Ρόζαλιντ Έλσι Φράνκλιν - Rosalind Elsie Franklin: Η Επιστήμων που ανακάλυψε πρώτη την δομή του DNA... αλλά χωρίς βραβείο Nobel! (βιβλιογραφική έρευνα)

Γράφει 
ο Δρ Δημήτρης Περδετζόγλου

Ένα 'επιστημονικό-φιλολογικό' μνημόσυνο, 

σε μια αδικημένη, με πρωτότυπη ερευνητική σκέψη επιστήμονα, 

που ουδέποτε τιμήθηκε με βραβείο Nobel, ενώ το άξιζε!

Ευρισκόμενος στο τρίτο έτος σπουδών μου, στο Φαρμακευτικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο μάθημα της Κλινικής Βιοχημείας, ο εξαίρετος διδάσκαλος - Καθηγητής μας, ένα απόγευμα, στο μικρό αμφιθέατρο του Χημείου (οδός Ναυαρίνου 13Α), αναφερόμενος στην δομή της διπλής έλικας του DNA, μας εξήγησε με επιχειρήματα, ότι η σωστή ιδέα για την δομή της διπλής έλικας του Δεσοξυ-ριβοζο νουκλεϊνικού οξέος (Deoxyribose Nucleic Acid), διατυπώθηκε απο την παντελώς άγνωστη τότε σε εμάς τους φοιτητές, Dr Ρόζαλιντ Έλσι Φράνκλιν (Rosalind Elsie Franklin) και όχι απο τους πολύ γνωστούς μας  James D. Watson, Francis Crick  και Maurice  Wilkins!

πηγή

Αληθινός σεισμός έγινε με το άκουσμα της είδησης αυτής...! Τότε ήταν η πρώτη φορά, που τόσο έντονα και άμεσα, κατέρρευσε μέσα μας, μια 'αυθεντική' (αλλά λαθεμένη τελικά) επιστημονική 'γνώση'... 

Έκτοτε, πάντοτε επιθυμούσα να προσεγγίσω, έστω και περιληπτικά, την μεγάλη αυτή σφόδρα αδικημένη Επιστήμονα, που έφυγε από τη ζωή, τόσο πρόωρα.

Ό,τι ακολουθεί, είναι η υλοποίηση αυτής της επιθυμίας, εν τω μέτρω του δυνατού,  εν μέσω πολλών και ποικίλων υποχρεώσεων ευρισκόμενος, έστω και δια του ελάχιστου και ταπεινού αυτού αφιερώματος...

εικόνα
Η Ρόζαλιντ Έλσι Φράνκλιν (Rosalind Elsie Franklin)

εικόνα

Η Ρόζαλιντ Έλσι Φράνκλιν (Rosalind Elsie Franklin)

πηγή

πηγή

Η Ρόζαλιντ Έλσι Φράνκλιν (Rosalind Elsie Franklin), γεννήθηκε στις 25.7.1920 και πέθανε από καρκίνο των ωοθηκών, σε ηλικία μόλις 38 ετών, στις 16.4.1958.

Γεννημένη από μια πλούσια εβραϊκή οικογένεια, η Rosalind Franklin είναι η μοναδική γυναίκα που συμμετείχε (και μάλιστα καταλυτικά), στην αποκάλυψη της δομής του DNA.

πηγή

Η γέννησή της το 1920 στην Βρετανία και η επιλογή της να ακολουθήσει μια καριέρα στην βιοφυσική και κρυσταλλογραφία, μια περίοδο μάλιστα όπου η θέση της γυναίκας ήταν ακόμα υποβαθμισμένη, την έκανε σύμβολο, όχι μονάχα για το έργο που άφησε στην επιστήμη, αλλά και ως γυναίκα.

Το 1950, φτάνοντας στο King's College του Λονδίνου, ήταν μια ήδη καταξιωμένη επιστήμονας. 

Εθεωρείτο ειδική μάλιστα στην κρυσταλλογραφία και είχε δημοσιεύσει πληθώρα άρθρων, όμως ο Maurice Wilkins που συνάντησε στο πανεπιστήμιο, χωρίς να γνωρίζει από κρυσταλλογραφία, επέμενε πως η Rosalind Franklin έπρεπε να είναι «βοηθός» του! 

εικόνα

Το 1951 η Franklin έθεσε τις βάσεις για τη λύση του «μυστηρίου» του DNA. 

Κατάφερε να κάνει τη διάκριση μεταξύ δύο μορφών DNA: της παρακρυσταλλικής Β μορφής και της κρυσταλλικής Α μορφής.

Οι εικόνες περίθλασης ακτίνων Χ της Franklin  της επιβεβαίωσαν την ελικοειδή δομή του DNA.  

Αν και η ερμηνεία των δεδομένων της, παρείχαν πολύτιμες πληροφορίες για την δομή του DNA, η επιστημονική συνεισφορά της Franklin την ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA, συχνά παραβλέπεται.

Aνέκδοτα σχέδια των εγγράφων της (γραμμένα ακριβώς όταν σκόπευε να φύγει από το Βασιλικό Κολλέγιο του Λονδίνου) δείχνουν ότι είχε προσδιορίσει την συνολική Β-μορφή της έλικας του DNA και τη θέση των φωσφορικών ομάδων στο εξωτερικό της δομής.

εικόνα

Επιπλέον, η Franklin είπε προσωπικά στους James Watson και Francis Crick, ότι οι σκελετοί έπρεπε να είναι εξωτερικά, μια πληροφορία η οποία ήταν αποφασιστικής σημασίας, αφού πριν τόσο οι ίδιοι, όσο και ο Linus Pauling, είχαν δημιουργήσει ανεξάρτητα μοντέλα, με τις αλυσίδες όμως μέσα και τις βάσεις προς τα έξω! 

Όμως, η δουλειά της Franklin, δημοσιεύθηκε τρίτη στη σειρά τριών δημοσιεύσεων για το DNA, στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό "Nature", με κύρια δημοσίευση, αυτή των James Watson και Francis Crick... (δεύτερη ήταν η δημοσίευση του Maurice Hugh Frederick Wilkins).

Η Rosalind Elsie Franklin, ποτέ δεν τιμήθηκε για τη συμβολή της στη διαλεύκανση της δομής της διπλής έλικας κι αυτό συνετέλεσε στο να γίνει σύμβολο του φεμινιστικού κινήματος και μάλιστα ερήμην της.

 εικόνα

Η μάχη στον εργασιακό της χώρο, ήταν άνιση. Η Rosalind Franklin, έπρεπε να επιβιώσει στο ανδροκρατούμενο περιβάλλον και μάλιστα να συνεργάζεται με έναν άνθρωπο, που ήταν αποφασισμένος να της «κλέψει» το έργο της. 

Η Rosalind Franklin, αναγκαζόταν μάλιστα να διεξάγει έρευνες και πειράματα, των οποίων τα αποτελέσματα προσπαθούσε να διατηρήσει κρυφά, όμως, ο βραβευμένος μετέπειτα με βραβείο Nobel, Maurice Hugh Frederick Wilkins, με τη βοήθεια ενός συνεργάτη του, αντέγραφε τις φωτογραφίες που έβγαζε η Φράνκλιν όταν μελετούσε τους κρυστάλλους του DNA, με τη βοήθεια ακτίνων Χ.

πηγή

Ο Maurice Hugh Frederick Wilkins

πηγή

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο βιβλίο του James Watson  «The double helix», το οποίο εξεδόθη το 1968. Ο ίδιος ο Maurice Wilkins εξομολογήθηκε την πράξη του στον συγγραφέα και του έδειξε την περίφημη πια φωτογραφία που επιβεβαίωνε ότι η δομή του DNA ήταν ελικοειδής.

Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι ο James Watson είχε την τιμιότητα να πει την αλήθεια στο βιβλίο του. Ο επίλογος του βιβλίου ήταν κατά κάποιον τρόπο, έστω και έμμεσα, μια δημόσια συγγνώμη στην Rosalind Franklin:

«Το 1958 η Rosalind Franklin πέθανε πρόωρα στην ηλικία των 37 ετών. Καθώς οι πρώτες εντυπώσεις μου από αυτή, επιστημονικές και προσωπικές, ήταν συχνά λανθασμένες, θα ήθελα να πω μερικά πράγματα για τα επιτεύγματά της. Η δουλειά που έκανε με τις ακτίνες Χ στο King's College εκτιμάται όλο και περισσότερο ως έξοχη». 

Και παρακάτω: «…και οι δύο (εννοεί τον Francis Crick)  φτάσαμε να εκτιμούμε βαθύτατα την τιμιότητα και τη γενναιοδωρία της, συνειδητοποιώντας με καθυστέρηση χρόνων τις μάχες που πρέπει να δώσει μια έξυπνη γυναίκα προκειμένου να γίνει αποδεκτή σε έναν επιστημονικό κόσμο ο οποίος συχνά θεωρεί τις γυναίκες σαν ανάπαυλα από την υψηλή διανόηση. Το παραδειγματικό κουράγιο και η ακεραιότητα της  Rosalind κατέστησαν σαφή σε όλους όταν, ενώ γνώριζε πως ήταν θανάσιμα άρρωστη, δεν παραπονέθηκε ποτέ αλλά συνέχισε να εργάζεται ως και μερικές εβδομάδες, πριν από τον θάνατό της».

Τα δεδομένα της, σύμφωνα με μετέπειτα δηλώσεις του  James Watson και Francis Crick, ήταν «τα δεδομένα που πράγματι χρησιμοποιήθηκαν», το 1953, σχετικά με τη δομή του DNA.

Πέθανε το 1958 από καρκίνο ωοθηκών, περήφανη για τη φήμη που είχε αποκτήσει ως ειδήμων της κρυσταλλογραφίας, αλλά και για τις έρευνές της στους ιούς, οι οποίες διεξήχθησαν στα χρόνια που ακολούθησαν τη διαλεύκανση της τρισδιάστατης δομής του DNA. 

Δεν έμαθε ποτέ πως η φιλική της σχέση και η βοήθεια που είχε προσφέρει στους James Watson και  Francis Crick δεν είχαν αναγνωριστεί. 

Το βραβείο Νόμπελ που κανονικά θα της ανήκε, ειδικά μετά από τις εκ των υστέρων αποκαλύψεις για την τεράστια συμβολή της, δεν ήρθε ούτε μετά θάνατον, καθώς σύμφωνα με όσα προβλέπονται, πρέπει ο τιμώμενος να είναι εν ζωή.

πηγή

Οι τρείς βραβευμένοι το 1962, με Nobel επιστήμονες, "για την ανακάλυψη της μοριακής δομής των νουκλεϊνικών οξέων και την σημασίας της για την μεταφορά πληροφοριών στο ζωντανό΄υλικό".

Η εργογραφία της

Το έργο της στο DNA είναι το πιο γνωστό, επειδή το DNA (δεσοξυριβονουκλεϊκό οξύ) διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό των κυττάρων και τη γενετική και η ανακάλυψη της δομής του, βοήθησε άλλους επιστήμονες να καταλάβουν πώς η γενετική πληροφορία περνά από τους γονείς, στα παιδιά. 

Η Rosalind Franklin είναι περισσότερο γνωστή κυρίως για το έργο της σχετικά με εικόνες περίθλασης ακτίνων Χ του DNA που οδήγησε στην ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA. 

Μετά το πέρας τμήμα της των εργασιών για το DNA, η Rosalind Franklin πραγματοποίησε πρωτοποριακή εργασία σχετικά με τον ιό μωσαϊκού του καπνού και τον ιό της πολιομυελίτιδας.

Βασικό κείμενο: 

πηγή 1 και πηγή 2 (με τροποποίηση)

Δημοσιευμένες εργασίες της Rosalind Elsie Franklin

-“The Physical Chemistry of Solid Organic Colloids with Special Reference to Coal and Related Materials.” PhD diss., Cambridge University, Cambridge, UK, 1945.-“A Note on the True Density, Chemical Composition, and Structure of Coals and Carbonized Coals.” Fuel 27 (1948): 46–49.
-“Influence of the Bonding Electrons on the Scattering of X-Rays by Carbon.” Nature 165 (14 January 1950): 71–72.
-“Crystallite Growth in Graphitizing and Non-graphitizing Carbons.” Proceedings of the Royal Society 209 (1951): 196–218.
-With R. G. Gosling. “Molecular Configuration in Sodium Thymonucleate.” Nature 171 (25 April 1953): 740–741.
-With R. G. Gosling. “Evidence for 2-Chain Helix in Crystalline Structure of Sodium Deoxyribonucleate.”Nature 172 (25 July 1953): 156–157.
-With R. G. Gosling. “The Structure of Sodium Thymonucleates Fibres. I. The Influence of Water Content.”Acta Crystallographica 6 (10 September 1953): 673–677.
-With R. G. Gosling. “The Structure of Sodium Thymonucleate Fibres. II. The Cylindrically Symmetrical Patterson Function.” Acta Crystallographica 6 (10 September 1953): 678–685.
-“Structure of Tobacco Mosaic Virus.” Nature 175 (26 February 1955): 379–381.
-With K. C. Holmes. “The Helical Arrangement of the Protein Sub-units in Tobacco Mosaic Virus.” Biochimica et Biophysica Acta 21 (1956): 405–406.
-With A. Klug. “The Nature of the Helical Groove on the Tobacco Mosaic Virus Particle.” Biochimica et Biophysica Acta 19 (1956): 403–416.
-“Location of the Ribonucleic Acid in the Tobacco Mosaic Virus Particle.” Nature 177 (1956): 928–930.
-With A. Klug and J. T. Finch. “Structure of Turnip Yellow Mosaic Virus: X-ray Diffraction Studies.” Biochimica et Biophysica Acta 25 (1957): 242–252.
-With A. Klug, J. T. Finch, and K. C. Holmes. “On the Structure of Some Ribonucleoprotein Particles.”Transactions of the Faraday Society 25 (1958): 197–198.
-With A. Klug. “Order-disorder Transitions in the Structures Containing Helical Molecules.” Discussions of the Faraday Society 25 (1958): 104–110.
-With K. C. Holmes. “The Radial Density Distribution in Some Strains of Tobacco Mosaic Virus.” Virology 6 (1958): 328–336.
-With A. Klug. “The Structure of RNA in Tobacco Mosaic Virus and in Some Other Ribonucleoproteins.”Transactions of the Faraday Society 55 (1959): 494–495.

ΒΑΣΙΚΑ ΑΝΑΠΑΝΤΗΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

1. Με ποιά άραγε κριτήρια το κορυφαίο στον πλανήτη περιοδικό "Nature", δημοσίευσε τις εργασίες με την σειρά που τις δημοσίευσε;

2. Με ποιο σκεπτικό η σεπτή Σουηδική Βασιλική Ακαδημία των Επιστημών (Svenska Akademien), επέλεξε και έδωσε το Βραβείο Nobel στους James Watson, Francis Crick και Maurice Wilkins και όχι και στους δύο συνεργάτες του τελευταίου (A.R. Stokes και H.R. Wilson);

3. Εάν το 1962, έτος απονομής του βραβείου Nobel στους παραπάνω αναφερόμενους επιστήμονες, ζούσε η Rosalind Franklin, θα λάμβανε η ιδία το βραβείο Nobel ή έστω μαζί με τους James Watson και Francis Crick;

4. Πρέπει ή όχι να υπάρχουν σοβαρές κυρώσεις,  όταν υπάρχει αποδεδειγμένη ερευνητική απάτη από επιστήμονες, τόσο σε επίπεδο πρωτότυπων ερευνητικών δημοσιεύσεων (scientific papers), όσο και σε επίπεδο βραβείων Nobel;

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Δείτε τα videos 

πηγή

πηγή

πηγή

πηγή

Η υπογραφή της Rosalind Franklin, στην δημοσίευσή της

 

πηγή

 

πηγή

πηγή
Η πρωτότυπη δημοσίευση
 των James Watson,  Francis Crick και Maurice  Wilkins,
για την δομή του DNA 
(αμέσως μετά, στη ίδια σελίδα, ακολουθεί η εργασία του Maurice Wilkins και των δύο συνεργατών του)

πηγή

James Watson και Francis Crick

πηγή

Μετά την εργασία του Maurice Wilkins και των δύο συνεργατών του, ακολουθεί τρίτη εργασία, αυτή της Rosalind Franklin.
ΟΜΩΣ ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΤΕΥΧΟΣ, ΕΧΟΥΝ ΩΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ, ΤΗΝ ΙΔΙΑ: "April 2"!

πηγή

Η πρωτότυπη σχετική δημοσίευση
της Rosalind Franklin

πηγή

Όποιος επιθυμεί να μελετήσει έξι ιστορικές πρωτότυπες ερευνητικές δημοσιεύσεις (papers), σχετικά με το DNA... εδώ

εικόνα

Τα 93α γενέθλια της Ρόζαλιντ Έλσι Φράνκλιν, της μοναδικής γυναίκας που συνέβαλε στην αποκάλυψη της δομής του DNA, τίμησε στις 25 Ιουλίου 2013, η Google με ένα μοναδικό doodle

πηγή

Βιβλιογραφικές πηγές - links

-http://www.jewage.org/wiki/he/Profile:P0009623133?&article=Article%3ARosalind%20Franklin%20-%20Biography
-http://scitation.aip.org/getpdf/servlet/GetPDFServlet?filetype=pdf&id=PHTOAD000056000003000042000001&idtype=cvips&bypassSSO=1
-http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~ffru/Docs/FFRU_back/vol49.pdf
-http://bio.ph.tum.de/fileadmin/user_upload/Vorlesungsmaterial/Biophysik_1/Rosalind_Franklin.pdf
-http://wellcomelibrary.org/using-the-library/subject-guides/genetics/makers-of-modern-genetics/digitised-archives/rosalind-franklin/

-http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63863669

-http://www.sdsc.edu/ScienceWomen/franklin.html

-http://profiles.nlm.nih.gov/ps/retrieve/ResourceMetadata/KRBBJH
-http://profiles.nlm.nih.gov/ps/retrieve/Narrative/KR/p-nid/183
 -http://archive.is/G6i5

-http://www.biography.com/people/rosalind-franklin-9301344

-http://jwa.org/encyclopedia/article/franklin-rosalind

-http://apcentral.collegeboard.com/apc/members/features/22141.html

-http://www.rug.nl/about-us/work-with-us/rosalind-franklin-fellowships/?lang=en

-http://fiction.wikia.com/wiki/The_DNA_Double_Helix

-http://www.strangescience.net/rfranklin.htm

-http://wellcomelibrary.org/using-the-library/subject-guides/genetics/makers-of-modern-genetics/digitised-archives/rosalind-franklin/

-http://www.encyclopedia.com/topic/Rosalind_Elsie_Franklin.aspx

-http://theglyptodon.wordpress.com/2012/07/24/rosalind-franklin/
-http://www.personal.rdg.ac.uk/~scsharip/REF_paper.pdf
-http://dspace.ucalgary.ca/bitstream/1880/48970/1/2009_HMD_Vanderpool.pdf
-https://courseware.e-education.psu.edu/courses/matse81/animations/rosalindFranklinBio.pdf
-http://en.wikipedia.org/wiki/Rosalind_Franklin
-http://www.biography.com/people/rosalind-franklin-9301344
-http://www.biography.com/people/rosalind-franklin-9301344?page=2
-http://cwp.library.ucla.edu/Phase2/Franklin,_Rosalind@841234567.html
-http://womenshistory.about.com/od/sciencechemistry/p/franklin_dna.htm
-http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/franklin.html
-http://www.faqs.org/health/bios/30/Rosalind-Elsie-Franklin.html
-http://www.britannica.com/EBchecked/topic/217394/Rosalind-Franklin
-http://www.famousscientists.org/rosalind-franklin/
-http://www.ba-education.com/for/science/franklin.html
-http://www.myhero.com/go/hero.asp?hero=R_Franklin_stclair_hs_US_2011
-http://www.caer.uky.edu/energeia/PDF/vol6-6.pdf
-http://janus.lib.cam.ac.uk/db/node.xsp?id=EAD%2FGBR%2F0014%2FFRKN
-http://www.pbs.org/wgbh/nova/photo51/
-http://www.katagogi.com/Profile/Profile.aspx?l=EN&fid=693502&No=NNDB18333207WKR&nAID=18333207&PreveVal=7867|NmaSL8VIE+Pq8cxsO7tpCpvp/MExeKa3ViCpz99IrxE=|74PRnLC9/rWFS/VueTwgiA==1
-http://www.accessexcellence.org/RC/AB/BC/Rosalind_Franklin.php
-http://www.wsd.k12.ca.us/websites/hp_images/569/D1679-DNA-Rosalind%20Franklin%20Bio.pdf
-http://unsungwomen.com/twentieth-century/rosalind-elsie-franklin.html
-http://www.amazon.com/gp/product/0060985089?ie=UTF8&tag=kasimaktempes-20&linkCode=as2&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0060985089
-http://books.google.gr/books?id=lUNCd1a3p-4C&pg=PA159&lpg=PA159&dq=rosalind+elsie+franklin+biography&source=bl&ots=U0fhhxLGWx&sig=GDbJkJYiI-brQ3ogNnXaZvhuf9w&hl=el&sa=X&ei=0LBZUufeEovAswbEkYGYBg&ved=0CFUQ6AEwBjgy#v=onepage&q=rosalind%20elsie%20franklin%20biography&f=false
-http://profbiancoenglish110.pbworks.com/f/rf%20reference%202.pdf
-http://lib.fit.edu/documents/library-displays/200603/200603.pdf
-http://www.rsna.org/uploadedFiles/RSNA/Content/Role_based_pages/International/IDOR_2012_Story-of-Radiology_RZ_lowres.pdf
-https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=5&cad=rja&ved=0CEsQFjAE&url=http%3A%2F%2Fstaff.gps.edu%2Fmcconnell%2FWomen%2520in%2520Science%2FRosalind%2520Franklin%25201.ppt&ei=iLJZUo38GobJtAbq64HoCw&usg=AFQjCNEO-ZpMMQZA7BlXiJXi6r_JiG28Gw&bvm=bv.53899372,d.Yms
-https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=7&cad=rja&ved=0CFoQFjAG&url=http%3A%2F%2Fwindward.hawaii.edu%2Ffacstaff%2Fmiliefsky-m%2Fbio%2520101%2Fppts%2F003_history%2520of%2520life%2520sciences.ppt&ei=iLJZUo38GobJtAbq64HoCw&usg=AFQjCNEpt3FhqaYrAGC0AGY9kFZYPTRc-A&bvm=bv.53899372,d.Yms

πηγή

ΑΛΛΕΣ ΠΗΓΕΣ:

(Οι επιστημονικές δημοσιεύσεις - papers της Rosalind Franklin, ευρίσκονται στο Churchill College Archives, Cambridge University, England).

-Bernal, J. D. “Dr. Rosalind E. Franklin.” Nature 182 (19 July 1958): 154.-Elkin, Lynne Osman. “Rosalind Franklin and the Double Helix.” Physics Today 56 (March 2003): 42–48.
-Franklin, Arthur E. Records of the Franklin Family and Collaterals. 2nd ed. London: Routledge, 1935.
-Glassman, Gary. The Secret of Photo 51. WGBH-Noval, PBS. 22 April 2003.
-Harris, Peter. “On Charcoal.” Interdisciplinary Science Reviews 24 (1999): 301–306.
-Harris, Peter.  “Rosalind Franklin’s Work on Coal, Carbon, and Graphite.” Interdisciplinary Science Reviews 26 (2001): 204–209.
-Hubbard, Ruth. “The Double Helix: A Study of Science in Context.” In The Politics of Women’s Biology. New Brunswick, NJ, and London: Rutgers University Press, 1990.
-Klug, Aaron. “Rosalind Franklin and the Discovery of the Structure of DNA.” Nature 219 (24 August 1968): 808–810, 843–844, 879–880.
-Klug, Aaron.  “Corrigendum.” Nature 219 (14 September 1968): 1192.
-Klug, Aaron. . “Rosalind Franklin and the Double Helix.” Nature 248 (26 April 1974): 787–788.
-Klug, Aaron.  “The Tobacco Mosaic Virus Particle: Structure and Assembly.” Philosophical --Transactions: Biological Sciences 354 (29 March 1999): 531–535.
-Maddox, Brenda. Rosalind Franklin: The Dark Lady of DNA. New York: HarperCollins, 2002.
-Nicholson, W. Life Story. BBC2 Horizon Programme. 27 April 1987.
-Olby, Robert. The Path to the Double Helix. London: Macmillan, 1974.
-Sayre, Anne. Rosalind Franklin and DNA . New York: Norton, 1975.
-Watson, James D. The Double Helix: A Personal Account of the Discovery of the Structure of DNA. New York: Atheneum, 1968.
-Wilkins, Maurice. The Third Man of the Double Helix: The Autobiography of Maurice Wilkins. Oxford: Oxford University Press, 2003.

-Maddox, Brenda. Rosalind Franklin: The Dark Lady of DNA. New York: Harper Perennial, 2002.-Glynn, Jenifer. "Rosalind Franklin 1920-1958." In Cambridge Women: Twelve Portraits. Edited by Blacker and Shils. New York: Cambridge University Press, 1996.
-Judson, Horace Freeland. The Eighth Day of Creation: Makers of the Revolution in Biology. New York: Simon and Schuster, 1979.

-The Rosalind Franklin Society
-The Rosalind Franklin Papers Profiles in Science, National Library of Medicine
-Anne Sayre Collection of Rosalind Franklin Materials
-Lynne Elkin collection of original Franklin research at the Bancroft Archive of the University of California, Berkeley
-The Rosalind Franklin Papers at Churchill Archives Centre in Cambridge
-Rosalind Franklin publications. List of publications from 1948 to (posthumous reprint) 1995
-Key Participants: Rosalind Franklin – Linus Pauling and the Race for DNA: A Documentary History
-"Rosalind Franklin's work on coal, carbon, and graphite", by Peter J F Harris in PDF format
-Energia Vol.6 No.6 (1995) (University of Kentucky centre for Applied Energy Research). Contains Rosalind Franklin Article in PDF format
-My aunt, the DNA pioneer by S. Franklin
-"Rosalind Franklin and the Double Helix", Physics Today, by Lynne O. Elkin
-"Light on a Dark Lady", republished article by A. Piper from Trends in Biochemical Science
-Oxford Dictionary of National Biography for article by Sir Aaron Klug
-"The first American newspaper coverage of the discovery of the DNA structure", Saturday, June 13, 1953, The New York Times
-Lynne O. Elkin, "Biography of Rosalind Franklin", Jewish Women Encyclopedia