Από το 1950 και έπειτα ο κοινωνικός ψυχολόγος Solomon
Asch ξεκίνησε μια σειρά από πειράματα πάνω στην συμπεριφορά των ανθρώπων υπό την κοινωνική πίεση, γνωστά και Asch Conformity Experiments.
Αυτό το πείραμα πραγματοποιήθηκε χρησιμοποιώντας 123 άνδρες. Κάθε συμμετέχοντας τοποθετήθηκε σε μια ομάδα με 5 έως 7 “συνεργάτες” (ανθρώπους που γνώριζαν τον πραγματικό σκοπό του πειράματος, αλλά παρουσιάστηκαν ως απλοί συμμετέχοντες στον εν αγνοία “πραγματικό” συμμετέχοντα).
Στους συμμετέχοντες παρουσιάστηκε μια κάρτα με μια γραμμή, ακολουθούμενη από μια άλλη κάρτα με 3 γραμμές, a, b και c.
Ζητήθηκε τότε από τους συμμετέχοντες να πουν ποια γραμμή ταίριαζε σε μήκος με την γραμμή στην πρώτη κάρτα. Κάθε ερώτηση με γραμμή αποκαλέστηκε “δοκιμή”. Ο “πραγματικός” συμμετέχοντας απαντούσε κατά σειρά τελευταίος ή μια θέση πριν.
Για τις πρώτες δύο δοκιμές, το “υποκείμενο” θα ένιωθε άνετα στο πείραμα, διότι αυτός μαζί με τους υπόλοιπους “συμμετέχοντες” έδιναν την προφανή, σωστή απάντηση. Στην τρίτη δοκιμή, οι συνεργάτες άρχιζαν να δίνουν όλοι την ίδια λανθασμένη απάντηση.
Υπήρξαν 18 δοκιμές στο σύνολο και οι συνεργάτες απάντησαν λανθασμένα στις 12 από αυτές. Αυτές ήταν γνωστές ως “κριτικές δοκιμές”. Ο σκοπός ήταν να ερευνηθεί εάν ο πραγματικός συμμετέχοντας θα άλλαζε την απάντηση του και θα αποκρινόταν με τον ίδιο τρόπο όπως οι συνεργάτες, παρόλο που ήταν η λάθος απάντηση.
Ο Solomon Asch θεώρησε αρχικά ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων δε θα συμφωνούσαν με κάτι φανερά λάθος, αλλά τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες συμμορφώθηκαν με την πλειοψηφία στο 37% των κριτικών δοκιμών. Ωστόσο, 25% των συμμετεχόντων δεν συμμορφώθηκαν σε καμία δοκιμή. 75% συμμορφώθηκαν τουλάχιστον μία φορά, και 5% κάθε φορά.
Το πείραμα Arch αποδεικνύει με τρανό τρόπο με πόση ευκολία και με πόσο επικίνδυνο τρόπο μπορεί να διαμορφωθεί πολλές φορές η λεγόμενη "κοινή γνώμη".
Ένας άνθρωπος γίνεται εύκολα θύμα της "πλάνης της πλεοψηφίας" αψηφώντας το οφθαλμοφανές και συγκατατίθεται με τη μάζα !!!
Τελικά "μάζα" δεν είναι ένας συγκεκριμένος αριθμός ανθρώπων, αλλά κάτι που δεν είναι αυτο-κινούμνεο αλλά απλά κινείται από μία εξωτερική παρέμβαση.
Η διαμόρφωση της ανθρώπινης συνείδησης, δυστυχώς διαμορφώνεται κατά πολύ από το ΦΟΒΟ του να είσαι διαφορετικός και η ελεύθερη βούληση "πάει περίπατο"!
Ένα πείραμα που θυμίζει τον πλατωνικό "Μύθο της Σπηλιάς" που αναφέρεται στους "δεσμώτες" που αλυσσοδεμένοι σε αυτό τον κόσμο φοβούνται να αποχωριστούν τις αλυσίδες τους ... από φόβο να τους πουν "διαφορετικούς" !!!
πηγή-filosofoi-tou-dromou
Τα «πειράματα συμμόρφωσης» του καθηγητή Κοινωνικής Ψυχολογίας των ΗΠΑ Solomon Asch (1907 – 1996), αλλιώς και «πρότυπα του Ash», είναι μια σειρά μελετών που δημοσιεύτηκαν τη δεκαετία του 1950 και κατέδειξαν την ισχύ που έχει στον άνθρωπο ητάση συμμόρφωσης με την επικρατούσα άποψη όταν βρίσκεται μαζί με άλλους.
Η μέθοδος
Στην πρότυπη μορφή του πειράματος του Asch οι συμμετέχοντες σε αυτό κάθονται σε ένα δωμάτιο. Δέχονται μια σειρά από απλές ερωτήσεις, όπως για παράδειγμα αν μια γραμμή είναι μεγαλύτερη σε μήκος σε σύγκριση με άλλες, αν κάποια από αυτές έχει το ίδιο μήκος με διπλανή της, κτλ.
Έπειτα από τις πρώτες ορθές απαντήσεις στη διαδικασία, αρχίζουν να δίνονται λανθασμένες, παρότι η ορθή απάντηση είναι πάντα προφανής. Στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι ότι κάποιοι από τους συμμετέχοντες στο πείραμα συνεργούν με τους διοργανωτές του, δίνοντας επίτηδες την ίδια λανθασμένη απάντηση ώστε να μελετηθεί ο τρόπος με τον οποίο θα αντιδράσουν οι ανίδεοι για τη συμπαιγνία συμμετέχοντες.
Τα αποτελέσματα του πειράματος είναι συγκλονιστικά κι έχουν επαληθευτεί σε πολλές παραλλαγές του μετά το 1946, εποχή πρώτης εφαρμογής του.
Όταν οι ερωτήσεις γίνονται δίχως την ύπαρξη του γκρουπ παρουσιάζεται μια μόλις λανθασμένη απάντηση για κάθε τριανταπέντε ερωτήσεις - ένα ποσοστό μικρότερο από 3%. Ο Solomon Asch εύλογα υπέθετε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δε θα συμμορφώνονταν με κάτι τόσο προφανώς λανθασμένο και το ποσοστό θα κυμαινόταν στα ίδια επίπεδα στην περίπτωση του γκρουπ. Ωστόσο, δεχόμενοι την κοινωνική πίεση της ομάδας οι ίδιοι άλλαζαν τη στάση τους.
Έχει επιβεβαιωθεί ότι σε ποσοστό 32% οι συμμετέχοντες δίνουν ομόφωνα την ίδια λανθασμένη απάντηση με τους υπόλοιπους, ενώ το 75% των ερωτηθέντων απαντά λανθασμένα τουλάχιστον σε μια από τις ερωτήσεις.
Με άλλα λόγια, μόλις ένας στους τέσσερις κρατά μια στάση απόλυτης ανεξιγνωμίας και μη συμμόρφωσης με την κυρίαρχη γνώμη όταν οι απαντήσεις στα ερωτήματα που τίθενται είναι προφανείς. Η συμπεριφορά κάτω από κοινωνική πίεση είναι αδιαφιλονίκητη και οι συνειρμοί που προκύπτουν είναι καίριοι.
Πόσο εύκολα συμμορφωνόμαστε με τις απόψεις των γύρω μας;
Πόσο μεγαλύτερο γίνεται το 32% στα ερωτήματα της πραγματικής ζωής όπου οι απαντήσεις δεν είναι τόσο προφανείς; Πόσο ακόμα αυξάνεται το ποσοστό όταν η ομάδα δεν αποτελεί μια προσωρινή σύμβαση -όπως στο εν λόγω πείραμα- αλλά αποτελεί οργάνωση (πολιτική, κοινωνική, επαγγελματική) που καθορίζει σημαντικά την καθημερινότητα των ανθρώπων και την εξέλιξη τους;
Η προπαγάνδα πάντοτε λειτουργούσε από ανθρώπους που είχαν το "ταλέντο", οι οποίοι προσλαμβάνονταν από "έξυπνους" για να παγιδεύουν νοητικώς τους ανθρώπους μετατρέποντας τους σε μάζα.
Φυσικά ο στόχος ήταν (και παραμένει) η λίγοι να συνεχίσουν να εκμεταλλεύονται τους πολλούς, αλλά οι πολλοί να μην γνωρίζουν ότι βρίσκονται σε αυτήν την κατάσταση για να μην αντιδρούν, ή να αντιδρούν προς άσχετες κατευθύνσεις . Πριν περίπου έναν αιώνα όμως άλλαξε το σκηνικό και η προπαγάνδα πέρασε από το "ταλέντο" σε επιστημονική βάση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου