέφερε δώρα στον νέο βασιλιά. Αυτοί ήταν οι γνωστοί μας τρεις Μάγοι. Ο γέροντας Μελχιόρ, ο νεαρός Γάσπαρ και ο μελαμψός Βαλτάσαρ.
Μετά από ένα κοπιαστικό ταξίδι και έχοντας πάντα ως οδηγό τους το Άστρο της Βηθλεέμ, οι τρεις Μάγοι έφτασαν στην Ιερουσαλήμ και άρχισαν την αναζήτηση του βρέφους που θα γινόταν, σύμφωνα με την προφητεία, μεγάλος βασιλιάς. Ο βασιλιάς Ηρώδης, έμαθε τις ενέργειες των Μάγων και τους κάλεσε σε ακρόαση. Από αυτούς ενημερώθηκε για την προφητεία και φοβούμενος μην βγει αληθινή τους είπε να συνεχίσουν την αναζήτηση τους και όταν βρουν το νεογέννητο βασιλιά να τον ενημερώσουν για να μπορέσει, όπως είπε, να πάει και ο ίδιος να τον προσκυνήσει.
Μετά από ένα κοπιαστικό ταξίδι και έχοντας πάντα ως οδηγό τους το Άστρο της Βηθλεέμ, οι τρεις Μάγοι έφτασαν στην Ιερουσαλήμ και άρχισαν την αναζήτηση του βρέφους που θα γινόταν, σύμφωνα με την προφητεία, μεγάλος βασιλιάς. Ο βασιλιάς Ηρώδης, έμαθε τις ενέργειες των Μάγων και τους κάλεσε σε ακρόαση. Από αυτούς ενημερώθηκε για την προφητεία και φοβούμενος μην βγει αληθινή τους είπε να συνεχίσουν την αναζήτηση τους και όταν βρουν το νεογέννητο βασιλιά να τον ενημερώσουν για να μπορέσει, όπως είπε, να πάει και ο ίδιος να τον προσκυνήσει.
Αυτό βέβαια που ήθελε στην πραγματικότητα ο Ηρώδης ήταν να φονεύσει το βρέφος που απειλούσε την βασιλεία του. Η αναζήτηση των μάγων ευοδώθηκε και αξιώθηκαν να βρουν τον νεογέννητο Χριστό, να τον προσκυνήσουν και να του προσφέρουν τα δώρα τους.
Ο Μελχιόρ πρόσφερε στον Χριστό χρυσό, ο Γάσπαρ λιβάνι και ο Βαλτάσαρ σμύρνα. Η Παναγία θέλοντας να ανταποδώσει τα δώρα των Μάγων, έδωσε στον καθένα από αυτούς ένα κομμάτι από τα σπάργανα (μακριά και φαρδιά υφασμάτινη ταινία που τύλιγαν τότε τα μωρά), του Ιησού.
Ο Μελχιόρ πρόσφερε στον Χριστό χρυσό, ο Γάσπαρ λιβάνι και ο Βαλτάσαρ σμύρνα. Η Παναγία θέλοντας να ανταποδώσει τα δώρα των Μάγων, έδωσε στον καθένα από αυτούς ένα κομμάτι από τα σπάργανα (μακριά και φαρδιά υφασμάτινη ταινία που τύλιγαν τότε τα μωρά), του Ιησού.
Οι Μάγοι έχοντας φέρει εις πέρας την αποστολή τους πήραν τον δρόμο του γυρισμού. Ειδοποιούμενοι όμως από έναν Άγγελο, δεν ενημέρωσαν τον Ηρώδη για το σημείο που βρισκόταν το Θείο Βρέφος. Ο Ηρώδης καταλαβαίνοντας την «προδοσία» των Μάγων διέταξε τότε την σφαγή των νηπίων. Οι τρεις Μάγοι γύρισαν στην Περσία και τελικά βαπτίσθηκαν χριστιανοί από τον Απόστολο Θωμά.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μελχιόρ έζησε 109 χρόνια. Όταν πέθανε ο Γάσπαρ, σε ηλικία 90 ετών, μετακινήθηκε ο Μελχιόρ στον τάφο του δείχνοντας έτσι ότι δίπλα του έπρεπε να ταφεί ο Γάσπαρ. Στο ίδιο τάφο θάφτηκε και ο Βαλτάσαρ και μάλιστα κατά την διάρκεια της ταφής του, πιστεύεται ότι σηκώθηκαν τα σώματα του Μελχιόρ και του Γάσπαρ για να υποδεχθούν αυτό του τρίτου συνοδοιπόρου τους.
Αυτή ήταν η ιστορία των τριών Μάγων, όπως την θέλει η παράδοση. Γύρω από αυτήν την ιστορία έχουν γραφτεί πάρα πολλά σχετικά με τους Μάγους αλλά και με το Άστρο της Βηθλεέμ. Ας δούμε μερικά από αυτά πριν φτάσουμε στο τελευταίο τμήμα του κειμένου αυτού που είναι αφιερωμένο στα «Τίμια Δώρα» που προσέφεραν οι Μάγοι στον Χριστό μας.
Οι Μάγοι
Πριν πούμε οτιδήποτε άλλο σχετικά με τους Μάγους, πρέπει να αναφέρουμε ότι στην Καινή Διαθήκη εμφανίζονται μόνο στο δεύτερο κεφάλαιο του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου. Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος μας γνωστοποιεί ότι οι Μάγοι ήρθαν από την ανατολή χωρίς να αναφέρει όμως ούτε το πλήθος, ούτε τα ονόματα αυτών. Μας κάνει γνωστό πάντως ότι προσέφεραν στον Ιησού δώρα. Συγκεκριμένα στο εδάφιο 11 του δεύτερου κεφαλαίου γράφει: «και ελθόντες εις την οικίαν είδον το παιδίον μετά Μαρίας της μητρός αυτού, και πεσόντες προσεκύνησαν αυτώ, και ανοίξαντες τους θησαυρούς αυτών προσήνεγκαν αυτώ δώρα, χρυσόν και λίβανον και σμύρναν».
Ότι επιπλέον γνωρίζουμε για τους Μάγους προέρχεται από κείμενα άλλων συγγραφέων καθώς και από τα απόκρυφα ευαγγέλια. Ανοίγοντας μία μικρή παρένθεση, να αναφέρουμε ότι ως απόκρυφα έχουν χαρακτηρισθεί τα ευαγγέλια που δεν συμπεριέλαβαν, οι εκκλησιαστικοί ηγέτες των πρώτων αιώνων του Χριστιανισμού, στην Καινή Διαθήκη. Αυτό έγινε για να προστατευθεί η Χριστιανική Θρησκεία από κείμενα που παρουσίαζαν διαφορετικά τα γεγονότα από τα επίσημα Ευαγγέλια ή αναφέρονταν σε γεγονότα που δεν συναντούμε στα επίσημα Ευαγγέλια. Κλείνοντας την παρένθεση αυτή να πούμε ότι κάποια κείμενα από τα απόκρυφα ευαγγέλια η Εκκλησία μας τα θεωρεί αληθή ενώ κάποια άλλα τα θεωρεί ψευδή.
Ότι επιπλέον γνωρίζουμε για τους Μάγους προέρχεται από κείμενα άλλων συγγραφέων καθώς και από τα απόκρυφα ευαγγέλια. Ανοίγοντας μία μικρή παρένθεση, να αναφέρουμε ότι ως απόκρυφα έχουν χαρακτηρισθεί τα ευαγγέλια που δεν συμπεριέλαβαν, οι εκκλησιαστικοί ηγέτες των πρώτων αιώνων του Χριστιανισμού, στην Καινή Διαθήκη. Αυτό έγινε για να προστατευθεί η Χριστιανική Θρησκεία από κείμενα που παρουσίαζαν διαφορετικά τα γεγονότα από τα επίσημα Ευαγγέλια ή αναφέρονταν σε γεγονότα που δεν συναντούμε στα επίσημα Ευαγγέλια. Κλείνοντας την παρένθεση αυτή να πούμε ότι κάποια κείμενα από τα απόκρυφα ευαγγέλια η Εκκλησία μας τα θεωρεί αληθή ενώ κάποια άλλα τα θεωρεί ψευδή.
Ένα από τα απόκρυφα ευαγγέλια είναι και το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου. Σε αυτό εμφανίζονται οι Μάγοι, οι οποίοι όμως προσκυνούν τον Χριστό σε ένα σπήλαιο και όχι σε οικία, όπως μας αναφέρει ο Ματθαίος. Όπως φαίνεται, σε σχετικές εικόνες με θέμα την Γέννηση του Χριστού επικράτησε η άποψη του Ιακώβου, δηλαδή ότι οι Μάγοι βρήκαν και προσκύνησαν τον Χριστό σε ένα σπήλαιο.
Σχετικά με την καταγωγή των Μάγων υπάρχουν διάφορα κείμενα με αντικρουόμενες απόψεις. Επιγραμματικά αναφέρουμε ότι οι Μάγοι εμφανίζονται να είναι Πέρσες, Μήδοι, Άραβες, Βαβυλώνιοι, Αιγύπτιοι, Αρμένιοι, Αφγανοί, Πάρθοι, Χαλδαίοι, κ.α. Η επικρατέστερη άποψη είναι ότι κατάγονταν από την Περσία και ήταν σοφοί ιερείς και αστρολόγοι. Την άποψη αυτή υποστηρίζουν μεταξύ άλλων και κείμενα του Ηρόδοτου και του Πλάτωνα στους οποίους εμφανίζεται για πρώτη φορά ο όρος «Μάγοι».
Στην πιθανότητα η άποψη αυτή, ότι δηλαδή οι Μάγοι ήταν Πέρσες, να είναι αληθής συμβάλει και ένα γεγονός που έλαβε χώρα το 614μ.Χ. στην Βηθλεέμ. Τότε είχαν καταλάβει την πόλη οι Πέρσες του Χοσρόη του 2ου, οι οποίοι αν και έκαναν πολλές καταστροφές, δεν πείραξαν τον Ναό της Γεννήσεως. Αυτό έγινε γιατί, όπως λέγεται, στον ναό αυτό υπήρχε μια εικόνα (κατά άλλους ψηφιδωτό) που απεικόνιζε τους Μάγους να προσκυνούν τον Χριστό. Οι Πέρσες κατακτητές αναγνώρισαν τους ομοεθνής τους από τα ρούχα και έτσι άφησαν τον Ναό της Γεννήσεως απείραχτο.
Το Άστρο της Βηθλεέμ
Μεγάλη φιλολογία έχει αναπτυχθεί σχετικά με το Άστρο της Βηθλεέμ. Επιγραμματικά θα αναφέρουμε τρεις από τις επικρατέστερες απόψεις:
Οι Άγιοι Ιωάννης ο Χρυσόστομος και Δαμασκηνός ο Στουδίτης υποστηρίζουν σε κείμενα τους ότι δεν ήταν άστρο άλλα Άγγελος που οι Μάγοι τον έβλεπαν σαν άστρο.
Ο Ωριγένης Αδαμάντιος, μάρτυρας του Χριστιανισμού και δάσκαλος, που έζησε στις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ., υποστηρίζει ότι ήταν κομήτης.
Τέλος η άποψη του Κέπλερ (αστρονόμου που έζησε τον 16ο αιώνα μ.Χ.) με την οποία συμφωνούν και σύγχρονοι αστρονόμοι είναι ότι το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν μία σύνοδος πλανητών. Διαφωνίες όμως σχετικά με το ποιοι ήταν αυτοί οι πλανήτες υπάρχουν ανάμεσα στους υποστηρικτές της άποψης αυτής.
Εμείς θα κλείσουμε αυτήν την αναφορά με κάτι που είπε ο Άγιος Δαμασκηνός ο Στουδίτης: «Ακόμα και φυσικό φαινόμενο να ήταν, συνέβη την συγκεκριμένη στιγμή μετά από παρέμβαση του Θεού».
Τα δώρα των Μάγων
Για το κλείσιμο του κειμένου αφήσαμε κάποια στοιχεία σχετικά με τα «Τίμια Δώρα», τα δώρα δηλαδή που προσέφεραν οι Μάγοι στον Χριστό. Όπως ήδη αναφέραμε τρία ήταν αυτά τα δώρα: χρυσός, λίβανος και σμύρνα. Η επιλογή των συγκεκριμένων δώρων είναι κάθε άλλο παρά τυχαία. Πριν μιλήσουμε για καθένα από αυτά ξεχωριστά, να σημειώσουμε ότι την εποχή που αυτά προσφέρθηκαν στον Χριστό, η αξία τους ήταν ιδιαίτερα μεγάλη. Ας δούμε όμως το καθένα από αυτά ξεχωριστά.Ο χρυσός ήταν ένα μέταλλο που προσφέρονταν σε βασιλείς. Έτσι με αυτήν την προσφορά οι Μάγοι θέλησαν να δείξουν ότι τιμούσαν ένα βασιλιά.
Ο λίβανος, το γνωστό μας λιβάνι, ήταν ένα πολύτιμο υλικό που χρησιμοποιούνταν ως θυμίαμα (όπως και σήμερα) σε θρησκευτικές τελετές. Έτσι έδειξαν οι Μάγοι την θεϊκή φύση του Χριστού. Πληροφοριακά να αναφέρουμε ότι το λιβάνι είναι ρητίνη που εξάγεται από το δέντρο Boswellia Serrata.
Τέλος η σμύρνα, ήταν ένα υλικό που χρησιμοποιούνταν στην ιατρική αλλά και κατά την διάρκεια της ταφής των νεκρών. Με την σμύρνα οι Μάγοι, έδειξαν την θυσία που θα έκανε ο Χριστός για την σωτηρία των ανθρώπων. Η σμύρνα είναι μια ρητίνη που την παίρνουμε από το φυτό Μύρας.
Αυτά ήταν τα «Τίμια Δώρα» των Μάγων στον Ιησού. Ας δούμε όμως τι απέγιναν. Η ίδια η Παναγία τα παρέδωσε στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων, πριν την Κοίμηση της. Στα Ιεροσόλυμα έμειναν έως το 400μ.Χ. Ο βυζαντινός αυτοκράτορας Αρκάδιος τα μετέφερε τότε στην Βασιλεύουσα όπου και έμειναν έως το 1204μ.Χ. όπου και καταλήφθηκε η Πόλη από τους Φράγκους. Για ένα διάστημα περίπου εξήντα χρόνων, μεταφέρθηκαν στην Νίκαια της Βιθυνίας και ξαναεπέστρεψαν στην Κωνσταντινούπολη μέχρι το 1453μ.Χ. όταν η Πόλη έπεσε στα χέρια του Μωάμεθ του Πορθητή. Από τα χέρια των κατακτητών τα έσωσε η μητριά του Μωάμεθ, η οποία ήταν χριστιανή και λεγόταν Μάρω. Η Μάρω τα μετέφερε στην Ιερά Μονή του Αγίου Παύλου στο Άγιο Όρος όπου βρίσκονται μέχρι τις μέρες μας.
Η μονή αυτή επιλέχθηκε από την Μάρω γιατί το καθολικό (εκκλησία) της μονής είχε κτίσει ο πατέρας της Γεώργιος Βράγκοβιτς ο οποίος ήταν δεσπότης της Σερβίας. Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στον μεγαλομάρτυρα Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο. Κατά την διάρκεια της παράδοσης των Τιμίων Δώρων από την Μάρω στους μοναχούς της μονής συνέβη το εξής θαυμαστό γεγονός.
Καθώς η Μάρω ανέβαινε από το λιμάνι προς την Μονή, την εμπόδισε να συνεχίσει τον δρόμο της η Παναγία, ώστε να μην παραβιάσει το Άβατο του Αγίου Όρους. Στο σημείο εκείνο ανεγέρθηκε Σταυρός ο οποίος σώζεται μέχρι τις μέρες μας και ονομάζεται «Σταυρός της Βασιλίσσης». Τα Τίμια Δώρα είναι θαυματουργά ενώ αναδίδουν συνεχώς μια ευωδία.
Κλείνοντας αυτό το κείμενο να αναφέρουμε ότι ο μεν χρυσός, από τα Τίμια Δώρα, είναι 28 πλακίδια μήκους 7 και πλάτους 5 εκατοστών περίπου διαφόρων σχημάτων που φέρουν καλλιτεχνικά σχέδια. Τα δε, λίβανος και σμύρνα είναι περίπου εξήντα σφαιρίδια, ανακατεμένα μεταξύ τους, και μεγέθους όσο μια ελιά.
Κλείνοντας αυτό το κείμενο να αναφέρουμε ότι ο μεν χρυσός, από τα Τίμια Δώρα, είναι 28 πλακίδια μήκους 7 και πλάτους 5 εκατοστών περίπου διαφόρων σχημάτων που φέρουν καλλιτεχνικά σχέδια. Τα δε, λίβανος και σμύρνα είναι περίπου εξήντα σφαιρίδια, ανακατεμένα μεταξύ τους, και μεγέθους όσο μια ελιά.
Εικόνες: Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου
"Η Γέννηση του Χριστού" (Λεπτομέρειες)
Ντουκοχρώματα σε ξύλο, 3,70 μ Χ 5, 60 μ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου