Πνευματικό φως από την Αγία Παρασκευή

Γράφει ο Πρωτοπρεσβ. π. Άγγελος Αγγελακόπουλος,

εφημέριος Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής Καλλιπόλεως Πειραιώς

Στίς 26 Ιουλίου, η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική, Ορθόδοξος Εκκλησία εορτάζει τήν μνήμη της αγίας ενδόξου Οσιοπαρθενομάρτυρος του Χριστού Παρασκευής της αθληφόρου. 

Όπως είναι γνωστό, η αγία ένδοξος Οσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευή έλαβε από τόν Άγιο Τριαδικό Θεό τό ιδιαίτερο χάρισμα της θεραπείας τόσο της σωματικής όσο κυρίως της πνευματικής οράσεως. Είναι η προστάτις των ματιών. Μάς χαρίζει τό φως.


Βέβαια, τό χάρισμα αυτό η αγία ένδοξος Οσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευή δέν τό έχει κατά φύσιν, αλλά κατά Χάριν, ως δωρεά, η οποία πηγάζει από τήν πηγή του φωτός, από τό φυσικό φως, από τό αυτοφώς, τόν Ίδιο τόν Θεάνθρωπο Κύριο Ιησού Χριστό, ο οποίος εκήρυξε στεντορεία τη φωνή ότι «Εγώ ειμί τό Φως του κόσμου» [1].


Πώς, όμως, η αγία ένδοξος Οσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευή αξιώθηκε τοιούτου χαρίσματος;

Σύμφωνα με το συναξάριο, ο ειδωλολάτρης τότε βασιλιάς Αντωνίνος, θέλοντας νά πείσει τήν Αγία νά θυσιάσει στά είδωλα καί βλέποντας τήν σταθερά καί επίμονη άρνησή της, πρόσταξε νά ανάψουν μιά μεγάλη φωτιά καί νά βάλουν ένα καζάνι γεμάτο πίσσα καί θειάφι νά βράζει καλά καί νά ρίξουν μέσα στό καζάνι τήν Αγία, νά καεί.

Η Αγία χαρούμενη, επειδή επρόκειτο νά αναχωρήσει από τόν ψεύτικο αυτόν κόσμο καί νά πάει στόν αληθινό καί αιώνιο, έκανε τόν σταυρό της καί μπήκε μέσα. Περιμένοντας δυό καί τρεις ώρες ο βασιλιάς, βλέπει ότι η Αγία δέν καίγεται καί τής λέει : «Παρασκευή, γιατί δέν καίγεσαι»; «Διότι, ο Χριστός μού δρόσισε τό νερό», απαντά η Αγία. «Ράντισε κι εμένα, νά δω αν καίει», τής λέει ο βασιλιάς. 

Πήρε, λοιπόν, η Αγία μέ τά δυό της χέρια καί τού έρριξε στό πρόσωπο καί ευθύς τυφλώθηκε καί τό πρόσωπό του γδάρθηκε. Φωνάζει τότε ο βασιλιάς : «Μέγας ο Θεός των Χριστιανών! Πιστεύω κι εγώ σ’Αυτόν καί βγές νά μέ βαπτίσεις». 

Βγαίνει η Αγία, τόν βαπτίζει καί του ξαναδίνει τό φως των οφθαλμών του, λέγοντας : «Βασιλιά, ο Θεός των Χριστιανών σέ απαλλάσσει από τήν δεινή αυτή μάστιγα». Μετά από αυτό τό γεγονός η Αγία έλαβε την χάρι από τόν Θεό νά θεραπεύει τούς πάσχοντας από τις παθήσεις των ματιών [2].

Ενώ η έλευση του πρώτου Φωτός, του Χριστού, καί η εμφάνιση των τρίτων φώτων, των Αγίων ανθρώπων (δεύτερα φώτα είναι οι άγιοι Άγγελοι, κατά τόν άγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο) θά έπρεπε νά σημαίνει ευλογία καί σωτηρία, εντούτοις επικρατεί καί απλώνεται τό σκότος, η κατάπτωση, η διαφθορά καί η τυφλότητα. 

Ακόμη καί μέσα στήν αγιοτόκο και ηρωοτόκο Ελλάδα μας. Μιά χώρα, ένας τόπος αγίων καί ηρώων, στόν οποίο θά έπρεπε νά κυριαρχεί καί νά λάμπει τό Φως του Χριστού καί των Αγίων, όπως έλαμπε επί αιώνες στη Ρωμιοσύνη του Βυζαντίου.

Ας μάς επιτρέψει, σήμερα, η αγάπη σας νά αναφέρουμε μερικά τέτοια δείγματα ελλείψεως φωτός, ακολουθώντας κατά πόδας τό παράδειγμα της σήμερον εορταζομένης αγίας ενδόξου Οσιοπαρθενομάρτυρος Παρασκευής.

Α) Αντιμετώπιση της ατεκνίας
Οι γονείς της Αγίας Παρασκευής, Αγάθων καί Πολιτεία, ήταν δίκαιοι καί ευλαβείς˙ είχαν περάσει μιά ζωή αφιερωμένη στόν Θεό˙ ήταν «ολοτρόπω νεύσει πρός Θεόν κεκλικότες»˙ είχαν κλίνει, είχαν νεύσει μέ όλους τούς τρόπους πρός τόν Θεό˙ όλη η ζωή τους ήταν μιά δοξολογία, μιά εξύμνηση του Θεού καί μιά τήρηση των εντολών του. Δέν είναι εύκολο νά τηρήσει κανείς τίς εντολές του Θεού καί νά στρέψει όλη του τή ζωή πρός τόν Θεό. Πόσοι από’μας, αγαπητοί μου, έχουμε στρέψει όλη τή ζωή μας πρός τόν Θεό;

Νά είναι όλες μας οι σκέψεις, όλες μας οι ενέργειες, όλες μας οι κινήσεις, όλη μας η ζωή αφιερωμένη στόν Θεό; Μάς κλέβει από’δω κι από’κεί ο διάβολος. Άλλοτε ένας φίλος, άλλοτε ένα συμπόσιο, άλλοτε μιά ξεκούραση, ένα γλέντι, μιά διασκέδαση καί αφιερώνουμε τή ζωή μας πολλές φορές όχι στόν Θεό, αλλά στόν κόσμο, το κοσμικό φρόνημα, στό κακό, στήν αμαρτία καί σέ ουδέτερα ή ανάξια πράγματα. Τό ζεύγος, η αγία ξυνωρίς, Αγάθων καί Πολιτεία, είχαν στρέψει τή ζωή τους «ολοτρόπως» πρός τόν Θεό. 

Καί θά περίμενε κανείς πως όλα τους τά αιτήματα θά εκπληρώνονταν αμέσως από τόν Θεό. Εμείς μόλις κάνουμε κάποιο ευλαβικό αφιέρωμα, μόλις ψελλίσουμε κάποια προσευχή, απαιτούμε αμέσως ο Θεός νά εκπληρώσει τό αίτημα της προσευχής μας. Δέν έχουμε υπομονή καί εμπιστοσύνη στή σοφία και την πρόνοια του Θεού, ο οποίος πρός τό συμφέρον μας πάντα ικανοποιεί τά αιτήματά μας. 

Μιά ζωή, λοιπόν, αφιερωμένη στόν Θεό, ο Αγάθων καί η Πολιτεία. Καί είχαν ένα μόνο αίτημα από τόν Θεό. Νά τούς χαρίσει ένα παιδί. Πόσο λογικό καί εύλογο αίτημα! Ήταν πολύ φυσικό νά λυπούνται καί νά στενοχωριούνται, χωρίς, όμως, νά χάνουν τήν εμπιστοσύνη πρός τόν Θεό, χωρίς νά παροργίζονται καί χωρίς νά στρέφονται εναντίον του Θεού.


Στενοχωρούνταν τόσο διότι δέν θά υπήρχε κάποιος διάδοχος του γένους τους, όσο καί γιατί δέν είχαν κάποιον κληρονόμο του πλούτου τους. Τό ζεύγος, όμως, δέν τό έβαλε κάτω, αλλά μιμούμενο τά προγενέστερα στείρα και άτεκνα ζεύγη της Παλαιάς Διαθήκης, τήν προφήτιδα Άννα, τήν μητέρα του αγίου προφήτου Σαμουήλ, τούς Αγίους Ιωακείμ και Άννα, τούς γονείς της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου καί Αειπαρθένου Μαρίας καί τούς Αγίους Ζαχαρία και Ελισσάβετ, τούς γονείς του Τιμίου Προφήτου, Προδρόμου καί Βαπτιστού Ιωάννου, προσέτρεξε μέσω της αδιαλείπτου προσευχής στόν Θεό. 

Τότε ο Θεός, όχι απλώς ικανοποιήσε τό αίτημά τους, αλλά τούς έδωσε έναν εξαίσιο καρπό˙ τήν αγία ένδοξο Οσιοπαρθενομάρτυρα Παρασκευή. Τηρούμε εμείς, αγαπητοί μου, παρόμοια στάση σέ ανάλογες περιπτώσεις;

Μιμούμαστε το παράδειγμα της νηστείας, της προσευχής και της πλήρους εμπιστοσύνης στο θέλημα του Θεού των γονέων της αγίας Παρασκευής προς απόκτηση παιδιών, ή σπεύδουμε «αγαλλομένω ποδί» σέ ιατρικές λύσεις, όπως αυτές της τεχνητής, ενδοσωματικής ή εξωσωματικής γονιμοποίησης μέ απρόβλεπτες συνέπειες; 

Μήπως αντικαθιστούμε τόν κύριο καί πρωταρχικό σκοπό του μυστηρίου του Γάμου, πού είναι η θέωση, εξαγιασμός καί η ένωση του ανδρογύνου μέ τόν Χριστό, καί τόν ταυτίζουμε μέ τήν τεκνογονία, πράγμα τό οποίο αποτελεί περιορισμό του νοήματος του Γάμου στίς σαρκικές σχέσεις; 

Η Ορθόδοξος Εκκλησία δεν μπορεί να προτείνει την προσφυγή στην ούτως ή άλλως προβληματική παρεμβατική αναπαραγωγή, παρά μόνο την εμμονή στα αιώνια και διαχρονικά πρότυπα, τους Αγίους.

Β) Πρότυπο αγιότητος γυναικών
Η ζωή της αγίας ενδόξου Οσιοπαρθενομάρτυρος Παρασκευής υπήρξε υποδειγματική. Νά πώς μάς τόν περιγράφει ο εθνοϊερομάρτυς, Ισαπόστολος, φωτιστής του Γένους μας και μεγάλος διδάχος άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο οποίος αφιερώνει ολόκληρη τήν Δ΄ Διδαχή του στήν ερμηνεία της παραβολής του σπορέως, παρουσιάζοντας τήν Αγία Παρασκευή ως παράδειγμα εκατονταπλασίονος καρποφορίας του σπόρου του Θεού.

«Η Αγία μετά τήν κοίμηση των γονέων της, ούσα δωδεκαετής, έμεινε σ’ένα πύργο υψηλό. Ο υψηλός καί δυνατός αυτός πύργος είναι ο ουρανός, πού μοίρασε δηλαδή όλα τά υπάρχοντα ελεημοσύνη καί τά έστειλε μέ τούς πτωχούς στόν Παράδεισο. Μέ τί έβαφε τά μάτια της; 

Όχι μέ μαυράδι σάν μερικές ανόητες γυναίκες, πού τό βάζουν, γιά νά φαίνονται όμορφες στούς άνδρες, αλλά σηκωνόταν η Αγία κάθε αυγή καί ενθυμουμένη τίς αμαρτίες των χριστιανών έκλαιγε, χτυπώντας τό πρόσωπό της καί βρέχοντάς το μέ δάκρυα. Ποιά είναι τά σκουλαρίκια; 

Είχε τά αυτιά της ανοικτά, στέκοντας μέ ευλάβεια, γιά νά ακούει τό Ιερόν καί Άγιον Ευαγγέλιον. Μέ τί έβαφε τά χείλη της; Όχι μέ κοκκινάδι, αλλά λέγοντας τό «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλόν», είχε δηλαδή τήν ίδια τήν αλήθεια. 

Ποιό είναι τό περιδέραιο, πού είχε στό λαιμό της; Είναι από τίς νηστείες, πού έκανε, καί έλαμπε ο λαιμός της σάν τόν ήλιο. Ποιά είναι τά δακτυλίδια; Είναι από τίς πολλές μετάνοιες, πού έκανε, καί γίνονταν κόμποι-κόμποι τά δάκτυλά της. Ποιό είναι τό ζωνάρι τό μαλαματένιο; Είναι η παρθενία, πού φύλαγε σ’όλη της τήν ζωή. Ποιό είναι τό φόρεμα; Είναι η εντροπή, πού είχε καί ο φόβος του Θεού, πού τήν σκέπαζε. 

Ποιά είναι τά παπούτσια τά υψηλά; Είναι ο νους της, πού τόν είχε στόν ουρανό καί όχι στήν γη, γιά νά στοχάζεται αυτά τά μάταια, τά ψεύτικα, τά γήινα σάν τά άλλα κορίτσια. Έτσι στολιζόταν η Αγία. Αν ίσως είναι κανένα κορίτσι καί θέλει νά στολίζεται σάν τήν Αγία Παρασκευή, νά στοχασθεί τί έκανε η Αγία, νά κάνει κι αυτή, γιά νά σωθεί» [3].

Ακούστε, όσες είστε παρθένες καί μάθετε πώς νά παρθενεύετε˙ διότι όχι μόνο όποια μέ τό σώμα παρθενεύει, αυτή λέγεται καθολικά παρθένος, αλλά εκείνη, η οποία είναι καί κατά τήν ψυχή καθαρά καί δέν έχει στόν λογισμό της αισχρές ενθυμήσεις, αυτή είναι καθολικά παρθένος.

Ακούστε, όσες έχετε άνδρες, τί λέγει ο Απ. Παύλος : «Μετά αιδούς καί σωφροσύνης κοσμείν εαυτάς, μή εν πλάσμασιν ή χρυσώ ή μαργαρίταις ή ιματισμώ πολυτελεί, αλλ’ο πρέπει γυναιξίν, επαγγελλομέναις θεοσέβειαν δι’έργων αγαθών» [4]. 

Δηλαδή, νά μήν μακιγιάρεστε, ούτε νά στολίζεστε μέ χρυσά φορέματα καί μέ μαργαριτάρια, αλλά νά είστε τιμημένες καί σόφρωνες, καθώς ταιριάζει σέ γυναίκες χριστιανών, οι οποίες θέλουν νά αρέσουν στόν Χριστό μέ έργα αγαθά καί όχι μέ στολίδια.

Ακούστε, όσες έχετε κόρες ανύπανδρες, πώς πρέπει νά τίς εκπαιδεύετε. Νά μή γίνεστε εσείς τό κακό παράδειγμα σ’αυτές, αλλά νά είστε τύπος καί παράδειγμα των θυγατέρων σας σέ κάθε θεάρεστο έργο. 

Διότι, όταν εσείς λέτε λόγια, πού μολύνουν τίς ψυχές των απλών παρθένων, όταν δέν αγαπάτε τήν εργασία του οίκου, όταν αντιλέγετε στούς ίδιους τούς άνδρες σας, όταν βγαίνετε συχνά έξω απ’τό σπίτι, όταν χορεύετε, όταν δέν πηγαίνετε στήν Εκκλησία, όταν αγαπάτε τό πολύ κρασί, όταν δέν έχετε καμμιά ευλάβεια, ούτε εγκράτεια γλώσσας, από πού αλλού νά εκπαιδευθούν οι μικρές κόρες, οι οποίες δέν βγαίνουν έξω απ’τό σπίτι;

Αλλά, η Αγία Παρασκευή δέν ήταν τέτοια, ούτε εκπαιδεύθηκε μέ τέτοιο τρόπο από τή μητέρα της, ούτε ξόδευε τήν ομορφιά καί τό κάλλος της σέ ατάκτους έρωτες νέων, ούτε άγρευε τίς ψυχές των ανδρών, αλλά πάντοτε ένα έργο είχε απαραίτητο˙ τό νά στολίζει τήν ψυχή της μέ νηστεία, μέ εγκράτεια, μέ σιωπή, μέ προσοχή, μέ παρθενία, μέ ελεημοσύνη καί μέ κάθε θεάρεστο έργο [5].

Θαυμάζει κανείς στό πρόσωπο της Αγίας Παρασκευής τό ηθικό καί πνευματικό μεγαλείο, πού έχουν οι γυναίκες, οι οποίες, μερικές φορές, ξεπερνούν ακόμη καί τούς θεωρουμένους δυνατούς άνδρες σέ αφοσίωση στό Θεό. 

Οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας αναφερόμενοι, μερικές φορές, σέ εύθραυστες καί λεπτές γυναικείες μορφές, απορούν πώς αυτές οι γυναίκες μ’αυτή τήν ευαίσθητη γυναικεία φύση, πού θά νόμιζε κανείς ότι στήν πρώτη δυσκολία θά κατέρρεαν, πώς έδειξαν τέτοια αντοχή καί τέτοια αφοσίωση στά μαρτύρια, αλλά καί στήν μοναχική άσκηση καί αποδείχθηκαν ανώτερες από τούς άνδρες.

Κι ας πούμε εδώ ότι η ισότητα μεταξύ ανδρών καί γυναικών δέν κρίνεται από τό τί επαγγέλματα ασκεί ο καθένας, όπως πρεσβεύει τό ανόητο φεμινιστικό κίνημα, το οποίο δημιουργεί ταραχή καί αναστατώνει τήν κοινωνία. 

Γιατί, όπως η ανδρική φύση είναι φτιαγμένη από τόν Θεό νά μετέρχεται ορισμένα επαγγέλματα καί ορισμένες εργασίες, λόγω της φυσικής της κατασκευής, έτσι καί η λεπτή καί ευαίσθητη γυναικεία φύση είναι κατάλληλη από τόν Θεό νά ακολουθεί καί νά μετέρχεται ορισμένα επαγγέλματα καί ιδίως τό μεγάλο λειτούργημα της μητρότητος. Δέν υπάρχει ιερότερο λειτούργημα από τό λειτούργημα της μητρότητος.

Η ισότητα, λοιπόν, δέν έγκειται στό τί επαγγέλματα μετέρχεται κανείς σ’αυτή εδώ τή ζωή. Ούτε στό αν μπορεί ή όχι νά γίνει η γυναίκα «ιερεύς»˙ πού δέν μπορεί νά γίνει, γιατί αυτό είναι ένα ξενόφερτο, αντιπαραδοσιακό, αντορθόδοξο, αντιχριστιανικό καί ειδωλολατρικό αίτημα. 

Η ισότητα έγκειται στό αν η γυναίκα μπορεί νά επιτύχει πνευματικά τά ίδια πράγματα, πού επιτυγχάνουν οι άνδρες˙ στο αν υπάρχει ισότητα στήν αγιότητα καί στήν αρετή˙ στο αν μπορούν οι γυναίκες νά κατακτήσουν, με την Χάριν του Θεού, τήν επουράνιο Βασιλεία˙ στο αν μπορούν νά κατανοήσουν τό κήρυγμα καί να αφοσιωθούν στόν Θεό.

Τί είναι αυτή εδώ η ζωή, μ’αυτές τίς διαφοροποιήσεις καί ανισότητες; Μήπως καί ανάμεσα στούς άνδρες δέν υπάρχουν του κόσμου οι ανισότητες;

Γιά τήν Μία, Αγία, Καθολική, Αποστολική, Ορθόδοξο Εκκλησία δέν υπάρχουν ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων παρά μόνο διαφοροποιήσεις φυσικές καί λειτουργικές. Αυτό, αλλωστε, λέγει καί ο Απ. Παύλος : «Ουκ ένι άρσεν καί θήλυ˙ πάντες γάρ υμείς εις έστε εν Χριστώ Ιησού» [6]. 

Δηλαδή, μπροστά στόν Θεό δέν είναι αρσενικό ούτε θηλυκό˙ δέν λογαριάζει ο Θεός ότι μόνο οι άνδρες θά σωθούν, ενώ οι γυναίκες θά κολασθούν, αλλά όλοι όσοι πιστεύουν σ’Αυτόν, είναι ίσοι μεταξύ τους. 

Αυτό, άλλωστε, αποδεικνύει καί η λειτουργική πράξη της Εκκλησίας μας, σύμφωνα μέ τήν οποία εξ ίσου άνδρες καί γυναίκες μετέχουν στήν μυστηριακή ζωή αυτής. Μπορούν καί οι γυναίκες εξ ίσου νά κατακτήσουν τήν αγιότητα καί εδώ είναι ο μεγάλος στίβος. Όποια γυναίκα θέλει νά ξεπεράσει τούς άνδρες, ανοίγεται μπροστά της ο δρόμος της αγιότητος καί της αρετής.

Αντιθέτως, όμως, σήμερα φωνές διαβολικές, φωνές του κακού εξωθούν τίς γυναίκες σέ άλλου είδους εξίσωση πρός τούς ανδρες˙ σέ εξίσωση μέ τήν διαφθορά καί τήν αμαρτία, μέσω των αισχρών και ατίμων σαρκικών παθών, της πορνείας, της μοιχείας και της ομοφυλοφιλίας, με τα οποία τό γυναικείο φύλο ξεφτιλίζεται.

Αγαπητοί, τό Φως είναι ο Ίδιος ο Χριστός, είναι η Ορθοδοξία, η Μία, Αγία, Καθολική καί Αποστολική Εκκλησία. Τό Φως αυτό έχει έλθει στόν κόσμο˙ «τό Φως ελήλυθεν εις τόν κόσμον»[7]. Καί ο κόσμος αυτό το Φως έχει ανάγκη. Τό Φως του Χριστού είναι τό «ενός εστι χρεία» [8] του Ιερού Ευαγγελίου.

Είναι ώρα, πλέον, νά ξυπνήσουμε, πριν να είναι αργά˙ «Ώρα ημάς ήδη εξ ύπνου εγερθήναι» [9]. Ας παρακαλέσουμε γονυκλινώς, ικετευτικώς καί εκ βάθους καρδίας τήν εορτάζουσα σήμερα αγία ένδοξο Οσιοπαρθενομάρτυρα του Χριστού Παρασκευή νά κρατά πάντοτε τούς πνευματικούς οφθαλμούς μας, «της ψυχής τά όμματα» ορθάνοικτα. Αμήν!
________________________
[1] Ιω. 8,12.
[2] Η Αγία Παρασκευή, εκδ. Ορθοδόξου Τύπου στή σειρά Βίοι Αγίων, Αθήνα 1984, σσ. 18-19.
[3] Πατερικόν Κυριακοδρόμιον,εκδ. Ι. Κελλίον Αγίου Νικολάου Μπουραζέρη, Άγιον Όρος 2003, σσ. 331-332.
[4] Α΄ Τιμ. 2, 9-10.
[5]«Βίος καί πολιτεία της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος του Χριστού Παρασκευής», Ακολουθία της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος του Χριστού
Παρασκευής, εκδ. Σχοινά, Βόλος, σσ. 35-36.
[6] Γαλ. 3, 28.
[7] Ιω. 3, 19.
[8] Λκ. 10, 42.
[9] Ρωμ. 13, 11.

πηγή