Επιμέλεια: Δρ Δημήτρης Περδετζόγλου
Ολόκληρη η ταινία Ostrov (Το Νησί)
(Russia, 2006)
Πρωταγωνιστούν:
Dmitriy Dyuzhev, Petr Mamonov
Η ταινία είναι Ρωσικής παραγωγής, με τίτλο 'OCTPOB, δηλαδή 'Το Νησί'. Τον Νοέμβριο του 2006 κυκλοφόρησε στην Ρωσία με μεγάλη
επιτυχία η ταινία του ρώσου σκηνοθέτη Παύλου Λούγγιν, ‘ΤΟ ΝΗΣΙ’.
Η ταινία μας παρουσιάζει ένα επεισόδιο του B' Παγκοσμίου πολέμου σε νησί στην λευκή θάλασσα όπου αρχίζει η τραγωδία ενός
νεαρού ρώσου ναύτη που τον εξαναγκάζουν οι Γερμανοί να εκτελέσει τον αξιωματικό
του για να του χαρίσουν την ζωή.
Στην συνέχεια, η ταινία μας μεταφέρει στο έτος
του 1974, σε ένα μοναστήρι της ιδίας περιοχής, όπου ο νεαρός ναύτης, ως μοναχός
Ανατόλιος, τώρα προσπαθεί να ξεπεράσει με την προσευχή της καρδιάς, το βαθύ
τραύμα της ενοχής για το αμάρτημα του φόνου.
ΤΑΙΝΙΑ: «OCTPOB» –
ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΟΥ
Πρόκειται για τη ζωή ενός αγίου ανθρώπου
του πατρός Ανατολίου, γεμάτη με Ορθόδοξο πνεύμα. Είναι γυρισμένη σε ένα ρωσικό
μοναστήρι και γεμίζει την ψυχή με ελπίδα, ειρήνη και γαλήνη.
Γράφει:
Ο οσιολογιότατος Αγιορείτης μοναχός, πατήρ Μωϋσής
Ο οσιολογιότατος Αγιορείτης μοναχός, πατήρ Μωϋσής
Έχω 35 χρόνια να
πάω στον κινηματογράφο. Νέος πήγαινα συχνά. Περισσότερο θέατρο. Μια ημέρα
επισκέφθηκα έναν φίλο αγιογράφο στις Καρυές του Αγίου Όρους και μου πρότεινε να
μου δείξει μια ταινία στον υπολογιστή του. Προσποιήθηκα ότι βιάζομαι, για ν'
αποφύγω. Στην επιμονή του υπέκυψα και δεν μετάνιωσα.
Θα μπορούσε η Ορθοδοξία να εμπνεύσει την τέχνη. Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει. Υπάρχει μια δυσπιστία κι επιφύλαξη των καλλιτεχνών, των λογοτεχνών και των διανοούμενων στις πηγές της ορθόδοξης πίστης. Ο καταπληκτικός Ντοστογιέφσκι των "αδελφών Καραμαζόφ", ο υπέροχος Παπαδιαμάντης των ωραιότατων διηγημάτων, ο Ταρκόφσκι των ταινιών με νόημα και ουσία, ο Σολωμός των κατανυκτικών στίχων έχουν κάτι, που στους Νεοέλληνες έχει λησμονηθεί. Ο ρώσος σκηνοθέτης P. Lounguine διάβασε Γεροντικά και Συναξάρια και κατάλαβε καλά τι σημαίνει ορθόδοξη πνευματικότητα. Έτσι το "νησί του" μας διδάσκει ότι άνθρωπος δεν είναι μόνο όποιος τρώει και κοιμάται, κερδίζει και εξουσιάζει. Αληθινός άνθρωπος είναι όποιος γνωρίζει να υπομένει, ν' αγαπά κι ελπίζει. Ο Ανατόλιος είναι ένας τέτοιος άνθρωπος.
Η μεγάλη ή η μικρή οθόνη μάς παρουσιάζουν συνεχώς τον αγχωμένο υπεράνθρωπο, τον εξουσιαστή, τον εξυπνάκια, τον υποκριτή, τον ανερχόμενο, πατώντας επί πτωμάτων ή τον παλιάνθρωπο που αισχρολογεί, ασχημονεί, υβρίζει, ψεύδεται, απατά και κολακεύει. Σπάνια η αγιότητα στον κόσμο και δεν παρουσιάζεται πια.
Ευχαρίστησα τον καλό φίλο για την ευκαιρία που μου έδωσε να δω έστω κι έτσι την ωραία αυτή ταινία, που με γέμισε σκέψεις και μερικές θέλησα να μεταφέρω εδώ. Δεν ξέρω τι κατάφερα, πάντως αν σας δοθεί η ευκαιρία δείτε την ταινία αυτή και νομίζω δεν θα μετανιώσετε. Έχει κάτι να πει. Μη μείνουμε σε αυτές που δεν λένε τίποτε, μα τίποτε ...
Ήταν μια
ταινία του ρώσου σκηνοθέτη P. Lounguine, που δεν τον γνώριζα καθόλου, που με
καθήλωσε στο άβολο κάθισμά μου κοντά στο δίωρο. Δεν είμαι τεχνοκριτικός. Θα
καταθέσω ταπεινά την ευχάριστη έκπληξη της ωραίας εντυπώσεώς μου. Σ' ένα μικρό νησί
του παγωμένου βορρά της Ρωσίας είναι ένα ορθόδοξο μοναστήρι με καμιά εικοσαριά
μοναχούς και την τυπική καθημερινή ζωή του. Ξεχωρίζει η μορφή του μοναχού
Ανατόλιου. Ζει έξω από το μοναστήρι, σε μια καρβουναποθήκη, κάπως ιδιόρρυθμα.
Οι συμμοναστές του δεν φαίνεται να τον συμπαθούν ιδιαίτερα, παρότι εργάζεται
κοπιαστικά και τους θερμαίνει με το κάρβουνο. Κάποιοι επισκέπτες όμως τον
συμπαθούν και θεωρούν ότι βοηθούνται από την προσευχή του. Αυτό το τελευταίο
ξενίζει τους άλλους μοναχούς, που θέλουν να πιστεύουν πως μόνο αυτοί γνωρίζουν
να ερμηνεύουν τον τρόπο που επιχέεται η χάρη του Θεού στους ανθρώπους. Είναι
τραγικό να υπηρετείς ισόβια το Θεό της αγάπης και να μην αγαπάς αληθινά.
Νομίζω πως ο σκηνοθέτης έχει
συλλάβει καλά το βαθύ νόημα της Ορθοδοξίας, κάτι που σπάνια συναντάται, αν και
είμαι ανενημέρωτος. Οι προϊστάμενοι του μοναστηριού έχουν πολλές γνώσεις,
γνωρίζουν πολλά πράγματα και ο κόσμος τους τρέφει μεγάλη εκτίμηση, όμως τους
λείπει η αληθινή ταπείνωση και η θυσιαστική αγάπη. Ο Ανατόλιος πλησιάζει τον Θεό
γυμνός, δίχως προφυλάξεις, επιφυλάξεις, όρους και δοσοληψίες. Παρουσιάζεται
ατόφιος, αυτός που είναι στην πραγματικότητα. Δίχως μάσκες, ψευτοευγένειες και
χαζοκαλοσύνες. Ανυπόκριτα γνήσιος, αληθινός, μετανοημένος, με συναίσθηση της
αμαρτωλότητάς τους. Ο Ανατόλιος είναι ακτήμων, ελεύθερος, ενάρετος.
Κρύβει όμως την αρετή του με τη διά Χριστόν σαλότητα. Αδιαφορεί για
την εκτίμηση των ανθρώπων, νοιάζεται πολύ για τη σωτηρία της ψυχής του και
βοηθά τους άλλους από πραγματική αγάπη, δίχως να προσδοκά έπαινο, κέρδος, τιμή.
Δεν γίνεται όμως μίζερος, παραπονιάρης και κακομοίρης. Δεν προκαλεί τον οίκτο.
Η στάση του έχει μια υπέροχη σεμνότητα και γενναιότητα.
Μέσα στην απέραντη
μοναξιά του ο Ανατόλιος αισθάνεται ζωντανή την παρουσία του Θεού στη ζωή του
και ελπίζει ακράδαντα στη συγχώρεσή του για τα μεγάλα του ανομήματα. Βαδίζει
κουρασμένος και ταλαιπωρημένος δίχως τα δεκανίκια της υποστήριξης και της
ψευτοπαρηγοριάς. Έχει μια αρχοντιά η ταπείνωσή του κι ένα ηρωισμό η άσκησή του.
Δεν ξεγελά κανένα και δεν ξεγελιέται. Ξέρει ποιός είναι, τι κάνει και γιατί το
κάνει. Τον φωτίζει ο Θεός και γίνεται άφοβος κι ελπιδοφόρος.
Θα μπορούσε η Ορθοδοξία να εμπνεύσει την τέχνη. Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει. Υπάρχει μια δυσπιστία κι επιφύλαξη των καλλιτεχνών, των λογοτεχνών και των διανοούμενων στις πηγές της ορθόδοξης πίστης. Ο καταπληκτικός Ντοστογιέφσκι των "αδελφών Καραμαζόφ", ο υπέροχος Παπαδιαμάντης των ωραιότατων διηγημάτων, ο Ταρκόφσκι των ταινιών με νόημα και ουσία, ο Σολωμός των κατανυκτικών στίχων έχουν κάτι, που στους Νεοέλληνες έχει λησμονηθεί. Ο ρώσος σκηνοθέτης P. Lounguine διάβασε Γεροντικά και Συναξάρια και κατάλαβε καλά τι σημαίνει ορθόδοξη πνευματικότητα. Έτσι το "νησί του" μας διδάσκει ότι άνθρωπος δεν είναι μόνο όποιος τρώει και κοιμάται, κερδίζει και εξουσιάζει. Αληθινός άνθρωπος είναι όποιος γνωρίζει να υπομένει, ν' αγαπά κι ελπίζει. Ο Ανατόλιος είναι ένας τέτοιος άνθρωπος.
Η μεγάλη ή η μικρή οθόνη μάς παρουσιάζουν συνεχώς τον αγχωμένο υπεράνθρωπο, τον εξουσιαστή, τον εξυπνάκια, τον υποκριτή, τον ανερχόμενο, πατώντας επί πτωμάτων ή τον παλιάνθρωπο που αισχρολογεί, ασχημονεί, υβρίζει, ψεύδεται, απατά και κολακεύει. Σπάνια η αγιότητα στον κόσμο και δεν παρουσιάζεται πια.
Ευχαρίστησα τον καλό φίλο για την ευκαιρία που μου έδωσε να δω έστω κι έτσι την ωραία αυτή ταινία, που με γέμισε σκέψεις και μερικές θέλησα να μεταφέρω εδώ. Δεν ξέρω τι κατάφερα, πάντως αν σας δοθεί η ευκαιρία δείτε την ταινία αυτή και νομίζω δεν θα μετανιώσετε. Έχει κάτι να πει. Μη μείνουμε σε αυτές που δεν λένε τίποτε, μα τίποτε ...
=========================================================================
ΠΟΙΚΙΛΑ ΣΧΟΛΙΑ, ΑΛΙΕΥΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
ΠΟΙΚΙΛΑ ΣΧΟΛΙΑ, ΑΛΙΕΥΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Δείτε αυτή την
Ορθόδοξη ταινία. Δυστυχώς αυτές τις ημέρες βομβαρδιζόμαστε από Χολιγουντιανές
ταινίες που λίγο μας ωφελούν πνευματικά. Δείτε αυτή την ρώσικη ταινία και θα
καταλάβετε ότι η Ορθοδοξία είναι ζωντανή και είναι η μόνη πίστη που παράγει
αγίους .
Ο ήρωας, αν
και είναι γνώστης των ενεργειών της θείας χάριτος που ελκύει, έχει ένα βαθύ αίσθημα
αμαρτωλότητας και συντριβής. Μας δείχνει έτσι καθαρά, ποιά γνώμη είχαν για τον
εαυτό τους οι άγιοι, και πόσο Φαρισαίοι είμαστε εμείς, που νομίζουμε ότι κάτι
κάνουμε.
Κριτική
ΤΟ ΕΞ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΦΩΣ
«ΤΟ ΝΗΣΙ»
ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ - ΜΗΝΥΜΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ
ΡΩΣΙΑ
Τον
Νοέμβριο του 2006 κυκλοφόρησε στην Ρωσία με μεγάλη επιτυχία η ταινία του ρώσου
σκηνοθέτη Παύλου Λούγγιν «ΤΟ ΝΗΣΙ»
Δεν έχω την
ικανότητα του κριτικού κινηματογράφου για να παρουσιάσω το έργο του σκηνοθέτη
και τα βαθειά νοήματα, τα ανθρώπινα πνευματικά και πλήρως θεολογημένα που
συνδέουν το μήνυμα της ταινία προς τον σύγχρονο άνθρωπο. Για το λόγο αυτό θα
μεταφέρω εδώ μερικά από όσα έχω διαβάζει στις ρωσικές ιστοσελίδες που
πραγματεύονται την επιτυχία της ταινίας αυτής.
Η ταινία
μας παρουσιάζει ένα επεισόδιο του β Παγκοσμίου πολέμου σε νησί στην λευκή
θάλασσα όπου αρχίζει η τραγωδία ενός νεαρού ρώσου ναύτη που τον εξαναγκάζουν οι
Γερμανοί να εκτελέσει τον αξιωματικό του για να του χαρίσουν την ζωή.
Στην
συνέχεια η ταινία μας μεταφέρει στο έτος του 1974 σε ένα μοναστήρι της ιδίας
περιοχής όπου ο νεαρός ναύτης ως μοναχός Ανατόλιος τώρα προσπαθεί να ξεπεράσει
με την «προσευχή της καρδιάς» το βαθύ τραύμα της ενοχής για το αμάρτημα του
φόνου.
Θα
παρουσιάσω στο περιορισμένο χώρο του σημειώματος ορισμένες σκέψεις των
συντελεστών της μεγάλης αυτής επιτυχίας που και οι τρεις είναι βαπτισμένα μέλη
της ρωσικής Εκκλησίας.
Ο
σεναριογράφος Δ. Σόμπολεβ, στο ερώτημα σε ποιους απευθύνεται ην ταινία
σχολιάζει. « Κατά την άποψη μου η ταινία απευθύνεται στους ανθρώπους για τους
οποίους το αισθήματα ενοχής έχει κάποια σημασία, διότι η ύπαρξη αυτού του
αισθήματος όπως και της συνειδήσεως επιτρέπει στον κόσμο να βρίσκει την
ισορροπία του»
Ο
σκηνοθέτης Πάβελ Λογγίν που για πρώτη φορά ασχολήθηκε με εκκλησιαστικό
θέμα παρατηρεί: «Ο θεατής αυτής της ταινίας είναι ο βασανισμένος άνθρωπος που
δεν έχασε την ελπίδα να βρει το νόημα της ζωής. Μου φαίνεται πως οι
ικανοποιημένοι χριστιανοί δεν θα αποδεχτούν την ταινία όπως και οι
ικανοποιημένοι αθεϊστές. Δεν έχει πει και ο Μπερντιάεφ ότι στην εποχή μας
ο βασανισμένος αθεϊστής είναι πού κοντά στο Θεό παρά ο ικανοποιημένος
Χριστιανός».
Ο Πέτρος
Μάμανοβ (πατήρ Ανατόλιος), πρώην ροκάς και πανκ και σήμερα, πιστός Χριστιανός
σχολιάζει: «όταν ο καλλιτέχνης άνθρωπος πιστός αρχίζει να τραγουδά η να
ζωγραφίζει πίνακες περί του θεού τούτο κατά κανόνα καταλήγει σε ψεύτισμα. Ας
δουλέψει όπως θέλει, με την διαίσθηση του και η πίστη του και ο Θεός μέσα του
κατά κάποιον τρόπο θα παρουσιαστούν και ο Λουγγίν ο σκηνοθέτης κατάφερε έτσι να
αποφύγει το κιτς».
Κατά
την διάρκεια του 2007 έγιναν πολλές συναντήσεις και συζητήσεις με συμμέτοχη του
ευρύτερου κοινού πάνω στο γεγονός και το φαινόμενο της δημιουργίας ενός βαθιά
εκκλησιαστικού φιλμ και την πλατιά αποδοχή της ταινίας «Το Νησί» από ένα λαό
που αν και απόκτησε την ελευθερία του μετά από 70 χρονιά πνευματικής σκλαβιάς
αντιμετωπίζει σήμερα την επέλαση του ντόπιου και δυτικόφερτου αρνητισμού και
αθεϊσμού.
Ο
κριτικός Σεργεί Γκόρτσεβ χαρακτηρίζοντας «ΤΟ ΝΗΣΙ» σαν την καλλίτερη
κινηματογραφική ταινία του 2006 καταλήγει ότι «στο σύνολο της, η ταινία μας
έδειξε ότι η Ρωσία δεν είναι μόνο πετρέλαια, αέριο, διαφθορά και ανηθικότητα.
Και αυτό δίνει μια ελπίδα για το καλύτερο»
Η λέκτορας
Θεολογίας Λαρίσα Στάχ παρατηρεί « Αυτή η ταινία έγινε δείκτης της
καταστάσεως στην οποία βρίσκεται η σημερινή κοινωνία έγινε κατανοητό ότι για
άλλη μια φορά δεν κατάφεραν να σπάσουν την Ρωσία».
Στην
δημοσκόπηση έρευνα που έγινε τα πιο συχνά σχόλια που ακούστηκαν ήταν η αναφορά
στον ηθικό προβληματισμό που γεννά και στο φιλοσοφικό της βάθος. Και ιδιαίτερα
τονίστηκε ότι την βασική ιδέα του φιλμ οι πολλοί τον είδαν σαν πρόκληση στην
μετάνοια. «το φιλμ σε πλησιάζει στο Θεό» «Θέτει τα προβλήματα χρέους ,
συνειδήσεως τιμής», «δείχνει το θρίαμβο της ανθρώπινης συνειδήσεως»
Θα κλείσω
με ένα άλλο σχόλιο του σκηνοθέτη Π. Λουγγίν «Σήμερα από τους πλέον ζωντανούς
κοινωνικούς οργανισμούς στην χώρα και την ταινία αυτή απλώς προσπαθούμε να τη
διαποτίσουμε με την πνευματική εμπειρία ότι υπάρχει Θεός και ότι δεν είμαστε
μόνοι σ` αυτόν το κόσμο»
Η έρευνα
έγινε στις 3-4 Φεβρουαρίου 2007 σε πανρωσική κλίμακα σε 44 νομούς και 100
πολιτείες- επί 1500 ερωτηθέντων και με στατιστικό σφάλμα μέχρι 3.6 %, έδειξε
ότι την ταινία παρακολούθησε το 69% των κατοίκων της χώρας και από όσους την
παρακολούθησαν το 69% την έκρινε θετικά. «ΤΟ ΝΗΣΙ» παρουσιάστηκε στο φεστιβάλ
Βενετίας, Τορόντο, Λονδίνο και Θεσσαλονίκης.
Στην Ελλάδα
η ταινία αγνοήθηκε από τους κινηματογράφους προφανώς ως μη εμπορεύσιμη και στα
τηλεοπτικά κανάλια τα γνωστά κυκλώματα θα την θεώρησαν και «σκοταδιστική»
κυκλοφορεί από χέρι σε χέρι σε DVD με ελληνικούς υποτίτλους.
Συνέντευξη τοῦ πρωταγωνιστῆ
Τὸ καλοκαίρι τοῦ 2006 ὁ Πέτρου Μαμόνωφ «κήρυξε» στὸ Σότσι, στὴ Μαύρη Θάλασσα. Ἦταν ἀμέσως μετὰ τὴν πρεμιέρα τῆς ταινίας «Ostrov». Αὐτὸ τὸ κείμενο ἀποδεικνύει ὅτι ὁ συγκινητικὸς αὐτὸς ἠθοποιὸς καὶ μουσικός, καταλαβαίνει
πολὺ καλὰ τί εἶναι πνευματικὴ ζωὴ καὶ ὅτι ὁ ρόλος του στὸ ἔργο μόνο τυχαῖος δὲν ἦταν.
- Πόσο διεστραμμένα εἶναι ὅλα σήμερα! Οἱ κριτικοὶ συζητοῦσαν πρόσφατα γιὰ τὴν ταινία «Ostrov» τοῦ Pavel Lunghin καὶ μιλοῦσαν γιὰ τὴν ἐκκλησία σὰν νὰ εἶναι κάτι μυθικό, σὰν νὰ εἶναι ὁ Ilya Murometz (σ.σ. πρόσωπο τῆς παλαιᾶς ρωσικῆς παράδοσης).
Πῶς νὰ ζήσεις ἐὰν δὲν πιστεύεις τίποτα; Τριγυρίζω συγχυσμένος
δεξιὰ καὶ ἀριστερά. Ἐνῶ ὅταν ἔχεις πίστη, ὅσο κουρασμένος καὶ νὰ εἶσαι, θὰ δώσεις τὴ θέση σου σὲ μιὰ γριούλα στὸ λεωφορεῖο. Κι αὐτὸ εἶναι χριστιανισμός. Τρέχεις νὰ πλύνεις τὰ πιάτα χωρὶς νὰ σοῦ τὸ ζητήσουν. Εἶναι αὐτὸ μιὰ χριστιανικὴ πράξη; Εἶναι.
Μὴν ἐπιμένεις συνεχῶς ὅτι ἔχεις δίκιο. Μὴ φωνάζεις «Τὸ φαγητὸ εἶναι κρύο». Κάνε ὑπομονὴ δύο λεπτὰ νὰ στὸ ξαναζεστάνουν. Ἡ καημένη ἡ γυναίκα σου θὰ τὸ κάνει γρήγορα. Εἶναι καὶ αὐτὴ κουρασμένη. Ὁ καθένας μὲ τὸ ρυθμό του καὶ τὶς ἔννοιές του. Γιατί ὅλο ἐπιμένετε, «ἡ γυναίκα εἶναι ὑποχρεωμένη», «ὁ ἄντρας πρέπει» κ.τ.λ.
Ἀγάπη εἶναι νὰ πορεύεσαι μὲ κάποιον καὶ νὰ τὸν ὑποφέρεις. Νά, βλέπεις κάποιον πεσμένο μὲ τὰ μοῦτρα στὸ χιόνι (σ.σ. συνηθισμένο στὴ Ρωσία).Ἐμεῖς γρήγορα θὰ σκεφτοῦμε ὅτι εἶναι μεθυσμένος. Κι ἂν ἔχει πάθει ἀνακοπὴ καρδιᾶς; Τί κι ἂν εἶναι μεθυσμένος. Βοήθησε τὸν νὰ σηκωθεῖ, βάλε τον σ᾿ ἕνα παραπέτο νὰ μὴν παγώσει. Ἀλλὰ ὄχι. Ἐμεῖς συνεχίζουμε τὸ δρόμο μας. Ξεφεύγουμε ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό μας. Πρέπει νὰ ζοῦμε ὄχι λέγοντας: «Δῶσε μου», ἀλλὰ «πάρε ἀπὸ ἐμένα». Πολλοὶ δὲν καταλαβαίνουν πὼς εἶναι νὰ δώσεις τὸ πουκάμισο ποὺ φορᾶς. Ἔχουμε συνηθίσει νὰ ζοῦμε ἀνάποδα. Ὅσα εἶναι εὐάρεστα στὸ Θεὸ τὰ ἀπορρίπτουμε.
Τὸ κυριότερο, μὴ διστάζεις νὰ βοηθήσεις τὸν ἀδύνατο. Γιὰ μᾶς ἰσχύει τὸ ἀντίθετο - «κατάπιε τον». Ὁ πλούσιος παίρνει ἀπὸ τὸ φτωχὸ κι αὐτὸ τὸ λίγο. Κλέβει ὅσο πιὸ πολὺ γίνεται καὶ μετὰ κρύβεται πίσω ἀπὸ ψηλοὺς φράχτες, γιὰ νὰ μὴν τοῦ τὰ πάρουν ἄλλοι.
Ἔχουμε μιὰ στρεβλὴ ἀντίληψη γιὰ τὸν χριστιανισμό. Ἀλλὰ τὰ πράγματα εἶναι ἁπλά. Πόσο αἷμα μπορεῖς νὰ δώσεις στὸν ἄλλο; Εἶναι γραμμένο: «ὅσα κάνεις γιὰ τοὺς ἀδελφούς μου τοὺς ἐλαχίστους, σ᾿ ἐμένα τὸ κάνεις».
Νὰ μπορεῖς νὰ καθίσεις ὅσο πιὸ πολὺ μπορεῖς στὸ προσκέφαλο τῆς μάνας του, ποὺ ὑποφέρει ἀπὸ τὰ χρόνια καὶ τὶς ἀρρώστιες. Νά ποῦ καὶ πῶς πρέπει νὰ πεθαίνουμε κάθε μέρα!
Ὅπως τὰ παιδιὰ ποὺ ἔστειλαν στὴν Τσετσενία. Ἕνας κρετίνος πετάει μιὰ χειροβομβίδα καὶ ἕνας ἀντισυνταγματάρχης ἔπεσε πάνω της. Δὲ δίστασε καὶ σκοτώθηκε. Ἔσωσε ὀχτὼ ἄτομα. Ἦταν κομμουνιστής. Ἀβάπτιστος. Σκέφτηκε ὅμως χριστιανικά.
Γιατὶ, τί σοῦ χρησιμεύει νὰ πηγαίνεις στὴν ἐκκλησία καὶ ἡ καρδιά σου νὰ εἶναι ἄδεια; Χωρὶς μιὰ χριστιανικὴ πράξη. Μπορεῖς ἐσὺ νὰ ἐπισκεφτεῖς ὅλα τα Ἅγια Ὄρη καὶ νὰ προσκυνήσεις ὅλα τα λείψανα. Τζάμπα. Βλέπεις ἕνα φτωχό, κακομοίρη καὶ σκέφτεσαι «θὰ εἶναι ἀπὸ ἐκείνους τοὺς ἀπατεῶνες ποὺ δείχνει ἡ τηλεόραση». - «Δῶσε του 50 καπίκια. Δὲ θὰ φτωχύνεις». Ἡ ἀληθινὴ μαφία εἶναι αὐτοὶ οἱ πέντε-ἕξι ποὺ χειραγωγοῦν τὰ πλήθη ἀπὸ τὴν τηλεόραση.
Δὲ διακόπτω τοὺς ἄλλους ὅταν μιλοῦν. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες μᾶς μαθαίνουν νὰ στεκόμαστε μπροστὰ στοὺς ἄλλους σὰν νὰ εἴμαστε μπροστά σε μιὰ παλιὰ εἰκόνα. Τί σημαίνει νὰ μὴν κρίνεις; Νὰ μὴ βγάζεις καταδικαστικὲς ἀποφάσεις. Γνώμη εἴμαστε ὑποχρεωμένοι νὰ ἔχουμε. Ὁ Χριστὸς προσπάθησε νὰ κάνει κάποιες διευκρινίσεις στοὺς Φαρισαίους, ἐνῶ ὁ θυμὸς τοῦ ἦταν δίκαιος. Ἔχεις δίκιο ὅταν θυμώνεις μὲ τὸν ἑαυτό σου ἐπειδὴ π.χ. χτὲς βράδυ μέθυσες. Νὰ μισεῖς τὴν ἁμαρτία σου, τὰ πάθη σου, αὐτὰ ποὺ σὲ βασανίζουν καὶ δὲ βρίσκεις γιατρικό. Μόνο ἂν μισήσεις τὴν ἁμαρτία βαθιὰ θὰ γευτεῖς τὸ ἄρωμα τῆς νίκης.
Ἂν καὶ μεγάλος, κάθε μέρα προσπαθῶ νὰ μαθαίνω. Νά, πηγαίνω συχνὰ μὲ τὸ λεωφορεῖο μέχρι τὴν Μόσχα. Δύο ὧρες χωρὶς στάση. Μπροστά μου κάθονταν δύο νεαροί, μεθυσμένοι. Ἔβριζαν, μιλοῦσαν πάρα πολὺ ἄσχημα. Ἔτρεμα καὶ μόνο στὴν σκέψη ὅτι πρέπει νὰ τοὺς ὑποστῶ γιὰ δύο ὧρες. Μετὰ ὅμως σκέφτηκα. Γιὰ νὰ δοῦμε. Ποιοὶ εἶναι αὐτοὶ οἱ νεαροί; Μεγάλωσαν σὲ χωριό. Τί εἶδαν ἐκεῖ; Τὸν πατέρα μεθυσμένο, τὴ μάνα νὰ τοὺς δίνει σφαλιάρες, βρισιές. Ἡ τηλεόραση συνεχῶς ἀνοιχτή. Αὐτὴ εἶναι ἡ νέα γενιά. Τί νὰ τοὺς ζητήσεις. Ἐγὼ προσωπικὰ τοὺς ἔμαθα κάτι; Πέρασα τὸ κατώφλι τοῦ σπιτιοῦ τους; Τοὺς διάβασα κάποιο βιβλίο; Βγαίνω ἀπὸ τὸ λαβύρινθο τῶν σκέψεών μου καὶ διαπιστώνω ὅτι φθάσαμε...
Ὅλα εἶναι στὰ χέρια μας: τὸ πῶς ἀκοῦμε, τὸ ἂν τὰ μάτια μας εἶναι καθαρά, τὸ ἐὰν τὰ αὐτιά μας εἶναι κλεισμένα, τὸ ἐὰν ἡ ψυχή μας εἶναι ξεκλειδωμένη, τὸ ἂν ἡ συνείδησή μας εἶναι καθαρή. Μὲ αὐτὰ τὰ πράγματα πρέπει νὰ ἀσχοληθοῦμε. Οἱ ἅγιοι μᾶς μαθαίνουν: σώσου καὶ εἶναι ἀρκετὸ γιὰ μιὰ ζωή. Τρόπος δράσης; Φτιάξε τὸν ἑαυτό σου. Ἕνα χιλιοστόμετρο. Ἀλλὰ αὐτὸ τὸ χιλιοστόμετρο θὰ φέρει πιὸ πολὺ φῶς. Ἐὰν μείνουμε ὅμως μόνο σὲ διαπιστώσεις.. τίποτα δὲ θ᾿ ἀλλάξει. Μόνο τὸ κακό, ἀπὸ τὸ ὁποῖο ἔχουμε ἀρκετό, θὰ πολλαπλασιαστεῖ. Νὰ ἐλαττώσουμε τὴν κακία. Αὐτὸ προσπαθήσαμε καὶ μὲ τὴν ταπεινὴ ταινία μας τὸ «Ostrov».
Ἴσως κάποιοι κριτικοὶ ἔχουν δίκιο. Ἴσως ὑπάρχει πολὺ «φλυαρία» στὶς κινήσεις. Προσπάθησα νὰ τὶς ἐξηγήσω. Βρισκόμασταν σὲ μιὰ περίεργη κατάσταση, μιὰ ἀδυναμία ἀπὸ τὴν ὁποία προσπαθήσαμε μ᾿ ὅλες μας τὶς δυνάμεις νὰ βγοῦμε. Ὅπως τὰ παιδιά,δὲν προσπαθούσαμε νὰ καταλάβουμε, ἀλλὰ νὰ συγκρατήσουμε τί συμβαίνει μὲ τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἀρχίζει νὰ πιστεύει, καὶ προσπαθεῖ νὰ γνωρίσει τὸ Θεό, ὅπως ἦταν ὁ ἥρωάς μου...
Ἐπειδὴ ξεχνᾶμε ὅτι ἡ ἁμαρτία εἶναι ἔλλειψη φωτός. Ἐμεῖς τῆς δίνουμε μορφή, τὴν κάνουμε χειροπιαστή... μὲ τοὺς ἐρεθισμούς μας. Μὲ τὴν ἔλλειψη σεβασμοῦ στὸν ἄλλο. Τί εἶναι παράδεισος καὶ τί εἶναι κόλαση; Οἱ Πατέρες μᾶς μαθαίνουν ὅτι παντοῦ ὑπάρχει ἕνας ὠκεανὸς θεϊκῆς ἀγάπης. Ὅσους λαθεύουν τοὺς τιμωρεῖ μὲ τὸ μαστίγιο τῆς ἀγάπης. Σκεφτεῖτε - ἕναν ὠκεανὸ ἀγάπης, ὅπου ὅλος ὁ κόσμος ἀγαπιέται. Αὐτὸ μας λείπει σ᾿ αὐτὴ τὴ ζωή, ἡ ἀγάπη. Νὰ λοιπὸν ἡ κόλαση, ἡ ἔλλειψη ἀγάπης. Καὶ ἂν τὸ σκοτάδι εἶναι ἔλλειψη φωτός, ἡ σκοτεινὴ ψυχή, ὅταν βγαίνει στὸ φῶς, λειώνει.
(..)
Τὸ μόνο ποὺ θέλω εἶναι νὰ μεταδώσω κάτι ἀπὸ τὴν προσωπική μου ἐμπειρία. Εἶμαι σὰν ὅλους τους ἄλλους - ἀδύνατος. Ἀλλὰ αἰσθάνθηκα μιὰ ἀνάγκη. Αἰσθάνομαι τὴν Ἀλήθεια σὰν κάτι τὸ ἐπεῖγον, σὰν ἕναν κόμπο στὸ λαιμό. Μιὰ ἀπὸ τὶς ὀνομασίες τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ Ἥλιος τῆς Ἀλήθειας. Πρὸς αὐτὸν τὸν ἥλιο κατευθύνομαι μ᾿ ὅλες μου τὶς πενιχρὲς δυνάμεις.
Διαβάζω: «Δὲ ζοῦμε ποτὲ τὴ στιγμή. Ἀκόμη καὶ τότε ποὺ καθόμαστε στὸ τραπέζι οἱ σκέψεις μας πετᾶνε, πότε στὰ ἀγγουράκια, πότε στὸ κβάς, πότε στὴ σούπα. Δοκιμάστε ἔστω ἀνὰ λεπτὸ τὴν ἡμέρα, ὅταν δὲν ἔχετε κάτι νὰ κάνετε, νὰ συγκεντρωθεῖτε στὸν ἑαυτό σας, γιὰ νὰ ζήσετε τὸ τώρα. Σ᾿ ἐκεῖνο ἀκριβῶς τὸ λεπτό. Εἶναι πολὺ δύσκολο. Ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς προσπάθειας θὰ εἶναι νὰ αἰσθανθεῖτε τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ».
Αἰσθάνομαι ἠθοποιός; Ἐγὼ εἶμαι ὁ Πέτρος Νικολάεβιτς Μαμόνωφ. Προσπαθῶ νὰ κάνω τὴ δουλειά μου ὅσο καλύτερα μπορῶ. Δίνω κάθε στιγμὴ ὅλες μου τὶς δυνάμεις. Ὅταν μετὰ ἀπὸ πέντε χρόνια θὰ κοιτάξω πίσω καὶ θὰ πῶ: «Πῶς μπόρεσες νὰ παίξεις τόσο χάλια;» Θὰ ἔχω τὴ συνείδησή μου ἥσυχη, ἐπειδὴ ἐκείνη τὴ στιγμὴ ἔκανα ὅ,τι μποροῦσα.
Ἔτσι ἦταν καὶ μὲ τὴν ταινία «Ostrov». Πέτυχε ἔτσι; Θὰ ἐντυπωσιάσει. Προσπάθησα νὰ βοηθήσω τὸν ἑαυτό μου καὶ τοὺς γύρω μου. Ὅταν ὁ Χριστὸς μπῆκε στὴν Ἱερουσαλὴμ ἐπὶ πώλου ὄνου, τὸν ἔραναν μὲ λουλούδια καὶ τὸν ὑποδέχθηκαν μὲ ἐπευφημίες. Τὸ ζωάκι πίστευε ὅτι σ᾿ αὐτό, ἀπευθύνονται ὅλα αὐτά. Ἔτσι εἴμαστε καὶ ἐμεῖς σὰν τὸν ὄνο ποὺ ἔφερε τὸ Χριστό. Ἐγὼ ἔχω πολλὰ ταλέντα, ἀλλὰ τὰ ἔχω μὲ τὴν ἀξία μου; Ἕνα γενναιόδωρο χέρι τὰ ἔσπειρε. Ζῶ μ᾿ αὐτά. Προσπαθῶ νὰ μὴν τὰ διαψεύσω, νὰ μὴν τὰ προδώσω. Δὲν ἔχω ὀργασμοὺς μὲ τὸ «ἐγώ» μου. Καταλαβαίνω ὅτι ἐγώ, ὁ Πέτρος Μαμμόνωφ δὲν ἔκανα κάτι μὲ τὴν ἀξία μου. Ἔχω μὲ τί νὰ περηφανευτῶ; Σ᾿ ὅσους ὁ Θεὸς δίνει,
τοὺς τὸ ζητάει. Πρέπει νὰ ζήσουμε ὅσο πιὸ καθαρὰ μποροῦμε. Ὅλα εἶναι τόσο εὔθραυστα, απροστάτευτα.
ΠΗΓΗ:
Ἔτσι ἦταν καὶ μὲ τὴν ταινία «Ostrov». Πέτυχε ἔτσι; Θὰ ἐντυπωσιάσει. Προσπάθησα νὰ βοηθήσω τὸν ἑαυτό μου καὶ τοὺς γύρω μου. Ὅταν ὁ Χριστὸς μπῆκε στὴν Ἱερουσαλὴμ ἐπὶ πώλου ὄνου, τὸν ἔραναν μὲ λουλούδια καὶ τὸν ὑποδέχθηκαν μὲ ἐπευφημίες. Τὸ ζωάκι πίστευε ὅτι σ᾿ αὐτό, ἀπευθύνονται ὅλα αὐτά. Ἔτσι εἴμαστε καὶ ἐμεῖς σὰν τὸν ὄνο ποὺ ἔφερε τὸ Χριστό. Ἐγὼ ἔχω πολλὰ ταλέντα, ἀλλὰ τὰ ἔχω μὲ τὴν ἀξία μου; Ἕνα γενναιόδωρο χέρι τὰ ἔσπειρε. Ζῶ μ᾿ αὐτά. Προσπαθῶ νὰ μὴν τὰ διαψεύσω, νὰ μὴν τὰ προδώσω. Δὲν ἔχω ὀργασμοὺς μὲ τὸ «ἐγώ» μου. Καταλαβαίνω ὅτι ἐγώ, ὁ Πέτρος Μαμμόνωφ δὲν ἔκανα κάτι μὲ τὴν ἀξία μου. Ἔχω μὲ τί νὰ περηφανευτῶ; Σ᾿ ὅσους ὁ Θεὸς δίνει,
τοὺς τὸ ζητάει. Πρέπει νὰ ζήσουμε ὅσο πιὸ καθαρὰ μποροῦμε. Ὅλα εἶναι τόσο εὔθραυστα, απροστάτευτα.
ΠΗΓΗ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου