Πότε δημιουργήθηκε η λέξη “δημοκρατία”;

Όπως έχει επισημανθεί πολλές φορές στην έρευνα, στις αισχύλειες Ικέτιδες (463 π.Χ.) έχουμε την αρχαιότερη εικόνα μιας δημοκρατίας σε δράση. 

Η εικόνα αυτή δεν μπορεί παρά να είναι επηρεασμένη από τη δημοκρατία της σύγχρονης Αθήνας, αφού ποιητής και κοινό δε θα μπορούσαν να κατασκευάσουν και να κατανοήσουν αντίστοιχα μια δημοκρατική κοινωνία της ηρωικής εποχής παρά μόνο με βάση τη δική τους καθημερινή εμπειρία. 

Έτσι το λεξιλόγιο της δημοκρατίας διαπερνά το έργο και χρησιμοποιείται και από (ή για) πρόσωπα που καταρχήν δε θα το περιμέναμε, όπως λ.χ. οι Δαναΐδες που καταφτάνουν από τη δεσποτική Αίγυπτο. Στις Ικέτιδες, όμως, δεν έχουμε απλά μια γενική εικόνα της δημοκρατίας σε δράση, αλλά και στοιχεία από την τεχνική ορολογία των δημοκρατικών διαδικασιών που ήταν σε χρήση την εποχή παράστασης του έργου. Μάλιστα, στις Ικέτιδες έχουμε την αρχαιότερη περίφραση που πλησιάζει πάρα πολύ στην ίδια τη λέξη δημοκρατία (604): 'δήμου κρατοῦσα χεὶρ'. 

Η φράση δε σημαίνει «η πλειοψηφία των ψήφων του λαού», ούτε «το νικητήριο χέρι του δήμου» ή το «το χέρι του δήμου που αποφασίζει», ούτε οι κρατούντες τῆ χειροτονίᾳ, επειδή μια τέτοια ερμηνεία προϋποθέτει και μια δήμου ἠττωμένη χείρ, δηλαδή θα υπονοούνταν μια πλειοψηφία και μια μειοψηφία μεταξύ του λαού. 

Ωστόσο την έννοια αυτή την αναλαμβάνει το ρήμα 'πληθύεται' που ακολουθεί και το οποίο υποδηλώνει την τόσο βασική για τη δημοκρατία αρχή της πλειοψηφίας.[1] 

H πιθανότερη απόδοση της έκφρασης 'δήμου κρατοῦσα χεὶρ'  είναι «το κυρίαρχο χέρι του δήμου» και δηλώνει το λαό στην έμπρακτη εφαρμογή της κυριαρχίας του μέσω της δια χειρός ψηφοφορίας. Το χωρίο φαίνεται να υποδεικνύει ότι η λέξη 'δημοκρατία' και η έννοιά της δεν ήταν κάτι άγνωστο στον Αισχύλο.

Αυτή η υπόθεση φαίνεται να επιβεβαιώνεται από ένα δεύτερο χωρίο των Ικετίδων (699-700), όπου ο χορός κάνει λόγο για τὸ δήμιον͵ τὸ πτόλιν κρατύνει. 

Η λέξη δήμιονισοδυναμεί με τη λέξη δημόσιον και δηλώνει το κράτος ως κοινότητα του λαού, ενώ με την προσθήκη του χαρακτηρισμού ἀρχά (στίχος 700), ο οποίος σημαίνει «διακυβέρνηση, εξουσία», γίνεται φανερό ότι με τη λέξη δήμιονπρέπει να εννοήσουμε εδώ κυρίως την εκτελεστική εξουσία. 

Η ασάφεια που δημιουργούν οι δύο αφηρημένες έννοιες (δήμιον, ἀρχά. Πβ. και την έννοια του κράτους στο ρήμα κρατύνει) έχει ως συνέπεια να μην ξεχωρίζει ο βασιλιάς ή η συνέλευση ή το συμβούλιο των γερόντων (667-673), αλλά να περιλαμβάνονται όλοι στο χαρακτηρισμό προμαθὶς εὐκοινόμητις (700): έτσι ο βασιλιάς, μολονότι τυπικά περιλαμβάνεται στην αρχή, στην πράξη είναι απόλυτα ενσωματωμένος σε μια ευρύτερη πλουραλιστική εξουσία (βασιλιάς, συνέλευση του λαού, συμβούλιο γερόντων), η οποία είναι γεμάτη προνοητικότητα (προμαθίς) και επιμέλεια για το κοινό καλό (εὐκοινόμητις).

Την ίδια αίσθηση πλουραλισμού και μαζικής συμμετοχής στον τρόπο άσκησης εξουσίας και λήψης αποφάσεων δίνουν και οι λέξεις πληθύεται (604), πανδημίᾳ (607) και εὐκοινόμητις (700): εδώ στο δεύτερο συνθετικό -κοινό- δεν αποκλείεται να λανθάνει η έννοια που έχει η λέξη «τό κοινόν» σε σύνθετα όπως κοινοτελής και κοινοπολιτεία. 

Γενικά η λέξη κοινόν σε πολιτικά συμφραζόμενα αναφέρεται στο κράτος, φέροντας συνάμα την ιδέα της ενότητας. Η πολιτική διάσταση των δύο χωρίων που σχολιάστηκαν εδώ (στ. 604, 699-700) αποκαλύπτεται επίσης από το ότι έχουν στενή αντιστοιχία με εκφράσεις που απαντούν στη γνωστή συζήτηση για τα πολιτεύματα στον Ηρόδοτο (3.80-82): πλῆθος ἄρχον (80.6), δῆμος ἄρχων (82.4) - τὸ δήμιον… ἀρχά(699-700), δήμου… πληθύεται (604). Επίσης τὸ πλῆθος… φέρειν τὸ κράτος (81.4) - τὸ δήμιον… κρατύνει (699), δήμου κρατοῦσα (604).

Αληθεύει ότι παραμένει δυσαπόδεικτο το αν ο Αισχύλος γνώριζε πραγματικά το αφηρημένο ουσιαστικό δημοκρατία ή αν την εποχή του υπήρχε μια έκφραση όπως το δῆμος κρατεῖ (ή κάτι παρόμοιο),[2] η οποία εντούτοις περιέγραφε μια μορφή πολιτεύματος, όπου κυριαρχεί ο λαός. 

Σε μια αξεπέραστη ακόμη και σήμερα μελέτη της λέξης δημοκρατία από γλωσσολογική άποψη ο Debrunner το 1947 απέδειξε ότι η λέξη δημοκρατία ήταν η μόνη δυνατή έκφραση που μπορούσε να περιγράψει την κυριαρχία του λαού. Συντέθηκε υπό την επίδραση των λέξεων μοναρχία και ολιγαρχία. Από τις τρεις λέξεις η μοναρχία φαίνεται ως η αρχαιότερη και είναι γνωστή ήδη από την εποχή του Αλκαίου (απ. 6a 27 Lobel-Page), ενώ χρησιμοποιείται και από τον Αισχύλο (Επτά 881). Τόσο η μοναρχία όσο και η ολιγαρχία είναι σύνθετα, στα οποία το 1ο συνθετικό αναφέρεται στο υποκείμενο και όχι στο αντικείμενο της εξουσίας. 

Για την έκφραση της κυριαρχίας του λαού το αντίστοιχο σύνθετο θα ήταν η δημαρχία.[3] Αυτό όμως το σύνθετο χρησιμοποιούνταν ήδη για να εκφράσει την κυριαρχία επί του λαού (βλ. τους Αθηναίους δημάρχους, οι οποίοι ήταν αξιωματούχοι των δήμων της Αττικής). Αυτή η δυσκολία λύθηκε με την επινόηση του ουσιαστικούδημοκρατία.[4] 

Η λέξη με τη σειρά της δημιούργησε πολλά παράγωγα, όπως π.χ. το επίθετο δημοκρατικός και το παθητικό ρήμα δημοκρατεῖσθαι. ΟDebrunner απέδειξε επίσης ότι ο όρος δημοκρατία αποτελεί ένα τεχνητό κατασκεύασμα (Kunstwort), χωρίς άμεσο γλωσσικό πρόγονο: επειδή δεν υπάρχει η λέξη *κρατία, ο όρος δημοκρατία δεν αποτελεί ένα άμεσο σύνθετο από το δήμος ₊ κρατία, αλλά θυμίζει παρασύνθετες λέξεις όπως η λέξη «φιλολογία», η οποία παράγεται από τον τύπο «φιλόλογος». 

Συνεπώς θα περιμέναμε την παράλληλη ύπαρξη ενός τύπου «δημοκράτης». Πράγματι, ένας άνθρωπος γεννημένος γύρω στα 470 π.Χ. φέρει σε επιγραφή το όνομα «Δημοκράτης». Έτσι, οι νεότερες έρευνες τείνουν να δεχτούν ότι στο χωρίο των Ικετίδων πράγματι υπόκειται η λέξη δημοκρατία, η οποία μπορεί να υπήρχε τουλάχιστον από τη δεκαετία 470-460, ενώ δεν υπάρχει ειδικός λόγος που να μας κάνει να αρνούμαστε την ακόμη πρωιμότερη ύπαρξή της:[5] δεν αποκλείεται αυτή την εποχή η λέξη να αποτελούσε ακόμη ένα είδος συνθήματος που το χρησιμοποιούσαν με υπερηφάνεια τα πιο ριζοσπαστικά στοιχεία της πόλης.[6] 

To argumentum ex silentio που θα μπορούσε κανείς να επικαλεστεί είναι πολύ αδύναμο: αν και ο όρος δε χρησιμοποιείται πριν τον Ηρόδοτο ή τον Ψευδο-Ξενοφώντα στην Αθηναίων πολιτεία,[7] πρέπει να σημειωθεί ότι δεν έχει διασωθεί η παλιότερη πολιτική πεζογραφία, ενώ η δυσκολία να ενταχθεί η λέξη δημοκρατία στα περισσότερα ποιητικά μέτρα εξηγεί την έλλειψή της από την ποίηση, όπου η παλιότερη μαρτυρία γι’ αυτήν είναι ο στίχος 618 στους Αχαρνείς του Αριστοφάνη.[8]

[1] Να σημειωθεί εδώ ότι το ρήμα πληθύεται (ή πληθύνεται) χρησιμοποιείται στις επιγραφές για τις συνελεύσεις που συνεκλήθησαν νόμιμα.

[2] Ορισμένοι μελετητές δέχονται ότι η αρχική λέξη που περιέγραφε τη νέα λαϊκή διακυβέρνηση των μεταρρυθμίσεων του Κλεισθένη ήταν ισονομία. Ωστόσο οι νεότερες έρευνες έδειξαν ότι δεν μπορούμε εύκολα να συνδέσουμε τη λέξη «ισονομία» με τον Κλεισθένη, ενώ, ακόμη κι αν αυτός την χρησιμοποίησε, είναι αβέβαιο το αν ο πολύσημος αυτός όρος μας λέει κάτι σημαντικό για τις μεταρρυθμίσεις του: η σημασία του όρου ταιριάζει τόσο σε αριστοκρατικά συμφραζόμενα, όπου θα σήμαινε «ίση κατανομή δικαιωμάτων» μεταξύ των αριστοκρατών, όσο και σε δημοκρατικά. Πβ. επίσης τους συναφείς όρους ισηγορία, ισοκρατία.

[3] Επίσης υπήρχε η δυνατότητα να είχε σχηματιστεί ένας τύπος πληθαρχία (πβ. Ηρόδ. 3.80.6, πλῆθος ἄρχον. Βλ. όμως 3.81.1, τὸ πλῆθος… φέρειν τὸ κράτος).

[4] Ο τεχνητός χαρακτήρας της λέξης φαίνεται και από το γεγονός ότι η κανονική σημασία του όρου από γλωσσολογική άποψη θα έπρεπε να είναι «κυριαρχία επί του λαού» (die Macht über das Volk besitzend) ή «κατοχή της εξουσίας μέσω του λαού» (durch das Volk die Macht besitzend). Debrunner1947, 13. Παρόλα αυτά η λέξη δηλώνει τελικά το πολίτευμα, στο οποίο την εξουσία έχει ο λαός: “Demokratia ist aber die Staatsform, in der das Volk dieMacht besitzt”.

[5] Ένας από τους ήρωες της μάχης των Πλαταιών είχε το όνομα Δαμοκράτης κατά τον Πλούταρχο, Αριστ. 11.3. Ορισμένοι δέχονται μια πρώτη εμφάνιση του όρου στη δεκαετία 470-460 π.Χ. σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις του Εφιάλτη και πιστεύουν ότι κάθε πλευρά χρησιμοποιούσε τη λέξη με διαφορετικό νόημα: οι δημοκρατικοί εννοώντας την ευρεία έννοια όλου του αθηναϊκού λαού στη λέξη δήμος, ενώ οι συντηρητικοί εννοώντας τη στενή έννοια του δήμου ως ”οι κατώτερες τάξεις”. 

Άλλοι ανάγουν τη δημιουργία του όρου στις μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη, αλλά πιστεύουν ότι η αρχική σημασία της λέξης δεν ήταν «πολίτευμα, στο οποίο εξουσιάζει ο λαός», αλλά «μορφή διακυβέρνησης μέσω των δήμων». Επίσης για ορισμένους η λέξη δήλωνε αρχικά την κατοχή εξουσίας από ένα άτομο ή μια ομάδα, της οποίας η δύναμη βασιζόταν στην υποστήριξη του πλήθους.

[6] Άλλοι θεωρούν αντίθετα ότι η λέξη δημοκρατία είχε υποτιμητική χροιά εξαρχής και εφευρέθηκε από τους αντιπάλους της με μια έννοια που πλησιάζει πολύ αυτή της «δικτατορίας του προλεταριάτου», γι’ αυτό και δεν την χρησιμοποιεί ο Οτάνης στον Ηρόδοτο 3.80.6. 

Κατά μια άποψη η έννοια του «κράτους» στις λέξεις δημοκρατία, αριστοκρατία κ.τ.λ., έχει την έννοια της ισχύος και του εξαναγκασμού, ενώ το ρήμα ἄρχειν που υπονοείται στις λέξειςμοναρχία, ολιγαρχία παραπέμπει σε μια περισσότερο παραδοσιακή και νομιμοποιημένη εξουσία.

[7] Η Αθηναίων πολιτεία χρονολογείται συνήθως μεταξύ 440 και 420 π.Χ., επομένως είναι περίπου σύγχρονη με το έργο του Ηροδότου.

[8] Η παλαιότερη επιγραφική μαρτυρία για τον όρο είναι η επιγραφή IG I337.49, η οποία χρονολογείται στα 447/6 π.Χ.

πηγή-theancientweb

Διαβάστε περισσότερα... »

Ξέρετε από πού πήραν τα ονόματά τους, οι 12 μήνες του χρόνου;

Κάθε μήνας έχει και μια διαφορετική ιστορία

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

Ο πρώτος μήνας του χρόνου πήρε το όνομά του από το θεό των Ρωμαίων, τον Ιανό (Janus). Ο Ιανός ήταν θεός με δύο πρόσωπα, τα οποία κοίταζαν σε αντίθετες κατευθύνσεις, γι' αυτό τον αποκαλούσαν και... Janus bifrons, δηλαδή διπρόσωπο Ιανό. Τα δυο του πρόσωπα συμβόλιζαν την αρχή και το τέλος, τη νιότη και το γήρας, την είσοδο και την έξοδο. Γι' αυτό και του αφιέρωσαν τον Ιανουάριο, που, σαν πρώτος μήνας του χρόνου, κοίταζε προς τον προηγούμενο χρόνο και προς τον επόμενο.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

Το όνομά του προέρχεται από το λατινικό ρήμα februare, που σημαίνει καθαρίζω, εξαγνίζω. Ήταν αφιερωμένος στο θεό του Άδη Φέβρουο και στους νεκρούς, γι' αυτό και στη διάρκειά του οι Ρωμαίοι διοργάνωναν τελετές καθαρμών και εξαγνισμών. Με το παλαιότερο ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου και οι άνθρωποι έπρεπε να μπουν στον καινούργιο χρόνο καθαροί και αμόλυντοι. 

Με την καθιέρωση του Ιουλιανού ημερολογίου το 46 π.Χ. περιορίστηκαν οι ημέρες του από 30 σε 29 και την εποχή του αυτοκράτορα Αύγουστου του αφαιρέθηκε άλλη μια μέρα, η οποία προστέθηκε στον Αύγουστο, και έτσι έχει 28 ημέρες, και 29 κάθε τέσσερα χρόνια, οπότε το έτος αντί 365 ημέρες έχει 366 και ονομάζεται δίσεκτο από το bis sextus (δις έκτη), δηλαδή δύο φορές η 24η του μήνα, που ήταν η έκτη μέρα πριν από τις Καλένδες του Μαρτίου. Εμείς τον λέμε «Φλεβάρη» επειδή τότε ανοίγουν οι φλέβες της γης, δηλαδή αναβρύουν πολλά νερά, τον λέμε και «Κουτσοφλέβαρο», επειδή έχει λιγότερες μέρες.

ΜΑΡΤΙΟΣ

Κατά το αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο, ήταν ο πρώτος μήνας του χρόνου και ονομαζόταν Primus. Μετά το 46 π.Χ. ονομάστηκε Μάρτιος, έγινε ο τρίτος μήνας του χρόνου, αφιερωμένος στον θεό Μαρς που αρχικά ήταν ο θεός της γονιμότητας και των αγρών, αλλά αργότερα ταυτίστηκε με τον Άρη, θεό του πολέμου. Ήταν πατέρας του Ρέμου και του Ρωμύλου και γενάρχης των Ρωμαίων. Είναι ο πρώτος μήνας της άνοιξης και στις 21 Μαρτίου είναι η εαρινή ισημερία.

Οι Έλληνες του έχουν δώσει πολλά ονόματα, όπως «ανοιξιάτης» επειδή φέρνει την άνοιξη, «γδάρτης», «παλουκοκαύτης» και «πεντάγνωμος», επειδή ο καιρός είναι άστατος, «βαγγελιώτης» από τη γιορτή του Ευαγγελισμού, «πενταγιόματο» (δηλ. πέντε γεύματα) στην ορεινή Πελοπόννησο. Την 1η του Μάρτη τα παιδιά δένουν στο χέρι τους το «μάρτη» ή αλλιώς τη «μαρτιά», ένα κορδόνι από κόκκινη και άσπρη κλωστή, για να μην τα κάψει ο μαρτιάτικος ήλιος.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

Είναι ο τέταρτος μήνας του χρόνου. Το όνομά του προέρχεται από το λατινικό ρήμα aperio, που σημαίνει ανοίγω, γιατί τότε ανοίγει ο καιρός και ανθίζουν τα λουλούδια. Ήταν αφιερωμένος στη θεά Αφροδίτη. Τον λέμε «Ανοιξιάτη», «Λαμπριάτη», από τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα, και «Αϊγιωργίτη», από τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου.

Την Πρωταπριλιά συνηθίζουμε να λέμε αθώα ψέματα και να κάνουμε ανώδυνες φάρσες, ένα έθιμο που μας έχει έρθει από τη δυτική Ευρώπη και που έγινε περισσότερο γνωστό περί το 1880 μέσω της «Εφημερίδας» του Κορομηλά.

ΜΑΪΟΣ

Ο πέμπτος μήνας του χρόνου πήρε το όνομά του από τη ρωμαϊκή θεότητα Maja (Μάγια). Το όνομα Maja προήλθε από τη λέξη μαία (τροφός), τη μητέρα του θεού Ερμή, στον οποίο ήταν αφιερωμένος. Είναι ο μήνας των λουλουδιών και την 1η Μαΐου πλέκουμε στεφάνια με λουλούδια και τα κρεμάμε στις εξώπορτες, μέχρι που στις 24 Ιουνίου τα καίμε στις φωτιές του Αϊ–Γιάννη.

Η Πρωτομαγιά έχει χαρακτηριστεί ως παγκόσμια ημέρα αργίας και διεκδικήσεων των εργατών, γι' αυτό την ονομάζουμε και «Εργατική Πρωτομαγιά». Τη 2η Κυριακή του Μαΐου είναι η «Γιορτή της Μητέρας».

Κατά το τριήμερο 21–23 γίνονται τα «Αναστενάρια», προς τιμή των αγίων Κωνασταντίνου και Ελένης. Στο τελετουργικό τους περιλαμβάνουν εκστατικούς χορούς, πομπικές περιφορές εικονισμάτων, αλλά κυρίως πυροβασία, δηλαδή περπάτημα πάνω σε αναμμένα κάρβουνα. Τον λένε και «Κερασάρη», γιατί τότε βγαίνουν τα κεράσια.

ΙΟΥΝΙΟΣ

Ο έκτος μήνας του έτους ήταν αφιερωμένος από τους Ρωμαίους στη θεά Juno (Ήρα), σύζυγο του Jupiter (Δίας), προστάτιδα του οίκου και του γάμου. Κατά μία άλλη εκδοχή, πήρε το όνομά του από τον Λεύκιο Ιούνιο Βρούτο. Αυτός ανέτρεψε τον βασιλιά Ταρκύνιο τον Υπερήφανο το 510 π.Χ., εγκαθίδρυσε το θεσμό της Υπατείας, θεμελίωσε τη Δημοκρατία και έγινε ο πρώτος Ύπατος της Ρώμης. 

Στις 21 Ιουνίου είναι το θερινό ηλιοστάσιο, οπότε ξεκινά επίσημα το καλοκαίρι, ενώ έχουμε τη μεγαλύτερη σε διάρκεια ημέρα στο βόρειο ημισφαίριο και τη μικρότερη στο νότιο. Λέγεται «θεριστής», γιατί κατά τη διάρκειά του γίνεται ο θερισμός του σταριού, «ορνιαστής» ή «ρινιαστής», γιατί γίνεται τεχνητή γονιμοποίηση των ήμερων συκιών με ορνιούς, δηλαδή καρπούς άγριας συκιάς.

ΙΟΥΛΙΟΣ

Ο έβδομος μήνας του έτους έχει 31 ημέρες και είναι αφιερωμένος στον Ιούλιο Καίσαρα, ο οποίος θεωρείται ένας από τους τρεις μεγάλους στρατηλάτες του αρχαίου κόσμου. Ήταν εξαιρετικά ευφυής πολιτικός, στρατιωτικός, νομοθέτης, ρήτορας, ιστορικός, ανέβηκε σε όλα τα αξιώματα και άφησε σημαντικό έργο. Τον Ιούλιο οι Ρωμαίοι τον έλεγαν Quintilis, επειδή κατά το ημερολόγιο του Νουμά Πομπιλίου ήταν ο πέμπτος μήνας του έτους, με πρώτο τον Μάρτιο. 

Το 153 π.Χ. ως πρώτη ημέρα του έτους ορίστηκε η 1η Ιανουαρίου. Το 46 π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας ανέθεσε στον Σωσιγένη να αναμορφώσει το ρωμαϊκό ημερολόγιο, το οποίο βασιζόταν στις φάσεις της σελήνης, αλλά οι ατέλειες που είχε είχαν σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθούν μεγάλες αποκλίσεις στην εαρινή ισημερία. Στο νέο ημερολόγιο, που ονομάστηκε Ιουλιανό, προστέθηκαν 80 ημέρες που δεν είχαν καταμετρηθεί και το έτος 46 ονομάστηκε «έτος σύγχυσης», διότι είχε 445 ημέρες.

Ο Ιούλιος είναι ένας μήνας με πολλές γιορτές και πανηγύρια, όπως της Αγίας Κυριακής στις 7, της Αγίας Μαρίνας στις 17, που είναι προστάτιδα των παιδιών, του Προφήτη Ηλία στις 20, της Αγίας Παρασκευής στις 26, που προστατεύει τα μάτια, του Αγίου Παντελεήμονα στις 27. Τον λέμε και «Αλωνάρη», επειδή κατά τη διάρκειά του γίνεται το αλώνισμα του σταριού.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

Ο Αύγουστος οφείλει το όνομά του στον αυτοκράτορα Οκταβιανό, ο οποίος τιμήθηκε από τη Σύγκλητο με το προσωνύμιο Αύγουστος, που σημαίνει σεβαστός. Η ηγεμονία του ήταν η αφετηρία μιας σχετικά ειρηνικής περιόδου για την αυτοκρατορία, που έγινε γνωστή ως Pax Romana. Δημιούργησε μεγάλο έργο, όπως κατασκευή οδικού δικτύου, μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, ώθηση στα γράμματα και τις τέχνες, συγκρότηση μόνιμου στρατού κλπ. 

Ο Οκταβιανός ήταν ανιψιός του Ιούλιου Καίσαρα και εξίσου σημαντική προσωπικότητα με εκείνον. Του αφιέρωσαν τον μήνα Sextilis (έκτος) των Ρωμαίων, στον οποίο έδωσαν 31 ημέρες (γιατί θεωρούσαν ότι ήταν υποτιμητικό να έχει λιγότερες ημέρες από τον Ιούλιο), παίρνοντας μία ημέρα από τον Φεβρουάριο, ο οποίος έτσι έμεινε με 28 ημέρες.

Τον Αύγουστο γίνονταν παλαιότερα προγνώσεις του καιρού με τα «μερομήνια», δηλαδή το πρώτο δωδεκαήμερο του Αυγούστου χρησίμευε για να προβλέψουν τον καιρό όλης της χρονιάς. Έτσι, τα καιρικά φαινόμενα της 1ης Αυγούστου θα ήταν ο καιρός που θα επικρατούσε το Σεπτέμβρη, της 2ης Αυγούστου του Οκτώβρη κ.λπ.

Τον Αύγουστο τον λέμε και «Συκολόγο», γιατί τότε ωριμάζουν τα σύκα, αλλά και «Δριμάρη» από τις δρίμες (ξωτικά), που τις 6 πρώτες μέρες του Αυγούστου επηρεάζουν τα νερά και τότε δεν πρέπει να κολυμπάς ή να πλένεις ρούχα. Ο Αύγουστος είναι ο μήνας της Παναγίας, με τη μεγάλη γιορτή του Δεκαπενταύγουστου.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

Ο Σεπτέμβριος κατείχε την έβδομη θέση στη σειρά των μηνών, όπως δείχνει και το όνομά του, καθώς septem στα λατινικά σημαίνει επτά. Όταν όμως καθιερώθηκε το ιουλιανό ημερολόγιο με πρώτο μήνα του έτους τον Ιανουάριο, ο Σεπτέμβριος έγινε ένατος. 

Η 1η του Σεπτέμβρη θεωρείται η αρχή του εκκλησιαστικού έτους, αποτελεί την Αρχή της Ινδίκτου, από την λατινική λέξη indictio (επιβολή φόρου), την οποία εισήγαγε ο Καίσαρας Αύγουστος όταν διέταξε να γίνει γενική απογραφή των κατοίκων του ρωμαϊκού κράτους και να εισπραχθούν φόροι την 1η του Σεπτέμβρη. Η Ινδικτιώνα είναι τρόπος μέτρησης του χρόνου ανά 15ετίες, με αφετηρία τη γέννηση του Χριστού ή από το 3 π.Χ. 

Η 23η του Σεπτέμβρη, γενέθλια ημέρα του αυτοκράτορα της Ρώμης Οκταβιανού, καθορίστηκε ως Πρωτοχρονιά και ως Αρχή της Ινδίκτου. Η Εκκλησία σ' αυτήν την Πρωτοχρονιά τοποθέτησε τη γιορτή της σύλληψης του Προδρόμου, που αποτελεί το πρώτο γεγονός της ευαγγελικής ιστορίας, ενώ το 462 μ.Χ. η εκκλησιαστική Πρωτοχρονιά μετατέθηκε την 1η Σεπτεμβρίου, για πρακτικούς λόγους

Τον Σεπτέμβριο αρχίζει και το γεωργικό έτος, καθώς τότε ξεκινούν όλες οι αγροτικές εργασίες. Λέγεται και «Τρυγητής», γιατί τότε γίνεται ο τρύγος των αμπελιών, ενώ αρχίζει η σπορά και το όργωμα. Στις 2 του Σεπτέμβρη είναι η γιορτή του Αγίου Μάμα, που θεωρείται προστάτης των βοσκών. Στις 14 του Σεπτέμβρη είναι η μεγάλη γιορτή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού. Στις 23 του μήνα είναι η φθινοπωρινή ισημερία και η νύχτα θα έχει μεγαλύτερη διάρκεια από την ημέρα έως την εαρινή ισημερία.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

Από την λέξη octo, που σημαίνει οκτώ, πήρε ο Οκτώβριος το όνομά του, μιας και στο παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο όγδοος μήνας. Το 46 π.Χ. με την αλλαγή του ημερολογίου έγινε ο δέκατος μήνας, αλλά κράτησε το όνομά του. 

Το Ιουλιανό ημερολόγιο είχε απόκλιση μίας ημέρας κάθε 128 χρόνια από το πραγματικό τροπικό έτος και έτσι το 1582 καταμετρήθηκαν 10 ημέρες απόκλισης, οπότε ο Πάπας Γρηγόριος ο 13ος θέσπισε το Γρηγοριανό ημερολόγιο τον Οκτώβριο του 1582 και την 4η Οκτωβρίου αυτού του έτους την διαδέχτηκε η 15η Οκτωβρίου αντί της 5ης, για να αφαιρεθούν οι 10 ημέρες οι οποίες είχαν καταμετρηθεί, χωρίς ωστόσο να έχουν διανυθεί και να επανέλθει η εαρινή ισημερία στην 21η Μαρτίου.

Τον Οκτώβριο τον λέμε και «Βροχάρη», για τις ευεργετικές για τους γεωργούς βροχές του. Ακόμα τον ονομάζουμε «Σποριά» ή «Σπαρτό», γιατί αρχίζει η σπορά στους αγρούς, αλλά και «Αϊ–Δημητριάτη», για τη μεγάλη γιορτή του Αγίου Δημητρίου.
Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας των χρυσανθέμων.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

Είναι ο ενδέκατος μήνας του έτους σύμφωνα με το τωρινό ημερολόγιο, αλλά κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο ένατος μήνας, γι' αυτό και το όνομά του προέρχεται από τον αριθμό εννέα, που στα λατινικά είναι novem. 

Είναι ο τελευταίος μήνας του φθινοπώρου και ο μήνας που αρχίζει η συγκομιδή της ελιάς, ενώ τελειώνει η σπορά και τα κοπάδια κατεβαίνουν στα χειμαδιά τους να ξεχειμωνιάσουν. Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοέμβρη βασιλεύει η Πούλια (πλειάδες), γεγονός που σηματοδοτεί τον ερχομό του χειμώνα. Τον λέμε «Κρασομηνά», γιατί ανοίγονται τα καινούργια κρασιά, «Ανακατωμένο», για τον άστατο καιρό του, «Χαμένο», γιατί είναι μεγάλες οι νύχτες του και οι μικρότερες στη διάρκεια του έτους οι μέρες του, αλλά και «Αρχαγγελίτη», από τη μεγάλη γιορτή των Αρχαγγέλων Γαβριήλ και Μιχαήλ στις 8 Νοεμβρίου.

Έχει πάρα πολλές θρησκευτικές γιορτές, όπως του Αγίου Μηνά, των Αγίων Αναργύρων, των Αγίων Ακινδύνων, του Αγίου Φιλίππου, του Αγίου Ανδρέα, τα Εισόδια της Θεοτόκου, της Αγίας Αικατερίνης κ.λπ.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

Ο τελευταίος μήνας του έτους, ο πρώτος του χειμώνα, ο δέκατος του παλιού ρωμαϊκού ημερολογίου, από όπου πήρε και το όνομά του. Decem στα λατινικά είναι το δέκα. Είναι ένας μήνας γεμάτος από γιορτές, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Σάββα, της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Σπυρίδωνα, του Αγίου Ελευθερίου και άλλες, με μεγαλύτερη την γιορτή της γέννησης του Χριστού, τα Χριστούγεννα, στις 25 του μήνα.

Τον λένε και «Χιονιά», «Ασπρομηνά», «Χριστουγεννιάτη», «Χριστιανάρη», «Δεκέμπρη», «Αϊ–Νικολιάτη». Είναι ο μήνας με τις λιγότερες ώρες φωτός στο βόρειο ημισφαίριο και τις περισσότερες ώρες φωτός στο νότιο ημισφαίριο, μιας και ο ήλιος έχει τώρα τη μεγαλύτερη απόκλιση νότια του Ισημερινού. Στις 22 του μηνός είναι το χειμερινό ηλιοστάσιο, οπότε η απόκλιση του ήλιου νότια του Ισημερινού αρχίζει να λιγοστεύει και έτσι αρχίζει να μεγαλώνει η ημέρα και να μικραίνει η νύχτα.

Κατά την παράδοση, στις 25 του μήνα ξεχύνονται οι καλικάντζαροι στον επάνω κόσμο και παραμένουν μέχρι τα Φώτα, οπότε εξαφανίζονται με τον αγιασμό των υδάτων. Είναι δαιμόνια τα οποία βγαίνουν από τη γη αυτό το δωδεκαήμερο, που τα νερά είναι αβάπτιστα, για να πειράξουν τους ανθρώπους. Φοβούνται τις φωτιές και τα κουδούνια, γι' αυτό σε πολλές περιοχές της Ελλάδας ανάβουν φωτιές και τραγουδάνε χτυπώντας κουδούνια.

πηγή-katohika.gr

Διαβάστε περισσότερα... »

Η θέα από ψηλά, με τα μάτια ενός πτηνού!

Διάσημα αξιοθέατα, όπως η Αψίδα του Θριάμβου, οι Πυραμίδες της Γκίζας και η Sagrada Familia έχουν φωτογραφηθεί αμέτρητες φορές από τους φωτογράφους από όλο τον κόσμο και είναι αναγνωρίσιμα από τους περισσότερους από εμάς. 

Αλλά αυτή η συλλογή από εντυπωσιακές αεροφωτογραφίες, ρίχνει… νέο φως στα συγκεκριμένα μέρη, τα οποία παρουσιάζονται όπως ακριβώς θα τα έβλεπε ένα πουλί πετώντας ψηλά. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι μερικές από αυτές τις περιοχές, όπως οι Πυραμίδες της Γκίζας και τα ξενοδοχεία στο Ντουμπάι έχουν σχεδιαστεί με μια εναέρια προοπτική στο μυαλό! 

Τι σημαίνει αυτό; Τα σχέδια ορισμένων ξενοδοχείων στο Ντουμπάι μπορούν να εκτιμηθούν πλήρως μόνον από πάνω, ενώ ορισμένοι πιστεύουν ότι οι Πυραμίδες της Γκίζας ήταν σχεδιασμένες για να ευθυγραμμιστούν με τα αστέρια στη Ζώνη του Ωρίωνα. 

Μερικές από τις φωτογραφίες, φαίνεται να έχουν ληφθεί από ύψος, που τα πουλιά δεν μπορούν να φτάσουν, ωστόσο αυτό σε τίποτα δεν μειώνει την επική ομορφιά τους, το αντίθετο μάλιστα!

1. Βαρκελώνη

2. Σέντραλ Παρκ, Ν. Υόρκη

3. Maze at Longleat, Βρετανία

4. Μεξικό

5. Βενετία

6. Άμστερνταμ

7. Πυραμίδες της Γκίζας

8. Καταρράκτες Νιαγάρα

9. Σικάγο

10. Λιβάδια με τουλίπες, Ολλανδία

11. Βέρνη

12. Νέα Καληδονία

13. Ντουμπάι

14. Παρίσι

15. Κοιλάδα Meskendir, Τουρκία

16. Κέιπ Τάουν

17. Αθήνα

18. Μάλε, Μαλδίβες

19. Ρίο ντε Τζανέιρο

20. Αναβαθμίδες ρυζιού, Κίνα

21. Κοιλάδα Bac Son, Βιετνάμ

πηγή-perierga.gr

Διαβάστε περισσότερα... »

20 απίθανες χρήσεις για το ελαιόλαδο

Αφού διαβάσετε το παρακάτω, όμως, θα αρχίσετε να το χρησιμοποιείτε και σε άλλους χώρους, εντός και εκτός σπιτιού.

Δείτε με ποιους ακόμα τρόπους μπορεί να σας φανεί χρήσιμο το ελαιόλαδο:

1. Καθαρίζει το γράσο από τα χέρια
Τρίψτε λίγο ελαιόλαδο και αλάτι στα χέρια σας για να αφαιρέσετε επίμονους λεκέδες από γράσο.

2. Αφαιρεί τσίχλα από τα παπούτσια
Αν έχει κολλήσει τσίχλα στα παπούτσια σας, βουτήξτε μία λεπτή πετσέτα σε λίγο ελαιόλαδο. Στη συνέχεια κρατήστε το με πίεση, για μερικά λεπτά, στο σημείο του παπουτσιού που έχει κολλήσει η τσίχλα. Η κόλλα της τσίχλας θα αρχίσει να φθείρεται και έτσι θα μπορείτε να την τραβήξετε πιο εύκολα.

3. Διατηρεί τα κουζινικά σε καλή κατάσταση
Τρίψτε με ελαιόλαδο κουζινικά είδη, όπως ξύλα κοπής, μπολ για σαλάτες και μαντεμένιες κατσαρόλες για να τα κάνετε να δείχνουν σαν καινούργια.

4. Ξεκολλάει τα αυτοκόλλητα των παιδιών
Ρίξτε λίγο ελαιόλαδο πάνω στο αυτοκόλλητο (όπου κι αν το έχει κολλήσει το παιδί) και αφήστε το εκεί για μερικά δευτερόλεπτα, πριν αρχίσετε να το ξεκολλάτε.

5. Μπορεί να χρησιμεύσει σε μία αυτοσχέδια λάμπα!
Σε μία διακοπή ρεύματος που χρειάζεστε άμεσα φως, γεμίστε ένα μπολ με ελαιόλαδο, βάλτε μέσα τη μία άκρη από ένα φυτίλι (μπορεί να είναι κομμάτι 100% βαμβακερού σπάγκου) και ανάψτε την άλλη.

6. Αποτρέπει το κόλλημα
Καλύψτε με ελαιόλαδο κουτάλια ή δοσομετρητές πριν τα φέρετε σε επαφή με τροφές που κολλάνε, όπως το μέλι.

7. «Χαλαρώνει» τα φερμουάρ
«Περάστε» τα μεταλλικά φερμουάρ σας, από πάνω μέχρι κάτω, με ελαιόλαδο για να ανοιγοκλείνουν πιο εύκολα.

8. Δίνει λάμψη στα φυτά εσωτερικού χώρου
Αν έχετε φυτά εσωτερικά χώρου, τρίψτε απαλά τα φύλα τους με ένα πανί πάνω στο οποίο έχετε ρίξει λίγο ελαιόλαδο και θα τα δείτε να γυαλίζουν και να δείχνουν πιο υγιή!

9. Γυαλίζει τα έπιπλα
Ρίξτε λίγο ελαιόλαδο σε χαρτί κουζίνας και τρίψτε με αυτό τα ξύλινα έπιπλα για να γυαλίσουν.

10. Διώχνει τους τυφλοπόντικες από τον κήπο
Αν ζείτε σε αγροτικές περιοχές είναι πολύ πιθανό να έχετε τακτικές επισκέψεις από τυφλοπόντικες στους κήπους σας. Για να τους κρατήσετε σε απόσταση, μουλιάστε ένα πανί σε ελαιόλαδο και «χώστε» του στις τρύπες από όπου μπαινοβγαίνουν. Οι τυφλοπόντικες δεν αντέχουν τη μυρωδιά του ελαιόλαδου.

11. Ανανεώνει τα δερμάτινα είδη
Απλώστε λίγο ελαιόλαδο σε παλιά δερμάτινα τζάκετς ή και σε τσάντες και θα τα κάνετε να δείχνουν σαν καινούργια!

12. Αποτρέπει το θάμπωμα
Τρίψτε ελαιόλαδο σε ανοξείδωτες επιφάνειες και μπρούτζινα αντικείμενα, σκουπίστε τα με στεγνό ύφασμα και θα λάμψουν αμέσως!

13. Καθαρίζει τα εργαλεία του κήπου
Ρίξτε λίγο ελαιόλαδο σε χαρτί κουζίνας και καθαρίστε με αυτό τα εργαλεία της κηπουρικής. Θα απομακρύνει άμεσα το χώμα και τις βρωμιές και θα τα γυαλίσει.

14. Καταπολεμά την τριχόπτωση των γατών
Φήμες λένε πως αν προσθέτετε μερικές σταγόνες ελαιόλαδο στο φαγητό της γάτας σας, η απώλεια του τριχώματός της θα είναι πολύ μικρότερη, ενώ η γούνα της θα αρχίσει να δείχνει πολύ πιο λαμπερή.

15. Ανακουφίζει τις πατούσες των σκύλων
Ειδικά το καλοκαίρι που τα σκυλιά πατούν σε καυτό, από τη ζέστη, έδαφος, λίγο ελαιόλαδο είναι ό,τι πρέπει για να ανακουφίζονται οι πατούσες τους.

16. Γυαλίζει τα παπούτσια
Όπως και με τα δερμάτινα, έτσι και με τα παπούτσια το ελαιόλαδο προσφέρει λάμψη! Σκουπίστε το μετά με ένα απαλό, στεγνό πανί.

17. Γυαλίζει τα πατώματα
Τρίψτε λίγο ελαιόλαδο στα ξύλινα πατώματα με ένα μαλακό, στεγνό πανί. Στη συνέχεια σκουπίστε καλά και πολλές φορές την επιφάνεια με ένα άλλο στεγνό πανί, μέχρι να σταματήσει να γλυστρά.

18. Αποτελεί συστατικό για σαπούνι
Αν θέλετε να φτιάξετε μόνοι σας σαπούνι στο σπίτι, το ελαιόλαδο αποτελεί εξαιρετικά απαλό, καταπραϋντικό και εντελώς φυσικό συστατικό.

19. Μειώνει τα τριξίματα
Λίγα λάδι στους μεντεσέδες θα σας δώσει τη λύση στα ενοχλητικά τριξίματα.

20. Γυαλίζει τα ανοξείδωτα
Διώξτε τις δαχτυλιές από τις ανοξείδωτες συσκευές τρίβωντάς τις με ένα πανάκι στο οποίο έχετε ρίξει λίγο ελαιόλαδο.

πηγή-i-diadromi.gr

Διαβάστε περισσότερα... »

Οι εορτές προς τιμή της θεάς Αθηνάς, "Πλυντήρια & Καλλυντήρια" και η Άγλαυρος

Επ’ ευκαιρία του εορτασμού των Θεοφανείων, στο παρόν άρθρο θα κάνω μία μικρή αναφορά στις εορτές των Πλυντηρίων & Καλλυντηρίων, προς τιμή της θεάς Αθηνάς και του πλυσίματος του ξόανου της, στην θάλασσα του Φαλήρου.

Πριν αναφέρω τις εκδοχές του μύθου της Άγραύλου και των εορτών της Αθηνάς, θα προηγηθεί μία πολύ μικρή αναφορά στην ιστορία της πόλης των Αθηνών. 

Το αρχικό όνομα της Αθήνας ήταν Ακτή ή Ακτική, και το είχε πάρει από τον πρώτο της βασιλιά, Ακταίο. 

 Το δεύτερο όνομα της Κεκροπία, είχε προέλθει από τον βασιλιά Κέκροπα, ο οποίος διαδέχθηκε τον Ακταίο, αφού παντρεύτηκε την κόρη του.

Σύμφωνα με τον μύθο, το κάτω μέρος του σώματος του Κέκρωπα ήταν ίδιο με αυτό του δράκοντα. Κατά την διάρκεια των χρόνων της βασιλείας του, η θεά Αθηνά και ο Ποσειδώνας συναγωνίσθηκαν για την προστασία της πόλεως, προσφέροντας δώρα. 

Ο Κέκρωπας εισήγαγε την λατρεία του Διός και τις προσφορές εδεσμάτων (πελανοί) στις τελετές, αντί για ανθρωποθυσίες. Ο τάφος του στην Ακρόπολη διετηρείτο έως και τον τέταρτο αιώνα π.Χ.

Ο Κέκρωπας είχε τρείς κόρες: την Άγραυλο την Έρση και την Πανδρόσο. 

Για την Άγραυλο υπάρχουν αρκετοί μύθοι, όλοι την συνδέουν με την θεά Αθηνά και την πόλη των Αθηνών, και ιδιαιτέρως με την προαναφερθήσα εορτή στην εισαγωγή, στην οποία η Ἄγλαυρος, κόρη του Κέκροπα κατείχε κατά πολλά κείμενα σημαντική θέση σε αυτές. Θα πρέπει σε αυτό το σημείο να αναφέρω πως υπάρχουν αντιφατικές πληροφορίες για την Άγραυλο.

Ο λεξικογράφος Φώτιος αναφέρει, ότι τα Καλλυντήρια προήλθαν λόγω του ότι η Άγλαυρος ήταν η πρώτη ιέρεια της Αθηνάς, επιφορτισμένη να πλύνει και να στολίζει το άγαλμα της θεάς και ότι τα Πλυντήρια τελούνταν προς ανάμνηση του γεγονότος, και ότι τα ενδύματα της θεάς έμειναν άπλυτα επί ένα έτος, μετά τον θάνατον της Αγλαύρου. Τα ίδια επαναλαμβάνει και ο Ησύχιος. Το επιβεβαιώνει και ο Ἁρποκρατίων, αναφέροντας την παράδοση, κατά την οποία η Άγλαυρος ταυτίζονταν με την Αθηνά.

Σύμφωνα με ένα από τους μύθους, κάποτε η θεά Αθηνά, κατά τη διάρκεια του Τρωικού πόλεμου μη θέλοντας να δανειστεί όπλα από το Δία, που είχε κηρύξει τον εαυτό του ουδέτερο, ζήτησε από τον Ήφαιστο να της κατασκευάσει δικά της όπλα. Ο Ήφαιστος αρνήθηκε να πληρωθεί λέγοντας πως θα έκανε τη δουλειά «για την αγάπη της». 

Ο Ποσειδώνας τον είχε πληροφορήσει για να τον κοροϊδέψει, πως η Αθηνά θα ερχόταν να τον δει με τη συγκατάθεση του Δία, ελπίζοντας τάχα πως ο Ήφαιστος θα την έκανε δια της βίας δική του.

Όταν η Αθηνά που δεν είχε καταλάβει την έννοια των λόγων του ήρθε να παραλάβει τα όπλα, ο Ήφαιστος της επιτέθηκε και πριν η Αθηνά προλάβει να ξεφύγει από τα χέρια του, ο θεός εκσπερμάτωσε λίγο πιο πάνω από το γόνατο της. 

Αηδιασμένη η Αθηνά σκούπισε το μηρό της με λίγο μαλλί και το πέταξε στο χώμα, κοντά στην Αθήνα, με αποτέλεσμα να γονιμοποιηθεί η Γαία η θεά της γης, που βρισκόταν εκεί. 

Η Γαία δήλωσε πως δεν είχε διάθεση ν' αναθρέψει ένα παιδί που ο Ήφαιστος είχε επιχειρήσει να αποκτήσει με την Αθηνά, και η Αθηνά θέλοντας να αποφύγει τις ειρωνείες του Ποσειδώνα που είχε κάνει τη φάρσα, ανάλαβε να κρύψει το νεογέννητο. 

Το έβαλε σε ένα καλάθι και το έδωσε στην Έρση, στην Πάνδροσο και στην Άγραυλο για να το φυλάξουν με τη ρητή εντολή να μην το ανοίξουν.

Το βρέφος είχε ονομαστεί Εριχθόνιος και είχε ουρά φιδιού αντί για πόδια. Ένα βράδυ που οι τρεις αδελφές γύριζαν στο σπίτι τους πάνω στην Ακρόπολη, ο Ερμής δωροδόκησε την Άγραυλο για να του διευκολύνει την επαφή με την Έρση, που την είχε ερωτευτεί. Η Άγραυλος πήρε το χρυσάφι αλλά δεν τον διευκόλυνε, γιατί ζήλεψε την αδελφή της. 

Ο Ερμής οργισμένος μεταμόρφωσε την Άγραυλο σε βράχο, και έκανε την Έρση δική του. Αφού η Έρση απόχτησε από τον Ερμή δυο γιους, τον Κέφαλο εραστή της Ηώς, και τον Κήρυκα, πρώτο κήρυκα των Ελευσίνιων μυστηρίων, η ίδια και η αδελφή της Πάνδροσος, άνοιξαν το καλάθι της απολιθωμένης Άγραυλου, ελπίζοντας πως θα έβρισκαν μέσα νέκταρ και αμβροσία. Μόλις όμως είδαν το βρέφος με την ουρά του φιδιού, έβαλαν τις φωνές, έφυγαν τρομοκρατημένες και έπεσαν από την Ακρόπολη.

Η Αθηνά, μαθαίνοντας το δυστύχημα, στενοχωρήθηκε τόσο, ώστε άφησε να της πέσει ο τεράστιος βράχος που μετέφερε για να οχυρώσει την Ακρόπολη, κι ο βράχος αυτός έγινε ο Λυκαβηττός. 

Τον Εριχθόνιο τον ανάθρεψε η ίδια, κι έγινε αργότερα βασιλιάς των Αθηνών.

Μια άλλη εκδοχή για την Άγραυλο που φαίνεται να δικαιολογεί και τα Αγραύλια, είναι πως κάποτε που κινδύνευε η Αθήνα όταν ένας εχθρικός στρατός πολιόρκησε την Αθήνα, οι Αθηναίοι ζήτησαν την συμβουλή του μαντείου των Δελφών, το οποίο τους έδωσε τον χρησμό, ότι για να σωθεί η πόλη, ένας Αθηναίος έπρεπε να θυσιαστεί με την θέληση του. 

Όταν η κόρη του Κέκρωπος, Άγραυλος, έμαθε για τον χρησμό, ανέβηκε στην Ακρόπολη και πέφτοντας σκοτώθηκε. Οι Αθηναίοι για να την τιμήσουν, έκτισαν ένα ναό στην Ακρόπολη και κάθε χρόνο εόρταζαν τα Αγραύλεια.

Mε αυτούς τους μύθους σχετίζεται και η γιορτή των Aγραυλίων ή Aγλαυρίων κατά την οποία οι νέοι των Aθηνών μόλις γίνονταν έφηβοι πήγαιναν στο ναό της Aγραύλου, όπου έδιναν όρκο ότι θα υπερασπίσουν την πατρίδα τους και παρελάμβαναν τα όπλα τους.

Oι ορφικοί πρόσφεραν στις τρεις «Aγραυλίδας Παρθένους» μυστικά δείπνα. O Παυσανίας αναφέρει ότι τιμούσαν την Άγραυλο στα Eλευσίνια Mυστήρια, και ότι ο γιος της Kήρυξ ήταν γενάρχης του ιερατικού γένους των Kηρύκων. 

H ίδια η Aθηνά, ως πολιούχος των Aθηνών, ταυτιζόταν με την Άγραυλο και ονομαζόταν «Aγραυλίς Παρθένος».

Άλλος μύθος αναφέρει ότι η Άγραυλος είχε αποκτήσει με τον Άρη μια κόρη τηνAλκίππη, την οποία βίασε ο Aλλιρόθιος, γιος του Ποσειδώνα. O Άρης για να ξεπλύνει την ύβρη σκότωσε τον Aλλιρόθιο και οι θεοί δίκασαν τον Άρη στον Άρειο Πάγο.

Η εορτή αυτή συνδέεται αναπόσπαστα με την συναφή εορτή των Πλυντηρίων, αμφότερες δε, είχαν ως σκοπό τον καθαρισμό του ιερού και του ξοάνου της θεάς. Οι εορτές γίνονταν κατά τον μήνα Θαργηλιώνα, (τον Μάιο), είναι αόριστο όμως ποια προηγείται της άλλης. Κατά τον λεξικογράφο Φώτιο, τα Καλλυντήρια τελούνταν την 19η του μηνός, τα δε Πλυντήρια την 29η. 

Αλλά η ετυμολογική έννοια των δύο λέξεων θέτει εν αμφιβάλω τις ημερομηνίες αυτές, καθώς λογικό είναι να παραδεχθεί κανείς, ότι το πλύσιμο προηγήται του καλοπισμού.

Κάποιοι μελετητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα συμφωνώντας προς τον λεξικογράφο Φώτιο, πως ίσως τα μεν Καλλυντήρια ήταν προπαρασκευαστική εορτή του καθαρισμού του ιερού της Αθηνάς επί της Ακροπόλεως, και ως τέτοια προηγούνταν, τα δε Πλυντήρια ήταν η τελετή του λουτρού του ξόανου της θεάς και ως τέτοια ακολουθούσε.

Η διεξαγωγή των τελετών αυτών γίνονταν, κατά τους αρχαίους συγγραφείς και τις επιγραφές, ως εξής: Κατ’ αρχάς καθαρίζονταν και εξαγνίζονταν ο ναός της Παλάδος Αθηνάς, στην Ακροπόλη. Κατά αυτό το χρονικό διάστημα, το Ιερό δένονταν με σχοινιά (μία πρακτική που τηρείται ακόμα και σήμερα σε Χριστιανικούς ναούς). 

Οι ιέρειες του ναού οι επιφορτισμένες τότε τον καθαρισμό ήταν παρθένες, οι οποίες ονομάζονταν «λουτρίδες» και «πλυντρίδες», αλλά και μία ακόμη η οποία λεγόταν «κατανίπτης», επιφορτισμένη ειδικά να επιμελείται του αγάλματος της θεάς. Και η προπαρασκευαστική αυτή εργασία αποτελούσε την εορτή των Καλλυντηρίων.

Έπειτα άρχιζε η μεγάλη ήμερα των Πλυντηρίων. Σε αυτές κύριο μέρος έπαιζαν οι λεγόμενες «Πραξιεργίδες», ιέριες οι οποίες ήταν υπεύθυνες να ετοιμάζουν το άγαλμα προς λουτρό, βγάζοντας από αυτό τα ενδύματα του και τα κοσμήματα και καλύπτοντάς το με πέπλα. Έπειτα μετά το λουτρό το στόλιζαν και πάλι όπως και πριν. 

Και τότε άρχιζε η πομπή, υπό την εποπτεία των «νομοφυλάκων». Το άγαλμα της θεάς μεταφερόταν επισήμως προς την θάλασσα του Φαλήρου, βαπτίζονταν δε τότε εντός της θαλάσσης και παρέμενε εκεί όλη την ημέρα.

Η ημέρα αυτή θεωρείτο στην Αθήνα ως αποφράδα διότι η πόλις στερούνταν κατά το χρονικό αυτό διάστημα, την προστασία της πολιούχου θεάς. Για αυτό έπαυε κάθε εργασία, ήταν δε επιβεβλημένη και επίσημη αργία προς την εσπέρα. Κατόπιν το άγαλμα της θεάς επανέρχονταν στην Αθήνα, εν μέσω εφήβων οι οποίοι κρατούσαν δάδες αναμμένες, και των «Πραξιεργίδων». 

Και τότε το άγαλμα, καθαρισμένο δια του λουτρού, τίθετο και πάλι επισήμως στο ναό.

πηγή-xletsos-basilhs

Διαβάστε περισσότερα... »

Η ιστορία μιας μητέρας και του γιου της, μέσα από μια συγκινητική χορογραφία

Μια συγκινητική χορογραφία δημιούργησε η χορευτική ομάδα 

«Attraction» που συμμετείχε στο τηλεοπτικό σόου, «Βρετανία έχεις ταλέντο».

Μια ξεχωριστή ιστορία δημιούργησε, μέσω της χορογραφία της, μια ουγγρική ομάδα που παρουσιάζει την αληθινή ιστορία ενός εκ των χορευτών.

Η ιστορία, που ξετυλίγεται μέσω της πρωτοποριακής χορογραφίας που γίνεται με σκιές, μιλάει για την ζωή του χορευτή και της μητέρας του.

Μέσα σε ένα λεπτό, παρουσιάζει την ζωή του από την στιγμή που τον γέννησε η μητέρα του, μέχρι την στιγμή που έχασε την ζωή της μετά από ένα τροχαίο ατύχημα. Στο τέλος μάλιστα του βίντεο, ο ίδιος έγινε πατέρας. 

Το βίντεο έκανε το κοινό να κλάψει και τους δύσκολους κριτές να σηκωθούν από τις θέσεις του για να χειροκροτήσουν

πηγή-grizosgatos

πηγή-trelogiannis

Διαβάστε περισσότερα... »

Όλες οι πόλεις τις οποίες έχτισε ο Μέγας Αλέξανδρος

Η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπως ακριβώς την οραματίστηκε ο Αλέξανδρος

Όλες οι πόλεις τις οποίες έχτισε ο Αλέξανδρος αποτελούσαν μέρος στρατηγικού σχεδίου, που στόχο είχε την ανάμειξη του πληθυσμού και τον εξελληνισμό των κατακτημένων περιοχών.

Εκτός από την ίδρυση αυτών των πόλεων, μια σειρά από οχυρώσεις και άλλου είδους έργα κατασκευάστηκαν με σκοπό να υποβοηθήσουν την αύξηση της παραγωγής, τη δημιουργία χερσαίων και υδάτινων εμπορικών δρόμων, και τη διατήρηση της ηρεμίας στις κατακτημένες περιοχές.

Η πρώτη Αλεξάνδρεια που ιδρύθηκε, και συγχρόνως η πιο φημισμένη από όλες, ήταν η Αλεξάνδρεια η εν Αιγύπτω ( 331 π.Χ.). Ο Αλέξανδρος αντιλήφθηκε την αναγκαιότητα για την ίδρυση μιας πόλης στο Δέλτα του Νείλου που θα έδινε στις μεσόγειες πόλεις της Αιγύπτου μια διέξοδο στη θάλασσα, με πρόσθετο σκοπό η καινούργια πόλη να αντικαταστήσει στην οικονομική ζώνη της ανατολικής Μεσογείου την Τύρο της Φοινίκης.

Ο Αλέξανδρος επέλεξε ο ίδιος το σημείο στο οποίο θα χτιζόταν η πόλη, ενώ επέβλεψε και τη σχεδίαση της. Η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπως ακριβώς την οραματίστηκε ο Αλέξανδρος, εξελίχτηκε σε σημαντικότατο λιμάνι και μεγάλο εμπορικό σταθμό, ενώ σύντομα αναδείχθηκε σε λίκνο του ελληνικού πολιτισμού.

Στα χρόνια του Αλέξανδρου αλλά και λίγο αργότερα εμφανίστηκαν και άλλες πόλεις με το όνομα Αλεξάνδρεια. Οι ιστορικές πηγές της εποχής είναι πολύ φτωχές σε πληροφορίες γι’ αυτές τις πόλεις.

Τα περισσότερα στοιχεία τα αντλούμε από μεταγενέστερους συγγραφείς, περιηγητές, ιστορικούς και γεωγράφους, που όμως δεν συμφωνούν ούτε ως προς τον αριθμό των πόλεων ούτε ως προς τη θέση στην οποία κατασκευάστηκαν, και σε ορισμένες περιπτώσεις ούτε ως προς την ύπαρξη τους.

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι πληροφορίες για τις πόλεις συμφύρονται με μύθους και ιστορίες των λαών της Ανατολής. Το πιθανότερο, πάντως, είναι ότι ο Αλέξανδρος δεν ίδρυσε καμία άλλη Αλεξάνδρεια πριν από τη μάχη στα Γαυγάμηλα, το 331 π.Χ.

Ακολουθεί μια παρουσίαση των πόλεων για τις οποίες υπάρχει κάποια ιστορική και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αρχαιολογική τεκμηρίωση σχετικά με την ύπαρξή τους. Στη συνέχεια παραθέτουμε τις πόλεις με το όνομα Αλεξάνδρεια, που είτε ιδρύθηκαν μετά το θάνατο του μεγάλου στρατηλάτη είτε οι σχετικές με την ύπαρξη τους πληροφορίες ελέγχονται ως μάλλον ανακριβείς.

1. Αλεξάνδρεια η εν Αρείοις
Ιδρύθηκε στη διάρκεια του έτους 330 π.Χ., όταν ο Αλέξανδρος εισέδυσε στην περσική σατραπεία Αρεία ή Αρία ( σημερινό Αφγανιστάν). Βρισκόταν κοντά στην πρωτεύουσα της επαρχίας, Αρτακόανα, που ταυτίζεται με τη σημερινή πόλη Χεράτ. Πιθανολογείται πως ερείπια της βρίσκονται κάτω από τη μεσαιωνική ακρόπολη της σύγχρονης πόλης.

2. Αλεξάνδρεια η Προφθασία
Ιδρύθηκε το 330 π.Χ. στη Δραγγιανή, νότια της Φράδα ( σημερινό Φαράχ του Αφγανιστάν). Τοποθετείται βόρεια του ποταμού Ετύμανδρου (σημερινός Χέλμαντ). Η ίδρυση της δεν είναι επαρκώς στοιχειοθετημένη.

3. Αλεξάνδρεια η εν Αραχωσία
Ο Αλέξανδρος από την Αρεία κινήθηκε προς τη Δραγγιανή ( περιοχή ανάμεσα στο σημερινό Ιράν και Αφγανιστάν) και στη συνέχεια έφτασε στην Αραχωσία, πλησιάζοντας προς τους πρόποδες του Ινδικού Καυκάσου (Χίντου Κους). Εκεί ίδρυσε την Αλεξάνδρεια στην Αραχωσία, το χειμώνα του 330-329 π.Χ. Ο Αρριανός δεν αναφέρει πουθενά στοιχεία για την ακριβή τοποθεσία της πόλης και τον τρόπο εποικισμού της. Πολλοί ερευνητές την ταυτίζουν με τη σημερινή πόλη του Αφγανιστάν Κανταχάρ.

4. Αλεξάνδρεια η Εσχάτη ή παρά τον Ιαξάρτην
Αφού ο Αλέξανδρος διέσχισε την οροσειρά του Ινδικού Καυκάσου, έφτασε στη Σογδιανή και στην πόλη Μαρακάντα ( σημερινή Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν). Από εκεί συνέχισε βορειοανατολικά και, όταν έφτασε στον Ιαξάρτη ποταμό, αμυντικοί λόγοι τον ανάγκασαν να ιδρύσει μια πόλη, το 329 π.Χ., την οποία εποίκισε με ντόπιους και Έλληνες μισθοφόρους που είχε μαζί του. Είναι πολύ πιθανό μετά το θάνατό του η πόλη να άλλαξε όνομα από τον επόμενο κυρίαρχο της, τον Σέλευκο το Νικάτορα. Η πόλη βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη του Τατζικιστάν Χουντζάντ (πρώην Λενιμπάντ).

5. Αλεξάνδρεια η επί του Καυκάσου
Το καλοκαίρι του 327 π.Χ. ο Αλέξανδρος έφυγε από τη Σογδιανή και εισήλθε στη Βακτριανή, κινούμενος προς νότο, και στην Ινδία. Στην περιοχή των Παροπαμισάδων ίδρυσε μια νέα Αλεξάνδρεια, την επί Καυκάσου. Την εποίκισε με ντόπιους κατοίκους και βοηθητικό στρατιωτικό προσωπικό. Η πόλη βρίσκεται πολύ κοντά στη σημερινή πόλη Μπαγκράμ του Αφγανιστάν.

6 και 7. Αλεξάνδρεια Νίκαια και Αλεξάνδρεια Βουκέφαλος
Μετά τη νίκη του στον ποταμό Υδάσπη ( σημερινός Γχέλουμ στο Πακιστάν, παραπόταμος του Ινδού), το καλοκαίρι του 326 π.Χ., ο Αλέξανδρος ίδρυσε δύο νέες πόλεις, μία στην αριστερή όχθη του ποταμού, τη Νίκαια, και μία στη δεξιά, τη Βουκέφαλο(σημερινό Γχέλουμ). Την επίβλεψη της ανέγερσης των δύο αυτών πόλεων την είχε ο Κρατερός. Οι δύο πόλεις λόγω των μουσώνων χρειάστηκαν γρήγορες επισκευές.

8. Αλεξάνδρεια η παρά τον Ακεσίνην ποταμόν ή παρά τον Ινδόν
Γνωρίζουμε ότι ο Αλέξανδρος ίδρυσε, το 325 π.Χ., μια πόλη κοντά στον ποταμό Ακεσίνη (σημερινός Χενάμπ του Πακιστάν). Την επίβλεψη της ανέγερσης είχε ο Ηφαιστίωνας. Δεν γνωρίζουμε όμως το όνομα που της δόθηκε. Ο Αλέξανδρος εγκατέστησε στην πόλη κυρίως ντόπιους, αλλά και αρκετούς μισθοφόρους που δεν επιθυμούσαν να συνεχίσουν. Ίσως τελικά η πόλη αυτή να ταυτίζεται με εκείνη που αναφέρει ο Διόδωρος και όχι ο Αρριανός, η οποία χτίστηκε στη συμβολή του ποταμού Ακεσίνη με τον Ινδό και είχε 10.000 κατοίκους. Την πόλη αυτή μερικοί την ταυτίζουν με την σημερινή πόλη Ουτς Σαρίφ του Πακιστάν.

8. Αλεξάνδρεια η Ωπιανή
Ο Αλέξανδρος ανέθεσε, το 326/325 π.Χ. στον Κρατερό να οχυρώσει την πρωτεύουσα των Μουσικανών. Στη συνέχεια τοποθέτησε φρουρά και μετονόμασε(;) την πόλη σε Αλεξάνδρεια.

9. Αλεξάνδρεια Ραμπάκια
Την άνοιξη του 325 π.Χ. εισέβαλε στη χώρα των Ωρειτών. Εκεί ανακατασκεύασε την πρωτεύουσά τους, Ραμπάκια. Την επίβλεψη μάλιστα του έργου την ανέθεσε στον Ηφαιστίωνα και μετονόμασε την πόλη σε Αλεξάνδρεια. Σήμερα η περιοχή ονομάζεται Μπέλα και βρίσκεται στο Μπαλουχιστάν.

10. Αλεξάνδρεια η εν Καρμανία
Ιδρύθηκε το 325 π.Χ. και τοποθετείται στο σημερινό Ιράν, στην περιφέρεια Κερμάν.

11. Αλεξάνδρεια η εν Σουσιανή
Για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της άρδρευσης τω περιοχών κοντά στον ποταμό Ευφράτη και των ελών της αραβικής περιοχής, έχτισε ανάμεσα στις εκβολές του Ευφράτη και του Τίγρη , το 324 π.Χ., την τελευταία Αλεξάνδρεια. Αργότερα μετονομάστηκε σε Σελεύκεια η προς Ελαιώ, πόλη που παρέμεινε στο προσκήνιο μέχρι την εποχή των Σασσανιδών.

Εκτός από τις παραπάνω πόλεις υπάρχει μια πλειάδα άλλων πόλεων με το όνομα Αλεξάνδρεια, των οποίων η ύπαρξη δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ή οι πληροφορίες για αυτές είναι συγκεχυμένες. Μερικές από τις πιο γνωστές ήταν οι ακόλουθες:
Αλεξάνδρεια στη Μακεδονία ή στη Θράκη ( η κατά Μέλανα κόλπο). Αναφέρεται ότι την έχτισε ο Αλέξανδρος το 342 π.Χ., χωρίς όμως να υπάρχει καμία απόδειξη γι’αυτό. Αν δεν πρόκειται για μια αντανάκλαση της ίδρυσης των Φιλίππων, πιθανόν να είναι η πόλη που αναφέρει ο Πλούταρχος ότι ίδρυσε ο Αλέξανδρος στη Θράκη με το όνομα Αλεξανδρούπολη( καμία σχέση με τη σημερινή πόλη).

Αλεξάνδρεια η εν Γρανικώ – Αλεξάνδρεια η Τρωάς.
Αλεξάνδρεια η παρά την Ισσόν ή της Κιλικίας. Η πόλη αυτή μας είναι γνωστή από τον Στράβωνα. Πιθανόν να πρόκειται για μετονομασία πόλης ή για πόλη που ξαναχτίστηκε στους ελληνιστικούς χρόνους για να θυμίζει τη μεγάλη μάχη. Σήμερα είναι γνωστή με το όνομα Αλεξανδρέττα ή Ισκεντερούν.
Αλεξάνδρεια η επί του Ώξου ή Ωξειανή. Χτίστηκε στη συμβολή του ποταμού Ώξου και του ποταμού Κόκχα. Ίσως ταυτίζεται με τη σημερινή πόλη του Ουζμπεκιστάν Καρσί.

Τέλος, οι παρακάτω πόλεις δεν είναι σίγουρο ότι κάποτε ονομάζονταν «Αλεξάνδρεια». Πρόκειται για πόλεις οι οποίες στους ελληνιστικούς χρόνους ονομάζονταν είτε «Αντιόχεια» είτε «Σελεύκεια»:

Αλεξάνδρεια η Μαργιανή (σημερινό Τουρκμενιστάν). 

Ιδρύθηκε μάλλον από τους Σελευκίδες με το όνομα Αντιόχεια.

Αλεξάνδρεια η προς Πέρσας. 

Ίσως είναι η Αντιόχεια της Περσίδος. Υπήρχε σίγουρα πριν από το τέλος του 3ου αιώνα π.Χ. κοντά στο σημερινό Μπουσίρ.

Αλεξάνδρεια επί του ποταμού Τίγρη. 

Έχει ταυτοποιηθεί με τη Σελεύκεια του ποταμού Τίγρη. Ιδρύθηκε σίγουρα από τους Σελευκίδες.

Αλεξάνδρεια η εν Σκύθαις. 

Ιδρύθηκε κοντά στον ποταμό Ιαξάρτη, πιθανόν ανάμεσα στο 290 και το 280 π.Χ.

Αλεξάνδρεια της Μεσοποταμίας.

Αλεξάνδρεια η προς Λάτμον.

πηγή-tampouloukia.gr

Διαβάστε περισσότερα... »

Σπάνια απεικονίση της Αγίας Τριάδος, σε εκκλησία της Καστοριάς

Η σπάνια απεικόνιση της Αγίας Τριάδος στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Ομορφοκκλησιάς του νομού Καστοριάς.

Στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου Ομορφοκκλησιάς του νομού Καστοριάς, την κεντρική καμάρα του εσωνάρθηκα και το ανατολικό τύμπανο της καταλαμβάνει η Πεντηκοστή. Στο κλειδί της δεσπόζει της σύνθεσης η ανθρωπόμορφη Αγία Τριάδα. Στο κέντρο τριπλής κυκλικής δόξας κάθεται σε θρονί χωρίς ερεισίνωτο ο Παλαιός των Ημερών, φορώντας πάλλευκο χιτώνα και λευκό ιμάτιο με πρασινογάλαζες ανταύγειες στην πτυχολογία. 

Από τη δεξιά πλευρά του λαιμού του φύεται η κεφαλή του Εμμανουήλ και από την αριστερή της περιστεράς. Η δόξα πλαισιώνεται από δύο εξαπτέρυγα και τέσσερεις τροχούς. Καθώς η παράσταση ανάγεται μετά τα μέσα του 13ου αι,εισάγει μία καινοτομία στη βυζαντινή μνημειακή ζωγραφική που αποτελεί unicum στα μέχρι στιγμής γνωστά μας, πριν από την Άλωση μνημεία της βυζαντινής επικράτειας.

πηγή-leipsanothiki

Διαβάστε περισσότερα... »

Τι είναι η μυωπία; Τι συμβαίνει στο μάτι;

Γιατί έχουμε μυωπία; Τι γίνεται στο μάτι μας και δημιουργείται αυτό το φαινόμενο; Τι συμβαίνει ακριβώς στην κόρη και στον αμφιβληστροειδή χιτώνα; 

Ας δούμε πρώτα περιληπτικά πως το μάτι μας λαμβάνει τις εικόνες που βλέπουμε μέσω του φωτός.

Φανταστείτε το μάτι μας σαν μια φωτογραφική μηχανή. Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι το φιλμ της κάμερας (όπου αποτυπώνεται η εικόνα που "βλέπει" ο φακός).

Έτσι, σε ένα μάτι χωρίς μυωπία, η εικόνα περνάει από την κόρη του ματιού. Εκεί οι φακοί του ματιού την αντανακλούν ανάποδα ακριβώς πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.

Στη συνέχεια, το οπτικό νεύρο μεταφέρει την αποτυπωμένη εικόνα από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα, στον εγκέφαλο για "λογική - πνευματική" επεξεργασία.

Τώρα, σε ένα μάτι με μυωπία, η διαδικασία υστερεί.

Επειδή το μάτι του μυωπικού ατόμου είναι λίγο πιο μακρύ (δηλαδή ο φακός απέχει μεγαλύτερη απόσταση, από τη φυσική, με τον αμφιβληστροειδή χιτώνα), υπάρχει πρόβλημα.

Ποιό είναι το πρόβλημα;

Η εικόνα που περνάει μέσα, αντανακλάται από τους φακούς όχι πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα ακριβώς, αλλά λίγο πιο πριν. 

Έτσι, η οπτική περιοχή του εγκεφάλου, δεν λαμβάνει καθαρή εικόνα, με αποτέλεσμα να θολώνει το αποτέλεσμα ή και να εξαφανίζει λεπτομέρειες. 

Βέβαια, αυτό δεν είναι ιδιαίτερα αντιληπτό σε κοντινές οπτικά αποστάσεις, αλλά όσο μεγαλώνει η απόσταση, τόσο μεγαλύτερη διαστρέβλωση υπάρχει, και κατά συνέπεια μεγαλύτερη "θολούρα"!

Γι' αυτό τον λόγο υπάρχουν τα γυαλιά μυωπίας. 

Αυτά, σε συνδυασμό με τον φακό του ματιού, στέλνουν την εικόνα που βλέπουμε, όχι μπροστά από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα, αλλά ακριβώς πάνω του!

Το ίδιο ακριβώς ισχύει και με τους φακούς επαφής.

Βέβαια υπάρχει και η επέμβαση με laser η οποία διορθώνει αυτή την απόσταση, κοινώς, κόβουν ράβουν και βλέπουμε μια χαρά, επειδή η εικόνα που βλέπουμε πέφτει ακριβώς πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα!

Πως δημιουργείται η μυωπία;

Η μυωπία είναι συνήθως κληρονομικό φαινόμενο. Έχει σχέση δηλαδή με το πως βάση του DNA, έχει σχηματιστεί ή πρόκειται να αναπτυχθεί το μάτι.

Βέβαια δεν είναι απόλυτα αυτός ο λόγος.

Πολύ σηματικό ρόλο παίζουν οι συνθήκες (κυρίως σε παιδική ηλικία όπου το άτομο βρίσκεται στην ανάπτυξη) που καταπονούμε το μάτι. Έτσι, μπορούμε να "βοηθήσουμε" να ενταθεί το φαινόμενο αυτό ή ακόμα και να το προκαλέσουμε να δημιουργηθεί.

πηγή-kiou-kirbiologia

Διαβάστε περισσότερα... »

Πώς μεγαλώνουν τα μαλλιά;

Εχετε παρατηρήσει ότι τα μαλλιά μας μοιάζουν να μεγαλώνουν φαινομενικά δίχως όριο, ενώ οι τρίχες στα πόδια μοιάζουν να σταματούν από ένα σημείο και μετά; 

Παίζει άραγε ρόλο το κούρεμα ή το ξύρισμα; Οχι, απαντά ο δρ Ρίτσαρντ Γκράνσταϊν, επικεφαλής του Τμήματος Δερματολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Weill Cornell, στη Νέα Υόρκη. Οι τρίχες (των ποδιών ή του κεφαλιού) είναι «νεκρά» εξαρτήματα του δέρματος και το κόψιμο δεν επηρεάζει τη λειτουργία των θυλάκων τους. Επιπλέον, το μήκος τους δεν είναι απεριόριστο, αλλά καθορίζεται από το πόσο καιρό βρίσκονται σε αναγεννητική φάση οι θύλακοι των τριχών στο οποιοδήποτε τμήμα του σώματος.

Η αναγεννητική φάση είναι το στάδιο ανάπτυξης των τριχών και για τα μαλλιά μπορεί να είναι 2-6 χρόνια για κάθε θύλακο τρίχας. Στα σημεία του σώματος όπου οι τρίχες είναι κοντές (στο μουστάκι, στα φρύδια, στις βλεφαρίδες, στα χέρια, στα πόδια κ.λπ.), η αναγεννητική φάση διαρκεί από λίγες εβδομάδες έως τρεις μήνες. Η αναγεννητική φάση ακολουθείται από ένα στάδιο υποστροφής της ανάπτυξης, το οποίο διαρκεί 2-3 εβδομάδες. 

Επεται ένα στάδιο «ξεκούρασης» των θυλάκων που διαρκεί περίπου 3 μήνες και μετά, ο θύλακας εισέρχεται εκ νέου στην αναγεννητική φάση. Ετσι, βγαίνουν νέες τρίχες και οι παλιές πέφτουν (γι΄ αυτό χάνουμε καθημερινά μαλλιά). Το γιατί ακριβώς οι τρίχες και τα μαλλιά μεγαλώνουν με διαφορετικό μήκος, δεν είναι γνωστό.

πηγή-kiou-kirbiologia

Διαβάστε περισσότερα... »