Κβαντική Φιλοσοφία (με εκτενή βιβλιογραφία-links)

πηγή

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στο κείμενο που ακολουθεί, γίνεται μια προσπάθεια κατανόησης των βασικών αρχών πάνω στις οποίες στηρίζεται το οικοδόμημα της κβαντικής φυσικής, με τρόπο όχι ιδιαίτερα εξειδικευμένο. 

 Θα πρέπει να γνωρίζει ο αναγνώστης πως πρόκειται για μια εντελώς διαφορετική σχολή σκέψης και αντίληψης και ως εκ τούτου θα πρέπει (να προσπαθήσει) να αποκοπεί από κάθε τι που γνωρίζει οτι ισχύει σχετικά (κυρίως από την κλασσική μηχανική) καθώς θα περιοριστεί δραστικά η αφομοίωση του συγκεκριμένου θέματος. 

Ίσως χρειάζεται να αναφέρω πως το βασικό πεδίο δράσης της κβαντικής φυσική/μηχανικής είναι τα ατομικά/υποατομικά σωματίδια δηλαδή ο μικρόκοσμος, ενώ αντίστοιχα ο μεγάκοσμος αποτελεί πεδίο δράσης της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας. Η κλασική (νευτώνεια) φυσική, όπως γίνεται αντιληπτό από τα προηγούμενα έχει ως πεδίο δράσης το ενδιάμεσο μεταξύ μικρόκοσμου - μακρόκοσμου, ή αλλιώς αυτό που όλοι μας βιώνουμε σαν ζωή στην Γη. 

Έτσι, είναι αναπόφευκτος ένας επαγωγικός συνειρμός οπου σύμφωνα με αυτόν, η ανακάλυψη των νόμων που διέπουν τον μικρόκοσμο, σχετίζονται με αυτούς του μεγάκοσμου αφού ο πρώτος φαίνεται να είναι ο θεμελιώδης βάσει του οποίου έχουν γίνει όλα τα υπόλοιπα. Εξάλλου όσο μεγάλο και αν είναι κάτι, απαρτίζεται τελικά από ένα σύνολο μικρότερων και στοιχειωδών σωματιδίων.

Είναι γεγονός πως οι αισθήσεις μας, μας αποπλανούν. Σκεφτείτε το εξής: Αισθανόμαστε ακίνητοι, όμως η πραγματικότητα δεν είναι έτσι. Εξ'αιτίας της περιστροφής της Γης κινούμαστε με 1.700 km/h. Επιπλέον εξ'αιτίας της περιφοράς γύρω από τον Ήλιο, η ταχύτητα ανέρχεται στα 100.000 km/h. Αν λάβουμε υπόψιν και την ταχύτητα περιφοράς γύρω από το κέντρο του Γαλαξία, τότε η ταχύτητα με την οποία κινούμαστε προσεγγίζει το 1.000.000 km/h. Μόνο ακίνητοι δεν είμαστε... 

Μια άλλη από τις πολλές μορφές αποπλάνησης είναι και ο ουρανός. Για παράδειγμα, το φως από το "βόρειο άστρο" ή αλλιώς τον Πολικό Αστέρα χρειάζεται 680 χρόνια ώστε να φτάσει στα μάτια μας. 

Δηλαδή το βλέπουμε όπως ήταν πριν 680 χρόνια και όχι όπως είναι τώρα. Γενικά, όλα όσα βλέπουμε στον ουρανό είναι στο παρελθόν.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ

Ύλη = Ενέργεια 

Η ύλη και η ενέργεια εναλλάσσονται μεταξύ τους και δεν μπορούμε να τις ξεχωρίσουμε. Η ενέργεια μπορεί να γίνει ύλη και το αντίστροφο. Η ενέργεια γίνεται ύλη μόνον όταν την παρατηρούμε (αργότερα θα εξηγηθεί). Σωματίδια μπορούν να φαίνονται σαν ύλη ή και σαν κύματα. Μπορούν την μια στιγμή να συμπεριφέρονται ως σωματίδια (να ορίζονται δηλαδή στον χώρο) και την άλλη σαν κύματα μέσα στο χώρο, οπου έτσι είναι αδύνατον να οριστούν. 

Αυτό που αντιλαμβανόμαστε σαν πυκνή και αδιαπέραστη ύλη, είναι στην πραγματικότητα ένα κενό. Είναι μεγάλα πεδία ηλεκτρονίων με ελάχιστη ύλη (συμπαγή ενέργεια) στο κέντρο τους. Ουσιαστικά ζούμε σε ένα σύμπαν που είναι δημιουργημένο με "αντικείμενα" που στην πραγματικότητα είναι 99% κενό. Η αίσθηση της ύλης προκύπτει από την κίνηση των ηλεκτρονίων γύρω από τους πυρήνες των ατόμων. 

Κατά αναλογία ισχύει το εξής: Αν ο πυρήνας του ατόμου έχει μέγεθος μιας μπάλας μπάσκετ, τότε ο χώρος που καταλαμβάνει το άτομο (μαζί με τα ηλεκτρόνια που περιφέρονται) είναι διαμέτρου 22 χιλιομέτρων !! Σκεφτείτε λοιπόν πως ακόμα και ένα στραγάλι αποτελείτε από άτομα. Φανταστείτε πόσο μακριά είμαστε από το κέντρο του...

Επίσης έχει ιδιαίτερη σημασία να κατανοήσουμε πως όταν λέμε "μεγάλη πυκνότητα" εννοούμε "μικρότερη απόσταση ηλεκτρονίων από τον πυρήνα τους". Παράδειγμα : Ένα κυβικό εκατοστό ύλης κοντά σε μια μαύρη τρύπα ζυγίζει 10.000.000 τόνους. Γίνεται αμέσως αντιληπτή η αραιότητα της ύλης εδώ στην Γη...

Βασική Θεωρία: 

Ένα σωματίδιο βρίσκεται στην κατάσταση του πεδίου πιθανοτήτων, απλωμένο στο χώρο και όχι σε μια συγκεκριμένη θέση, μέχρις ότου ο παρατηρητής να το παρατηρήσει και έτσι το σωματίδιο να "καταρρεύσει" από το πεδίο πιθανοτήτων σε μια συγκεκριμένη θέση. 

Δηλαδή ο τρόπος σκέψης μας ή αλλιώς η "σκεπτομορφή" μας, δημιουργεί την πραγματικότητα (την ύλη δηλαδή όπως την γνωρίζουμε) σαν αποτέλεσμα της πράξης της παρατήρησης. 

Ως παρατηρητής στην κβαντική μηχανική ορίζεται κάθε μορφή συνειδητότητας.

Εξήγηση:

Ένα "κύμα πιθανοτήτων" είναι μια τάση να γίνει κάτι. Βρίσκεται μεταξύ μιας ιδέας (μιας δυνατότητας) ενός γεγονότος και της υλικής πραγμάτωσης του. Δηλαδή τα πάντα κάποτε ήταν ιδέες που έχουν πραγματοποιηθεί σε υλικό επίπεδο τέτοιο που να το αντιλαμβάνεται το αισθητηριακό μας σύστημα. 

ΜΗ ΤΟΠΙΚΟΤΗΤΑ

Υπάρχει περίπτωση ένα σωματίδιο να βρίσκεται σε περισσότερες από μια θέσεις ταυτόχρονα. Έχει παρατηρηθεί πειραματικά η ύπαρξη ενός σωματιδίου σε 3000 διαφορετικές θέσεις ταυτόχρονα. Η παραπάνω αρχή ισχύει κατά 100% στο κβαντικό επίπεδο. 

Παράδειγμα Μη Τοπικότητας: Ας υποθέσουμε πως βρισκόμαστε σε αγώνα Ποδοσφαίρου. Όταν δεν κοιτάμε τον αγωνιστικό χώρο, τότε η μπάλα υπάρχει σε κάθε πιθανή θέση στην οποία θα μπορούσε να υπάρχει (πεδίο πιθανοτήτων). Μόνον όταν κοιτάξουμε την μπάλα αυτή καταρρέει σε μια από αυτές (τις θέσεις). 

Το σε ποια θέση θα γίνει η κατάρρευση εξαρτάται αποκλειστικά από το σύστημα των αισθήσεων μας. Αυτές προσδιορίζουν την μοναδική θέση της μπάλας στο χώρο. Φυσικά, όλοι (οι άνθρωποι) που παρακολουθούν τον συγκεκριμένο ποδοσφαιρικό αγώνα βλέπουν την μπάλα στο ίδιο σημείο και αυτό διότι έχουν ίδιο-όμοιο σύστημα αισθήσεων-εισόδων.

ΕΜΠΛΟΚΗ

Δύο ηλεκτρόνια που κάποια στιγμή είχαν επαφή ή δημιουργήθηκαν μαζί, έχουν μια σχέση εμπλοκής. Δηλαδή αν το ένα ηλεκτρόνιο υποστεί μια μεταβολή (σε οτιδήποτε) τότε την βιώνει και το άλλο ηλεκτρόνιο την ίδια στιγμή και ανεξάρτητα της απόστασης που τα χωρίζει. 

Έτσι οδηγούμαστε σε 2 συμπεράσματα: 

1) Η πληροφορία που μεταφέρεται και συνδέει τα 2 σωματίδια ταξιδεύει με ταχύτητα μεγαλύτερη του φωτός ή 

2) δεν υπάρχει χώρος. Δηλαδή, τα σωματίδια βρίσκονται συνέχεια μαζί παρόλο που για μας είναι σε 2 διαφορετικές θέσεις στο χώρο. Αυτό σημαίνει πως είναι σε διαφορετική χρονική και όχι χωρική διάσταση.

ΚΒΑΝΤΙΚΟ ΑΛΜΑ

Τα ηλεκτρόνια μπορούν να αλλάζουν θέση (να ανακατατάσσονται) προσδιορίζοντας έτσι άλλες ιδιότητες και μορφές της ύλης που την αποτελούν, ή να αλλάζουν τροχιά προς μια ανώτερη η χαμηλότερη ενεργειακή στοιβάδα, χωρίς να μεσολαβήσει χρόνος. Η μορφή και η παρουσία της ύλης (γενικά όπως την γνωρίζουμε) μαζί με τις ιδιότητές της οφείλονται στα 2 προηγούμενα, δηλαδή στην αλλαγή θέσης και τροχιάς των ηλεκτρονίων. 

ΘΕΩΡΙΑ ΥΠΟΝΟΟΥΜΕΝΗΣ ΤΑΞΗΣ

Ο David Bohm ο οποίος ήταν και στενός συνεργάτης/μαθητής του μεγάλου Albert Einstein και του Oppenheimer ήταν αυτός που διατύπωσε την θεωρία της "Υπονοούμενης Τάξης" ή το "Ενωμένο Πεδίο". 

Ισχυρίζεται πως πίσω από όλο τον υλικό κόσμο υπάρχει ένα πεδίο ενέργειας που συνδέει τα πάντα μεταξύ τους. Η αδυναμία του ανθρώπινου νου είναι αυτή που μας αναγκάζει να ξεχωρίζουμε τα υλικά αντικείμενα μεταξύ τους και να τα αποδίδουμε διαφορετικές ιδιότητες ενώ ουσιαστικά είναι όλα ίδια μεταξύ τους (όλα αποτελούνται από τα ίδια θεμελιώδη σωματίδια). 

Η κβαντική θεωρία μας αναγκάζει να δούμε το σύμπαν όχι σαν μια συλλογή φαινομενικών αντικειμένων, αλλά μάλλον σαν ένα πολύπλοκο ιστό σχέσεων ανάμεσα στα διάφορα μέρη ενός ενοποιημένου συνόλου.

ΜΟΡΦΟΓΕΝΝΕΤΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΠΕΔΙΟ

Ένα μορφογενετικο ενεργειακό πεδίο οργανώνει τα άτομα-μόρια-κύτταρα και τελικά μορφοποιεί τον οργανισμό. Ισχύει η παρακάτω αλυσίδα:

Συνειδητότητα -- Μορφογενετικό Πεδίο -- Ενέργεια/Κύμα -- Σωματίδια -- Άτομα --Μόρια -- Κύτταρα -- Ιστοί -- Όργανα -- Συστήματα -- Σώματα/Οργανισμοί.

Επίσης το κάθε συναίσθημα, η κάθε σκέψη, ή όποια ύλη έχει και ηλεκτρομαγνητική υπόσταση. Επομένως για να αντιληφθούμε κάτι από αυτά θα πρέπει να συντονιστούμε συχνοτικά (με την κυματική έννοια) μαζί του. Δυστυχώς έχουμε μικρό εύρος συχνοτήτων στο οποίο μπορούμε να συντονιστούμε. 

Ο καθένας από εμάς ξεχωριστά είναι μια προσωρινή εκδήλωση του ενιαίου κβαντικού πεδίου. Αυτή η "προσωρινή εκδήλωση" ίσως διαρκεί 70-100 χρόνια (μια ζωή δηλαδή όπως την ξέρουμε στη Γη). 

Οι αισθήσεις περιορίζουν εξαιρετικά πολύ αυτό που πραγματικά υπάρχει με αποτέλεσμα να παρατηρούμε μόνο το μικρότερο μέρος της ολότητας, αυτό δηλαδή που μέχρι σήμερα μας αφήνει ο εγκέφαλος να αντιληφθούμε. 

ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

Δεν πρέπει να γνωρίσουμε τι δεν μπορεί να γίνει

Αν ελέγξεις την συχνότητα δόνησης των ηλεκτρονίων, τότε δίνεις όποιο σχήμα θέλεις στην ύλη (σχήμα και υπόσταση).

Κάτι υπάρχει μόνο σε σχέση με κάτι άλλο.

Δημόκριτος (460-370 π.Χ.): Συμβατικά υπάρχει χρώμα, γεύση, αγάπη. Όμως στην πραγματικότητα υπάρχουν μόνο άτομα και χώρος.

Πραγματικότητα: Είναι τα ολογράμματα που δημιουργεί ο εγκέφαλος μόλις κάνει την παρατήρηση. Αυτό συμβαίνει μέσα στον εγκέφαλο και όχι έξω από αυτόν.

Όπως αντιλαμβάνεστε είναι αδύνατον να αναπτυχθεί όλη η Κβαντική Φιλοσοφία με αυτόν τον τρόπο (blog). Βασικός σκοπός πλέον, είναι να αποκτηθεί μια ακόμα συνιστώσα στην διαμόρφωση της αντίληψής σας. Για τις όποιες ενστάσεις που (όπως είναι φυσιολογικό) ενδέχεται να έχετε, είμαι πρόθυμος να τις συζητήσω στο πλαίσιο φυσικά που αυτό γίνεται. 

Όλα τα παραπάνω είναι επιστημονικές απόψεις που έχουν διατυπωθεί από κορυφαίους επιστήμονες του είδους. 

Ακολουθούν οι σημαντικότεροι επιστήμονες και τα έργα των οποίων εδραίωσαν και ανέπτυξαν την κβαντική μηχανική :

-Max Plank Ο πατέρας της κβαντικής Θεωρίας.

-Arnold Sommerfeld Εισήγαγε τον αζιμουθιακό και μαγνητικόκβαντικό αριθμό.

-Paul Ehrenfest Το θεώρημα του Έρενφεστ.

-Albert Einstein Εισήγαγε την Ειδική και Γενική θεωρία της Σχετικότητας και την θεωρία του μέλανος σώματος.

-Niels Bohr Θεώρησε το μοντέλο της δομής του ατόμου.

Erwin Schrodinger Ανακάλυψε την περίφημη κυματική εξίσωση.

-Max Born Βραβείο Νόμπελ για την ερμηνεία της εξίσωσης του προηγούμενου.

-Wolfgang Pauli Θεώρησε την απαγορευτική αρχή.

-Paul Dirac Ανακάλυψε την εξίσωση dirac και προέβλεψε την ύπαρξη αντιύλης

-Louis de Broglie διατύπωσε την υπόθεση των κυμάτων de Broglie

-Werner Heisenberg ανακάλυψε μεταξύ άλλων την Αρχη της απροσδιοριστίας

πηγή-externalinterrupt

harmelik@gmail.com.

Σχετικά με την φύση της υποατομικής φυσικής

1.- Ύλη και ενέργεια εναλλάσσονται. Η ύλη μπορεί να γίνει ενέργεια και η ενέργεια μπορεί να γίνει ύλη (πυρηνική ενέργεια - ατομική βόμβα) Ε=mc2 (A. Einstein)

2.- Σωματίδια μπορούν να φαίνονται σαν ύλη ή / και σαν κύματα. Μπορεί κάτι να συμπεριφέρεται τώρα σαν σωματίδιο και μετά σαν κύμα απλωμένο μέσα στο χώρο.

3.- Η αρχή του Χαϊζενμπεργκ. Δεν μπορούμε να ορίσουμε ταυτόχρονα τη θέση και την ταχύτητα ενός σωματιδίου. Μπορεί να μετρήσουμε είτε το ένα είτε το άλλο. Ο Γ. Βίγκνερ θεωρεί ότι όταν παρατηρούμε ένα σωματίδιο επιδρούμε στην συμπεριφορά του. Ο παρατηρητής επιδρά στο παρατηρούμενο.

4.- Αυτό που αντιλαμβανόμαστε σαν πυκνή και αδιαπέραστη ύλη είναι στην πραγματικότητα κενό – Μεγάλα πεδία ηλεκτρονίων με ελάχιστη ύλη/συμπαγής ενέργεια στο κέντρο. Ζούμε σε ένα σύμπαν δημιουργημένο από «αντικείμενα» που είναι στην πραγματικότητα 99% κενό.

5.- Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι ένα σωματίδιο μπορεί να εμφανιστεί από το κενό και να ξαναχαθεί εκεί. Είναι εκεί και μετά δεν είναι εκεί, και μετά πάλι είναι εκεί. Φαίνεται ότι το κενό και η ύλη είναι ένα και το αυτό.

6.- Ακόμη πιο περίεργο είναι ότι ένα σωματίδιο μπορεί να εμφανιστεί συγχρόνως σε πάνω από μία θέση. Σ’ ένα πείραμα ένα σωματίδιο εμφανίστηκε σε 3000 μέρη συγχρόνως.

7.- Εμπλοκή. Μη τοπική επίδραση (!) Ένα σωματίδιο μπορεί να έχει μία εμπλοκή με ένα άλλο, έτσι ώστε να μπορούμε να επιδρούμε στο σωματίδιο αυτό, όταν επηρεάζουμε ένα άλλο σωματίδιο με το οποίο βρίσκεται κατά κάποιο τρόπο σε σύνδεση, όχι φυσική .

8.- Κβαντικά άλματα. Τα Ηλεκτρόνια μπορούν να αλλάζουν θέση, στιγμιαία. Ξαφνικά εμφανίζονται σε μια άλλη τροχιά με ανώτερη ή χαμηλότερη ενέργεια ή απόσταση από τον πυρήνα.

9.- Κβαντικά πεδία. Υπάρχει ένα πεδίο πιθανοτήτων, υπάρχει μια «εσωτερική» αόρατη τάξη ή κβαντικό πεδίο, σύμφωνα με τον Ντ. Μπόμ, (μαθητή του Αϊνστάιν) οπού όλα τα σωματίδια και κύματα αλληλοαγγίζονται και αλληλοεπιδρούν ανεξαρτήτως χώρου και χρόνου. 

Τίποτα δεν είναι ξεχωριστό. Υπάρχει μόνο ένα αδιαφοροποίητο πεδίο από ανεκδήλωτες, ακόμη, πιθανότητες. Μερικοί αντιλαμβάνονται το πεδίο αυτό σαν την πρωταρχική συνειδητότητα. Αυτό το πεδίο εκδηλώνεται σαν εξωτερική ορατή τάξη ή κόσμος όντων, αντικείμενων και γεγονότων μόλις αρχίσουμε να το παρατηρούμε και στην πραγματικότητα να το δημιουργούμε με την παρατήρηση μας, μέσω των υποσυνειδήτων πεποιθήσεων.

9.- Σ’ αυτό το επίπεδο της ύπαρξης, που ονομάζεται εσωτερική τάξη, κβαντικό πεδίο ή πρωταρχική συνειδητότητα

α) Όλα τα σωματίδια και κύματα αλληλοσυνδεονται ανεξαρτήτως χώρου και χρόνου

β) Δεν υπάρχει χώρος, επειδή ένα σωματίδιο μπορεί να βρίσκεται σε πάνω από ένα σημείο, συγχρόνως επηρεάζεται από τις επιρροές που δέχεται ένα άλλο σωματίδιο με το οποίο δεν είναι φανερά συνδεδεμένο.

γ) Δεν υπάρχει χρόνος, επειδή δεν χρειάζεται χρόνος για ένα σωματίδιο προκειμένου να εμφανιστεί σε άλλη θέση και μπορεί να εμφανιστεί σε πάνω από μία θέση συγχρόνως.

δ) Ένα αποτέλεσμα δεν εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από μια τοπική αιτία, εφόσον όλα είναι συνδεδεμένα μέσα σε ενα ενιαίο χώρο και χρόνο και συνεπώς κάθε τι επιδράει σε κάθε τι και όλα επηρεάζονται από κάθε τι- μέσα στον ενιαίο χώρο και χρόνο.

ε) Δεν υπάρχουν ξεχωριστά όντα, αντικείμενα, γεγονότα ή καταστάσεις. Όλα αυτά αντιστοιχούν στον συγκεκριμένο παρατηρητή του οποίου γίνονται αντικείμενα παρατήρησης.

10.- Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, το αντικείμενο της παρατήρησης ξεπηδάει από το κβαντικό πεδίο παίρνοντας συγκεκριμένη μορφή και μετρήσιμη υπόσταση μόνο όταν ο παρατηρητής το παρατηρήσει.

Τι σημαίνουν ολα αυτά στην ψυχολογική και πνευματική μας ζωή.

Χρειάζεται να αλλάξουμε τις κοινά αποδεκτές πεποιθήσεις και αντιλήψεις (σκεπτομορφές) σχετικά με την φύση της πραγματικότητας από την φυσική του Νεύτωνα, που όντα και πράγματα είναι ξεχωριστά, χωρίς έλεγχο στις δυνάμεις που τα κυβερνάνε, στην νέα κβαντική αντίληψη της πραγματικότητας, σύμφωνα με την οποια όλοι προερχόμαστε από μία πηγή και είμαστε οι πραγματικοί δημιουργοί της πραγματικότητας μας.

Η Κβαντική φυσική δεν ακυρώνει τους νόμους του Νεύτωνα σε σχέση με τα αντικείμενα και τα γεγονότα, απλώς εξηγεί ότι οι νόμοι αυτοί, δεν ισχύουν σε υποατομικό επίπεδο της δημιουργίας, από το οποίο όλα τα αντικείμενα, όντα και γεγονότα αποτελούνται.

1.- Πολλοί πνευματικοί δάσκαλοι και ορισμένοι επιστήμονες ταυτίζουν το κβαντικό πεδίο με το πεδίο της πρωταρχικής συνειδητότητας, που περιέχει όλες τις πιθανότητες από τις οποίες όλα εκδηλώνονται.

2.- Το σώμα και ο νους μας είναι όψεις της πραγματικότητας που έχει μορφοποιηθεί, έχουν δηλ. πάρει αυτήν την συγκεκριμένη υλική και νοητική μορφή. Στο βαθύτερο επίπεδο του εαυτού μας είμαστε ενέργεια – κενό – συνειδητότητα.

3.- Οι προγραμματισμοί, οι ιδέες και οι πεποιθήσεις μας αναγκάζουν να διαμορφώσουμε την προσωπική, υποκειμενική και μοναδική έκφανση του κβαντικού πεδίου – πρωταρχικής συνειδητότητας, που εμείς ονομάζουμε «σώμα», «ζωή» και «πραγματικότητα» μας.

4.- Βασικά αντιλαμβανόμαστε και δημιουργούμε μια πραγματικότητα, που βασίζεται στις εμπειρίες, στους προγραμματισμούς, στις πεποιθήσεις, στα συναισθήματα και στις προσδοκίες μας.

5.- Μπορούμε να δημιουργήσουμε μια νέα πιο ευτυχισμένη, πιο αρμονική πραγματικότητα, αν αλλάξουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας, τους άλλους και τη ζωή.

6.- Επιδράμε στους άλλους και στον κόσμο γύρω μας θετικά και αρνητικά, με τον τρόπο που σκεφτόμαστε, νιώθουμε και συμπεριφερόμαστε.

7.- Είμαστε ολοι εκφράσεις ενός πεδίου συνειδητότητας. Εχουμε μια ενιαία, κοινή πηγή ύπαρξης.

8.- Ο παρατηρητής, το παρατηρούμενο, η διαδικασία της παρατήρησης είναι ολα ένα και έχουν την πηγή τους στο κβαντικό πεδίο / ανεκδήλωτη συνειδητότητα.

9.- Η ελευθερία μας αυξάνεται όταν έχουμε επίγνωση του κβαντικού πεδίου, δηλ. της πρωταρχικής συνειδητότητας με το να θυμόμαστε οτι αυτό είναι η πηγή ολων όσων υπάρχουν – ή στην πραγματικότητας είναι όλα όσα υπάρχουν και δεν υπάρχουν...

πηγή-armonikizoi.com (απόσπασμα)

πηγή

Η διαμάχη για την ερμηνεία της Κβαντικής Θεωρίας άρχισε την περίοδο 1924-26, σχεδόν αμέσως μετά την διατύπωση της.

Άρχισε στο 5o συνέδριο του Solvay (1927) και στο συνέδριο του Como (1927), όπου ο De Broglie διατύπωσε τη θεωρία της διπλής λύσης.

Η διαμάχη αυτή αφορά επιστημολογικά, φιλοσοφικά και φυσικά προβλήματα. Τα κεντρικότερα προβλήματα είναι:

-η φυσική σημασία του πιθανοκρατικού χαρακτήρα της κβαντικής θεωρίας,

-η φυσική σημασία της αρχής της επαλληλίας και

-η φυσική σημασία της αναγωγής της κυματοσυνάρτησης.

Τα επιστημονικά αλλά και φιλοσοφικά ερωτήματα που τέθηκαν τον 20ο αιώνα, εξ' αιτίας της Κβαντικής Φυσικής είναι πάνω κάτω τα εξής:

1. Υπάρχουν τα μικρότερα σωματίδια, ηλεκτρόνια, φωτόνια κ.λ.π., ανεξάρτητα της ανθρώπινης ύπαρξης και παρατήρησης;

2. Αν ναι, τότε μπορούμε να κατανοήσουμε τη δομή και την εξέλιξη των υποατομικών οντοτήτων και των φαινομένων;

3. Πρέπει οι φυσικοί νόμοι να διαμορφωθούν έτσι ώστε για κάθε παρατηρήσιμο φαινόμενο να υπάρχει τουλάχιστον μια αιτία που το προκάλεσε;

- Οι αντίπαλοι της κβαντικής αναιτιοκρατίας (Planck, Einstein, Erhenfest, De Broglie, Schroedinger), απάντησαν θετικά και στα τρία ερωτήματα.

- Οι δημιουργοί όμως και απολογητές της Κβαντικής Θεωρίας (Born, Bohr, Heisenberg, Pauli, Dirac) απάντησαν αρνητικά και στα τρία ερωτήματα.

Βέβαια υπήρχαν εξαιρέσεις. Π.χ. οι De Broglie και Schroedinger δέχθηκαν την Κβαντική Μηχανική αρκετά χρόνια μετά το 1927 αλλά ξαναγύρισαν στις αρχικές τους απορρίψεις.

Τα επιστημολογικά και φιλοσοφικά ερωτήματα συνδέθηκαν λοιπόν με την ισχύ:

-της αιτιότητας,

-της τοπικότητας και

-του ρεαλισμού

Στην Κβαντική Φυσική, το πρόβλημα της αιτιότητας (τα φαινόμενα προκαλούνται από ορισμένες αιτίες) και το πρόβλημα της αιτιοκρατίας ή ντετερμινισμού (οι αιτίες καθορίζουν με ένα ορισμένο τρόπο το αποτέλεσμα) είναι ένα πανάρχαιο φιλοσοφικό πρόβλημα.

Όμως υπάρχει και το πρόβλημα της τοπικότητας, δηλαδή της ταχύτητας διάδοσης των φυσικών αλληλεπιδράσεων. 

Η λεγόμενη "μη-τοπικότητα" είναι μια από τις πλέον παράξενες προβλέψεις της κβαντικής θεωρίας, που μαζί με την γάτα Schroedinger, ήταν άλλη μια διαμάχη του Einstein με τον υποστηρικτή και συνιδρυτή της κβαντικής θεωρίας, τον Niels Bohr. Η μη-τοπικότητα προβλέπει ότι, γεγονότα που συμβαίνουν εδώ, μπορούν να επηρεάσουν γεγονότα σε άλλο σημείο που μπορεί να είναι πολύ απομακρυσμένο από το πρώτο.

Το φαινόμενο αυτό ήταν η αιτία που έκανε τον Einstein να δηλώσει ότι "ο Θεός δεν παίζει ζάρια με το Σύμπαν", στην επιστημονική διαμάχη του με τον NielsBohr, με τον οποίο βέβαια ήταν πολύ φίλος.

Σήμερα οι βασικές θέσεις στα ερωτήματα αυτά είναι είναι δύο:

1. Η ρεαλιστική, υλιστική ερμηνεία (Δημόκριτος, Γαλιλαίος, Νεύτων, Planck, Einstein, De Broglie, Bohm, Schroedinger, von Laue, Langevin κ.ά.) κατά την οποία:

Υπάρχει μια φυσική, αντικειμενική πραγματικότητα, ανεξάρτητη από το υποκείμενο και τα μέσα παρατήρησης. Ο παρατηρητής δηλαδή δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα της μέτρησης.

Ισχύει επίσης η αρχή της αιτιοκρατίας, οι αιτίες δηλαδή καθορίζουν το αποτέλεσμα.

Ορισμένοι από τους υποστηρικτές της υλιστικής ερμηνείας της Φύσης, όπως ο Νεύτων, δέχονται ότι τα σώματα αλληλεπιδρούν ακαριαία όσο μακριά και αν βρίσκονται (μη τοπικότητα). Η πεπερασμένη όμως ταχύτητα των φυσικών αλληλεπιδράσεων θεμελίωσε τον τοπικό χαρακτήρα των φαινομένων, που περιγράφονται από τις κλασσικές πεδιακές θεωρίες (ηλεκτρομαγνητισμός και θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν). 

Δηλαδή οι εκπρόσωποι αυτοί δέχονται την αρχή της τοπικότητας. Τέλος με την εξίσωση Schroedinger (1926) περιγράφεται η κίνηση των πραγματικών σωματιδίων που κινούνται στο χώρο και χρόνο θεωρώντας ότι τα σωματίδια έχουν διπλή φύση όπως δέχεται ο De Broglie.

Μια αυτονόητη υπόθεση της κλασαικής φυσικής είναι ότι υπάρχει δυνατότητα, με πολύ προσεκτικό σχεδιασμό των πειραμάτων, να καταστήσουμε εντελώς αμελητέα τη διαταραχή που προκαλεί ο ερευνητής με την ανάμειξή του στην πορεία των φυσικών φαινομένων. 

Η υπόθεση αυτή είναι απόλυτα δικαιολογημένη για φαινόμενα μεγάλης κλίμακας, αλλά παύει να είναι για φαινόμενα του Μικροκόσμου και για τα σωματίδια που συγκροτούν τα άτομα (τουλάχιστο με τις σημερινές μεθόδους έρευνάς τους) .

2. Η θετικιστική ερμηνεία (Σχολή της Κοπεγχάγης, Bohr, von Newmann, Heisenberg, Jordan κ.ά.) αμφισβήτησε την ισχύ της ρεαλιστικής ερμηνείας για την αιτιότητα στο χώρο του Μικρόκοσμου καθώς υποστήριξαν ότι δεν ισχύει στο Μικρόκοσμο και αμφισβήτησε επίσης και την ισχύ της τοπικότητας.

Σύμφωνα δηλαδή με τον Bohr, η Κβαντική Θεωρία δεν περιγράφει τον μικρόκοσμο καθ' εαυτόν, αλλά όπως αυτός εμφανίζεται κατά την παρατήρηση, δηλαδή μέσα από την αλληλεπίδραση του με τις συσκευές μέτρησης και τον παρατηρητή.

Μέσα στα πλαίσια της θετικιστικής ερμηνείας αναπτύχθηκε η μηχανική των μητρών, από τους φυσικούς της σχολής του Goetingen όπως ο Heisenberg. Οι θετικιστές πιστεύουν ότι μεγέθη που δεν μπορούν να παρατηρηθούν δεν υπάρχουν. Έτσι η μηχανική των μητρών δεν περιέγραφε τροχιές και άλλα "υλικά" χαρακτηριστικά των μικροσωματίων, αλλά μόνο παρατηρήσιμα μεγέθη: Ενεργειακές στάθμες, πιθανότητες παρουσίας και πιθανότητες μετάπτωσης.

Ο δεύτερος μαθηματικός φορμαλισμός της κβαντικής θεωρίας περιέχεται στην εξίσωση Schroedinger η οποία περιγράφει την πιθανότητα εύρεσης ενός σωματιδίου σε κάποια περιοχή του χώρου μια δεδομένη χρονική στιγμή.

Όπως απέδειξε όμως ο ίδιος ο Schroedinger οι δύο διατυπώσεις της Κβαντικής Θεωρίας είναι μαθηματικά ισοδύναμες και φυσικά οδηγούν στις ίδιες προβλέψεις. Ωστόσο η ισοδυναμία αυτή δεν σημαίνει ότι οι δύο διατυπώσεις είναι και επιστημολογικά ταυτόσημες. Η εξίσωση Schroedinger συνεχίζει τη ρεαλιστική παράδοση της Κλασσικής Φυσικής ενώ η εξίσωση μητρών του Heisenberg θεμελιώνεται σε θετικιστικά αξιώματα και αντι-αιτιοκρατικές αντιλήψεις

Η θετικιστική σχολή αφού άντλησε επιχειρήματα από τον φιλοσοφικό ιδεαλισμό, έδωσε νέα επιχειρήματα για την ορθότητα των απόψεων του. Έτσι η Χριστιανική και Νεοπλατωνική Σκέψη άντλησαν θεμελιώδη επιχειρήματα από το χώρο της μικροφυσικής.

Η επίδραση αυτή αποδεικνύει την φιλοσοφική εμβέλεια της νέας φυσικής. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι φιλοσοφικά ουδέτερη, ούτε αποκομμένη από τις άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες. Ο Einstein έγραφε ότι "η ανθρωπιστική θεώρηση πρέπει να είναι πάντοτε ο κύριος στόχος των επιδιώξεων μας" ενώ οSchroedinger έγραφε ότι "Ο επιστήμονας δεν μπορεί να αποκοπεί από τον γήινο λώρο όταν μπαίνει στο εργαστήριο ή στο αμφιθέατρο των παραδόσεων του

Ο Schroedinger επίστευσε, για μια περίοδο ότι η κυματοσυνάρτηση (Ψ), που εμπεριέχεται στην διάσημη εξίσωσή του, περιγράφει υλικά κύματα στο φυσικό χώρο. Οι φυσικοί αντίθετα της θετικιστικής σχολής δεχόταν μόνο τα ασυνεχή, παρατηρήσιμα μεγέθη.

Την απάντηση όμως για την φυσική σημασία της κυματοσυνάρτησης (Ψ), την έδωσε ο Max Born. Το τεράγωνο της κυματοσυνάρτησης (Ψ) αντιπροσωπεύει την πυκνότητα της πιθανότητας παρουσίας του σωματίου στο σημείο x. Άρα πρόκειται για τη στατιστική ερμηνεία της Κβαντικής Θεωρίας.

Στην εισήγησή του ο Bohr στο συνέδριο του Como (1927), δέχθηκε ότι στο Μικρόκοσμο αντιμετωπίζουμε συμπληρωματικά μεγέθη (θέση-ορμή), συμπληρωματικές ιδιότητες (σωμάτιο-κύμα), συμπληρωματικές περιγραφές (χωροχρονική-αιτιακή). Η συμπληρωματικότητα ανάχθηκε κατά τον Bohr σε γενική οντολογική και γνωσιοθεωρητική αρχή, που αφορά συμπληρωματικά και αμοιβαίως αποκλειόμενες καταστάσεις, που είναι οι μόνες δυνατές. Άρα κατά τονBohr η Κβαντομηχανική περιγραφή είναι πλήρης και οριστική.

Ο De Broglie όμως το 1927 στο 5ο Συνέδριο του Solvay αμφισβήτησε το δόγμα για την πληρότητα της κβαντικής μηχανικής, σύμφωνα με τη θεωρία του, της διπλής λύσης, κατά την οποία το σωμάτιο οδηγείται από ένα ευρύτερο κυματικό φαινόμενο το "κύμα πιλότο" ή "κυματοδηγό" που πιλοτάρει το ηλεκτρόνιο στο χώρο, και η όλη κίνηση είναι αιτιοκρατική. Την άποψη αυτή στο συνέδριο την υποστήριξε μόνο ο Einstein ενώ όλοι οι άλλοι σύνεδροι την αντιμετώπισαν με αδιαφορία.

Σε τελική ανάλυση οι φυσικοί που διαφωνούσαν με τον τελικό φορμαλισμό της Κβαντικής Μηχανικής διαφωνούσαν σε ένα σημείο. Πίστευαν ότι ήταν δυνατόν και χρήσιμο να συμπληρώσουν την θεωρία έτσι ώστε να γίνει αιτιοκρατική. Ανάμεσά τους ήταν ο Einstein, Planck, de Broglie και άλλοι.

Έτσι για παράδειγμα, στο ερώτημα γιατί διαφορετικά νετρόνια (που έχουν χρόνο ημιζωής 1000 δευτερόλεπτα περίπου) διασπώνται με μια βήτα Διάσπαση σε διαφορετικούς χρόνους και δεν διασπώνται όλα στον ίδιο χρόνο, οι οπαδοί της αιτιοκρατίας αναζήτησαν κάποιες αιτίες που καθορίζουν τους διάφορους χρόνους ζωής για τα νετρόνια ή άλλα ασταθή συστήματα. Ο Αϊνστάιν για παράδειγμα πίστευε σε κάποιες κρυμμένες μεταβλητές που υπαγόρευαν τις αιτίες για αυτές τις διαφορετικές συμπεριφορές.

Για πολλά χρόνια όμως ένα θεώρημα του Von Newmann, του 1932, εμπόδιζε τους αντιπάλους της θετικιστικής ερμηνείας, δηλαδή της Σχολής της Κοπεγχάγης, να υπερασπιστούν μια Κβαντική θεωρία ρεαλιστική και αιτιοκρατική. Το θεώρημα αυτό αποδείκνυε ότι δεν ήταν δυνατόν να κατασκευαστεί κάποια θεωρία με "κρυμμένες μεταβλητές" που θα εξηγούσε ρεαλιστικά και αιτιοκρατικά τα κβαντικά φαινόμενα.

Η απόδειξη όμως είχε γίνει από τον Von Newmann, έναν επιστήμονα για τον οποίο όλοι αιθάνονταν δέος, άρα δεν μπορούσαν εύκολα να του φέρουν αντίρρηση. Επίσης οι Bohr, Pauli, Heisenberg και Jordan χρησιμοποίησαν αυτό το θεώρημα για να εξουδετερώσουν κάθε αντίθετη άποψη.

Οι αντίπαλοι τους (Einstein, De Broglie, David Bohm κ.ά. απομονώθηκαν και οι μόνοι που έμειναν να αντιδρούν. Αλλά μετά από αρκετά έτη και προσπάθειες (από το 1935 έως το 1970) έδωσαν οι δύο τελευταίοι σημαντικές εργασίες για ένα μοντέλο με κρυμμένες μεταβλητές, το οποίο να μην αντιβαίνει στις προβλέψεις της Κβαντικής, και συγχρόνως να δίνει μια αιτιοκρατική θεμελίωση της συμπεριφοράς των κβαντικών συστημάτων.

Η αρχική προσπάθεια του Broglie (το 1927) είχε αποτύχει και αυτός την είχε εγκατέλειψε. Αλλά η επόμενη προσπάθεια του Bohm, επέτυχε γιατί διακρινόταν από ορισμένα χαρακτηριστικά:

Αξιωματική αποδοχή της εξίσωσης Schroedinger και ισοδυναμία με την ορθόδοξη ερμηνεία της κβαντικής.

Δυνατότητα να προσεγγίσει το ζήτημα της κβαντικής θεωρίας της μέτρησης.

Τελικά όπως αποδείχθηκε το θεώρημα του Von Newmann, ενώ από μαθηματικής σκοπιάς δεν ήταν λάθος, δεν μπορούσε όμως να αποτρέψει τις αιτιοκρατικές γενικεύσεις της Κβαντομηχανικής.

Αυτές οι κρυμμένες μεταβλητές πιστεύουμε σήμερα ότι είναι δύο ειδών:

Αυτές που συνδέονται με την εσωτερική δομή των σωματιδίων (εσωτερικές) και *αυτές που συνδέονται με υποθετικές διακυμάνσεις του κενού σε μικρές περιοχές γύρω από το σωματίδιο (εξωτερικές).

Και οι δύο μεταβλητές είναι τοπικές, δηλαδή είναι ανεξάρτητες από την παρουσία της ύλης, της ενέργειας ή των διακυμάνσεων του κενού μακράν από το σωματίδιο.

Αλλά υπάρχουν και οι μη-τοπικές κρυμμένες μεταβλητές, για να μπορέσουμε να εξηγήσουμε και τα συσχετισμένα κβαντικά φαινόμενα.

Ο Dirac ένας από τους πρωτεργάτες της Κβαντικής Φυσικής έγραφε το 1975:

... νομίζω ότι τελικά μπορεί να αποδειχθεί ότι ο Einstein είχε δίκαιο, γιατί η παρούσα μορφή της Κβαντικής Φυσικής δεν πρέπει να θεωρηθεί οριστική. Υπάρχουν σοβαρές δυσκολίες... θεωρώ πολύ πιθανό ότι ίσως κάποτε φθάσουμε σε μια βελτιωμένη Κβαντική Φυσική που θα περιέχει μια επιστροφή στην αιτιοκρατία, δικαιώνοντάς τον τελικά

Έτσι η διαμάχη για την Κβαντική Φυσική συνεχίζεται έως την εποχή μας.

πηγή-el.science.wikia.com

Κβαντική φυσική και φιλοσοφία

Κατά την παραδοσιακή ή νευτώνεια φυσική, κάθε φαινόμενο της φύσης πρέπει να εξηγείται κατά τρόπο μηχανιστικό, δηλαδή ως αποτέλεσμα μιας αιτίας. H αιτιοκρατική και μηχανιστική αυτή αντίληψη της παραδοσιακής φυσικής κορυφώθηκε με τον ισχυρισμό του Laplace, σύμφωνα με τον οποίο όχι μόνο μπορούμε να γνωρίσομε την παρούσα φάση του σύμπαντος, αλλά, βάσει των κατάλληλων μετρήσεων, είμαστε σε θέση να γνωρίζομε και τη μελλοντική του κατάσταση (αιτιοκρατία).

Μία άλλη θεμελιώδης έννοια της παραδοσιακής φυσικής είναι η θεωρία για την αντικειμενικότητα της ύλης. Κατά την ατομική θεωρία του Dalton, ορισμένως, τα πράγματα υπάρχουν ανεξάρτητα από τη συνείδηση μας ως συνθέσεις συμπαγών ατόμων.

H κβαντική φυσική – μία από τις μεγαλύτερες επαναστάσεις στην ιστορία της επιστήμης της φυσικής, που έλαβε την ονομασία της από τα κβάντα, με τα οποία αποδίδεται η στοιχειώδης ποσότητα εκπεμπόμενης ακτινοβολίας, και διαμορφώθηκε μέσω των ερευνών του Louis de Broglie, του Werner Heisenberg, του Paul Dirac και του Neils Bohr - αναίρεσε, μεταξύ άλλων, τα παραπάνω χαρακτηριστικά της παραδοσιακής φυσικής.

Έτσι, στο πλαίσιο της κβαντικής φυσικής, υποστηρίχθηκε ότι, εν αντιθέσει προς την έννοια της αντικειμενικότητας της ύλης, στοιχειώδη σωματίδια, όπως τα φωτόνια, τα ηλεκτρόνια και τα κουάρκς, δεν υφίστανται ως πράγματα, ως υλικά στοιχεία, αλλά ως κυματοδέσμη με δυναμικό χαρακτήρα.

Αυτό σημαίνει ότι ο υλικός κόσμος δεν απαρτίζεται, όπως υπέθεσαν οι εκπρόσωποι της παραδοσιακής φυσικής, από άτμητα υλικά άτομα αλλά ότι βρίσκεται σε ένα διαρκές καθεστώς άπειρων και εύπλαστων δυνατοτήτων.

Κατ’ αντιδιαστολή προς την άποψη της αιτιοκρατίας, εξάλλου, ο Heisenberg διατύπωσε την αρχή της απροσδιοριστίας, σύμφωνα με την οποία είναι αδύνατον να επισημανθούν επακριβώς τα χαρακτηριστικά ενός υποσωματιδίου σε μία δεδομένη στιγμή χωρίς να αλλάξουν την επόμενη. Και τούτο, γιατί η ίδια η διαδικασία της παρατήρησης, μέσω της οποίας, π.χ., μετρούμε μία ιδιότητα ενός φωτονίου, αλλάζει κάποια άλλη του ιδιότητα. Αυτό σημαίνει ότι ο ίδιος ο παρατηρητής παρεμβαίνει στη φύση του παρατηρούμενου αντικειμένου.

H ερμηνεία αυτή προβλήθηκε από τα μέλη της λεγόμενης σχολής της Κοπεγχάγης και ιδιαίτερα από τον αρχηγό της Bohr. Άμεση συνέπεια της ερμηνείας αυτής ήταν η κατάρριψη της άποψης της αιτιοκρατίας. Επειδή δεν μπορούμε να προσδιορίσομε τις ιδιότητες των υποσωματιδίων, παρά μόνον αφού έχομε ήδη παρέμβει στη φύση των ιδιοτήτων αυτών μέσω της παρατήρησης, έπεται ότι δεν μπορούμε να προβλέψομε τις μελλοντικές των κινήσεις.

O Αϊνστάιν δεν δέχθηκε την αντιρεαλιστική αυτή θέση. «Ο Θεός δεν παίζει ζάρια», αναφώνησε αναφερόμενος στην ερμηνεία του Bohr.«Μην λες στο Θεό τι να κάνει και τι να μην κάνει!», λέγεται πως ήταν η απάντηση του Bohr στον Αϊνστάιν.

O Bohr, ο οποίος αντιλαμβανόταν το σύμπαν ως ένα διαρκώς ανοικτό ορίζοντα πιθανοτήτων και δυνατοτήτων, επέμεινε στην άποψη του αυτή παρά τους ισχυρισμούς του Αϊνστάιν για το αντίθετο.

Κλασικό, εν προκειμένω, είναι το νοητό πείραμα του Αυστριακού φυσικού Erwin Schrodinger, γνωστό ως η γάτα του Σρέντινγκερ. Σύμφωνα με το πείραμα αυτό, μία γάτα βρίσκεται σε ένα απολύτως σκοτεινό κουτί, το οποίο συνδέεται με ένα μηχανισμό αποτελούμενο από ένα μετρητή Γκάιγκερ, μία φιάλη δηλητηρίου και ελάχιστη ποσότητα ραδιενεργού υλικού. Οι πιθανότητες να συμβεί κάποια διάσπαση ενός ατόμου του ραδιενεργού υλικού είναι 5θ%. Αν συμβεί τούτο, τότε θα ενεργοποιηθεί ο μετρητής, πράγμα που θα έχει ως συνέπεια ο μηχανισμός να σπάσει το φιαλίδιο και να δηλητηριαστεί η γάτα. Αν δεν συμβεί η διάσπαση, δεν θα απελευθερωθεί το δηλητήριο και η γάτα θα εξακολουθεί να ζει.

O Σρέντινγκερ υποστήριξε ότι, από την πλευρά της κβαντικής θεωρίας, μέχρι ο παρατηρητής να ανοίξει το κουτί και να διαπιστώσει την έκβαση του φαινομένου, η γάτα δεν είναι ούτε ζωντανή ούτε νεκρή. Έως τότε, όμως, καμιά πρόβλεψη ως προς το αν η γάτα είναι ζωντανή ή νεκρή δεν μπορεί να υποστηριχθεί.

Προκειμένου να ελέγξει τη θεωρία της απροσδιοριστίας, ο Αϊνστάιν διεξήγαγε το γνωστό νοητό πείραμα EPR, το οποίο έλαβε την ονομασία αυτή από τα αρχικά των τριών επιστημόνων που συμμετείχαν σε αυτό -του Αϊνστάιν [Einstein], του Podolsky και του Rosen. Το πόρισμα του πειράματος αυτού ήταν πως ένα υποσωματίδιο μπορεί να επιδρά σε ένα άλλο υποσωματίδιο, που στην αρχή ήταν μαζί και χωρίστηκαν οπότε βρίσκονται μακριά το ένα από το άλλο. Ακόμη και αν φαινομενικά ουδεμία σύνδεση υπάρχει μεταξύ των σωματιδίων, εν τούτοις μπορούν να επιδρούν το ένα επί του άλλου (φαινόμενο διεμπλοκής).

Έτσι, αίρεται κάθε μορφής αιτιοκρατία, αφού τα κβαντικά φαινόμενα εξηγούνται, μόνον εάν πολλές και διαφορετικές διαδικασίες συμβαίνουν ταυτόχρονα χωρίς αιτιακή εξάρτηση της μιας από την άλλη. 

Κατά τον Μπορ, οι φιλοσοφικές συνέπειες της ερμηνείας των κβαντικών φαινομένων από τη σχολή της Κοπεγχάγης υπήρξαν τόσο εντυπωσιακές, όσο εκείνες της κοπερνίκειας επανάστασης. Το γεγονός ότι ο παρατηρητής μετέχει μέσω της διαδικασίας της παρατήρησης στα αποτελέσματα των μετρήσεων σημαίνει ότι δεν μπορούμε να έχομε ακριβείς μετρήσεις των φυσικών φαινομένων. Έτσι, υποστηρίχθηκε μία νέα μορφή αγνωσιαρχίας, σύμφωνα με την οποία δεν υπάρχει μία αντικειμενική πραγματικότητα, αλλά υφίστανται πολλές μορφές πραγματικότητας εξαρτημένες από το πρόσωπο που τις μετρά και τις λογίζεται.

O φυσικός Hugh Everett διατύπωσε το 1957 τη θεωρία των πολλών ή παράλληλων συμπάντων, θεμελιώνοντας στην κβαντική φυσική την υπόθεση του Λάιμπνιτς για τους δυνατούς κόσμους, ότι δηλαδή ο κόσμος εντός του οποίου ζούμε δεν είναι ο μόνος κόσμος που μπορεί να υπάρχει. 

H θεωρία των παράλληλων κόσμων παραπέμπει σε ριζοσπαστικές ερμηνείες, όπως ότι, παράλληλα προς το δικό μας σύμπαν, θα μπορούσε θεωρητικά να υπάρχει και ένα άλλο σύμπαν όμοιο με το δικό μας, από όπου, όμως, μπορεί να απουσιάζει η ζωή, επειδή οι συνθήκες δεν το επέτρεψαν. Τέτοιες υποθέσεις αντιμετωπίζονται μεν από πολλούς φυσικούς επιστήμονες και φιλοσόφους με σκεπτικισμό, πλην όμως ερεθίζουν το στοχασμό και δημιουργούν νέα ερωτήματα για την υφή του κόσμου και τη σχέση του ανθρώπου προς τον τελευταίο αυτό.

Πηγή: physics4u.gr

πηγή-nea-acropoli-thes.gr

Κβαντική Φυσική και πραγματικότητα

Ευαγγελία Καραγεώργη

Η λέξη "Quantum" προέρχεται από τη λατινική έννοια «πόσο», και σημαίνει «διακριτή ποσότητα» ή «τμήμα». Αναφέρεται δε στις διακριτές μονάδες της ύλης και ενέργειας που προβλέπονται και παρατηρούνται στην κβαντική φυσική. Ακόμη και οχώρος και ο χρόνος που φαίνονται να είναι εξαιρετικά συνεχείς, έχουν μικρότερες πιθανές τιμές.

Η κβαντική φυσική μελετά τη συμπεριφορά της ύλης και της ενέργειας σε μοριακό, ατομικό, πυρηνικό, και ακόμα μικρότερα μικροσκοπικά επίπεδα. 

Η κβαντική θεωρία δεν ήταν το έργο ενός ατόμου, αλλά προέκυψε από τησυλλογική προσπάθεια μερικών από τους πιο λαμπρούς φυσικούς του 20ουαιώνα, μεταξύ των οποίων και ο Niels Bohr, ο Erwin Schrödinger, WolfgangPauli, και Max Born. Δύο ονόματα σαφώς ξεχωρίζουν: Μαξ Πλανκ (1858-1947) και Βέρνερ Χάιζενμπεργκ (1901-1976). 

Ο Planck αναγνωρίζεται ως ο δημιουργός της κβαντικής θεωρίας, ενώ ο Χάιζενμπεργκ διατύπωσε έναν από τους πιο επιφανείς νόμους της κβαντικής θεωρίας, την αρχή της αβεβαιότητας,η οποία μερικές φορές αναφέρεται και ως η αρχή της απροσδιοριστίας. 

Η γέννηση της κβαντικής φυσικής αποδίδεται στη διατριβή του Max Planck, το 1900, πάνω στην ακτινοβολία μέλανος σώματος. Ανακάλυψε ότι δεν μπορεί να υπάρξει μικρότερο στο οτιδήποτε, από ένα ορισμένο ελάχιστο ποσό. Τοελάχιστο ποσό που καλείται σήμερα "Μονάδα Planck". Τον τομέα ανέπτυξαν οιMax Planck, ο Albert Einstein, Niels Bohr, Werner Heisenberg, ErwinSchroedinger, και πολλοί άλλοι. Ο Albert Einstein είχε σοβαρά θεωρητικά ζητήματα με την κβαντική μηχανική και προσπάθησε για πολλά χρόνια να τηδιαψεύσει ή να την τροποποιήσει.

Σε αντίθεση με τη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, η οποία αφορά τα μεγαλύτερα πράγματα στον κόσμο, η κβαντική θεωρία ασχολείται με τα μικροσκοπικότερα πράγματα που γνωρίζουμε, τα σωματίδια από τα οποία είναι φτιαγμένα τα άτομα, και τα οποία ονομάζουμε "υποατομικά" σωματίδια.

Στη σφαίρα της κβαντικής φυσικής, η παρατήρηση επηρεάζει πραγματικά τις φυσικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα. Τα κύματα φωτόςσυμπεριφέρονται σαν σωματίδια και τα σωματίδια σαν κύματα (wave particle duality). Η ύλη μπορεί να πάει από το ένα σημείο στο άλλο, χωρίς να δμετακινηθεί μέσω του ενδιάμεσου χώρου (quantum tunnelling). Η πληροφορία κινείται στιγμιαία σε τεράστιες αποστάσεις.Στην κβαντική μηχανική ανακαλύπτουμε ότι ολόκληρο το σύμπαν είναι στην πραγματικότητα μια σειρά από πιθανότητες. 

Η ιδέα ότι η ενέργεια μπορούσε να εκπέμπεται ή να απορροφάται μόνο σε διακριτά κβάντα ενέργειας φαινόταν παράδοξη, δεδομένου ότι δεν μπορούσε να ταιριάξει στο παραδοσιακό πλαίσιο της φυσικής. 

Η κβαντική συμπεριφορά των ηλεκτρονίων στα άτομα έρχονταν σε αντίθεση όχι μόνο την κλασική μηχανική, αλλά και την ηλεκτρομαγνητική θεωρία του Maxwell. Ακόμα και ο Μαξ Πλανκ,ο οποίος ήταν ένας συντηρητικός άνθρωπος, αμφισβήτησε αρχικά δική του ανακάλυψη. 

Η παραδοσιακή άποψη ήταν ότι η ενέργεια ρέει σε ένα συνεχές, σαν μια ομαλή, αδιάκοπη ροή του νερού. Το ότι θα πρέπει να υπάρχουν κενά  μεταξύ των διακριτών οντοτήτων ενέργειας, φαινόταν εντελώς παράλογο. Στην πραγματικότητα, η ιδέα του Planck απέκτησε αξιοπιστία μόνο όταν οΑϊνστάιν τη χρησιμοποίησε το 1905 για να εξηγήσει το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο.

Ο Fritjof Capra θεωρεί είναι δυνατή η άντληση φιλοσοφικών γνώσεων μέσα από την κβαντική φυσική, όταν περιγράφει τις ομοιότητες μεταξύ τηςσύγχρονης φυσικής και της αρχαίας ανατολικής φιλοσοφίας στο βιβλίο του "ΤοΤάο της Φυσικής" (The Tao of Physics). 

Υποστηρίζει ότι κατά κάποιο τρόπο, ηουσία της σύγχρονης φυσικής είναι συγκρίσιμη με τις διδασκαλίες των αρχαίωνανατολικών φιλοσοφιών, όπως το κινεζικό Τάο Τε Τσινγκ, οι ινδικέςΟυπανισάδες, ή οι Βουδιστικές σούτρες. 

Οι ανατολικές φιλοσοφίες συμφωνούν στο σημείο ότι η απόλυτη πραγματικότητα είναι απερίγραπτη και απρόσιτη, όχι μόνο με τους όρους της κοινής γλώσσας, αλλά και στη γλώσσα των μαθηματικών.

Δηλαδή, η επιστήμη και τα μαθηματικά αποτυγχάνουν από ένα σημείο και ύστερα να περιγράψουν την απόλυτη πραγματικότητα.

πηγή-en-gr.com

Θεωρία των Υπερχορδών και αρχαία Φιλοσοφία

Τι σχέση έχουν η επιστήμη και η φιλοσοφία;

Το ερώτημα για τη φύση του κόσμου μας δεν είναι σύγχρονο. Αν ψάξουμε καλύτερα θα δούμε απασχόλησε εδώ και χιλιάδες χρόνια γενιές φιλοσόφων. 

Οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι Θαλής, Αναξίμανδρος, Ηράκλειτος, Παρμενίδης, Πυθαγόρας, Δημόκριτος και πολλοί άλλοι φιλόσοφοι αυτής της γραμμής προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τη φύση και γι’ αυτό ονομάστηκαν «φυσικοί φιλόσοφοι». Αλλά και στη μακρινή ανατολή, στην αρχαία Κίνα και στην Ινδία, διάφορα φιλοσοφικά συστήματα προσπάθησαν να δώσουν μία ερμηνεία του κόσμου αν και μερικές φορές πιο αλληγορική, ποιητική και συμβολική από αυτή των «δυτικών». Κι όμως, χιλιάδες χρόνια μετά αυτές οι θεωρίες έδωσαν έμπνευση για τη γέννηση των κορυφαίων θεωριών του 20ου αιώνα.

Πατώντας στα χνάρια του παρελθόντος …

Δύο θεωρίες της Φυσικής των αρχών του 20ου αιώνα προσπάθησαν να βάλουν τέλος στην άγνοια του ανθρώπου: από τη μία η Θεωρία της Σχετικότητας που έδωσε τα κλειδιά για να δούμε με άλλο μάτι και πιο βαθιά τον μακρόκοσμο και το άπειρα μεγάλο και από την άλλη η Κβαντική Φυσική που προχώρησε στα βάθη του μικρόκοσμου και των άπειρα μικρών σωματιδίων της ύλης.

Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, βασικές ιδέες αυτών των θεωριών συναντάμε και στις αρχαίες παραδόσεις – από τα βάθη της ανατολής μέχρι τους προσωκρατικούς φιλοσόφους. Έτσι ο J.R. Oppenheimer, ο «πατέρας της πυρηνικής βόμβας» δήλωνε ότι: «… οι πρόσφατες ανακαλύψεις δεν είναι τίποτε περισσότερο από εξειδικεύσεις και λεπτομερειακές διερευνήσεις της βασικής διδασκαλίας της αρχαίας σοφίας». Στο ίδιο κλίμα ένας απ’ τους κορυφαίους θεμελιωτές της Κβαντικής Φυσικής ο W. Heisenberg παραδέχονταν τη στενή σχέση « … ανάμεσα στις φιλοσοφικές ιδέες των παραδόσεων της Άπω Ανατολής και στο φιλοσοφικό υπόβαθρο της κβαντικής θεωρίας».

Όμως, όσο και αν μας έριξαν στα βαθιά αυτές οι δύο θεωρίες, τελικά δεν κατάφεραν να συνδυαστούν για να αποδείξουν αυτό που υποψιάζονται οι κορυφαίοι επιστήμονες της εποχής μας: ότι η φύση είναι ΜΙΑ, ότι όλοι οι νόμοι και οι δυνάμεις που έχουμε ανακαλύψει δεν είναι παρά εκφράσεις μίας Δύναμης, μίας Ενέργειας! Το κυνήγι αυτής της θεωρίας που θα ενοποιούσε όλες τις άλλες και θα περίγραφε τέλεια το σύμπαν φαίνονταν να είναι μία χαμένη υπόθεση … μέχρι που εμφανίστηκε η θεωρία των Υπερχορδών.

Μία μικρούλα χορδή παράγει … κοσμική μουσική!

Με βάση όσο μάθαμε στο σχολείο, η ύλη αποτελείται από μόρια που συνθέτονται από άτομα. Αυτά με τη σειρά τους αποτελούνται από μικρότερα σωμάτια: τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια που και αυτά προκύπτουν από συνδυασμούς των μικροσκοπικών «κουάρκ». 

Αν βάλουμε εδώ και τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας που λίγο πολύ λέει ότι κάθε κομμάτι ύλης ισοδυναμεί με ένα ποσό ενέργειας (Ε=mc2) όλα αυτά τα στοιχειώδη σωμάτια δεν είναι παρά εκφράσεις συγκεκριμένων ενεργειακών ποσοτήτων. Με άλλα λόγια αυτό που εμείς αντιλαμβανόμαστε ως ύλη δεν είναι παρά ενέργεια που δονείται σε «αργό ρυθμό».

Εδώ έρχεται η Θεωρία των Υπερχορδών να μας πάει ακόμα πιο πέρα, καθώς περιγράφει την ύλη, ακόμα και τα πιο μικρά της σωματίδια ως το αποτέλεσμα δόνησης απειροελάχιστων σε μέγεθος κοσμικών χορδών ή «υπερχορδών»! Αυτές οι χορδές μπορούν να είναι κλειστές, όπως οι βρόχοι ή να ανοικτές όπως μια τρίχα. Μία χορδή είναι τόσο μικρότερη από ένα ηλεκτρόνιο όσο ένα ποντίκι μπροστά σε όλο το ηλιακό σύστημα! Θεωρητικά μία τέτοια χορδή έχει μήκος 10-33 εκατοστά (!) και περικλείει δύναμη ίση με 1039 τόνους (!). Κάτι άπειρα μικρό ικανό να δομήσει το σύμπαν!

Σύμφωνα με τη θεωρία των Υπερχορδών όλη η ύλη αλλά και οι δυνάμεις της φύσης δεν είναι παρά αποτελέσματα των δονήσεων αυτών των απειροελάχιστων χορδών! Κάτι ανάλογο δηλαδή με μια χορδή κιθάρας που ανάλογα με την τάση της και με τη συχνότητα με την οποία δονείται παράγει συγκεκριμένες μουσικές νότες. 

Με αυτό τον τρόπο η Θεωρία των Υπερχορδών μας φέρνει στο κατώφλι της μουσικής του Κόσμου για την οποία μιλούσε χιλιάδες χρόνια πριν ο Πυθαγόρας, ο οποίος πίστευε στη μαθηματική αρμονία του σύμπαντος. Για τον Πυθαγόρα, οι Αριθμοί, ως κοσμικά αρχέτυπα κρατούν το μυστικό της δημιουργίας του σύμπαντος και όλα συντελούν σε μία κοσμική αρμονία.

Η θεωρία που ενοποιεί τα πάντα και η εξέλιξή της!

Τα θεμέλια της θεωρίας των Υπερχορδών έθεσε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 ο θεωρητικός φυσικός Gabrielle Veneziano. Οι ιδέες του σχημάτισαν την Θεωρία των Χορδών. Από τότε η θεωρία εμπλουτίστηκε, δοκιμάστηκε πειραματικά και αργότερα βγήκε στο προσκήνιο ως Θεωρία των Υπερχορδών. 

Στην πιο σύγχρονη μορφή της αποτελεί ένα εξελιγμένο μαθηματικό μοντέλο που περιγράφει τη λειτουργία του μικρόκοσμου, του μακρόκοσμου, του χώρου, του χρόνου, όλων των στοιχειωδών σωματιδίων, αλλά και όλων των φυσικών δυνάμεων. Με άλλα λόγια … ΕΝΟΠΟΙΕΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ και γι’ αυτό αποκαλείται και Θεωρία των Πάντων. Το όνειρο των επιστημόνων μοιάζει να γίνεται πραγματικότητα!

Πέρα όμως από αυτό, η θεωρία δίνει μία νέα διάσταση στα πράγματα … ή μάλλον πολύ περισσότερες, καθώς έφτασε να αποδίδει στο σύμπαν 10 διαστάσεις (ενώ η κλασσική Φυσική 4 – τις τρεις του χώρου και τον χρόνο). Έτσι, εμείς αντιλαμβανόμαστε 4 διαστάσεις αλλά υπάρχουν και άλλες 6 που για εμάς δεν έχουν «ξετυλιχθεί»!

Στην εξέλιξή της (Bert Ovrut, 2001), η θεωρία παρουσίασε ένα σύμπαν με 11 διαστάσεις και προεκτάθηκε στη θεωρία των Μ-χορδών όπου το «Μ» μεταφράζεται ως «mother» (η «μητέρα των θεωριών») ή ως («membrane», δηλ. «μεμβράνη») καθώς υποθέτει ότι οι χορδές με την κατάλληλη δόνηση σχηματίζουν μεμβράνες τέτοιων διαστάσεων που μπορεί να αποτελέσουν ένα σύμπαν! Μάλιστα το σύμπαν μας φαίνεται να επιπλέει πάνω σε μία τέτοια μεμβράνη 11 διαστάσεων ενώ υπάρχουν και άλλα (παράλληλα) σύμπαντα. 

Αν και όλα αυτά φαντάζουν «επιστημονική φαντασία» για τους κορυφαίους θεωρητικούς φυσικούς της εποχής μας αποτελούν ισχυρές βεβαιότητες.

Γνώσεις που δεν είναι και τόσο νέες!

Αλλά και η αρχαία φιλοσοφία θα συμφωνούσε με αυτή τη θεωρία καθώς σε ανατολή και δύση εδώ και χιλιάδες χρόνια οι αρχαίοι σοφοί δίδασκαν την Αρχή της Ενότητας που παρουσιάζει τη Φύση σαν μία ολότητα, μία ενότητα όπου τίποτα δεν είναι αξεχώριστο και καθετί εξαρτάται και συνδέεται με καθετί! Ύλη και δύναμη, ζωντανά όντα και μη, ορατά και αόρατα δεν είναι παρά η έκφραση μίας Φύσης, μιας δύναμης που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι το ΤΑΟ των Κινέζων ή το ΟΝ του Παρμενίδη ή το ΠΥΡ του Ηράκλειτου ή το ΕΝΑ του Πυθαγόρα!

Το ότι η ύλη αλλά και οι δυνάμεις που εκδηλώνονται στο σύμπαν δεν είναι παρά αποτέλεσμα δονήσεων, μιας «κοσμικής μουσικής» ή συμφωνίας αναφέρεται και σε ένα αρχαίο κείμενο με το όνομα «Κυμβάλειο». Το κείμενο αυτό θεωρήθηκε ελληνιστικής εποχής και αναφέρει τις 7 Αρχές (οι Νόμους) που διέπουν το σύμπαν. Πιο προσεκτική έρευνα έδειξε ότι η αρχαιότητα αυτών των Νόμων είναι μεγαλύτερη καθώς βρέθηκαν στην Αίγυπτο, σκαλισμένοι στα τοιχώματα της πυραμίδας του Ουνά της 5ης δυναστείας (μιας όχι και τόσο διάσημης και καλοδιατηρημένης πυραμίδας). Ο 3ος Νόμος αυτού του αρχαίου κειμένου αναφέρεται ως «Αρχή της Δόνησης» και αναφέρει: «Τίποτα δεν ησυχάζει. Όλα κινούνται, όλα δονούνται.».

Η Αρχή αυτή θυμίζει τα λόγια του Ηράκλειτου «Τα πάντα ρει» με τα οποία ο Έλληνας φιλόσοφος δήλωνε ότι τα πάντα βρίσκονται σε μία συνεχή κίνηση ή δόνηση και συνεχώς μεταβάλλονται. Γέννηση, μεταβολή, φθορά και θάνατος μπλέκουν σε ένα ασταμάτητο κύκλο. Όλα – άνθρωποι, φυτά, πλανήτες ή γαλαξίες – γεννιούνται, μεταβάλλονται, πεθαίνουν συμβάλλοντας σε αυτή την αέναη δόνηση, σ’ αυτή την «κοσμική μουσική».

Αυτή τη συνεχή κίνηση που είναι η ίδια η ΖΩΗ δηλώνει μεταξύ άλλων και το διάσημο κινέζικο σύμβολο του Γιν-Γιανγκ το οποίο είχε διαλέξει και ως σύμβολό του ο Νηλς Μπορ.

Τα πράγματα σε αυτό τον κόσμο φαίνεται πως κάνουν κύκλους και έρχονται ξανά στο φως με νέα μορφή. Έτσι και οι θεωρίες (ή βεβαιότητες) των αρχαίων φιλοσόφων βγήκαν ξανά στην επιφάνεια με πιο επιστημονικό τρόπο. Σήμερα η θεωρία των Υπερχορδών φαίνεται να καλύπτει το κενό της γνώσης μας και μας βοηθάει να πετάξουμε τα πέπλα της Μάγια. Στην αρχαία Ινδία αυτή ήταν η θεότητα της πλάνης αλλά και της Φύσης, που ντύνει με αναρίθμητα πέπλα το σώμα της και όσο και να τα ξετυλίγεις ποτέ δεν τελειώνουν και ποτέ δεν αποκαλύπτεται γυμνή. Απλά φτάνουμε πιο κοντά στην Αλήθεια!

Βιβλιογραφία

•ΤΟ ΤΑΟ ΚΑΙ Η ΦΥΣΙΚΗ, Fritjof Capra, εκδ. Ωρόρα, Αθήνα 1982.

•ΤΟ ΚΥΜΒΑΛΕΙΟΝ, Η ΕΡΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ, εκδ. Νέα Ακρόπολη, 1990.

Διαδικτυακοί τόποι:

•http://www.physicsoftheuniverse.com/topics_bigbang_superstrings.html

•http://www.e-zine.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=44

•http://www.halexandria.org/dward163.htm

•http://www.wisegeek.com/what-are-superstrings.htm

πηγή-nea-acropoli-athens.gr

Κβαντική Θεολογία

Οι εξελίξεις στους τομείς της βιοτεχνολογίας και νευροβιολογίας θέτουν σε δεινή δοκιμασία τις παραδοσιακές αντιλήψεις περί του ανθρώπου, ειδικά αυτές που θεωρούν την ψυχή και το πνεύμα ως ανεξάρτητες υπαρκτές οντότητες. Καθώς μελετούμε την αρχή και το τέλος της ζωής, όπως και την σχέση νου και σώματος γίνεται αντιληπτό ότι η αρχαία αντίληψη περί της ψυχής ως ουσίας δεν επαρκεί για να δώσει ικανοποιητικές ερμηνείες σε αυτά τα οποία παρατηρούμε σήμερα.

Αν κάθε έμβρυο που παράγεται κατά την διαδικασία της τεχνητής γονιμοποίησης έχει ψυχή, τι σχέση έχει αυτή ψυχή με την ψυχή του ώριμου ανθρώπου; Τι γίνεται όταν καταψύχεται ένα έμβρυο; Τι είδους άνθρωπος είναι αυτός που προκύπτει από την διαδικασία του κλωνισμού; Ποιά η σχέση της συνείδησης με τις εγκεφαλικές διεργασίες; Τι συμβαίνει κατά την διαδικασία της μάθησης; Τι είναι η προσευχή και εν γένει η πνευματική ζωή; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που αποκτούν ιδιαίτερη σημασία κάτω από το φως των επιστημονικών εξελίξεων και που είναι φανερό ότι απαιτούν την εκ νέου μελέτη τους, για να υπάρξουν αποδεκτές απαντήσεις.

Μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο να μπορούν να αναπτυχθούν αξιόπιστες και αυτοσυνεπείς απαντήσεις σε αυτά και άλλα ανάλογα ερωτήματα είναι Η Κβαντική Θεολογία. Πρόκειται για μια κατά βάση κοσμολογική πρόταση που προκύπτει από την σύνθεση της κβαντομηχανικής με την πνευματική εμπειρία, όπως αυτή εκφράζεται με την θεωρία των λόγων των όντων που αποτελεί ένα σημαντικό θεμέλιο της ορθόδοξης θεολογίας. 

Δεν πρόκειται για μιά προσπάθεια να κατοχυρωθεί η αξιοπιστία της θεολογίας με την χρήση κάποιων δυσνοήτων εννοιών της κβαντομηχανικής, ούτε να δοθεί μεταφυσικός χαρακτήρας σε φαινόμενα που είναι ασυνήθιστα στην καθημερινή μας ζωή. Πρόκειται για σύνθεση συγκεκριμμένων εννοιών της κβαντομηχανικής και συγκεκριμμένων στοιχείων της πνευματικής εμπειρίας. Πάνω σε αυτήν την θεμελιώδη σύνθεση οικοδομείται η κοσμολογική και οντολογική πρόταση.

Από πολλές δεκαετίες υπάρχει μία ένταση στις σχέσεις της θεολογίας και της βιολογίας. Θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε ότι ήδη με την ανακάλυψη του DNA και αργότερα με την τεχνητή γονιμοποίηση ότι οι παραδοσιακές θεολογικές θέσεις είναι ιδιαίτερα εξασθενημένες. Όμως για να το αντιληφθεί κανείς αυτό πρέπει να κάνει αρκετά πολύπλοκους συλλογισμούς και έτσι η διαμάχη ακόμα καλά κρατεί. Οι τελευταίες όμως εξελίξεις κατά κύριο λόγο στην βιοτεχνολογία, αλλά και σε άλλους επιστημονικούς τομείς βοηθούν να ξεκαθαρίσει το τοπίο.

Αναφερόμαστε στο ερώτημα περί της ψυχής του ανθρώπου. Οι περισσότερες θρησκείες έχουν μια, σε γενικές γραμμές, κοινή άποψη περί της ψυχής. Η ψυχή ειναι ένα «κάτι», το οποίο είναι υπεύθυνο για το ότι το σώμα είναι ζωντανό, όπως επίσης είναι υπεύθυνο για όλες τις ψυχικές και νοητικές δράσεις του ανθρώπου.

Η ψυχή είναι ένα άλλης τάξης «κάτι» διαφορετικό από τα αντικείμενα του φυσικού κόσμου και συναρμόζεται με το σώμα σε κάποια δεδομένη στιγμή, συνήθως από την πρώτη στιγμή της σύλληψης. Μένει δια βίου συνδεδεμμένη με το σώμα, από πολλές μάλιστα παραδόσεις η σύνδεση αυτή θεωρείται ότι γίνεται σε συγκεκριμμένο μέρος του σώματος, ή με συγκεκριμμένο μέρος της ψυχής. Όταν επέλθει ο θάνατος η ψυχή χωρίζεται από το σώμα και πηγαίνει κάπου, πάντως εκτός του φυσικού κόσμου. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια κινούνται όλες οι θρησκευτικές παραδόσεις, ανάμεσα στις οποίες και η ορθόδοξη χριστιανική παράδοση. Οι τυχόν διαφοροποιήσεις που υπάρχουν ανάμεσα στις παραδόσεις είναι ήσσονος σημασίας σε σχέση με τις βασικές ομοιότητες.

Η αποψη ότι οι δράσεις τού ανθρώπου, πού τίς χαρακτηρίζουμε ως ψυχικές, οφείλονται σέ μιά ιδιαίτερη αϋλη ουσία, αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα όταν καλείται νά ερμηνεύσει παρατηρήσεις καί φαινόμενα από τους τομείς τής βιοτεχνολογίας καί τής νευροβιολογίας. Εντελώς ενδεικτικά θά αναφέρουμε τό εξής ερώτημα. 

Αν η ψυχή συνάπτεται μέ τό σώμα από τήν πρώτη στιγμή τής συλλήψεως, τότε τά εμβρυονικά κύτταρα θά εχουν καί αυτά ψυχή. Αν τώρα τά αναγκάσουμε νά γίνουν π.χ. δέρμα καί τό τοποθετήσουμε σέ κάποιον ασθενή, τότε αυτό τό δέρμα θά συνεχίσει νά εχει τήν δική του ψυχή; Καί ο ασθενής θά εχει δύο ψυχές; Βέβαια μπορεί κανείς νά διαμορφώσει διάφορα σενάρια γιά νά δώσει κάποια απάντηση, όμως δέν θά υπάρχει λογική συνοχή στο υπό διαμόρφωση σενάριο και δεν θα είναι ανθεκτικό σε σοβαρή κριτική.

Σέ αυτό τό σημείο είναι απαραίτητο νά διευκρινήσουμε ότι, τουλάχιστον στήν ορθόδοξη Εκκλησία, τό ποιά είναι η φύση τής ψυχής ποτέ δέν εμπλέχθηκε αμεσα και σαφώς μέ οποιαδήποτε δογματική διδασκαλία. Η σχετική της διδασκαλία είναι αποτέλεσμα τής λογικής επεξεργασίας από τους πατέρες της Εκκλησίας τής καθημερινής εμπειρίας, η οποία μας υποβάλει τήν εννοια τής ψυχής, ως ερμηνεία της ζωής και τών ψυχικών δράσεων τού ανθρώπου. Αυτό το ξεκαθαρίζει με πολύ καθαρό και χαρακτηριστικό τρόπο ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής στην εισαγωγή του έργου του “Περί ψυχής”. Εφόσον στο θέμα αυτό δεν υπάρχει καμμιά εξ αποκαλύψεως αλήθεια είναι τουλάχιστον θεμιτό, το να θελήσουμε νά κρατήσουμε και εμείς την λογικότητα των σκέψεών μας.

Από τήν αλλη όμως πλευρά καί η αναγωγική κατανόηση τής ζωής καί τού ανθρώπου παρουσιάζει καί αυτή σοβαρά προβλήματα. Ειτε μιλούμε γιά τον μηχανισμό της εξέλιξης των ειδών ειτε γιά τήν νόηση και την αυτοσυνειδησία, η προσπάθεια νά εξηγηθούν μέ αποκλειστικά βιοχημικό τρόπο εμφανίζει σοβαρές αδυναμίες καί μάλλον εχουν πολλούς υποστηρικτές περισσότερο ελλείψει εναλλακτικών προτάσεων, παρά λόγω τής πειστικότητάς τους. Αν λοιπόν από την μιά δέν θέλουμε νά κάνουμε εκπτώσεις στίς απαιτήσεις μας, όσον αφορά τίς ερμηνείες τής ζωής, τού ανθρώπου καί τής νόησης, καί από την άλλη δεν θέλουμε νά βάλουμε κάποιο «φάντασμα στήν μηχανή», θα πρέπει να αναζητήσουμε μιά αλλη διέξοδο. Αυτή της ανάπτυξης και του εμπλουτισμού τού επιστημονικού μας παραδείγματος.

Τήν ανάγκη γιά ένα τέτοιο εμπλουτισμό μάς τήν υποβάλει επίσης καί ένα πλήθος γεγονότων καί δεδομένων πού μᾶς ερχονται από τούς τομείς τής φυσικής, τής αστρονομίας καί τής κοσμολογίας. Θά μπορούσαμε νά πούμε ότι μᾶς υποδεικνύουν τήν ανάγκη τής επέκτασης τού επιστημονικού παραδείγματος σέ χώρους πού δέν προσεγγίζονται από τίς αισθήσεις μας. Τό ερώτημα βέβαια είναι πώς μπορεί νά γίνει αυτή η επέκταση κατά ένα αξιόπιστο καί όχι αυθαίρετο τρόπο, πώς αυτός ο πέραν τών αισθήσεων χώρος μπορεί νά προσεγγισθεί κατά ένα τρόπο πραγματικό καί οχι φαντασιακό.

Τήν απάντηση στό ερώτημα αυτό επιχειρούμε να την δώσουμε στα πλαίσια μιας πρότασης που ονομάζουμε Κβαντική Θεολογία. Γιά να αποφύγουμε την φαντασιακή αυθαιρεσία, χρησιμοποιούμε την μη αισθητή δηλαδή πνευματική γνώση που έχει συσσωρευτεί στα πλαίσια του ανθρωπίνου πολιτισμού. 

Συγκεκριμμένα θα χρησιμοποιήσουμε ένα στοιχείο της, που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, υπάρχει σε όλους τους πολιτισμούς. Σε πολιτισμούς που η αναλυτική προσέγγιση των πραγμάτων δεν ήταν δυνατή, δηλαδή σε όλους τους πολιτισμούς του παρελθόντος, αναπτύχθηκε μια άλλη προσέγγιση, θα λέγαμε εσωτερική, για την γνώση των πραγμάτων. Σε όλους τους πολιτισμούς αυτή η προσέγγιση φανέρωνε κάποιες όψεις, ποιότητες και διαστάσεις των πραγμάτων που δεν ήταν δυνατόν να προσεγγισθούν με τις αισθήσεις. Αυτή η γνώση έδινε στους ανθρώπους αυτούς αξιοθαύμαστες, για τα δικά μας δεδομένα, δυνατότητες.

Ας αναφέρουμε ένα παράδειγμα. Ο Παρθενώνας είναι μνημείο του ανθρώπινου πολιτισμού, όχι γιατί έχει κατασκευασθεί από σπάνια υλικά η για κάποιον άλλο ανάλογο λόγο, αλλά γιατί ο κάθε στοιχειωδώς καλλιεργημένος άνθρωπος, βλέποντάς τον, αντιλαμβάνεται πολλά και συγκλονιστικά μηνύματα. Τα μηνύματα αυτά δεν εκπέμπονται από τον Παρθενώνα κατά λάθος ούτε τυχαία. 

Προέρχονται από τους σχεδιαστές και κατασκευαστές του. Οι αρχιτέκτονες που τον σχεδίασαν και τον κατασκεύασαν δεν είχαν καμμία από τις σύγχρονες σχεδιαστικές και αναπαραστατικές δυνατότητες. Πως θα μπορούσαν να πετύχουν ένα τόσο τέλειο, αν και σύνθετο αποτέλεσμα, εάν δεν είχαν έναν άλλο, μη αναλυτικό τρόπο, μελέτης και γνώσης; Αυτή την γνώση, που ίσως ένας σύγχρονος αρχιτέκτονας και εργολάβος δεν μπορεί να πετύχει, οι αρχαίοι λαοί πίστευαν ότι αντανακλά μιαν άλλη πραγματικότητα, πιό θεμελιώδη από την πραγματικότητα που βλέπουμε.

Το ποιά είναι αυτή η πραγματικότητα και ποιά σχέση έχει με την πραγματικότητα που βλέπουμε καθώς και με τον Θεό, ήταν ένα πρόβλημα που απασχόλησε όλους τους αρχαίους φιλοσόσφους, όλων των λαών. Περιοριζόμενοι τώρα στον δικό μας χώρο, ο σχετικός προβληματισμός καταστάλαξε, στην χριστιανική εποχή, στήν έννοια του λόγου του κάθε πράγματος, του λόγου του κάθε όντος. 

Ο λόγος του όντος περιλαμβάνει ακριβώς ένα σύνολο πληροφοριών για το ον και αισθητών και μη αισθητών. Το σημαντικό για την περίπτωσή μας είναι ότι ο λόγος δεν είναι αυθαίρετος ούτε υποκειμενικός. Προσεγγίζεται μέσα από μια κατάλληλη εκπαίδευση και είναι κοινό κτήμα μιάς συγκεκριμμένης ανθρώπινης κοινότητας, στην περίπτωσή μας, ορισμένων τουλάχιστον μελών της Εκκλησίας. Με την πάροδο των αιώνων μέσα στην χριστιανική σκέψη και εμπειρία ο λόγος κατανοήθηκε ως το υπόβαθρο που στηρίζει το κάθε όν και το κάνει να υπάρχει. 

Ο λόγος μάλιστα απέκτησε πολύ μεγάλη σημασία γιατί συνδέθηκε με τον ίδιο τον Θεό. Η κατανόηση αυτής της όψης του κόσμου δεν είναι θέμα φαντασίας, αλλά θέμα μιας αυστηρά καθορισμένης διαδικασίας ανάπτυξης των αναγκαίων ικανοτήτων του ανθρώπου, το αποτέλεσμα της οποίας ονομάθηκε «μυστική θεωρία». Αυτό το γεγονός της μυστικής θεωρίας, που είναι γεγονός επαναλαμβανόμενο και επαληθεύσιμο, είναι που δίνει μια αντικειμενικότητα στην άποψη αυτή, γεγονός που την κάνει καλή πιθανή υποψήφια για το πρόβλημα της επέκτασης επιστημονικού παραδείγματος.

Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των λόγων είναι η δομή τους. Ο κάθε λόγος συντίθεται από άλλους μερικότερους λόγους και ταυτόχρονα αυτός είναι μέρος ενός συνθετότερου λόγου, μια δομή που αντανακλά την δομή του αισθητού κόσμου. Αυτή η δομή είναι που μας επιτρέπει να μιλήσουμε και για τον λόγο ενός στοιχειώδους σωματιδίου, αν και βέβαια κανείς αρχαίος δεν μίλησε για κάτι τέτοιο και έτσι με τον τρόπο αυτό να συνδέσουμε παρόν και παρελθόν, μέσα στα πλαίσια της Κβαντικής Θεολογίας. 

Ξέρουμε ότι την κβαντική κατάσταση ενός σωματιδίου την περιγράφει η κυμματοσυνάρτησή του, η οποία είναι ένα σύνολο πληροφορίας περί των δυνατών καταστάσεων του σωματιδίου. Και ο λόγος όμως είναι και αυτός ένα σύνολο πληροφορίας περί του σωματιδίου. Και η κυμματοσυνάρτηση και ο λόγος έχουν χαρακτηριστικά μη αισθητού χώρου. Αυτό λοιπόν που είναι ο πυρήνας της Κβαντικής Θεολογίας, είναι ακριβώς η σύνδεση του λόγου του σωματιδίου με την κυμματοσυνάρτησή του.

Με άλλα λόγια, στηριζόμενοι στην θεολογία, θεωρούμε ότι η κυμματοσυνάρτηση έχει αυθύπαρκτη υπόσταση. Αυτό δεν είναι και τόσο επαναστατικό ούτε και αυθαίρετο γιατί ήδη στην βάση της ιδέας των κβαντικών υπολογιστών βρίσκεται η άποψη ότι κάθε κβαντική κατάσταση έχει ξεχωριστή υπόσταση, στην οποία και μπορεί να αποθηκευθεί πληροφορία. Η πνευματική όμως γνώση για τους λόγους των όντων μας δίδει κάτι πολύ σημαντικό. 

Είδαμε ότι οι λόγοι έχουν περισσότερη πληροφορία από αυτήν που μπορούμε να προσεγγίσουμε με τις αισθήσεις μας. Αυτή η πληροφορία είναι, με βάση αυτήν την εμπειρία, ποιοτικής υφής. Αν και είναι δύσκολο να εκφραστεί σωστά καί πλήρως αυτό που αποκαλύπτει η πνευματική εμπειρία, μπορούμε όμως να πούμε ότι η επιπλέον πληροφορία έχει να κάνει με το γεγονός της ένταξης του λόγου του όντος στο ευρύτερο πλέγμα των λόγων των όντων.

Η παρατήρηση αυτή μας δίνει την έμπευση να κάνουμε το επόμενο βήμα στην συγκρότηση της άποψής μας. Να ισχυρισθούμε δηλαδή ότι η οντότητα της κυμματοσυνάρτησης δεν εξαφανίζεται μετά την κατάρρευσή της και ότι, αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα, όταν χάνεται η κβαντική κατάσταση, είναι η ένταξη του σωματιδίου σε ένα ευρύτερο δομημένο σύνολο. Θα μπορούσαμε ακόμα περισσότερο να προχωρήσουμε και να πούμε ότι την κατάρρευση της κυμματοσυνάρτησης την προξενεί η ένταξη του λόγου του σωματιδίου σε ένα ευρύτερο πλέγμα λόγων. Αυτή μπορεί να είναι μιά απάντηση και στο μετρητικό πρόβλημα της κβαντομηχανικής. Η κβαντική κατάσταση χάνεται, υπό την επίδραση ενός γενικότερου λόγου, κάτω από την δράση του οποίου τίθεται ο λόγος του κβαντικού αντικειμένου.

Πάνω στις σκέψεις που αναπτύξαμε, μπορούμε τώρα να συγκροτήσουμε την την κοσμολογική και ανθρωπολογική μας πρόταση. Κάθε τι λοιπόν συγκρατείται στην ύπαρξη χάρι στην δράση των λόγων, ή κάθε τι έχει δύο όψεις. Η μία είναι η αισθητή, αυτή δηλαδή που βλέπουμε και η άλλη είναι η «λογική» του πλευρά, η οποία αποτελείται από την σύνθεση των κυμματοσυναρτήσεων όλων των στοιχείων τα οποία το συνθέτουν, συν το σύνολο της ποιοτικής πληροφορίας που εμπεριέχει ο λόγος του κάθε στοιχείου. 

Αυτήν την όψη του όντος, μπορούμε να την ονομάσουμε λογική και, όσον αφορά ορισμένα όντα, την βιώνουμε ως την πνευματική του όψη. Οι ποιοτικές πληροφορίες, μέσα στα πλαίσια της «μυστικής θεωρίας», δεν έχουν μεταφυσικό χαρακτήρα, ακόμα και στις περιπτώσεις που βιώνονται έτσι, αλλά είναι φανερώσεις της σχέσης του όντος με τα άλλα όντα. Από μαθηματική άποψη αυτή η όψη μπορεί να θεωρηθεί ως μιά λογική διάσταση του όντος, που, αν και βιώνεται ως πνευματική, στην πραγματικότητα είναι εντελώς φυσική και ίσως, όταν προχωρήσει επαρκώς η επιστήμη και η τεχνολογία, να καταστεί δυνατή και η μαθηματική περιγραφή της και η πειραματική εξερεύνησή της.

Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο το οποίο μπορούμε να πάρουμε από την γνώση που μας παρέχει η «μυστική θεωρία», είναι το ότι όσο αυξάνει η πολυπλοκότητα του όντος, τόσο περισσότερο αυξάνει η πληροφορία που περιέχει ο λόγος του όντος και μάλιστα αυτή η επιπλέον αύξηση έχει να κάνει με την ποιοτική πλευρά του λόγου. Αυτή η παρατηρηση είναι σημαντική γιατί μας δίνει ένα εργαλείο για να κατανοήσουμε τα πλέον σύνθετα όντα, τα έμβια όντα. 

Το φαινόμενο της ζωής είναι ένα βιοχημικό φαινόμενο που όμως συγκροτείται στην ύπαρξη χάρις ακριβώς στην δράση της λογικής όψης του εμβίου όντος. Η δράση αυτή είναι που αντιστρατεύεται το δεύτερο θερμοδυναμικό αξίωμα και μειώνει την εντροπία του συστήματος. Η μείωση αυτής της δράσης, κάτω από την επίδραση διαφόρων παραγόντων, είναι αυτή που επιφέρει την γήρανση και εντέλει η σταδιακή, ενδεχομένως δε και απότομη, διακοπή της τον θάνατο του εμβίου όντος. Η όλη διαδικασία είναι εντελώς φυσική, αλλά όχι μόνο βιοχημική.

Αναφερόμενοι τώρα στον άνθρωπο μπορούμε να πούμε ότι η λογική του διάσταση είναι αυτό το οποίο βιώνουμε ως ψυχή του. Η ψυχή του λοιπόν δεν είναι μια ανεξάρτητη ουσία, όπως την φανταζόταν οι αρχαίοι λαοί, αλλά η λογική πλευρά του σώματός του, που είναι ταυτόχρονα και το οντολογικό του υπόβαθρο. Είναι φανερό ότι η ψυχή αναπτύσσεται όπως αναπτύσσεται και το σώμα και δεν υπάρχει κάποια στιγμή κατά την οποία συνδέεται μαζύ του. Και ας μην ξεχνάμε ότι η ψυχή, όπως την περιγράψαμε, είναι η σύνθεση των κυμματοσυναρτήσεων των σωματιδίων από τα οποία αποτελείται το σώμα. Με αυτήν την έννοια όλα τα όντα, το ίδιο το σύμπαν είναι έμψυχο.

Από όλα τα αντικείμενα του σύμπαντος, γνωρίζουμε ότι, το πιό σύνθετο είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Σύμφωνα με όσα είπαμε, ο λόγος του εγκεφάλου περιέχει την μέγιστη ποσότητα πληροφορίας. Μπορούμε να προτείνουμε αυτόν τον όγκο της πληροφορίας ως αιτία αυτού που καλούμε ελευθερία ή αυτεξούσιο του ανθρώπου. 

Το φαινόμενο της ελευθερίας είναι συνδεδεμένο με το μέγεθος αυτού του όγκου πληροφορίας, το οποίο όταν ξεπερνά ένα συγκεκριμμένο όριο δημιουργεί τις προύποθέσεις γιά την εμφάνιση της ελευθερίας. Η ελευθερία και στην συνέχεια η αυτοσυνειδησία έχει έδρα την λογική διάσταση του εγκεφάλου. Φυσικά αυτό, προς στιγμή, είναι μόνο μια υπόθεση αλλά ίσως βοηθήσει διάφορους τομείς της έρευνας να στραφουν προς πιό παραγωγικές κατευθύνσεις. Επιπλέον μια πολύ διαδεδομένη άποψη που θέλει τον νου να βρίσκεται σε ένα βαθύτερο επίπεδο και να εκφράζεται δια του εγκεφάλου μπορεί πλέον βρεί μιά αναλυτική και φυσική ερμηνεία.

Πέρα από όλα αυτά με την βοήθεια των νοητικών εργαλείων που μας παρέχουν οι απόψεις που αναπτύξαμε, μπορούμε να δώσουμε ερμηνείες και σε πλήθος άλλων θεολογικών και πνευματικών ασκητικών θεμάτων, που από επιστημονική άποψη είναι μετέωρα. 

Μπορούμε πλέον να μιλήσουμε για όντα που έχουν μόνο λογική διάσταση, δηλαδή για αγγέλους και δαίμονες, για τον θάνατο, για την αθανασία της ψυχής ή ορθότερα του ανθρώπου. Ακόμα μπορούμε να αναπτύξουμε μια θεολογία που να είναι ταυτοχρονα πιστή στην ορθόδοξη παράδοση, αλλά να μην έχει την αδυναμία να προσλάβει, κατά ένα πραγματικό και όχι φαντασιακό τρόπο, τον υπόλοιπο κόσμο και τις πολιτιστικές και θρησκευτικές του παραδόσεις.

Κβαντική Θεολογία

Πηγή: http://users.forthnet.gr/the/arsme/

Έχουμε υπ’ όψιν μας και άλλες προσπάθειες διαφυγής από το παραδοσιακό επιστημονικό παράδειγμα, με σκοπό να απαντηθούν τα μεγάλα υπαρξιακά και επιστημονικά ερωτήματα. Πιστεύουμε όμως ότι η σύνδεση της εσωτερικής πνευματικής ζωής με την επιστημονική πραγματικότητα είναι αυτή που μπορεί να μας δώσει πραγματικά αξιόπιστες απαντήσεις, απαντήσεις που να ικανοποιούν και το πνεύμα μας αλλά και την λογική μας. 

Η Κβαντική Θεολογία είναι μια τέτοια πρόταση. Προϋποθέτει την πίστη στον Θεό, αλλά θεωρεί όλη την δημιουργία ως φυσική. Στηριζόμενοι στις θέσεις που παραθέσαμε, μπορούμε να δώσουμε απαντήσεις σε πολλά, αν όχι σε όλα, τα υπαρξιακά ερωτήματα και ταυτόχρονα να προτείνουμε διεξόδους ή νέες ιδέες στην επιστημονική έρευνα, ειδικότερα στην σύνθεση των γνωσιακών επιστημών με τις νευροβιολογικές.

Είναι φανερό ότι απαιτείται πάρα πολύ εργασία σε πλήθος επιστημονικών τομέων, ώστε από τις σκέψεις που παραθέσαμε να προκύψουν συγκεκριμμένα και ελέγξιμα πορίσματα. Για όσους όμως δεν θέλουν να θυσιάσουν την εσωτερική τους πραγματικότητα στον βωμό της «αντικειμενικής» αναγωγικής θεώρησης του κόσμου, και ταυτόχρονα να μείνουν συνεπείς με την λογικότητά τους, η Κβαντική Θεολογία ανοίγει ένα νέο και ενδιαφέροντα δρόμο που έχει αυξημένες πιθανότητες να ξεφύγει από την αυθαιρεσία και υποκειμενικότητα.

πηγή-gerasimos-politis.blogspot.gr

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ 
ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΗ Σ ΘΕΩΡΕΙΑΣ ΤΩΝ ΚΒΑΝΤΑ.

Posted by Apollon

Η πραγματικότητα που δημιουργούν οι πέντε αισθήσεις.

Μέσα σ΄ αυτήν αισθάνομαι την μουσική,

να συγκλονίζει το έσχατο μόριο της ύπαρξής μου.

Σ’ αυτήν την ψεύτικη ύπαρξη χαίρομαι,

πονάω, υποφέρω και ελπίζω,

πέφτω, σηκώνομαι ξανά.

Και πάλι απ’ την αρχή, μια νέα ιστορία.

Σ’ αυτήν την περιπέτεια τέλος δεν είναι.

Μόνο αέναο ανέβασμα προς τ' άστρα ΕΙΝΑΙ.

Πως Δημιουργούμε την Πραγματικότητά μας.

Με την βοήθεια των πέντε αισθήσεων ο άνθρωπος σχηματίζει

μια εικόνα του περιβάλλοντος κόσμου.

Η εικόνα αυτή είναι μια προβολή του νου του, ένα ολόγραμμα,

στον χώρο, βασισμένο στις πληροφορίες των αισθήσεων.

Λόγω όμως των μικροδιαφορών στις πληροφορίες των 

αισθήσεων από άτομο σε άτομο οι εικόνες του κόσμου διαφέρουν

αισθητά κατά το πλήθος των ανθρώπων στην Γη.

Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι δημιουργούνται μερικά 

δισεκατομύρια κόσμοι όσα και οι άνθρωποι πάνω στον πλανήτη.

Όλοι δε αυτοί οι κόσμοι αντιστοιχούν στο πλήθος των ανθρώπων 

του πλανήτη, που αν εκλείψουν οι άνθρωποι εκλείπουν και 

οι κόσμοι.Αντικειμενικώς αντικειμενική πραγματικότητα δηλαδή δεν υπάρχει.

Τα πάντα είναι υποκειμενικά.

Το σύμπαν ολόκληρο είναι εσωσυμπαντικό.

Η Φυσική ήταν αρχικά κλάδος της φιλοσοφίας, 

απ' αυτήν αποσπάσθηκε λόγω του ότι ασχολήθηκε με ειδικά 

θέματα.

Τώρα όμως επανέρχεται θριαμβευτικά στην μητέρα 

Φιλοσοφία μέσω ενός νέου κλάδου αυτής την 

Κβαντομηχανική. 

Η Φυσική δια της κβαντομηχανικής φτάνει 

στην μεγαλύτερη αλήθεια που μόνο η Φιλοσοφία 

μπορούσε να πλησιάσει μέχρι τώρα.

Με ένα πρόσθετο ιδίωμα από την πλευρά της Κβαντομηχανικής, ότι ενώ η Φιλοσοφία απαιτεί τον καθαρό λόγο και την διαίσθηση, για την εμπέδωση των εννοιών, η Κβαντομηχανική καταφέρνει το ίδιο αποτέλεσμα με την γνωστή μέθοδο της Φυσικής την σύμπτωση θεωρίας και πειραματικής απόδειξης. 

Για την τελική βίωση της μεγάλης αλήθειας είναι γεγονός, ότι απαιτείται και η διαίσθηση. 

Η αλήθεια αυτή είναι: 

Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ.

Όμως για να γίνει η αλήθεια αυτή κτήμα και γνώση στον άνθρωπο, πρέπει να βιωθεί.

Προς τούτο υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος και απαιτείται ειδική άσκηση, αυτοσυγκέντρωση μαζί με υπαρξιακή αγωνία και διερώτηση, να ρωτάς δηλαδή με ένταση τον εαυτό σου.

Τι είναι όλα αυτά που βλέπω γύρω μου και ποιος είμαι εγώ, που ρωτάω. 

Αν η ερώτησή σου είναι αρκετά ειλικρινής κάποια στιγμή θα σου δοθεί η απάντηση.

Συμπαντική μετάβαση σε υψηλότερες συχνότητες 

το 2012

Στο ανωτέρω βίντεο δίνονται μερικές απλοποιημένες γνώσεις από την κυματική Φυσική.

Στη συνέχεια επιχειρείται να δοθεί με βάση τις συχνότητες ταλάντωσης της μητέρας Γης και και ολοκλήρου του σύμπαντος κατ' ακολουθίαν, σε σχέση με τον εγκέφαλο του ανθρώπου. 

Αποτέλεσμα αυτού θα είναι η πνευματική άνοδός του , λόγω συνειδησιακής μετάβασης σε ανώτερα επίπεδα, πιο κοντά δηλαδή στην θεϊκή Φύση του Ανθρώπου.

Ας το ελπίσουμε, τίποτα δεν αποκλείεται!

Σκέφτομαι τώρα, μήπως η Φύση έχει προβλέψει για τον άνθρωπο, τέτοια διαμόρφωση των αισθήσεών του, ώστε να αναγκαστεί να γίνει κοινωνός μιας άλλης μεγάλης αλήθειας.

Του δείχνει δηλαδή ποιον δρόμο οφείλει να περπατήσει για να κερδίσει την Αθανασία. 

Μήπως θέλει να του αποκαλυφθεί ότι δεν υπάρχει χρόνος και ότι τα πάντα επιτελούνται στο απόλυτο Τώρα;

Το απόλυτο Τώρα είναι η μοναδική πύλη προς την Αιωνιότητα.

πηγή-nirav37.blogspot.gr (απόσπασμα)
Nikolas Servis

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ, ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΜΕΛΕΤΗ: 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-LINKS

-http://et-in-arcadia-ego8.webnode.gr/%CE%BA%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%B7/%CE%BA%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%B9%CE%B1-%CF%86%CE%B9%CE%BB/

-http://filosofia-erevna.blogspot.gr/2014/01/blog-post_7421.html
-http://gnostikon.blogspot.gr/2013/08/blog-post_22.html
-http://www.theseis.com/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=81
-http://www.ramnousia.com/2010/04/blog-post_9662.html
-https://pmfysikos.files.wordpress.com/2011/03/ceb4cf85cebf-ceb1cf81ceb8cf81ceb1-cf84cebfcf85-parliv.pdf

-http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2012/01/blog-post_2719.html

-http://www.stratos-theodosiou.gr/index.php?id=42

-http://www.stratos-theodosiou.gr/index.php?id=43

-http://www.stratos-theodosiou.gr/index.php?id=63

-http://www.terrapapers.com/?p=2205

-http://dimitris.webgalaxy.gr/science-quantum-mechanics-ennoies-07.php

-http://oodegr.co/oode/theos/theos4.htm
-http://creatingrealities.ning.com/forum/topics/6323828:Topic:54947?xg_source=activity

-http://fridge.gr/42455/stiles/scizophrenia/

-http://www.solon.org.gr/index.php/epistimes-anthropou/111-2008-07-15-18-39-07/4160-ta-epanastatika-peiramata-laszlo.html

-http://electra.lis.upatras.gr/index.php/deukalionas/article/view/1403/1279

-https://semfe.gr/files/users/338/filosofia_ths_fysikhs-uemelia_kainotomies_kbantikhs_mhxanikhs.pdf

-http://phdtheses.ekt.gr/eadd/handle/10442/29599

-http://gateoflight.blogspot.gr/2012/03/blog-post.html

-http://vickytoxotis.blogspot.com/2010/12/blog-post_29.html

-http://www.marxismos.com/topics-menu/topics-science-technology-menu/2025-kvantiki-fysiki-dialektiki-kai-koinonia.html

-http://e-keimena.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=313:ti-ennooume-pragmatikotita&catid=138:philosophia-perennis&Itemid=66

-http://www.antifono.gr/portal/%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82/%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B4%CE%AF%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%BF-%CF%87%CE%AC%CE%BF%CF%82/%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%80%CF%84%CF%8C%CF%82-%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%82/2661-%CE%9F%CE%B9-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CF%8C%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1%CF%82.html

-http://www.mywaypress.gr/h-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B7-%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AE-2011-2012-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD/

-http://www.ramnousia.com/2012/07/kbantikh-psyxiatrikh.html

-http://www.prisonplanet.gr/conspiracy/19817

-http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE

-http://www.typologos.com/m%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B7-%CE%BA%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE/

-http://www.ygeiasorama.gr/%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%BA%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CE%B4%CE%B9/

-https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=49&cad=rja&uact=8&ved=0CFAQFjAIOCg&url=http%3A%2F%2Futopia.duth.gr%2F~gpavlos%2FEnas_kosmos_dimiourgitai_sinexos.doc&ei=NiHNVKDnCIv0Uv7_gMAH&usg=AFQjCNFy5D_jY_tt1aQkaXj5ejAhkxer9w&bvm=bv.85076809,d.d24

-http://ethernews.com/h-%CE%BA%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B8%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%8D%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B7%CF%82-%CF%88%CF%85%CF%87%CE%AE%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-2-%CF%86%CF%85/

-http://www.phorum.gr/viewtopic.php?t=84267

-http://cag.dat.demokritos.gr/publications/ChassQMBook/Chap1.10.pdf

-https://www.youtube.com/watch?v=qg5FIR4nqJ0&x-yt-ts=1422579428&x-yt-cl=85114404#t=62

-http://www.cup.gr/Previews/978-960-524-222-0-Preview.pdf

-http://www.manosdanezis.gr/attachments/article/178/%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%AC%20%CF%83%CF%85%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1.pdf

-http://eclass.sch.gr/modules/document/file.php/EL439122/%CE%A0%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%97%20%CE%9A%CE%91%CE%99%20%CE%95%CE%A0%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%97%CE%9C%CE%97/%CE%A6%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE/%CE%91%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B1%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE.pdf

-http://books.eudoxus.gr/publishers/CID_00056/CID_00056-24-ABS.pdf

-http://www.karavolas.gr/arthra/kban-thlem.pdf

-http://www.christianity-science.gr/files/second_thermodynamic_law.pdf

-

http://api.ning.com/files/ELmFWNBh9GHsKDixGHGBl*inf4QrUmlcXpDGwnaYx7myVRuoqP8HsyDgWmhmoeRN5y1ZWhqOWqdO-g*EcE-MFOk-gtW-0XXT/file.pdf

-http://www.bodymindkinisis.com/news/%CE%BA%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CE%BD%CE%B5%CF%85%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1%3A-%CE%B4%CF%8D%CE%BF-%CF%80%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%81/

-http://christselentis.blogspot.gr/2009/06/blog-post.html
-http://www.ideotopos.gr/posts/science/215-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%B7_%CF%86%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CF%89%CE%BD_2.html
-https://www.youtube.com/watch?v=aBufU1eqbIg
-http://hallofpeople.com/gr/text/Tao_Te_Ching.pdf
-http://www.blackstate.gr/beyond-physics/336-kvantikh-fysikh.html

=======================================================================

ΞΕΝΗ (ΑΓΓΛΙΚΗ) ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-LINKS

-http://physics.gmu.edu/~rubinp/courses/123/scientificamerican0792-94.pdf
-http://philsci-archive.pitt.edu/5387/1/Rickles_QG.pdf
-http://www.plouffe.fr/simon/math/The%20Tao%20of%20Physics.pdf
-http://www.math.ru.nl/~landsman/Schlosshauer.pdf
-http://lilith.gotdns.org/~victor/writings/0029qm.pdf
-http://www.owl232.net/qm.htm
-http://www.ontologia.net/studies/2012/ferrero-salgado-sanchez_2012.pdf
-http://physics.iupui.edu/~vasavada/ModernPhysicsandHinduPhilosophy.pdf
-http://courses.washington.edu/philo482/%2316a_Putnam(again).pdf
-http://www.niu.edu/~vallori/QT%20review.pdf
-http://ww2.odu.edu/~skuhn/PHYS621/ScientificAmerican.pdf
-http://www.thedivineconspiracy.org/Z5252F.pdf

-https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0CB8QFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.researchgate.net%2Fprofile%2FSheldon_Goldstein%2Fpublication%2F222454343_Quantum_physics_without_quantum_philosophy%2Flinks%2F0fcfd50aac0395cfe4000000.pdf&ei=sCzNVNf3Hcf2UsKZg6gC&usg=AFQjCNGONlR3H_w2AwGhyyNuFof6oe_peg&bvm=bv.85076809,d.d24

-https://www.phas.ubc.ca/~berciu/PHILIP/TEACHING/PHYS340/SLIDES/PDF/P340-PP16d-Qphil.pdf

-http://www.colorado.edu/philosophy/vstenger/Quantum/QuantumConsciousness.pdf

-http://www.informationphilosopher.com/presentations/Milan/papers/Stapp_Free_Will.pdf

-http://vcq.quantum.at/fileadmin/Miscellaneous/Zeilinger_2014/Read_some_texts/Laurikainen_Festschrift_-_On_the_Interpretation_and_Philosophical_Foundation_of_Quantum_Mechanics.pdf

-http://philosophystuff.pbworks.com/f/15669970-Philosophy-of-nature-and-quantum-reality-Ian-J-Thompson.pdf

-http://www.hcs.harvard.edu/hrp/issues/1999/Hermann.pdf

-http://ocw.mit.edu/courses/linguistics-and-philosophy/24-111-philosophy-of-quantum-mechanics-spring-2005/lecture-notes/lecture_1_2_2_05.pdf

-http://www.bups.org/wp-content/uploads/2012/03/BJUP-41-Spring-2011.69-77.pdf

-http://philsci-archive.pitt.edu/9042/1/Realism_and_Objectivism_in_Quantum_Mechanics.pdf

-http://gretl.ecn.wfu.edu/~cottrell/OPE/archive/0305/att-0257/02-deutsch.pdf

-http://philrsss.anu.edu.au/people-defaults/dbourget/QLPM.pdf

-http://users.ox.ac.uk/~bras2317/paqit.pdf

-http://users.ox.ac.uk/~mert0130/papers/qmreading.pdf

-http://www.physicsfoundations.org/library/2011_Stockholm_Quantum_Eastern.pdf

-http://homepage.univie.ac.at/reinhold.bertlmann/pdfs/TanjaTraxler_Philosophie%20der%20Quantenphysik.pdf

-http://www.nbi.dk/~zink/PhilBehindQGFinalWref.pdf
-https://courses.cit.cornell.edu/north/Syllabus_QM_Seminar_Spring_14.pdf
-http://logica.ugent.be/philosophica/fulltexts/83-1.pdf
-http://www.uni-leipzig.de/~logik/bartelborth/writing%20philosophy.pdf
-http://ibiomath.org/wp-content/uploads/2014/09/Quantum-Gravity-and-Phenomenological-Philosophy-E-print.pdf
-http://web.ics.purdue.edu/~plotnits/PDFs/Chaosmologies.pdf
-http://www.st-andrews.ac.uk/~pjc/PY4803/QM4.pdf
-http://avierfjard.com/PDFs/Quantum/1/Philosophical%20lessons%20of%20entanglement.pdf
-http://strangebeautiful.com/other-texts/stein-biblio.pdf
-http://www.unil.ch/files/live//sites/philo/files/shared/DocsPerso/EsfeldMichael/1999/JCS99.pdf
-http://www-physics.lbl.gov/~stapp/Philosophy.pdf
-http://www.lindahall.org/media/papers/fernandez/P_en_A_English.pdf
-http://www.freewebs.com/stafleu/QPandPCI.pdf
-http://www.sushi-suzuki.com/xanga/personalstatement/Quantum_Philosophy.pdf
-https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=52&cad=rja&uact=8&ved=0CCkQFjABODI&url=http%3A%2F%2Fdialnet.unirioja.es%2Fdescarga%2Farticulo%2F4296463.pdf&ei=0DbNVJrrFMXzUvKwhKAE&usg=AFQjCNGs8__3_iYi73vHFcMTg-F1-5RHww&bvm=bv.85076809,d.d24
-http://web.williams.edu/wp-etc/philosophy/jcruz/sonenthalthesis.pdf
-http://www.davidcenter.com/documents/Religion/Goswami.pdf
-https://www.hfph.de/hochschule/hochschule/lehrende/prof-dr-godehard-bruentrup-sj/articles/2014b.pdf
-http://sas-space.sas.ac.uk/972/1/N_Cartwright_Mechanics.pdf-http://www.csus.edu/cpns/docs/events/ETH%20Workshop.pdf
-http://garritz.com/andoni_garritz_ruiz/documentos/2013/23_GarritzControversiesQMQCSE2012online.pdf
-http://philoscience.unibe.ch/documents/kursarchiv/WS06/shanks_quantum_mechanics_and_determinism.pdf
-http://mcps.umn.edu/philosophy/6_15Bub.pdf
-http://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/handle/2027.42/92362/j.1747-9991.2011.00387.x.pdf?sequence=1
-http://www.mathematik.uni-muenchen.de/~bohmmech/Teaching/ontologyofphysics1415/QT-Hume-PQ14.pdf
-http://www.gsjournal.net/old/physics/thakur6.pdf
-http://www.projects.science.uu.nl/igg/jos/foundQM/writing_philosophy.pdf
-http://ctcqg2014.relativerest.org/wp-content/docs/presentazioni/ctcqg2014Mon/Butterfield_CTCQG2014.pdf
-https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/files/2932953/320350.pdf
-http://aripd.org/journals/ijpa/Vol_1_No_1_December_2013/5.pdf
-https://www.dccc.edu/sites/default/files/faculty/francesco_bellini/advaita-vedanta-and-quantum-physics-aar-presentation.pdf
-http://www.theassc.org/files/assc/2351.pdf-http://www.johnboccio.com/research/quantum/notes/popov.pdf
-http://www.philos.rug.nl/~rhermens/files/Handout-of-pres1.pdf
-http://www.u.arizona.edu/~rhealey/How%20Quantum%20Theory%20Helps%20us%20Explain.pdf
-http://www.socsci.uci.edu/~jabarret/bio/publications/quantum%20argument%20for%20dualism.pdf-http://www.cultureofdoubt.net/download/docs_cod/heisenberg%20and%20reality.pdf-http://www.hps.utoronto.ca/pdf/HPS1108HF_syllabus.pdf-http://greensolipsist.com/wp-content/uploads/2014/11/PublishedversionofAXIO3R2.pdf
-http://quantum-history.mpiwg-berlin.mpg.de/news/workshops/hq3/abstracts/abstract_Suarez.pdf
-http://www.freebuddhistaudio.com/texts/othertexts/Christian_Thomas_Kohl/FBA83_Buddhism_and_Quantum_Physics.pdf
-http://www.bvinst.edu/gomatam1/QPhy_Phil%20for%20the%20website.pdf
-http://www.arturekert.org/beyond-the-quantum-horizon.pdf
-http://philosophy.wisc.edu/forster/papers/Forster&Kryukov.pdf
-http://www.physics.oregonstate.edu/~stetza/ph407H/Quantum.pdf-http://www.hyle.org/journal/issues/20-1/llored.pdf-http://joelvelasco.net/teaching/130/stamos01-quantumbiology.pdf
-http://www.rehseis.cnrs.fr/IMG/pdf/Marc_Geiller.pdf
-http://www.neunhaeuserer.de/artphil.pdf
-http://www.johnwmoffat.com/pdfs/INLNNiceQMTalk2013.pdf
-http://assets.cambridge.org/97805216/62802/frontmatter/9780521662802_frontmatter.pdf-http://www.hist-analytic.com/ShimonyWhitehead.pdf
-http://www.hss.cmu.edu/philosophy/glymour/glymour1971.pdf
-http://tam.ung.si/2010/talks/TAM2010_Bilban_OntEpi.pdf
-http://tigger.uic.edu/~huggett/Nick/My%20Work_files/why.pdf
-http://www.vedamu.org/Veda/2081$Summary_of_the_Synthesis_of_Quantum_Physics_and_Samkhya_Metaphysics.pdf
-http://www.naturalthinker.net/trl/texts/Heisenberg,Werner/Heisenberg,%20Werner%20-%20Physics%20and%20philosophy.pdf
-http://www.ibiblio.org/weidai/Many_Minds.pdf
-https://vasil7penchev.files.wordpress.com/2009/11/philosophy-of-quantum-information.pdf
-https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs191/fa07/lectures/lecture1_fa07.pdf
-http://cogsci.uwaterloo.ca/Articles/quantum.pdf-http://www.staff.brad.ac.uk/fweinert/QMConference.pdf
-http://cds.cern.ch/record/294009/files/9601007.pdf
-http://www.dipankarhome.com/Einstein''s%20Struggles%20with%20Quantum%20Theory.pdf
-http://pages.uoregon.edu/donovan/debates/Quantum%20Silliness%20Debate.pdf
-http://vixra.org/pdf/1408.0241v1.pdf
-http://www.fflch.usp.br/df/opessoa/PSA-00.pdf-http://www.akademietraunkirchen.com/wp-content/uploads/2010/05/Tina-Bilban-Epistemic-and-ontic-interpretation1.pdf
-http://www.isnature.org/Files/Hassing_Physical_Secularism.pdf
-http://www.unipune.ac.in/snc/cssh/ipq/english/IPQ/1-5%20volumes/04-2/4-2-7.pdf
-http://www.hum.au.dk/ckulturf/pages/publications/sb/sb_doctoral_def.pdf
-http://www.joachimschummer.net/books/discovering-the-nanoscale/vermaas.pdf
-http://hep.uchicago.edu/~rosner/p342/Paradoxes.pdf
-http://host.uniroma3.it/docenti/mmorganti/POSRelHolism.pdf
-http://hamilton.uchicago.edu/~harvey/talks/string_phil_2011.pdf
-https://philosophy.stanford.edu/apps/stanfordphilosophy/files/wysiwyg_images/tamir.pdf
-http://reasonpapers.com/pdf/19/rp_19_19.pdf
-http://www.bourbaphy.fr/bitbolslides.pdf
-http://pirsa.org/pdf/files/bafd33d6-637a-458e-ba24-d157dd7123f2.pdf
-http://www.principiadiscordia.com/downloads/05%20Quantum%20Psychology.pdf
-http://istvanaranyosi.net/resources/Should%20we%20fear%20qt%20final.pdf
-http://www.davidhume.org/papers/millican/2006%20Understanding%20the%20World%20ppt.pdf
-https://eldorado.tu-dortmund.de/bitstream/2003/29402/1/018.pdf
-http://www.murzim.net/QM/QM.pdf
-https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=191&cad=rja&uact=8&ved=0CB4QFjAAOL4B&url=https%3A%2F%2Fwww.unav.es%2Fcryf%2Fsciencephilosophyrelationship.pdf&ei=UT_NVNalE4PlUrGCgLAL&usg=AFQjCNEoa0zSlGdpWpjUI-lg5jiKw3WQQw&bvm=bv.85076809,d.d24
-http://www.math.tau.ac.il/~ostrover/TIDY/Busch-Abstract.pdf
-http://www.freeinfosociety.com/pdfs/mathematics/determinism.pdf
-http://www.jtpcrim.org/July-2013/Article-1-QHCC-Revised-Reformatted-Milovanovic-July-2013.pdf
-http://www.eskimo.com/~msharlow/path.pdf
-http://www.ias.ac.in/resonance/Volumes/18/10/0905-0916.pdf
-http://www.siue.edu/~evailat/pdf/qm-intro.pdf
-http://ls.poly.edu/~jbain/philqm/
-http://www.quantumphil.org/
-http://philosophytalk.org/shows/time-space-and-quantum-mechanics
-http://blogs.scientificamerican.com/cross-check/2014/08/21/quantum-gravity-expert-says-philosophical-superficiality-has-harmed-physics/
-http://www.informationphilosopher.com/presentations/Milan/schedule.html
-https://www.marxists.org/reference/subject/philosophy/works/ge/heisenb2.htm
-http://www.dhushara.com/book/quantcos/qphil/qphil.htm
-http://www.meta-religion.com/Physics/Quantum_physics/quantum_philosophy.htm#.VM1EYNKsV8E
-http://academic.umf.maine.edu/magri/PUBLIC.acd/phy110e/w13/philosophy.html