Ο πλέον ενδεδειγμένος τρόπος για να απαλλαγούμε από τα πάθη είναι να «αφυπνίσουμε, όπως χαρακτηριστικά λέει ο Κικέρων, τις αρετές. Ο Μεγάλος αυτός Ρωμαίος Φιλόσοφος και Ρήτορας, αφιερώνει την τρίτη Τουσκουλανή στο θέμα της λύπης. Η Ρωμαϊκή διανόηση έτρεφε έναν βαθύ θαυμασμό για τα κατορθώματα του Ελληνικού Κλασσικού κόσμου.
Ερευνά τα αίτια που την προκαλούν και απαντά στους Επικούρειους, Ακαδημαϊκούς και Περιπατητικούς ασκώντας κριτική στον τρόπο που αυτοί την αντιλαμβάνονται. Ας δούμε πως μπορούμε να πράξουμε στην περίπτωση της λύπης ακολουθώντας τις συμβουλές του.
Πρώτη θα ξυπνήσουμε την ανδρεία, η οποία θα μας δώσει το θάρρος να θεωρήσουμε μηδαμινά όσα μπορούν να συμβούν στους ανθρώπους.
Δεύτερη τη σωφροσύνη, που θα μας προσφέρει αυτοσυγκράτηση, έτσι ώστε να μην κάνουμε τίποτα αισχρό και ατιμωτικό.
Τρίτη τη δικαιοσύνη, που θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε ότι και εμείς με την σειρά θα πρέπει να δώσουμε πίσω ό,τι μας χαρίστηκε.
Τελευταία την φρόνηση, που θα μας πει την αλήθεια, ότι η αρετή αρκεί από μόνη της, χωρίς τα εξωτερικά πράγματα, για να εξασφαλίσει την ευτυχία.
Οι Στωικές αρετές είναι τρόποι να καταλαβαίνουμε πώς να ζούμε καλά, είναι το επίρρημα φρονίμως που ταιριάζει να συνοδεύει κάθε πράξη μας, αν επιθυμούμε να είμαστε ευδαίμονες.
Πράγματι, αν σε κάθε πάθος μας, ξυπνάμε συνειδητά τις αρετές και ζητάμε απ’ αυτές να μας στηρίξουν, θα μπορούμε να κατανικούμε τα πάθη που μας συγκλονίζουν.
Μιχάλης Μιχαλόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου