Σάββατο 9 Απριλίου 2016

Από πού βγήκε η φράση «περί όνου σκιάς»;





Την έκφραση «περί όνου σκιάς», που τη λέμε, όταν θέλουμε να πούμε πως τσακωθήκαμε για το τίποτα, ξεκινάει από τα παλιά τα χρόνια, σύμφωνα με τον Τάκη Νατσούλη.

Είναι ένας υπαινιγμός στον καυγά που είχαν ένας Αγωγιάτης και ένας Αθηναίος, που νοίκιασε από τον πρώτο το γαϊδούρι του, για να τον πάει με τα πράγματά του στα Μέγαρα.

Ύστερα από αρκετή ώρα δρόμο, και μέσα στον ήλιο, θέλησαν να ξεκουραστούν λιγάκι. Ο Αθηναίος τότε πλάγιασε στον ίσκιο που δημιουργούσε το σώμα του γαϊδουριού.

Ο αγωγιάτης, όμως, διεκδικούσε αυτό τον ίσκιο για δικό του, λέγοντας πως του είχε νοικιάσει μόνο το γαϊδούρι, όχι, όμως, και τον ίσκιο του. Για το ασήμαντο αυτό ζήτημα πήγαν στα δικαστήρια.

πηγή-e-didaskalia








Η Περί όνου σκιάς είναι μια φράση που πρωτοείδε το φως στα Άβδηρα και λέγεται μέχρι τις μέρες μας, υποδηλώνοντας την αντισυμβατική συμπεριφορά του εντολέα προκειμένου να επωφεληθεί ακόμα περισσότερο σε περιπτώσεις ιδίως άτυπων ενοχικών συναλλαγών για να ερμηνευθεί τελικά ως έκφραση της προπέτειας και του μεγέθους της ανοησίας. 

Επίσης η φράση υποδηλώνει την εντατική και ιδιαίτερη ενασχόληση με ένα θέμα το οποίο είναι ασήμαντο.




Προέλευση της φράσης
Κάποιος επώνυμος Αβδηρίτης ενοικίασε έναν όνο για να μεταφέρει αυτόν και τις αποσκευές του σε άλλη πόλη. Περπατώντας σε ένα άνυδρο και άδενδρο τοπίο θέλησε το μεσημέρι να ξεκουραστεί και κάθισε στη σκιά του ζώου. Ο αγωγιάτης τότε του ζήτησε επιπλέον αμοιβή για την παρασχεθείσα από τον όνο ευεργετική σκιά την οποία όμως αρνήθηκε ο ενοικιαστής. 

Η διαφορά οδηγήθηκε στα δικαστήρια και μετά από αλλεπάλληλες δικαστικές αποφάσεις έφθασε ως τη Βουλή των τετρακοσίων. 

Εν τω μεταξύ η πόλη είχε αναστατωθεί και σχεδόν παραλύσει λόγω του ότι οι πολίτες είχαν διαιρεθεί σε δυο στρατόπεδα, τους «Σκιερούς», δηλαδή των οπαδών της σκιάς του όνου ως αυθύπαρκτου και αυτοτελούς πράγματος και τους «ονικούς» δηλαδή εκείνων της έννοιας του όνου ως συνολικού και ενιαίου αντικειμένου στη συναλλαγή. 

Λέγεται όμως προτού λήξει η δίκη, την λύση έδωσαν κάποιοι άγνωστοι, που εξόντωσαν τον ατυχή όνο και έτσι μη υπάρχοντος του πειστηρίου η υπόθεση ετέθη στο αρχείο.

2 σχόλια:

  1. ΄....μήπως η ιστορία έχει να κάνει με ένα γιατρό από τα Άβδηρα που ενοικίασε το γαϊδούρι ενός Αβδηρίτη για να πάει στη γειτονική πόλη .......και έπεται η συνέχεια της ιστορίας στο δικαστήριο με τους μισούς Αβδηρίτες να υποστηρίζουν (για ημέρες η μήνες)τον έναν η τον άλλον για το ποιος έχει το δίκιο να παίρνουν το μέρος του ενός η του άλλου..... το περί όνου σκιάς.......

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστώ θερμώς για το χρήσιμο σχόλιό σας, μετά το οποίο συμπληρώθηκε η ανάρτηση.
    Έρρωσθε και ευδαιμονείτε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή