Ο μαθηματικός Τζον Λέννοξ εξέφρασε πρόσφατα τις αμφιβολίες του για τα συμπεράσματα του Χόκινγκ στον βρετανικό τύπο:
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο Στήβεν Χόκινγκ είναι άτομο διανοητικά τολμηρό, όσο και σωματικά ηρωικό.
Στο τελευταίο βιβλίο του (βλέπε παλαιότερη ανάρτηση), ο διάσημος φυσικός, εξαπέλυσε μια τολμηρή πρόκληση για τη παραδοσιακή θρησκευτική πίστη και τη θεϊκή δημιουργία του σύμπαντος.
Σύμφωνα με τον Χόκινγκ, οι νόμοι της φυσικής και όχι το θέλημα του Θεού, προσφέρουν την πραγματική εξήγηση για το πώς η ζωή στη γη τέθηκε σε λειτουργία.
Το Μπίγκ Μπάνγκ, υποστηρίζει, ήταν η αναπόφευκτη συνέπεια αυτών των νόμων: "Επειδή υπάρχει ένας νόμος όπως η βαρύτητα, το σύμπαν μπόρεσε να αυτο-δημιουργηθεί από το τίποτα".
Δυστυχώς, ενώ το επιχείρημα αυτό του Χόκινγκ χαιρετίστηκε ως πρωτοποριακό, δεν είναι καινούργιο. Χρόνια τώρα, επιστήμονες εκφράζουν παρόμοιες θέσεις, υποστηρίζοντας ότι η τρομερά πολύπλοκη δημιουργικότητα του κόσμου γύρω μας μπορεί να ερμηνευτεί δια μέσω των φυσικών νόμων όπως π.χ. τη βαρύτητα.
Παρόλο που πρόκειται για μια απλουστευμένη προσέγγιση, φαίνεται πως στην εποχή μας, την οποία χαρακτηρίζει ένα πνεύμα εκκοσμίκευσης και δυσπιστίας, βρίσκει ακόμα απήχηση.
Όμως, τόσο ως επιστήμονας, όσο και ως Χριστιανός, θα έλεγα ότι ο ισχυρισμός του Χόκινγκ είναι λανθασμένος. Μας καλεί να επιλέξουμε ανάμεσα στο Θεό και τους νόμους της φύσης, σαν οι δυό αυτοί παράγοντες να βρίσκονται αναγκαστικά σε αμοιβαία σύγκρουση.
Αντίθετα με όσα ισχυρίζεται ο Χόκινγκ, οι νόμοι της φύσης δεν μπορεί να δώσουν πλήρη εξήγηση του σύμπαντος, επειδή δεν δημιουργούν, αλλά απλώς περιγράφουν κάτι που συμβαίνει κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Εδώ ο Χόκινγκ φαίνεται πως συγχέει τους νόμους με τις επιδράσεις των.
Μας καλεί να επιλέξουμε ανάμεσα στο Θεό και τη φυσική, κάτι που μοιάζει σαν να επιλέγαμε ανάμεσα στον αεροναυπηγό-εφευρέτη Φράνκ Ουίττλ και τους νόμους της φυσικής για να εξηγήσουμε την δημιουργία του κινητήρα τζέτ. Πρόκειται για σύγχυση κατηγοριών.
Οι νόμοι της φυσικής μπορεί να εξηγήσουν πώς λειτουργεί η μηχανή τζετ, αλλά χρειάζεται κάποιος που θα επινοήσει και θα κατασκευάσει μια τέτοια μηχανή, που θα την τροφοδοτήσει με καύσιμα και να την ξεκινήσει. Ο κινητήρας τζέτ δεν θα μπορούσε να δημιουργηθεί χωρίς τους νόμους της φυσικής - αλλά ήταν αναγκαίο επίσης και το ευφυές έργο επινόησης και κατασκευής ενός Ουίττλ.
Οι νόμοι της φυσικής λοιπόν δεν είναι το μόνο απαραίτητο στοιχείο για τη δημιουργία του σύμπαντος. Χρειάζεται και η συμμετοχή μιάς ευφυούς δύναμης. Για να χρησιμοποιήσουμε μια απλή αναλογία, οι νόμοι της μηχανικής του Ισαάκ Νεύτωνα από μόνοι τους ποτέ δεν θα ήταν σε θέση να θέσουν σε κίνηση μια σφαίρα μπιλιάρδου. Αυτό γίνεται μόνο με κάποια δράση όπως π.χ. τα ανθρώπινα χέρια που χρησιμοποιούν μια στέκα.
Το επιχείρημα του Χόκινγκ φαντάζει ακόμα πιο παράλογο, με τον ισχυρισμό του, πως η απλή ύπαρξη της βαρύτητας έκανε αναπόφευκτη τη δημιουργία του σύμπαντος. Και ρωτάμε, πώς ήρθε σε ύπαρξη η βαρύτητα; Ποιός την έθεσε σε λειτουργία; Ποιά δημιουργική δύναμη κρύβεται πίσω από τη γέννησή της;
Επίσης ο Χόκινγκ, για να στηρίξει τη θεωρία του περί αυθόρμητης δημιουργίας, ισχυρίζεται πως χρειάστηκε μόνο το γιαλόχαρτο για να κάνει το σπίρτο της δημιουργίας του σύμπαντος ν’ ανάψει. Το ουσιαστικό ζήτημα όμως είναι: από που προήλθε το «γιαλόχαρτο» αυτό; Και ποιός έκανε το σπίρτο να «ανάψει» αν όχι ο Θεός; Επομένως, ένα μεγάλο μέρος του σκεπτικού που κρύβεται πίσω από τα επιχειρήματα του Χόκινγκ αποτελείται από μια προκατάλειψη ότι υπάρχει βαθιά σύγκρουση ανάμεσα στην επιστήμη και τη θρησκεία. Απ΄ότι γνωρίζω όμως δεν υπάρχει τέτοιου είδους αντιπαράθεση.
Ως πιστός Χριστιανός ανακαλύπτω πως η ομορφιά των επιστημονικών νόμων ενισχύει την πίστη μου σε μια ευφυή, θεϊκή δημιουργική δύναμη που ενεργεί στη φύση. Όσο περισσότερο κατανοώ την επιστήμη, τόσο περισσότερο ενισχύεται η πίστη μου στο Θεό, επειδή εκπλήσσομαι από το εύρος, τη πολυπλοκότητα αλλά και την τελειότητα που υπάρχει στη δημιουργία.
Το ότι η επιστήμη άρχισε τόσο σθεναρά να ανθεί τον 16ο και 17ο αιώνα εξηγείται από το ότι οι νόμοι της φύσης, που την εποχή εκείνη άρχισαν να ανακαλύπτονται και να καθορίζονται, αντανακλούν την επιρροή ενός θείου νομοθέτη. Ένα από τα θεμελιώδη θέματα του Χριστιανισμού είναι ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε με βάση ενός λογικού, ευφυούς σχεδίου. Χωρίς να βρίσκεται σε αντιπαράθεση με την επιστήμη, η χριστιανική πίστη είναι επιστημονικά σαφής και λογική.
Πριν από μερικά χρόνια, ο επιστήμονας Τζόζεφ Νίντχαμ έκανε μια εκτενή μελέτη για τη τεχνολογική ανάπτυξη της Κίνας. Με την ανάλυσή του επιχείρησε να κατανοήσει για ποιό λόγο η Κίνα, παρ΄ όλες τις αρχικές καινοτομίες της ιστορίας της, τελικά έπεσε τόσο πίσω από την Ευρώπη στην πρόοδο της επιστήμης.
Ο Νίντχαμ οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι η γρήγορη εξέλιξη στην ευρωπαϊκή επιστήμη προωθήθηκε ιδιαίτερα από τη διαδεδομένη πεποίθηση σε μια ορθολογική δημιουργική δύναμη, γνωστή ως ο Θεός, η οποία καθιστά τους επιστημονικούς νόμους κατανοητούς.
Παρ'όλα αυτά, ο Χόκινγκ και άλλοι επικριτές της θρησκείας θέλουν να μας κάνουν να πιστεύουμε ότι η δημιουργία δεν είναι παρά μια τυχαία συλλογή μορίων, δηλαδή το αποτέλεσμα μιας άσκοπης διαδικασίας. Αν αυτό όντως αληθεύει, θα ήταν ικανό να υπονομεύσει την ορθολογική βάση της ίδιας της επιστήμης. Αν ο εγκέφαλός μας είναι όντως το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας χωρίς καθοδήγηση, χωρίς σκοπό, τότε γιατί να προϋποθέτουμε την ικανότητα της νοημοσύνης ως το βασικό εργαλείο της ανθρώπινης ενασχόλησης με την επιστήμη;
Ζούμε στην εποχή της πληροφορίας. Όταν δούμε κάποια γράμματα της αλφαβήτου να σχηματίζουν το όνομά μας στην άμμο, δεν είναι η άμεση ανταπόκριση μας να τα αναγνωρίσουμε ως το έργο ενός ευφυούς όντος; Πόσο πιο πιθανό άραγε είναι να βρίσκεται ένας ευφυής Δημιουργός πίσω από το ανθρώπινο DNA, την κολοσσιαία αυτή βιολογική βάση δεδομένων που περιέχει όχι λιγότερα από 3,5 δισεκατομμύρια «γράμματα»;
Είναι συναρπαστικό το γεγονός ότι ο Χόκινγκ, ενώ επιτίθεται στη θρησκεία, αισθάνεται ωστόσο αναγκασμένος να δώσει μεγάλη έμφαση στην θεωρία του Μπίγκ Μπάνγκ. Διότι ακόμη και αν σε κάποιους πιστούς δεν αρέσει ως θεωρία, ταιριάζει όμως απόλυτα με τη χριστιανική αφήγηση της δημιουργίας. Αυτός είναι και ο λόγος που, πρίν το Μπίγκ Μπάνγκ καλά-καλά αποκτήσει εγκυρότητα ως θεωρία, πολλοί επιστήμονες δήλωναν πρόθυμοι να την απορρίψουν, ακριβώς επειδή αυτή φαινόταν ότι υποστηρίζει την ιστορία της δημιουργίας στην Αγία Γραφή.
Κάποιοι βέβαια επιμένουν στην αριστοτέλεια άποψη ενός «αιώνιου σύμπαντος», χωρίς αρχή και τέλος, αλλά η θεωρία αυτή, καθώς και οι μετέπειτα παραλλαγές της, έχει καταντήσει πλέον αναξιόπιστη.
Ωστόσο, στοιχεία για την ύπαρξη του Θεού δεν προέρχονται μόνο από τη σφαίρα της επιστήμης. Στο πλαίσιο της χριστιανικής πίστης, υπάρχει και το ισχυρό αποδεικτικό στοιχείο ότι ο Θεός ο ίδιος αποκαλύφθηκε στην ανθρωπότητα μέσω του Ιησού Χριστού εδώ και δύο χιλιετίες. Αυτό όχι μόνο τεκμηριώνεται καλά από τις ίδιες τις γραφές και άλλες μαρτυρίες, αλλά βασίζεται και σε έναν πλούτο αρχαιολογικών ευρημάτων.
Επιπλέον, οι θρησκευτικές εμπειρίες εκατομμυρίων πιστών δεν μπορούν να απορριφθούν ελαφρά τη καρδία. Εγώ ο ίδιος και η οικογένειά μου μπορούμε να βεβαιώσουμε πως η πίστη είχε θετική επιρροή στις ζωές μας, κάτι που αψηφά την ιδέα πως δεν είμαστε τίποτα περισσότερο από μια τυχαία συλλογή μορίων. Ένα επίσης ισχυρό επιχείρημα είναι η προφανής πραγματικότητα ότι είμαστε ηθικά όντα, ικανά να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ σωστού και λάθους. Δεν υπάρχει επιστημονική εξήγηση για μια τέτοια ηθική.
Επίσης, η φυσικοί νόμοι δεν μπορούν να εμπνεύσουν μέσα μας την ανησυχία για τον άλλο, ούτε το πνεύμα αυταπάρνησης που υπάρχει στις ανθρώπινες κοινωνίες από τις αρχές της ιστορίας τους. Η ύπαρξη κοινών ηθικών αξιών τονίζει την ύπαρξη μιας υπερβατικής δύναμης πέρα από τους επιστημονικούς νόμους.
Αν το καλοσκεφτεί κανείς, πάντοτε το μήνυμα του αθεϊσμού είχε κάτι το περίεργα καταθλιπτικό, επειδή απεικόνιζε τους ανθρώπους απλώς ως πλάσματα εγωιστικά που δεν έχουν άλλο σκοπό από την επιβίωση και την αυτο-ικανοποίηση.
Ο Χόκινγκ πιστεύει επίσης ότι η πιθανή ύπαρξη άλλων μορφών ζωής στο σύμπαν υπονομεύει την παραδοσιακή θρησκευτική πεποίθηση ότι ζούμε σε έναν μοναδικό πλανήτη που ο Θεός δημιούργησε. Δεν υπάρχει όμως μέχρι στιγμής καμία απόδειξη πως άλλες μορφές ζωής υπάρχουν εκεί έξω, ούτε και ο Χόκινγκ μας παρουσιάζει κάποια.
Βρίσκω διασκεδαστικό το γεγονός ότι κάποιοι άθεοι υποστηρίζουν την ύπαρξη εξωγήινης νοημοσύνης πέρα από τη γη. Γιατί όμως είναι τόσο πρόθυμοι να αμφιβάλλουν και να καταγγείλουν την οποιαδήποτε πιθανότητα ύπαρξης ενός τεράστιου, νοήμονος όντος, του Θεού;
πηγή-efilos Έραστος Φίλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου